İçeriğe atla

Sirvart Kalpakyan Karamanuk

Sirvart Kalpakyan Karamanuk
Genel bilgiler
DoğumSirvart Karamanuk
1 Aralık 1912(1912-12-01)
Üsküdar, Kostantiniyye, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm20 Ekim 2008 (95 yaşında)
Zeytinburnu, İstanbul, Türkiye
TarzlarKlasik müzik
MesleklerPiyanist, besteci
ÇalgılarPiyano
Etkin yıllar1918–2000
EşKevork Karamanukyan

Sirvart Kalpakyan Karamanuk (Ermenice: Սիրվարդ Գալբագեան Գարամանուկ, 1 Aralık 1912, Kostantiniyye – 20 Ekim 2008, İstanbul), Türkiye Ermenisi besteci, piyanist ve akademisyen.

İlk yılları ve eğitimi

Sirvart Kalpakyan Karamanuk, 1 Aralık 1912 tarihinde anne ve baba tarafı aslen Kayserili olan bir ailenin beş çocuğundan en küçüğü olarak Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti Konstantiniyye'nin Üsküdar semtinde doğdu.[1] Henüz beş yaşında ablası Armine ile birlikte piyano dersleri almaya başladı. İlk öğrenimini Bakırköy'deki Dadyan Ermeni Okulunda, orta okulu ise Esayan Ermeni Okulunda tamamladı. Daha sonra Budapeşte ve Viyana’daki ağabeylerinin yanında tüm klasik müzik etkinliklerini, en usta müzisyenlerden dinleme fırsatı buldu.[2] Şimdiki adı İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı olan İstanbul Belediye Konservatuarından 1939 yılında mezun oldu.[3] Konservatuvarda; piyano, müzik teorisi, müzik tarihi gibi dersler aldı ve Stepan Papelyan, Liko Amar, Cemal Reşit Rey, Ahmet Adnan Saygun ve Ferdi Ştatzer'in de bulunduğu bir çok müzisyenle çalışma fırsatı buldu. Hocalarının tavsiyesi üzerine özel kompozisyon dersleri de aldı ve kısa süreliğine Lazare Lévy ve Fransız besteci Jean Roger-Ducasse ile çalıştı.[1]

Kariyeri

Sirvant Karamanuk ilk bestesini 1940'da piyano için yazdı. Beste yazımı konusunda kendisini geliştiren sanatçı, bir çok şarkı, koral çalışmalar, koro ve orkestra için büyük boyutlu eserler besteledi. Bu eserler arasında ilk akla gelenler Ahtamar isimli senfonik şiir ile Ermeni şair Bedros Turyan'ın şiirlerinden bestelediği şarkılardır. Karamanuk tüm bu çalışmalarının yanında çocuklar için bir operet, çeşitli çocuk şarkıları ve yaylı çalgılar için çeşitli eserler besteledi. Ayrıca litürjik ilahilerin bazılarının aranjmanını yaptı. Karamanuk'un besteleri ve eserleri birçok ülkede seslendirildi ve seçkin solist ve topluluklar tarafından kaydedildi. 1999 yılında Ermenistan'ın başkenti Erivan'aki Aram Haçaturyan Evi-Müzesi ve Aram Haçaturyan Konser Salonunda tamamen onun bestelerine ayrılmış konserler düzenlendi. 2004 yılında, Karamanuk'un kendi adını taşıyan senfonik şiirine dayanan Ahtamar adlı bir film, Erivan Moskova Sineması'nda gösterime girdi. Sirvant Karamanuk'un bestelerinin partisyonları Charents Edebiyat ve Sanat Müzesi, Amerika Ermeni Hayırseverler Genel Birliği ve Türkiye Ermeni Öğretmenler Derneği tarafından yayımlandı.[1]

Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa ülkeleri, Sovyetler Birliği ve Ermenistan’da sayısız konserler verdi, 200'ün üzerinde bestesi plak ve CD’lerde yayınlandı.[4] Bu konserler vasıtasıyla "Akh Tamar" adlı bestesini tüm dünyaya tanıtma şansını yakaladı.[2] Tüm Ermeniler Katolikosu I. Vazgen ve Kilikya Katalikosu I. Aram tarafından berat ile ödüllendirilen Karamanuk, ayrıca Türkiye Ermenileri Patriği II. Mesrob Mutafyan tarafından liyakat nişanı tevcih edildi.[5]

Özel hayatı ve ölümü

Sirvart Karamanuk, M.S. 908–1021 yılları arasında Van çevresinde hüküm süren Ermeni Vaspurakan Krallığı'na hükmeden ve Akdamar Adasındaki Surp Haç Kilisesini yaptıran Kral Gagik Ardzruni'nin 36. kuşaktan torunudur.[1] İş insanı Kevork Karamanukyan ile evlenen Sirvant Karamanuk'un hiç çocuğu olmadı. Piyanist ve plak yapımcısı Şahan Arzruni'nin teyzesidir.[2] Yurtdışından aldığı tüm tekliflere karşın son yıllarını yaz aylarında Kınalıada'da geçirmeyi tercih etti. Felç geçiren Karamanuk, bir süre tedavi gördüğü Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi'nde 20 Ekim 2008 tarihinde 95 yaşında hayatını kaybetti. 25 Ekim'de Beyoğlu Üç Horan Ermeni Kilisesi'nde düzenlenen cenaze töreninin ardından Şişli Ermeni Mezarlığı'na defnedildi.[1]

2007 yılında Ermeni müzikolog Araksi Saryan-Harutunyan tarafından kaleme alınan "Müzik İçin Seçilmiş Bir Hayat, Sirvart Karamanuk'un Yaşamı ve Eserleri" adlı Ermenice-İngilizce biyografi kitabı yayımlandı.[6] 2015'te Artür Bağdasaryan'ın yazdığı ve Türkiye Ermenileri Patrikliği tarafından yayımlanan "Megheti (Melodi): Sözleri ve notalarıyla Ermenice şarkılar" adlı kitap, Ermeni alfabesinin bulunuşunun 1600. yılına ve Sirvart Karamanuk'un doğumunun 100. yılına adandı.[7]

Besteleri

Vokal-orkestra

  • Ախթամար • Akhtamar • (Akhtamar), 1969
  • Գարնան առաւօտ • Karnan aravod • (Bir bahar sabahı), 1969
  • Երգ Պետրոս Դուրեանի • Yerk Bedros Turyani • (Bedros Turyan'ın şarkısı), 1972

Vocal (solo)

  • Տէ՛ր, ես քեզմէ ուզեցի • Der, yes kezme uzetsi • (I beseeched you, O Lord), 1946
  • Եարճան • Yar, jan • (Beloved), 1946
  • Նէ • Ne
  • Ի՞նչ կ՚ըսեն • Inch gısen?
  • Սիրերգ • Sirerk
  • Այնքան շատ • Aynkan shad
  • Սիրտ ունենք, սէր չունենք •Sird unenk, ser chunenk
  • Հոգիս • Hokis
  • Երեք կոչերը • Yerek gocherı
  • Ինչ անեմ որ հաւատաս • Inch anem vor havadas
  • Նամակ • Namag
  • Օրօրոցի մօտ • Ororotsi mod
  • Սիրտը • Sirdı
  • Ես որ մեռնեմ • Yes vor mernem
  • Անանուն • Ananun
  • Սիրերգ • Sirerk
  • Սէր • Ser
  • Մի՛ մերձենար յիս • Mi mertsenar his
  • Կոյսը • Guysı
  • Ողջակէզ • Voghchagez
  • Սաղմոս • Saghmos
  • Օրօր • Oror
  • Երջանկութիւն • Yerchangutyun
  • Սպասում • Sbasum
  • Սէր անայլայլ • Ser anaylayl
  • Բանաստեղծութիւն • Panasdeghdzutyun
  • Ներբող Դուրեանի • Nerpogh Turyani
  • Երկնէր երկին և երկիր • Yergner yergin yev yergir
  • Եկէսցէ • Yegestse
  • Ես որ մեռնեմ • Yes vor mernem
  • Վերջալոյսին դէմ • Verchaluysin tem
  • Աշնանային • Ashnanayin
  • Եթէ • Yete
  • Անտուն գիշերներ • Andun kisherner
  • Օտա՜ր, ամայի՜ • Odar, amayi
  • Կ՚ուզես լինեմ վշտի ցօղեր • Guzes linem vshdi tsogher
  • Փափաք • Papak
  • Ես սիրեցի • Yes siretsi
  • Մայիսեան վարդեր • Mayisyan varter
  • Բարի երկինք (երգաշար) • Pari yergink
  • Սիրել վերջին շունչով • Sirel verchin shunchov
  • Ինչ աղուոր է • Inch aghvor e
  • Գարուն • Karun
  • Գարունն եմ ես • Karun n'em es
  • Երեսդ վառի • Yerest vari
  • Օրէ օր • Ore or
  • Իրիկունը վերջին • Irigunı verchin
  • Ամէն գիշեր • Amen kisher
  • Խօսք առ բանաստեղծութիւն • Kosk ar panasdeghdzutyun
  • Մայրամուտ • Mayramud
  • Հեգնանք • Heknank
  • Սուրբին աղօթքը • Surpin aghotkı
  • Անգամ մը միայն • Ankam mı miayn
  • Մայր • Mayr
  • Սուտ կամ իրաւ • Sud gam irav
  • Մի՛ դպիք • Mi tbik
  • Վերյիշում • Verhishum
  • Կապոյտ ու դալար • Gabuys u talar
  • Սպասում • Sbasum
  • Խաղը կեանքի • Khaghı gyanki
  • Սկսիլ • Sgsil
  • Քառասմբակ սէրերով • Karasmpag sererov
  • Գայլին մահը • Kaylin mahı
  • Հայաստան ասելիս • Hayasdan aselis
  • Վոգալիզ • Vokaliz
  • Երազներ իմ կորած • Yerazner im goradz

Vocal (düet)

  • Կոյսի հոգի • Guysi hoki (Bakirenin ruhu)
  • Հովուերգութիւն • Hovverkutyun
  • Խարխափում • Kharkhapum
  • Առաւօտ • Aravod (Sabah)

Koro (dinsel)

  • Սուրբ Աստուած • Surp Asdvadz • (Kutsal Tanrı)
  • Ճաշու շարական (ԱՁ, ԲՁ, ԳՁ, ԴՁ, ԱԿ, ԲԿ, ԳԿ, ԴԿ) • Jashu sharagan • (Sekiz Synaxis İlahisi), 1968
  • Ի Սբ. կոյսն Հռիփսիմէ • I Surp guysn Hripsime • (Kutsal Bakire Rhipsime'ye), 1973

Koro (seküler)[8]

  • Պագնեմ զքո լայն ճակատ • Baknem zko layn jagad • (Temiz Alnınızı Öpmeme İzin Verin), 1956
  • Գարուն-Պարերգ • Karun/Barerk
  • Հունձք կը ժողվեմ • Huntsk gı zhoghvem • (Hasat), 1961
  • Անի • Ani • (Ani)
  • Դժար տարի • Tzhar dari • (Zor yıl), 1969
  • Ճան իմ յա՜ր • Jan im yar
  • Սի՛րտս երկինք է • Sirds yergink e • (Kalbim Gökyüzü Kadar Geniş), 1975
  • Բինկէօլ • Bingoel • (Bingöl), 1975
  • Արեւի պէս սիրուն • Arevi bes sirun (Güneş kadar güzel)
  • Ծամերդ հուսել • Dzamert husel
  • Ճան իմ եար • Jan im yar
  • Արամ Խաչատրեան • Aram Khachadryan
  • Մի՛ երկնչիր, հօտ փոքրիկ • Mi yergnchir hod pokrig • (Korkma, Küçük Sürü), 1989
  • Սիրոյ աղջիկ • Siro aghchig
  • Սուրբ Գեղարդ • Surp Keghart • (Kutsal Geghard), 1993
  • Երեսդ վառի • Yerest vari • 1997
  • Սուրբ Մեսրոպ • Surp Mesrob • 2003

Koro (seçme parçalar)

  • Էսաեանի քայլերգ • Esayani kaylerk
  • Գարակէօզեանի քայլերգ • Karagoezyani kaylerk
  • Կոմիտասի քայլերգ • Gomidasi kaylerk
  • Է.Ս.Մ. 25-ամեակի քայլերգ • Esayan sanuts miutyan 25-amyagi kaylerk •
  • Դպրեվանքի քայլերգ • Tbrevanki kaylerk • 1987
  • Ձօն՝ Դպրոցասէրցի մանուկներուն • Tson Tbrotsasertsi manugnerun • 1994
  • Վիէննայի քայլերգ • Viennayi kaylerk • 1995
  • Զուարթնոցի քայլերգ • Zvartnotsi kaylerk • 1996
  • Թարգմանչաց վարժարանի քայլերգ • Tarkmanchats varzharani kaylerk • 2006
  • Ձօներգ՝ Հայկ և Անժէլ Արսլանեաններուն • Tsonerk Hayg yev Anzhel Arslanyannerun • 2007
  • Ազգային հիւանդանոցի քայլերգ • Azkayin hivantanotsi kaylerk • 2007
  • Սուրբ Յակոբ հիւանդանոցի քայլերգ • Surp Hagop hivantanotsi kaylerk • 2008

Kaynakça

  1. ^ a b c d e "'Ermeni müziğinin büyükannesi'ne veda". T24. 23 Ekim 2008. 16 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022. 
  2. ^ a b c "Sirvart Karamanuk". adalilar.adalarmuzesi.org. Adalar Müzesi. 16 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022. 
  3. ^ International Who's who in Music and Musicians' Directory (İngilizce). Melrose Press. 1981. s. 461. ISBN 978-0-900332-77-7. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022. 
  4. ^ Onur, Hüdavendigar (1999). Ermeni portreleri. Burak Yayınevi. s. 96. ISBN 9789754515763. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022. 
  5. ^ "Sirvart Karamanuk u kaybettik - Haber Arşivi 2001-2011". www.bolsohays.com. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022. 
  6. ^ "A Life Perceived In Music, The Life And Work Of Sirvart Karamanuk / Müzik İçin Seçilmiş Bir Hayat, Sirvart Karamanuk'un Yaşamı ve Eserleri - ARAKSI SARYAN | Nadir Kitap". NadirKitap. 16 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022. 
  7. ^ Maral Dink (30 Aralık 2015). "Sözleri ve notalarıyla Ermenice şarkılar". Agos. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022. 
  8. ^ "Sirvart Karamanuk: Choral and Orchestral Music [electronic resource]". Stanford Üniversitesi. 16 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Muş</span> Muş ilinin merkezi olan şehir

Muş, Muş ilinin merkezi olan şehir ve aynı isimli merkez ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Sezen Aksu</span> Türk müzik sanatçısı

Sezen Aksu, doğum adıyla Fatma Sezen Yıldırım,, Türk şarkıcı-şarkı yazarı ve yapımcı. Çıkış yaptığı 1970'lerin ortalarından itibaren şarkılarıyla etkili bir figür hâline gelerek Türk pop müziğine yön verdi. Şarkıcılığının yanı sıra yazıp bestelediği şarkıları başkalarına vermesi sayesinde söz yazarı ve besteci kimliğiyle de sık sık ön plana çıktı. Kendisine geri vokallik yapan birçok kişiyi destekleyerek bu kişilerin albümlerinin yapımcılığını üstlendi. Bu sayede 1990'lar boyunca ve 2000'lerin başında çeşitli isimlerin tanınmasına yardımcı oldu ve bu isimleri etkiledi.

<span class="mw-page-title-main">Erivan</span> Ermenistanın başkenti

Erivan, Ermenistan'ın en büyük şehri ve 1918'den beri başkentidir. Erivan, Ermenistan'ın on ikinci başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Akdamar Adası</span> Van Gölünde ada

Akdamar Adası, Türkiye'nin Van ve Bitlis illeri arasında bulunan Van Gölü'nün içinde yer alan ikinci büyük adadır.

<span class="mw-page-title-main">Kemaliye</span> Erzincanın ilçesi

Kemaliye, eski adıyla Eğin, Erzincan ilinin ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Vanadzor</span> Lori, Ermenistanda şehir

Vanadzor ya da Karakilise, ülkenin kuzey kesimindeki Lori Eyaletinin başkenti olarak hizmet veren kentsel bir belediye topluluğu ve Ermenistan'ın üçüncü büyük şehridir. Başkent Erivan'ın yaklaşık 128 kilometre kuzeyinde yer almaktadır. 1979 yılında yapılan resmi nüfus sayımında 148,876 olan nüfusu, 2011 nüfus sayımında 86,199'a düşmüştür. Şu anda kentin nüfusu yaklaşık 76.000'dir. Vanadzor, Ermeni Apostolik Kilisesi'nin Gougark Piskoposluğu'nun merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Ani</span> Karsın güneydoğusunda il ve ören yeri

Ani, Kars şehrinin güneydoğusunda ve Arpaçay boyunda bulunan ören yeridir.

Cenk Taşkan, asıl adıyla Majak Toşikyan, Türkiye Ermenisi besteci, müzisyen. Başta Nükhet Duru, Hümeyra, Nilüfer, Ajda Pekkan, Neco, Coşkun Demir, Tanju Okan, Sibil Pektorosoğlu, Sezen Aksu, Zuhal Olcay ve Levent Yüksel olmak üzere birçok şarkıcıyla çalıştı. Evli ve bir çocuk babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni Kırımı</span> Osmanlı İmparatorluğunda ikamet eden Ermenilerin savaş boyunca göçe zorlanması ve sistematik katli

Ermeni Kırımı, 1915 Olayları/Ermeni Tehciri veya Ermeni Soykırımı, Osmanlı hükûmetinin Ermenilere karşı gerçekleştirdiği sürgün ve katliamlardır. Etnik temizliğin sonucunda ölen Ermenilerin sayısı tartışmalıdır; sayı, çeşitli araştırmacılara göre 600.000 ile 1,5 milyon arasında değişiklik gösterir. 1914 yılında Osmanlı topraklarında yaşayan Ermeni nüfusu yapılan farklı tahminler mevcuttur. Osmanlı resmî kayıtlarına göre 1.2 milyon ile Ermeni Patrikhanesi'ne göre 1 milyon 914 bin 620 Ermeni yaşamaktaydı. 1922 sayımlarına göre ise 817 bin Ermeni 'mülteci' olarak Osmanlı topraklarını terk etmiş, 95 bin Ermeni ise din değiştirerek Türkiye topraklarında yaşamaya devam etmiştir. Bu tahminlere göre Osmanlı topraklarında bulunan 900 bin hayatta kalmışken, 300 bin ile 1 milyon arasında Ermeni hayatını kaybetmiştir. Olayların başlangıç tarihi çoğunlukla 250 Ermeni aydının ve komite liderinin Osmanlı yöneticileri tarafından İstanbul'dan Ankara'ya sürüldüğü ve birçoğunun öldürüldüğü 24 Nisan 1915 ile ilişkilendirilmektedir. Ermeni Kırımı, sağlıklı erkek nüfusun toptan öldürülmesi ya da askere alınarak zorla çalıştırılması ve sonrasında kadın, çocuk ve yaşlılarla birlikte ölüm yürüyüşü koşullarında Suriye Çölü'ne sürülmesi gibi olaylarla birlikte I. Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında iki aşamada gerçekleşti. Osmanlı askerlerinin koruması eşliğinde yaşadıkları yerlerden sürülen Ermeniler; sürgün sırasında yiyecek ve su sıkıntısı yaşadı; ayrıca çeşitli raporlara göre zaman zaman soygun ve katliamlara maruz kaldı. Ülke genelindeki Ermeni diasporası, genel anlamda Ermenilerin Doğu Anadolu'dan sürülme işleminin doğrudan bir sonucu olarak ortaya çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Şişli Ermeni Mezarlığı</span> İstanbul Şişlide bulunan Ermeni mezarlığı

Şişli Ermeni Mezarlığı, Türkiye'nin İstanbul kentine bağlı Şişli ilçesinde bulunan Ermeni mezarlığı.

<span class="mw-page-title-main">Surp Giragos Ermeni Kilisesi</span> Diyarbakırdaki Ermeni Ortodoks Kilisesi

Surp Giragos Ermeni Kilisesi veya Aziz Kyriakos Kilisesi, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde bulunan ve 2016 senesinde hükûmet tarafından kamulaştırılmış olan tarihi bir Ermeni Apostolik Kilisesi.

Azerbaycan'da din, Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasasına göre Azerbaycan laik devlettir. Azerbaycan Cumhuriyeti'nde din devletten ayrıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kurtuluş Camii</span>

Kurtuluş Cami veya Antep Meryem Ana Kilisesi veya Surp Asdvadzadzin Katedrali, Gaziantep'te 1893-1892 yılları arasında Ermeni kilisesi olarak inşa edilmiş, 1980'lerden beri cami olarak hizmet veren gotik üslupta bir ibadet yapısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nikol Paşinyan</span> 15. Ermenistan başbakanı

Nikol Vovayi Paşinyan, 8 Mayıs 2018'de Ermenistan başbakanı olarak göreve başlayan Ermeni siyasetçi, eski gazeteci ve editör. Asıl mesleği gazetecilik olan Paşinyan 1998'de kendi gazetesini kurdu ancak bir sene sonra gazetesi iftiralı yazı içerdiği gerekçesiyle kapatıldı. Dönemin Ulusal Güvenlik Bakanı Serj Sarkisyan'a hakaret ettiği gerekçesiyle bir yıl hapis cezasına çarptırıldı. 1999-2012 yılları arasında Haykakan Zhamanak adlı gazetenin editörlüğünü yaptı. Ermenistan'ın ilk cumhurbaşkanı Levon Ter-Petrosyan'ın destekçisi olmakla birlikte, ikinci cumhurbaşkanı Robert Koçaryan, Savunma Bakanı Serj Sarkisyan ve onların müttefiklerine karşı eleştirel bir duruş sergiledi. Ermenistan'ın Rusya ile olan yakın ilişkilerini eleştirdi ve Türkiye ile daha yakın ilişkiler kurulması gerektiğini belirtti.

Türkiye Cumhuriyeti'nin şu anki topraklarının doğu kısmı, Ermenilerin atalarının anavatanların bir parçasıydı. Ermeni nüfusu ile birlikte, Ermeni Kırımı sırasında ve sonrasında Ermeni kültür mirasının büyük bir kısmının, Türk hükûmeti tarafından yok edilmesi hedeflenmiştir. 1914'te Osmanlı İmparatorluğu'nda bulunmuş pek çok kilisenin ve manastırın günümüzde yalnızca birkaç yüz tanesi hala ayakta durmaktadır ve bu binaların birçoğu çöküş tehlikesi altındadır. Hala açık ve işleyen yapılar genellikle İstanbul'da bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Simon Agopyan</span> Osmanlı Ermenisi ressam (1857-1921)

Simon Agopyan önde gelen Osmanlı Ermenisi manzara ve portre ressamı, öğretmen.

<span class="mw-page-title-main">Şahan Arzruni</span> Türkiye Ermenisi piyanist ve besteci

Şahan Arzruni veya Şahan Ardzruni Türkiye Ermenisi klasik piyanist, etnomüzikolog, akademisyen, besteci, yazar ve plak yapımcısı.

<span class="mw-page-title-main">Mucizeler Manastırı</span> 8. yüzyılda yapılmış bir Ermeni manastırı

Mucizeler Manastırı veya bilinen adıyla Ardzge Isgançelakordz Manastırı Türkiye'nin Bitlis iline bağlı Adilcevaz ilçesinin 2,18 mil kuzeybatısında, Van Gölü'nün kuzeyindeki tepelerde bulunan yıkılmış bir Ermeni manastırı.

<span class="mw-page-title-main">Aparank Manastırı</span> Vanın Bahçesaray ilçesinde bulunan eski bir Ermeni Manastırı

Aparank Kutsal Haç Manastırı veya Abarank Manastırı (Ապարանք), Van ilinin Bahçesaray ilçesinde yer alan bir Ermeni manastırıdır.

Yeterli Parti, Ermeni aşırı sağcı bir siyasi parti.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.