İçeriğe atla

Sirkeci Garı

Koordinatlar: 41°00′54″K 28°58′35″D / 41.01500°K 28.97639°D / 41.01500; 28.97639
Sirkeci Garı
İstanbul Garı
Sirkeci Garı (Ön Cephe)
Harita
KonumHocapaşa Mahallesi, Ankara Caddesi, 34110, Sirkeci
Fatih, İstanbul
Türkiye
Koordinatlar41°00′54″K 28°58′35″D / 41.01500°K 28.97639°D / 41.01500; 28.97639
SahipTCDD
İşletmeciTCDD Taşımacılık
Platformlar2 kenar platform
1 ada platformu
Raylar6
Tren işletmecileriTCDD Taşımacılık
Otobüs güzergâhları
  • Sirkeci (110621): BN1[4]
BağlantılarLine T1 (Sirkeci)Sirkeci-Kazlıçeşme Raylı Sistemi (Sirkeci) (İDO SirkeciBUDO EminönüTuryol)
Yapı
Yapı türüHemzemin
OtoparkHayır
Bisiklet altyapısıHayır
Engelli erişimiHayır
Diğer bilgiler
Durumİşletmede
Ücret bölgesi1. Bölge
Tarihçe
Açılış22 Temmuz 1872 (Rumeli Demiryolu)[1]
3 Kasım 1890 (Rumeli Demiryolu)[1]
4 Aralık 1955 (Sirkeci banliyösü)[2]
Kapanış12 Ağustos 2013[3]
Elektriklendirme25 kV AA Katener (1955)
Hizmetler
Demiryolu ulaşımı
Toplu ulaşım
Sirkeci
TCDD Taşımacılık istasyonu
Marmaray istasyonu
Marmaray istasyonunun platformu
Harita
KonumHocapaşa Mahallesi, Ankara Caddesi, 34110, Sirkeci
Fatih, İstanbul
Türkiye
Koordinatlar41°00′54″K 28°58′35″D / 41.01500°K 28.97639°D / 41.01500; 28.97639{{#coordinates:}}: sayfa başına birden fazla birincil etiket olamaz
SahipTCDD
İşletmeciTCDD Taşımacılık
Hat(lar)Marmaray
Platformlar1 ada platformu
Raylar2
Tren işletmecileriTCDD Taşımacılık
Otobüs güzergâhları
  • Sirkeci (110621): BN1[4]
BağlantılarLine T1 (Sirkeci)Sirkeci-Kazlıçeşme Raylı Sistemi (Sirkeci) (İDO SirkeciBUDO EminönüTuryol)
Yapı
Yapı türüYer altı
OtoparkHayır
Bisiklet altyapısıEvet
Engelli erişimiEvet
Diğer bilgiler
Durumİşletmede
Ücret bölgesi1. Bölge
Tarihçe
Açılış29 Ekim 2013[5]
Elektriklendirme25 kV AA Katener (2013)
Hizmetler
Demiryolu ulaşımı
Toplu ulaşım
Sirkeci
U3 istasyonunun platformu
Harita
KonumHocapaşa Mahallesi, Sirkeci İstasyon Caddesi, 34110, Sirkeci
Fatih, İstanbul
Türkiye
Koordinatlar41°00′54″K 28°58′35″D / 41.01500°K 28.97639°D / 41.01500; 28.97639{{#coordinates:}}: sayfa başına birden fazla birincil etiket olamaz
SahipUlaştırma ve Altyapı Bakanlığı
İşletmeciTCDD Taşımacılık
Hat(lar)Sirkeci-Kazlıçeşme Raylı Sistemi
Platformlar1 kenar platform
Raylar1
Tren işletmecileriTCDD Taşımacılık
Otobüs güzergâhları
  • Sirkeci (110621): BN1[4]
BağlantılarMarmaray (Sirkeci)Line T1 (Sirkeci) (İDO SirkeciBUDO EminönüTuryol)
Yapı
Yapı türüHemzemin
OtoparkHayır
Bisiklet altyapısıEvet
Engelli erişimiEvet
Diğer bilgiler
Durumİşletmede
Ücret bölgesiU3
Tarihçe
Açılış26 Şubat 2024[6]
Elektriklendirme27,5 kV AA Katener (2024)
Hizmetler
Demiryolu ulaşımı
Toplu ulaşım

Sirkeci Garı ya da İstanbul Garı, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Fatih ilçesi Hocapaşa Mahallesi'nde yer alan TCDD'ye ait ana tren istasyonudur.

İstanbul-Sirkeci – Pythion demiryolu başlangıç noktası olan gar, Chemins de fer Orientaux / Rumeli Demiryolu (CO) Şirketi tarafından inşa edilerek 3 Kasım 1890'da -II. Abdülhamid devrinde- hizmete girmiştir.[1]

TCDD tarafından elektrifikasyon altyapısıyla yenilenerek 4 Aralık 1955'te tekrar hizmete giren[2] istasyon, 1955 – 2013 yılları arasında B1 (Sirkeci – Halkalı) Banliyö Treni'ne hizmet vermiş, Marmaray projesi kapsamında 12 Ağustos 2013'te kapatılmıştır.[3]

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından Sirkeci – Kazlıçeşme Raylı Sistemi kapsamında yenilenen istasyon, 26 Şubat 2024'te tekrar hizmete girmiştir.[6]

İstasyon, TCDD Taşımacılık tarafından işletilen Sirkeci – Kazlıçeşme Raylı Sistemi'ne hizmet vermektedir.

Sirkeci Tren İstasyonu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Fatih ilçesi Hocapaşa Mahallesi'nde yer alan TCDD'ye ait yer altı tren istasyonudur.

İstanbul-Sirkeci – Pythion demiryolu'nun Marmaray Tüneli kısmında yer alan istasyon, Marmaray projesi kapsamında inşa edilerek 29 Ekim 2013'te hizmete girmiştir.[5]

İstasyon, TCDD Taşımacılık tarafından işletilen B1 (Halkalı – Gebze & Ataköy – Pendik) Banliyö Trenleri'ne hizmet vermektedir.[5]

Hatlar

TCDD

Hizmetler

İstasyon yapısı

Z ↘ Giriş/Çıkış
(1 – Gar)
Giriş/Çıkış
Bilet Holü
↓ (2 – Gülhane)
Giriş/Çıkış
Bilet Holü
(4 – SGK) ↓
Giriş/Çıkış ↙
Bilet Holü
(3 – Cağaloğlu)
B1 Bilet Holü ↘ Arakat ↙
B2 ↘ Arakat ↙ Arakat
B3 Arakat ↘
B4 Platform

Platform yapısı

Yenikapı
| ⇌ 2 1 ⇌ |
Üsküdar
1Batı yönüMarmarayYenikapıBakırköyHalkalı için
2Doğu yönüSöğütlüçeşmePendikGebze için
Cankurtaran
1 ⇌ |
1Batı yönüSirkeci-Kazlıçeşme Raylı SistemiYenikapıKazlıçeşme için

Güzergâh

TCDD
TCDD Taşımacılık
Önceki İstasyon Banliyö TrenleriSonraki İstasyon Sefer Sıklığı
Yenikapı
Halkalı yönünde
Marmaray
(Halkalı – Gebze)
Üsküdar
Gebze yönünde
06:00 – 00:45 arası 15 dakikada 1 sefer[7]
Yenikapı
Ataköy yönünde
Marmaray
(Ataköy – Pendik)
Üsküdar
Pendik yönünde
06:00 – 00:00 arası 8 dakikada 1 sefer[7]
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı
TCDD Taşımacılık
Önceki İstasyon Banliyö TrenleriSonraki İstasyon Sefer Sayısı
BaşlangıçSirkeci-Kazlıçeşme Raylı Sistemi
(Sirkeci – Kazlıçeşme)
Cankurtaran
Kazlıçeşme yönünde
06:00 – 00:00 saatleri arasında 20 dakikada 1 sefer
İptal Edilen Hizmet
TCDD
Önceki İstasyon Banliyö TrenleriSonraki İstasyon Sefer Sıklığı
Başlangıçİstanbul banliyösü
(Sirkeci – Halkalı)
Cankurtaran
Halkalı yönünde
İptal edildi
Sirkeci Garı'nın içi
Sirkeci Garı (Şubat 2013)

Tarihçe

Sirkeci Garı'nın bulunduğu yerde daha önce geçici olarak yapılan küçük bir istasyon mevcuttu. Alman mimar August Jachmund tarafından planı çizilen şimdiki gar binasının yapımında granit mermer ve Marsilya Aden'den getirilen taşlar kullanılmıştır. 11 Şubat 1888 günü temeli atılan[8] gar, 1890'da tamamlanmış ve açılışını 3 Kasım 1890'da II. Abdülhamid adına Ahmed Muhtar Paşa yapmıştır.[9]

Binanın yan cephesinde garın hizmete girdiği tarih, hem rûmî takvime hem de miladi takvime göre yazılmıştır.

İnşa edildiği yıllarda denize çok yakın olan Sirkeci Garı'nın çevresi zaman içinde büyük bir değişime uğramıştır. Garın lokantası 1950'li ve 1960'lı yıllarda tanınmış yazar, gazeteci ve diğer şahısların buluşma noktası olur. Paris'ten kalkan Şark Ekspresi uzun yıllar boyunca bu istasyona yolcu indirmiş ve buradan yolcu almıştır.

29 Ekim 2013'te Marmaray projesinin hizmete girmesiyle birlikte kapatılan gar binasının müze ve atıl durumda olan Sirkeci - Yedikule - Kazlıçeşme arasındaki demiryolu hattının ise sanat hattı olarak değerlendirilmesi amacıyla 49 yıllığına İBB'ye devredilmesi hakkında 11 Mart 2015'te İBB ile TCDD arasında ortak hizmet protokolü hazırlanmış ancak İBB Başkanı Kadir Topbaş'ın bu protokolü imzalamaması sebebiyle devir işlemi gerçekleşmemiştir.[10]

12 Mart 2019'da Marmaray projesinin tamamlanmasından sonra Samatya, Kumkapı gibi semtlerde yaşayanların ulaşım sorununu gidermek ve vakit geçirebileceği alanlar kazandırmak adına atıl kalan Sirkeci-Kazlıçeşme arasındaki demiryolu hattının hem demiryolu hem de rekreasyon alanı olarak deperlendirilmesine karar verilmiştir. Bu kapsamda çift hat demiryolunun tek hatta düşürülüp kalan alanın yürüyüş ve bisiklet yolu olarak değerlendirilmesi kapsamında yapılan çalışmalar yaklaşık 2 yıl sürmüş ve 26 Şubat 2024'te tamamlanmış ve böylece Sirkeci garına 11 yıl aradan sonra yeniden trenler gelmeye başlamıştır.

Özellikler

18.000 m2 alana sahip olan Marmaray istasyonu, ülkedeki en derin istasyondur.[11][12] İstasyonun Cağaloğlu girişinde yer alan ve Marmaray platformuna giden yürüyen merdivenler, 61 metre uzunluğu ile ülkenin en uzun yürüyen merdivenleridir.[13] Platform uzunluğu ise 225 metredir.[14]

Saat kuleleri

Saatin günümüzdeki hâli

Binanın ön cephesindeki anıtsal giriş kapısının iki tarafından yer alan saat kuleleri yukarıdan aşağıya doğru daralan taş kaide üzerinde yer almakta ve üç cephesinde Paris'ten getirilen kare kadranlı saatler yer almaktadır. Saatlerin biri hâlen çalışmakta olup diğeri son restorasyon sonrasında çalışmamaktadır[15]

Çevre alanı

Görseller

Gar
B1
U3

Kaynakça

  1. ^ a b c "CO History" [CO Tarihi]. Trains of Turkey. 10 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022. 
  2. ^ a b "TCDD History" [TCDD Tarihi]. Trains of Turkey. 18 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2024. 
  3. ^ a b "12 Ağustos 2013 tarihinden itibaren İstanbul-Yedikule banliyö trenleri işletilmeyecektir". TCDD. 6 Ağustos 2013. 13 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022. 
  4. ^ a b c "İETT". İETT. 30 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023. 
  5. ^ a b c "Marmaray Hakkında". marmaray.gov.tr. 10 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022. 
  6. ^ a b "Cumhurbaşkanı Erdoğan Sirkeci-Kazlıçeşme hattında tren kullandı". TRT Haber. 26 Şubat 2024. 26 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2024. 
  7. ^ a b "Marmaray Sefer Saatleri". marmaray.gov.tr. 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022. 
  8. ^ "Sirkeci Garı, Haber34.com". 26 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2009. 
  9. ^ "Sirkeci Garı yandan çarklı". arkitera.com. 10 Mart 2003. 27 Mayıs 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2009. 
  10. ^ "Topbaş'ın bir projesi daha rafa kalktı". Sözcü. 22 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2020. 
  11. ^ http://www.mimdap.org/?p=131563 []
  12. ^ "Avrupa'nın en derin istasyonu!". 12 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2019. 
  13. ^ "Mega Projeler" (PDF). 12 Ekim 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2019. 
  14. ^ "Bir rüya gerçek oldu". 12 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2019. 
  15. ^ Cansever, Meltem (Haziran 2009), Türkiye'nin Kültür Mirası 100 Saat Kulesi, İstanbul: NTV Yayınları, s. 134, ISBN 9786055813239 

Dış bağlantılar

Commons logo
Commons logo


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kazlıçeşme Tren İstasyonu</span> Zeytinburnu, İstanbulda bir tren istasyonu

Kazlıçeşme Tren İstasyonu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Zeytinburnu ilçesi Kazlıçeşme Mahallesi'nde yer alan TCDD'ye ait viyadük üzeindeki tren istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Halkalı Aktarma Merkezi</span> Küçükçekmece, İstanbulda bir aktarma merkezi

Halkalı Aktarma Merkezi, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Küçükçekmece ilçesinde yer alan TCDD'ye ait hemzemin tren istasyonu, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'na ait inşa halindeki yer altı metro istasyonu, Metro İstanbul'a ait inşa hâlindeki viyadük metro istasyonu ve İETT otobüslerine hizmet veren otobüs duraklarını kapsayan ve hatlar arasında aktarma imkanı sağlayan aktarma merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Yenikapı Aktarma Merkezi</span> Fatih, İstanbulda bir aktarma merkezi

Yenikapı Aktarma Merkezi, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Fatih ilçesindeki Yenikapı Meydanı'nda yer alan TCDD'ye ait yer altı tren istasyonu, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'na ait hemzemin raylı sistem istasyonu, Metro İstanbul'a ait yer altı metro istasyonları ve İETT otobüslerine hizmet veren otobüs duraklarını kapsayan ve hatlar arasında aktarma imkanı sağlayan aktarma merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Küçükçekmece Tren İstasyonu</span> Küçükçekmece, İstanbulda bir tren istasyonu

Küçükçekmece Tren İstasyonu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Küçükçekmece ilçesi Fatih Mahallesi ile Cennet Mahallesi arasında Hatboyu Caddesi ve İstanbul Caddesi üzerinde yer alan TCDD'ye ait hemzemin tren istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Kemal Tren İstasyonu</span> Küçükçekmece, İstanbulda bir tren istasyonu

Mustafa Kemal Tren İstasyonu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Küçükçekmece ilçesi Cumhuriyet Mahallesi'nde İstasyon Caddesi ve Hatboyu Caddesi üzerinde yer alan TCDD'ye ait hemzemin tren istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Florya Tren İstasyonu</span> Bakırköy, İstanbulda bir tren istasyonu

Florya Tren İstasyonu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Bakırköy ilçesi Basınköy Mahallesi'nde Valilik Yolu Caddesi ve Çekmece İstanbul Caddesi üzerinde yer alan TCDD'ye ait hemzemin tren istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Bakırköy Tren İstasyonu</span> Bakırköy, İstanbulda bir tren istasyonu

Bakırköy Tren İstasyonu, eskiden Makriköy Tren İstasyonu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Bakırköy ilçesi Zeytinlik Mahallesi'nde Gençler Caddesi ve Ray Sokak üzerinde yer alan TCDD'ye ait hemzemin tren istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Yenimahalle Tren İstasyonu</span> Bakırköy, İstanbulda bir tren istasyonu

Yenimahalle Tren İstasyonu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Bakırköy ilçesi Kartaltepe Mahallesi ile Yenimahalle Mahallesi arasında yer alan TCDD'ye ait hemzemin tren istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Zeytinburnu-Fişekhane Tren İstasyonu</span> Zeytinburnu, İstanbulda bir tren istasyonu

Zeytinburnu - Fişekhane Tren İstasyonu, eskiden Zeytinburnu Tren İstasyonu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Zeytinburnu ilçesi Kazlıçeşme Mahallesi'nde yer alan TCDD'ye ait hemzemin tren istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul-Pythion demiryolu</span> Türkiye & Yunanistanda bir ana demiryolu hattı

İstanbul-Sirkeci – Pythion demiryolu, İstanbul-Sirkeci – Pehlivanköy – Pythion arasında bulunan TCDD ve OSE'ye ait uluslararası ana demiryolu hattıdır. Türkiye'yi Avrupa'ya bağlayan iki demiryolu hattından biri olan hat, çok önemli bir yük koridorudur.

<span class="mw-page-title-main">Florya Akvaryum Tren İstasyonu</span> Bakırköy, İstanbulda bir tren istasyonu

Florya Akvaryum Tren İstasyonu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Bakırköy ilçesi Şenlikköy Mahallesi'nde Kırserdar Sokak ve Yeşilköy Halkalı Caddesi üzerinde yer alan TCDD'ye ait hemzemin tren istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Yeşilköy Tren İstasyonu</span> Bakırköy, İstanbulda bir tren istasyonu

Yeşilköy Tren İstasyonu, eskiden Ayastefanos Tren İstasyonu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Bakırköy ilçesi Yeşilköy Mahallesi'nde Eski Havaalanı Caddesi ve Halkalı Caddesi üzerinde yer alan TCDD'ye ait tren istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Yeşilyurt Tren İstasyonu (İstanbul)</span> Bakırköy, İstanbulda bir tren istasyonu

Yeşilyurt Tren İstasyonu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Bakırköy ilçesi Yeşilköy Mahallesi'nde Rauf Orbay Caddesi ve Yeşilyurt İstasyon Caddesi üzerinde yer alan TCDD'ye ait hemzemin tren istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Kocamustafapaşa Tren İstasyonu</span> Fatih, İstanbulda bir tren istasyonu

Kocamustafapaşa Tren İstasyonu, eskiden Samatya Tren İstasyonu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Fatih ilçesi Koca Mustafapaşa Mahallesi'nde yer alan TCDD'ye ait hemzemin tren istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Yedikule Tren İstasyonu</span> Fatih, İstanbulda bir tren istasyonu

Yedikule Tren İstasyonu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Fatih ilçesi Yedikule Mahallesi'nde yer alan TCDD'ye ait hemzemin tren istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Cankurtaran Tren İstasyonu</span> Fatih, İstanbulda bir tren istasyonu

Cankurtaran Tren İstasyonu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Fatih ilçesi Cankurtaran Mahallesi'nde yer alan TCDD'ye ait hemzemin tren istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Kumkapı Tren İstasyonu</span> Fatih, İstanbulda kapatılan bir tren istasyonu

Kumkapı Tren İstasyonu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Fatih ilçesi Muhsine Hatun Mahallesi ile Şehsuvar Bey Mahallesi arasında yer alan TCDD'ye ait hemzemin tren istasyonudur.

Menekşe Tren İstasyonu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Bakırköy ilçesi Şenlikköy Mahallesi'nde Çekmece İstanbul Caddesi üzerinde yer alan TCDD'ye ait eski tren istasyonudur.

Kanarya Tren İstasyonu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Küçükçekmece ilçesi Kanarya Mahallesi'nde Hatboyu Caddesi ve İstasyon Caddesi üzerinde yer alan TCDD'ye ait eski hemzemin tren istasyonudur.

Soğuksu Tren İstasyonu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Küçükçekmece ilçesi Kanarya Mahallesi'nde Hatboyu Caddesi ve İstasyon Caddesi üzerinde yer alan TCDD'ye ait eski hemzemin tren istasyonudur.