İçeriğe atla

Sirimavo Bandaranaike

Hon.
Sirimavo Bandaranaike
Sri Lanka başbakanı
Görev süresi
14 Kasım 1994[1] - 10 Ağustos 2000[1]
Yerine geldiğiChandrika Kumaratunga
Yerine gelenRatnasiri Wickremanayake
Kişisel bilgiler
Doğum 17 Nisan 1916(1916-04-17)
Ratnapura, Britanya Seylanı
Ölüm 10 Ekim 2000 (84 yaşında)
Kadawatha, Western Province, Sri Lanka
Partisi Sri Lanka Özgürlük Partisi
Evlilik(ler) Solomon Bandaranaike (1940-1959)
İlişkiler Ellawala ailesi
Mahawalatenne ailesi
Ratwatte ailesi
Bandaranaike ailesi
Çocuk(lar) Sunethra · Chandrika · Anura
Yaşadığı yer
  • Tintagel
  • Horagolla Walauwa
Mesleği Sosyal hizmet uzmanı
politikacı

Sirimavo Ratwatte Dias Bandaranaike (17 Nisan 1916 - 10 Ekim 2000), Dünyanın ilk kadın başbakanı[2] olan Sri Lankalı politikacıdır. 1960-65, 1970-77 ve 1994-2000 yılları arasında 3 kez başbakanlık yapmıştır.

Varlıklı bir ailede dünyaya geldi. Batı Katolik Kilisesi'nde öğrenim gördü. Sirimavo 20'li yaşlarının ortasındayken ailesi bakan olan Solomon Bandaranaike ile evlenmesini istedi.

1956'da başbakan olan kocası Solomon Bandaranaike 1959'da bir suikast sonucunda öldürülünce, kocasının kurduğu Sri Lanka Özgürlük Partisi'nin (SLFP) başına geçti. Sirimova 1960 seçimleri öncesinde duygusal konuşmalar yaparak tüm ülkeyi gezdi. Bu seçim kampanyalarından sonra kendisine ‘Ağlayan Dul’ yakıştırılması yapıldı. Parti 1960'ta yapılan genel seçimleri ezici çoğunlukla kazanınca modern dünyada ilk kadın başbakan oldu. Kocasının sosyalist ve uluslararası ilişkilerde tarafsızlık politikalarını devam ettirdi. 1964'te marksist eğilimli Seylan Eşit Toplum Partisi (LSSP) ile kurduğu koalisyon, hükûmet üyeleri arasında hoşnutsuzluğa yol açtı. 1965 genel seçimlerinde partisinin uğradığı ağır yenilgi sonucunda görevini bıraktı.

1970'te Birleşik Cephe olarak bilinen sosyalist koalisyon yeniden iktidara geldi. Tekrar başbakanlık görevine gelen Bandaranaike bu kez daha köktenci bir politika güttü. 1972'de Seylan olan ülkesinin adını Sri Lanka olarak değiştirdi. Ancak etnik ve siyasi çekişmeler ve ekonomik sıkıntılara karşı baskıcı önlemlere başvurduğu için 1977 seçimlerinde ağır bir yenilgi aldı ve başbakanlıktan ayrıldı. 1980'de Sri Lanka parlamentosu gücünü kötüye kullandığı gerekçesiyle Bandaranaike'nin bütün siyasi haklarını elinden aldı ancak 1986'da başkan J. R. Jayawardene kendisini bağışlayarak bütün haklarını geri verdi.

1994'te başında olduğu Sri Lanka Özgürlük Partisi'nin lideri olduğu koalisyonun seçimleri kazanması üzerine, aynı zamanda kızı olan devlet başkanı Chandrika Kumaratunga tarafında başbakan olarak atandı. Ancak yapılan anayasa değişikliği nedeniyle yetkileri kısılan başbakanlık makamında kaldığı son sefer diğer başbakanlık dönemlerine göre daha sönük geçmiştir.

Kaynakça

  1. ^ a b Richards 2014, s. 194.
  2. ^ 15 kadın: 9 başkan, 6 başbakan Radikal. 25 Temmuz 2010 tarihinde erişilmiştir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Millî Selamet Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1972–1981)

Millî Selâmet Partisi, 1972 ile 1981 arasında Türkiye'de faaliyet göstermiş İslâmcı bir siyasî parti. Millî Görüş Hareketi'nin ikinci partisidir.

<span class="mw-page-title-main">İndira Gandi</span> 3. Hindistan başbakanı

İndira Priyadarşini Gandhi, Hindistan'da 2 defa başbakanlık yapmış politikacı. Hindistan tarihindeki tek kadın başbakan olan Gandhi, ayrıca en uzun süre görev yapan ikinci başbakandır.

<span class="mw-page-title-main">Hak ve Özgürlükler Hareketi</span> Bulgaristanda bir siyasi parti

Hak ve Özgürlükler Hareketi, üyelerinin çoğunluğunu Bulgaristan Türklerinin oluşturduğu siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">1995 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 20. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1995 Türkiye genel seçimleri, 24 Aralık 1995 tarihinde yapılan ve TBMM 20. dönem üyelerinin belirlendiği seçimdir. 79 ilde, 83 seçim çevresinde %10'luk ülke barajlı D'Hondt sistemi uygulanarak yapılan seçimlerde 29.189.146 seçmen toplam 138.608 sandıkta oy kullandı.

<span class="mw-page-title-main">François Mitterrand</span> 21. Fransa cumhurbaşkanı

François Maurice Adrien Marie Mitterrand Fransız siyasetçi, 1981-1995 yılları arasında iki dönem görev yapan Fransa cumhurbaşkanı. Beşinci Cumhuriyet'in kuruluşundan (1958) sonra Sosyalist Parti'den seçilen ilk cumhurbaşkanıdır.

İşçi Partisi, 20. yüzyılın ilk yıllarından beri Birleşik Krallık'ta sol kanadın en büyük siyasi partisidir.

Muhafazakâr Parti, resmî adı Muhafazakâr ve Birlikçi Parti, Tory'ler olarak da bilinirler,

<span class="mw-page-title-main">Mahinda Rajapaksa</span>

Don Percy Mahendra Rajapaksa ya da Mahinda Rajapaksa, Sri Lankalı avukat ve siyasetçi. Rajapaksa, Asya kıtasına dahil edilen ada ülkesi Sri Lanka'da 26 Ekim 2018-15 Aralık 2018 tarihleri arası başbakanlık makamında bulunmuştur. Rajapaksa bu görevinden önce 2004-2005 yıllar arasında başbakan, 2005 ile 2015 yılları arasında da Sri Lanka devlet başkanlığı görevini yürütmüştür. Rajapaksa, kardeşi Gotabaya Rajapaksa'nın devlet başkanlığı görevine gelmesinin ardından 21 Kasım 2019 tarihi itibarıyla toplamda üçüncü kez olmak üzere yeniden başbakanlık makamına gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Donald Tusk</span> 14. Polonya Başbakanı

Donald Franciszek Tusk, Polonyalı siyasetçi. 2007-2014 yılları arasında Polonya Başbakanı olarak görev yapmıştır. 13 Aralık 2023'ten itibaren ikinci kez Polonya Başbakanı olmuştur. Avrupalı Liberal muhafazakâr siyasal partilerin çatı örgütü olan Avrupa Halk Partisi'nin (EPP) 2019-2022 yıllarında başkanlığını yürütmüştür.

Sosyalist Parti, Fransa'nın günümüzde ağırlıklı olarak merkez sol ve sol görüşlü siyasi partisi, 1969'da İşçi Enternasyonali Fransa Bölümü'nün Sosyalist Parti adını almasıyla kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Yves Leterme</span>

Yves Camille Désiré Leterme Belçika'nın 48. başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Chandrika Kumaratunga</span> 5. Sri Lanka cumhurbaşkanı

Chandrika Bandaranaike Kumaratunga, Sri Lanka'nın 5. cumhurbaşkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Disanayaka Mudiyanselage Jayaratne</span>

Disanayaka Mudiyanselage Jayaratne, Sri Lanka'nın 20. Başbakanı ve kıdemli bir Sri Lankalı politikacı. Sri Lanka Özgürlük Partisi kurucu üyesi olarak Jayaratne ilk kez 1970 yılında parlamentoya seçildi. 21 Nisan 2010 tarihinde Başbakan olarak yemin etti.

<span class="mw-page-title-main">Guy Mollet</span> Fransız siyasetçi (1905 – 1975)

Guy Mollet, 1956-1957 yıllarında görev yapan Fransa eski başbakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gro Harlem Brundtland</span> 29. Norveç başbakanı (1981 & 1986-1989 & 1990-1996)

Gro Harlem Brundtland Norveçli siyasetçi. Norveç'in ilk kadın başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Sri Lanka cumhurbaşkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Sri Lanka cumhurbaşkanı, Sri Lanka'nın seçilmiş devlet başkanı ve yürütmenin başıdır. Cumhurbaşkanı ülkede baskın bir siyasi figürdür. Bu makam 1972 yılında daha çok törensel bir pozisyon olarak oluşturulmuştur. J. R. Jayewardene tarafından getirilen 1978 Anayasası ile yürütme yetkileriyle donatılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Junius Richard Jayewardene</span> Sri Lanka başbakanı

Junius Richard Jayewardene, Sri Lanka'da yaygın olarak JR olarak da bahsedilir, 1977'den 1989'a kadar Sri Lanka'nın lideriydi. 1977'den 1978'e kadar Başbakan olarak ve 1978'den 1989'a kadar Sri Lanka'nın Başkanı olarak görev yaptı. Bağımsızlığı takip eden yıllarda çeşitli kabine pozisyonlarında görev yapan Seylan'daki milliyetçi hareketin lideriydi. Birleşik Ulusal Parti'nin uzun süredir bir üyesi olarak 1977'de ezici bir zafere öncülük etti ve anayasanın değiştirilmesinden ülkenin ilk başkanı olana dek altı ay boyunca Başbakan olarak görev yaptı.

Liderlik seçimi, çeşitli ülkelerde siyasi bir parti üyelerinin partinin liderini belirlemek için yaptığı bir siyasi yarışmadır.

<span class="mw-page-title-main">Sri Lanka başbakanı</span> Sri Lankanın hükûmet başkanı

Sri Lanka Demokratik Sosyalist Cumhuriyeti başbakanı, bakanlar kurulundaki en kıdemli parlamento üyesidir. Sri Lanka'nın yürütme organında anayasal yürütmenin başı olan cumhurbaşkanından sonra en güçlü ikinci pozisyondur. Kabine, politikaları ve eylemleri için parlamentoya karşı kolektif olarak sorumludur. Başbakanın yetkileri ve işlevleri, makamın 1947'de oluşturulmasından bu yana birkaç kez değişmiştir.

Harini Nireka Amarasuriya Sri Lankalı akademisyen, aktivist ve siyasetçi olup 24 Eylül 2024 tarihinden bu yana Sri Lanka başbakanı olarak görev yapmaktadır. Kendisi bu görevi yürüten üçüncü kadındır.