Sistan ve Belucistan
Sistan ve Belucistan eyaleti استان سیستان و بلوچستان | |
---|---|
Ülke | İran |
Başkent | Zahedan |
İller | 26 |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 181.785 km² |
Nüfus (2005) | |
• Toplam | 2.349,049 |
• Yoğunluk | 12.6/km² |
Zaman dilimi | UTC+3:30 (ISS) |
Diller | Beluçça, Farsça, Brahui |
Sistan ve Belucistan Eyaleti (Farsça: استان سیستان و بلوچستان, Ostān-e Sīstān-o Balūchestān), İran'ın 31 eyaletinden birisidir.
Ülkenin güneydoğu ucunda bulunan eyalet Afganistan ve Pakistan ile sınırdır. Sistan ve Belucistan Eyaleti, 181.785 km ²'lik alanıyla İran'ın toprak büyüklüğü bakımından en büyük eyaleti unvanına sahiptir. 2005 yılı resmi nüfusu ise yaklaşık 2,4 milyondur. Bu nüfusu ise Sünni Müslüman Beluçlar ve Şii Müslüman Sistaniler oluşturmaktadır. Yönetim merkezi Zahidan olan eyaletin önemli kentleri şunlardır: Çabahar (İran'ın Umman Körfezi'ndeki en önemli limanı), Dalgan, Hirmand, İranşehr, Haş, Konarak, Nikşehr, Saravan, Sarbaz, Soran, Zabol, Zaboli ve Zahak.
Coğrafya ve kültür
Eyalet, kuzeyde Sistan ve güneyde Belucistan ismiyle iki bölümden oluşmaktadır. Kuzeydeki Sistan bölümü, İran'ın en kuru bölgelerinden birisiyken, güneydeki Belucistan'ın Hint Okyanusu kıyı bölgelerinde nemde aşikar bir yükseliş olur ve yağış miktarı yükselir.
Eyaletin güney, batı ve doğusunda Beluçlar yaşar ve Beluçça dilini konuşurlar. Belucistan, Farsçada Beluçların ülkesi anlamına gelmektedir. Sistan ismi ise, eski Farsçada sakastāna isminden gelir ki 'Sakaların ülkesi' anlamına gelir.
Çok bilgin ve edebiyatçı bu eyalette doğmuş ve yetişmiştir. Bunlardan; Farrukhi Sistani, Ya'qub-i Laith Saffari, İran'ın milli kahramanlarından Rüstem ve dini lider Ali Hüseyni Sistani sayılabilir.