İçeriğe atla

Sirenayka

Libya tarihi
Antik Çağlar
Vandallar
Orta Çağ
Fizan Sultanlığı
Zirid Krallığı
Sicilya Krallığı
Muvahhid Devleti
Trablusgarp Sultanlığı
Hospitalier Şövalyeleri
Osmanlı Egemenliği
Trablusgarp Eyaleti
Trablusgarp Vilayeti
İtalyan Egemenliği ve Sonrası
Trablusgarp Protektorası
Trablusgarp Cumhuriyeti
Trablusgarp Kolonisi
İtalyan Sirenaykası
İtalyan Libyası
Britanya Libyası
Sirenayka Emirliği
Libya Krallığı
Libya Arap Cumhuriyeti
Libya Arap Halk Sosyalist Cemahiriyesi
Libya İç Savaşı
Libya Devleti
İkinci Libya İç Savaşı


Sirenayka Emirliğinin Bayrağı 1949-1951
Sirenayka'nın Roma İmparatorluğu içindeki sınırları

Sirenayka (Cyrenaica) veya Kirenayka (Arapça: برقه; Barka, Yunanca: Κυρηναϊκή), Libya'nın doğusunda bulunan bir kıyısal bölge ve ayrıca 1970'lerden önceki idari sistemdeki ülkenin bir vilayetidir. Eski sistemde var olan Sirenayka, bugün birkaç Şabiye denilen yönetim birimlerine ayrılmıştır. Sirenayka'nın başkent Bingazi'dir.

Sirenayka, adını eski Yunan kolonisi Kirene'den almıştır. Bölgenin Arapça adı olan Barka veya Berka, son zamanlarda bölgenin merkezi sayılan Bingazi'nin eski isimleri olan Barneek veya Berenice ile ilişkili olabilir. Canlı bir vaha olan Kufra, Sirenayka'nın güneyindeki çöllerden biridir.

Tarih

Trablusgarp'ın doğusunda yer almaktadır. Trablus'un alınmasının ardından Osmanlı İmparatorluğu'na katılmıştır. Sirenayka'nın güneyi ise Osmanlı Devleti'nin sınırları içinde bulunmamaktadır. Osmanlı Devleti içinde Sirenayka Sancağı, Trablusgarp Beylerbeyliği'ne bağlı olarak yönetilmiştir. 1843 yılında yönetimi Sanusi Hanedanı almış ve Sirenayka'yı yönetmeye başlamıştır. Sanusi Hanedanı sırasında ilk defa Sirenayka'nın bayrağı olmuştur. 1912'de İtalyanlar tarafından işgal edilen bölgede sırasıyla birçok işgal olmuştur. Aynı dönemlerde bölgede Sirenayka Savaşı çıkmıştır. 1949 yılında Sirenayka Emirliği kurulmuştur. Bu devletle birlikte yeni bir Sirenayka'nın bayrağı olmuştur. Bu bayrak siyah bir zemin üzerinde beyaz ay yıldızlı bir bayraktır. 1951 yılında Sirenayka, Trablusgarp ve Fizan ile birleşerek Libya'yı oluşturmuştur.

Özerklik ilanı

5 Mart 2012 tarihinde, Libya İç Savaşı'nda bölgedeki aşiretlerin birleşmesiyle ilan edilmiştir. Resmi olarak Libya genelinde tanınmamaktadır. Bölgenin lideri, Şeyh Ahmed Zübeyr'dir.[1][2][3]

  • Bölgeye adını veren yunan kolonisi Sirene'ye ait bir sikke
    Bölgeye adını veren yunan kolonisi Sirene'ye ait bir sikke
  • Sirene Zeus Tapınağı
    Sirene Zeus Tapınağı
  • İtalyan işgalinden kalma bir posta pulu
    İtalyan işgalinden kalma bir posta pulu
  • Sirenayka Parlamento Binası
    Sirenayka Parlamento Binası

Kaynakça

  1. ^ "Libya'da Özerklik İlanı". TRT Haber. 12 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2012. 
  2. ^ "Libya'da Bölünme İşaretleri". TRT Haber. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2012. 
  3. ^ "Libya'nın Sirenayka bölgesi özerklik ilan etti". bilgili dünya. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2012. 


İlgili Araştırma Makaleleri

1912 pazartesi günü başlayan bir artık yıldır.

<span class="mw-page-title-main">Libya</span> Akdeniz kıyısında yer alan bir Kuzey Afrika ülkesi

Libya, resmi adıyla Libya Devleti, Akdeniz kıyısında, doğuda Mısır, batıda Cezayir ve Tunus, güneyde Nijer ve Çad, güneydoğuda Sudan ile komşu olan bir Mağrip ve Kuzey Afrika ülkesidir. Ülke Trablusgarp Bölgesi, Fizan ve Sirenayka olmak üzere üç tarihi bölgeden oluşur. Yaklaşık 1,8 milyon kilometrekarelik yüz ölçümüyle Afrika'nın dördüncü, dünyanın 16. büyük ülkesidir. En fazla kanıtlanmış petrol rezervine sahip 10. ülkedir. Başkenti ve en büyük şehri Trablus ülkenin batısında yer alır ve yedi milyon Libyalının üç milyondan fazlası bu şehirde yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Trablusgarp Savaşı</span> Trablusgarp Savaşı diğer adı ile Türk-İtalyan Savaşı

Trablusgarp Savaşı veya diğer adıyla 1911-1912 Türk-İtalyan Savaşı, 1911-1912 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu ve İtalya Krallığı arasında geçen bir savaştır. Adı, "Trablusgarp Savaşı" olmasına rağmen çarpışmalar Trablusgarp dışında Adriyatik Denizi, Ege Adaları, Çanakkale Boğazı ve Kızıldeniz gibi farklı bölgelerde de sürmüştür. Diğer büyük devletlerin desteği ve Birinci Balkan Savaşı'nın patlak vermesi nedeniyle savaşı kazanan İtalya, Osmanlı Devleti'nin Trablusgarp Vilayeti'ne bağlı Trablusgarp, Fizan ve Sirenayka bölgelerini ele geçirmiştir. Bu bölgeler birleşip gelecekteki Libya devletini oluşturacaklardı.

<span class="mw-page-title-main">Trablusgarp Bölgesi</span> Libyada bir bölge

Trablusgarp Bölgesi, Libya'yı oluşturan üç bölgeden birine eskiden verilen ad. Diğer ikisi Fizan ve Sirenayka veya Kirenayka'dır. Trablusgarp Bölgesi bugünkü Trablusgarp şehrinin çevresine karşılık gelir.

<span class="mw-page-title-main">Uşi Antlaşması</span> İtalya Krallığı ile Osmanlı İmparatorluğu arasında Trablusgarp Savaşı sonunda 1912de imzalanan barış antlaşması

Uşi Antlaşması, İtalya Krallığı ile Osmanlı İmparatorluğu arasında Trablusgarp Savaşı sonunda imzalanan antlaşmadır. Bu antlaşma İtalyan tarihinde Trattato di Losanna yani Lozan Antlaşması olarak geçmektedir. "Ouchy" Lozan'ın bir semtidir. Türkiye tarihinde 24 Temmuz 1923 Lozan Antlaşması ile anlam karışmasını önlemek için Uşi (Ouchy) Antlaşması olarak anılmaktadır.

Trablus (Tripolis) sözcüğü ile şu başlıklardan biri kastedilmiş olabilir:

<span class="mw-page-title-main">Trablus</span> Libyanın başkenti

Trablus, ya da Osmanlı dönemindeki adıyla Trablusgarp, Libya'nın başkenti ve en büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Bingazi</span> Libya şehri

Bingazi (Arapça:

<span class="mw-page-title-main">Libya bayrağı</span> Libya Devletinin Ulusal Bayrağı

Libya bayrağı, Afrika ülkesi Libya'nın ilk defa 24 Aralık 1951 tarihinde kullandığı bayrağın, rejim değişikliği sonrası Libya'nın resmî hükûmeti olan Ulusal Geçiş Konseyi tarafından 27 Şubat 2011 tarihinde yeniden kullanılmaya başlanan bayraktır.

<span class="mw-page-title-main">Fizan</span> Libyada bölge

Fizân, Libya'yı oluşturan üç eski bölgeden biridir. Diğer ikisi Trablusgarp Bölgesi ve Sirenayka'dır. Merkezi Sebha'dır. Bugünkü Libya'nın güneybatısında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Trablusgarp Cumhuriyeti</span> Bugünkü Libya topraklarında kurulmuş eski bir devlet

Trablusgarp Cumhuriyeti, bugünkü Libya topraklarının batısında 1918-1922 yılları arası var olmuş kısa ömürlü devlettir. İslam dünyasındaki ilk cumhuriyetçi hükûmettir.

<span class="mw-page-title-main">Trablusgarp (eyalet)</span> Osmanlının Afrika Eyaleti

Trablusgarp Eyaleti veya Trablusgarp Beylerbeyliği, Osmanlı Devleti eyaletidir. Osmanlı Devleti'nde iki tane Trablus adını taşıyan idari bölge bulunmaktadır. Bunları birbirinden ayırmak için buradakine Trablus-ı Garb veya Mağrib Trablusu, Şam bölgesindekine Trablus-ı Şam veya Şam Trablusu denilmiştir. Trablusgarp 360 yıl, 1 ay, 20 gün Osmanlı egemenliğinde kalmıştır. Trablusgarp Eyaleti, sâlyâneli bir deniz eyaletidir. 17. yüzyılda ocaklık olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Trablusgarp Vilayeti</span>

Trablusgarp Vilayeti, 1864 yılında gerçekleşen yönetim reformu sonucu Trablusgarp Eyaleti yerine kurulan Osmanlı vilayetidir.

<span class="mw-page-title-main">İtalya-Türkiye ilişkileri</span> İkili ilişkiler

İtalya-Türkiye ilişkileri 1856 yılında başlamıştır. İki ülkenin de Akdeniz'e sınırı vardır. Avrupa Birliği’nin kurucu üyeleri arasında bulunan İtalya, Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik sürecini desteklemektedir. İtalyan Hükûmetleri, Türkiye'nin jeopolitik konumu nedeniyle Avrupa Birliği'ne çok şey katacağını düşünmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Libya Krallığı</span> Şimdiki Libyada hüküm sürmüş eski bir devlet

Libya Krallığı, Libya topraklarında 1951'den 1969 yılına kadar yer almış olan devletti. 24 Aralık 1951 tarihinde Sirenayka Emirliği tarafından yönetilen Sirenayka, Birleşik Krallık tarafından yönetilen Trablusgarp ve Fransa tarafından yönetilen Fizan bölgelerinin Sirenayka Emiri olan Kral İdris yönetiminde birleşmesiyle oluştu. Bağımsızlığı döneminde "Birleşik Libya Krallığı" olarak adlandırılmaktaydı. 1963'e dek üç bölgeden oluşan bir federasyon olma özelliğini sürdüren devlet, 25 Nisan 1963 tarihinde yapılan anayasa değişikliğiyle federasyon yerine üniter bir yapıya geçti. 1 Eylül 1969 tarihinde Muammer Kaddafi tarafından düzenlenen darbeyle krallık yıkılarak Libya Arap Cumhuriyeti kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Rüstemîler</span>

Rüstemi Devleti, Rûstemdâd Devleti, Rüstemiler ya da Rüstemoğulları İran asıllı Abdurrahman bin Rüstem tarafından kurulan Orta Mağrib'i Tahert merkezli 761-909 yılları arasında yönetmiş olan Hariciyye mezhebinin İbadiyye koluna mensup bir hanedan.

<span class="mw-page-title-main">Libya arması</span> Ulusal arma

Libya güncel olarak herhangi bir resmî devlet arması kullanmamaktadır. Ülke içerisinde yer alan kurumlar resmî yazışmalarda kendi kurum amblemlerini kullanmaktadır. Libya son olarak geçici hükûmet döneminde arma kullanmış, söz konusu hükûmetin Ağustos 2012 tarihinde son bulması ile birlikte de arma kullanımı da ortadan kalkmıştır. Geçici Ulusal Konsey tarafından Ağustos 2011 tarihinde yeni Libya bayrağı ile ilgili tanımlamalar yapılmış olmasına rağmen, resmî devlet arması ile ilgili herhangi bir düzenleme ve açıklama gerçekleştirilmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan Libyası</span> 1934-1947 yılları arasında İtalyanın Kuzey Afrikadaki toprağı

İtalyan Libyası, İtalya Krallığı'nın Kuzey Afrika'daki bir kolonisi. Trablusgarp Savaşı'ndan sonra Libya'nın kontrolü Osmanlı İmparatorluğu'ndan İtalya'ya geçti.

<span class="mw-page-title-main">Libya soykırımı</span>

Libya Soykırımı yahut II. İtalyan-Senusi Savaşı; İtalya hakimiyetindeki Libya'da, İtalyan askerî birlikleriyle, yerli Senusi direnişçiler arasında, 1923-1932 yılları arasında devam eden, Libya halkının direniş lideri Ömer Muhtar'ın ele geçirilip öldürülmesine kadar devam eden uzun çatışmalı süreç.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan Sirenaykası</span> 1911den 1934e kadar var olmuş bir İtalyan kolonisi

İtalyan Sirenaykası, 1911'den 1934'e kadar var olmuş, günümüzün doğu Libya'sında bulunan bir İtalyan kolonisiydi. 1911 Trablusgarp Savaşı sırasında İtalya Krallığı tarafından Osmanlı İmparatorluğu'ndan İtalyan Trablusgarpı ile birlikte fethedilen bölgenin bir parçasıydı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.