İçeriğe atla

Siproheptadin

Siproheptadin, antikolinerjik, antiserotonerjik ve lokal anestezik özelliklere sahip birinci nesil bir antihistamindir.

Tıbbi kullanımlar

Periaktin (siproheptadin) 4 mg tablet

Siproheptadin, alerjik reaksiyonları (özellikle saman nezlesi) tedavi etmek için kullanılır.[1] Bu amaçla kullanımına ilişkin kanıtlar, etkinliğini göstermektedir, ancak ketotifen ve loratadin gibi ikinci nesil antihistaminikler, daha az yan etki ile eşit sonuçlar göstermiştir.[2]

Ayrıca migrene karşı koruyucu tedavi olarak kullanılır. 2013 yılında yapılan bir çalışmada, tedaviye başladıktan sonraki 7 ila 10 gün içinde hastalarda migren sıklığı önemli ölçüde azalmıştır. Bu hastalarda uygulama öncesi migren ataklarının ortalama sıklığı ayda 8,7 kere iken, tedavinin başlamasından 3 ay sonra ayda 3,1 kereye düşürülmüştür.[2][3] Bu kullanım Birleşik Krallık'ta ve diğer bazı ülkelerde etikette yer almaktadır.

Ayrıca bebeklerde siklik kusma sendromunun tedavisinde etiket dışı kullanılır; bu kullanım için tek kanıt geriye dönük çalışmalardan gelmektedir.[4]

Siproheptadin bazen antipsikotik ilaçlar kullanan kişilerde akatiziyi iyileştirmek için etiket dışı kullanılır.[5]

Psikojenik kaşıntı[6] ilaca bağlı hiperhidroz (aşırı terleme)[7] ve epidermolizis bülloza simpleksi olan bazı kişilerde kabarcık oluşumunun önlenmesi dahil olmak üzere çeşitli dermatolojik durumları tedavi etmek için etiket dışı kullanılmıştır.[8]

İlacın etkilerinden biri de iştah artışı ve kilo alımı olup, bu amaçla (ABD'de etiket dışı) kistik fibrozlu kişilerde olduğu gibi zayıflayan çocuklarda da bu amaçla kullanılmasına neden olmuştur.[9][10][11][12]

Ayrıca, seçici serotonin geri alım inhibitörleri (ve monoamin oksidaz inhibitörleri) gibi serotonerjik ilaçların kullanımıyla ilişkili bir semptom kompleksi olan orta ila şiddetli serotonin sendromu vakalarının yönetiminde etiket dışı kullanılır.

Siproheptadin yatıştırıcı etkilere sahiptir ve diğer merkezi etkili antihistaminiklere benzer şekilde uykusuzluğu tedavi etmek için kullanılabilir.[13][14][15][16] Bu kullanım için önerilen doz 4 ila 8 mg'dır.[14]

Veteriner kullanımı

Siproheptadin, kedilerde iştah uyarıcı[17] ve astım tedavisinde yardımcı olarak kullanılır.[18] Olası olumsuz etkiler arasında heyecan ve saldırgan davranışlar yer alır.[19] Kedilerde siproheptadinin eliminasyon yarı ömrü 12 saattir.[18]

Kaynakça

  1. ^ "MedlinePlus Drug Information: Cyproheptadine". 1 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2022. 
  2. ^ a b De Bruyne (January 2017). "Are antihistamines effective in children? A review of the evidence". Archives of Disease in Childhood. 102 (1): 56-60. doi:10.1136/archdischild-2015-310416. PMID 27335428.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "DeBruyne2017" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: )
  3. ^ Saito (May 2017). "Reconsideration of the diagnosis and treatment of childhood migraine: A practical review of clinical experiences". Brain & Development. 39 (5): 386-394. doi:10.1016/j.braindev.2016.11.011. PMID 27993427. 
  4. ^ Salvatore (16 Temmuz 2016). "Pharmacological interventions on early functional gastrointestinal disorders". Italian Journal of Pediatrics. 42 (1): 68. doi:10.1186/s13052-016-0272-5. PMC 4947301 $2. PMID 27423188. 
  5. ^ The Maudsley Prescribing Guidelines in Psychiatry (İngilizce). John Wiley & Sons. 2015. s. 85. ISBN 9781118754573. 28 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2022. 
  6. ^ Psychogenic Itch Management. Current Problems in Dermatology. 50. 2016. ss. 124-32. doi:10.1159/000446055. ISBN 978-3-318-05888-8. PMID 27578081. 
  7. ^ "Cyproheptadine for drug-induced sweating". American Journal of Psychiatry. 159 (5): 874-5. May 2002. doi:10.1176/appi.ajp.159.5.874-a. PMID 11986151. 19 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2022. 
  8. ^ Pfendner (13 Ekim 2016). "Epidermolysis Bullosa Simplex". GeneReviews. PMID 20301543. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2022. 
  9. ^ "Ciproheptadina, estimulante del apetito (Cyproheptadine, appetite stimulant)". 24 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2022. 
  10. ^ "Bioplex NF". 18 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2022. 
  11. ^ Harrison ME, Norris ML, Robinson A, Spettigue W, Morrissey M, Isserlin L (2019). "Use of cyproheptadine to stimulate appetite and body weight gain: A systematic review". Appetite. 137: 62-72. doi:10.1016/j.appet.2019.02.012. PMID 30825493. 
  12. ^ "Efficacy and Tolerability of Cyproheptadine in Poor Appetite: A Multicenter, Randomized, Double-blind, Placebo-controlled Study". Clin Ther. September 2021. doi:10.1016/j.clinthera.2021.08.001. PMID 34509304. 
  13. ^ "Cyproheptadine: a psychopharmacological treasure trove?". CNS Spectr: 1-3. February 2021. doi:10.1017/S1092852921000250. PMID 33632345. 
  14. ^ a b "Medications Used for Pediatric Insomnia". Child Adolesc Psychiatr Clin N Am. 30 (1): 85-99. January 2021. doi:10.1016/j.chc.2020.09.001. PMID 33223070. 
  15. ^ Rombaut, N. E. I. (1995).
  16. ^ "Primary acquired cold urticaria. Double-blind comparative study of treatment with cyproheptadine, chlorpheniramine, and placebo". Arch Dermatol. 113 (10): 1375-7. October 1977. doi:10.1001/archderm.113.10.1375. PMID 334082. 
  17. ^ Agnew (September 2014). "Pharmacological appetite stimulation: rational choices in the inappetent cat". Journal of Feline Medicine and Surgery. 16 (9): 749-56. doi:10.1177/1098612X14545273. PMID 25146662. 
  18. ^ a b "Systemic Therapy of Airway Disease: Cyproheptadine". The Merck Veterinary Manual. 9th. John Wiley & Sons. 8 Şubat 2005. ISBN 978-0-911910-50-6. 
  19. ^ "Drugs Affecting Appetite". The Merck Veterinary Manual. 9th. John Wiley & Sons. 8 Şubat 2005. ISBN 978-0-911910-50-6. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Migren</span> Tekrarlayan orta-şiddetli baş ağrılarına neden olan bozukluk

Migren, nörolojik, sindirim sistemi ve otonom sinir sistemindeki değişikler ile beraber meydana gelen, aralıklı bir baş ağrısı bozukluğudur. Çoğunlukla otonom sinir sisteminde görülen orta şiddette ve şiddetli baş ağrısı ile karakterize kronik bir rahatsızlıktır. Kelimenin kendisi Yunanca ἡμικρανία (hemikrania), "başın bir tarafındaki ağrı" (ἡμι-, "yarım" ve κρανίον, "kafatası" ifadesinden türemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ağrı kesici</span> insanın herhangi bir uzvunda ağrıya yol açan herhangi bir yere karşı oluşturulan yüksek baskı

Analjezik ya da ağrı kesici ağrıyı dindirmek ve analjeziye yol açmak için kullanılan her türlü ilaca verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Öksürük ilacı</span> antitussifler

Öksürük ilacı öksürük ve öksürükle ilgili durumların tedavisinde kullanılan ilaçlara verilen isimdir. Öksürük ilaçları ikiye ayırılabilir: kuru öksürüklerin tedavisinde kullanılan öksürük dindirici antitussifler ve balgam üreten öksürüklerin tedavisinde kullanılan ekspektoranlar.

<span class="mw-page-title-main">Amfetamin</span> Merkezi sinir sistemi uyarıcısı

Amfetamin (alfa-metil-fenetilamin) narkolepsi ve dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu dahil çeşitli bozuklukların tedavisinde, kilo kontrolünde, iştah azaltıcı olarak kullanılan sentetik bir uyarıcıdır (stimülan). Özellikle DEHB tedavisinde ilaç olarak yaygın kullanımları sebebiyle rahatlıkla elde edilebilir. Bu sebeple yasa dışı olarak en sık kullanılan uyarıcı maddelerden biridir. Yan etki olarak şizofreni benzeri psikozlara neden olur. Yaklaşık 20 günlük kullanım sonunda tolerans gelişir. Zayıf olarak MAO enzimini de inhibe ettiğinden MAO inhibitörleri ve SSRI'lar ile beraber kullanılırsa serotonin sendromuna sebep olabilir. Bu durum siproheptadin ile tedavi edilebilir. DEHB tedavisinde kullanılan ticari ilaçlardan Dexedrine, Elvanse ve Adderall amfetamin içeren ilaçlar arasında sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Majör depresif bozukluk</span> Düşük benlik saygısı ve normalde eğlenceli aktivitelere ilgi veya zevk kaybı ile birlikte her şeyi kapsayan düşük ruh hali

Majör depresif bozukluk, majör depresyon veya klinik depresyon, en az iki hafta boyunca, farklı türden günlük hadise ve tecrübeler karşısında, sabit bir şekilde düşük ruh halinde bulunulması ile karakterize edilen bir zihinsel hastalıktır. Hastalık, tıbbi teşhisi ancak bir uzman tarafından konulabilecek bir hastalıktır. Hastalık, halk arasında kullanılan depresif olma durumu ile alakalı olmayıp, bu ruh hallerinden her yönden ve tamamen ayrılan bir hastalık türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Antidepresan</span> Majör depresif bozukluk ve anksiyete gibi rahatsızlıkları tedavi etmek için kullanılan psikiyatrik ilaçlar

Antidepresanlar, majör depresif bozukluk gibi bazı duygudurum bozukluklarını, bazı anksiyete bozukluklarını ve bazı kronik ağrı durumlarını tedavi etmek için kullanılan ilaçlardır. Antidepresanların yaygın yan etkileri arasında ağız kuruluğu, kilo alımı, baş dönmesi, baş ağrısı, cinsel işlev bozuklukları ve duygusal körelme bulunur. Antidepresanlar, çocuklar, ergenler ve genç yetişkinler tarafından alındığında intihar düşüncesi ve davranışı riskinde artışa neden olabilir. Antidepresanların özellikle ani bir şekilde kesilmeleri sonucunda, antidepresan yoksunluk sendromu ortaya çıkabilir.

<span class="mw-page-title-main">Metronidazol</span> kimyasal bileşik

Metronidazol bir nitroimidazol türevi antibiyotiktir. Anaerob bakteriler ve protozoaların neden olduğu hastalıkların tedavisi için kullanılır. İlk ve ileri evredeki Clostridium difficile enfeksiyonu için ilk seçilen ilaçtır. Molekül DSÖ'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İzotretinoin</span> kimyasal bileşik

Accutane markası altında satılan izotretinoin, esas olarak şiddetli akneleri tedavi etmek için kullanılan bir kimyasal ilaçtır. Ayrıca bazı cilt kanserlerini önlemek veya tedavi etmek için de kullanılır. İnsan bedeninde tabiatı gereği az bulunan bir kimyasal olan retinoid içerir, yani vitamin A ile ilgilidir. İzomeri tretinoin de bir akne ilacıdır. En yaygın gözlemlenen yan etkileri, akneler üzerinde geçici bir kötüleşme, nemsiz kuru dudaklar, kuru ve kırılgan cilt ve güneş yanığına karşı artan duyarlılıktır. Yaygın olmayan veya nadir görülen yan etkiler arasında kas ağrıları ve baş ağrıları bulunur.

Serotonin fizyolojik ve patofizyolojik etkilerine hücre zarına bağlı çeşitli reseptörlerin, 5-HT reseptörlerinin aktivasyonu yoluyla aracılık eder. Bunlar merkezi sinir sisteminde, gastrointestinal sistemde, dolaşım sisteminde ve kanda yüksek yoğunlukta bulunur. Fizyolojik olarak kan pıhtılaşmasında, öğrenme süreçlerinde ve gündüz-gece ritminin kontrolünde rollerı vardır. Migren, pulmoner hipertansiyon, depresyon, şizofreni, yeme bozuklukları, bulantı ve kusmada serotonin reseptörlerindeki biyokimyasal süreçlerin yanlış işlemesi patolojik açıdan öneme sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Venlafaksin</span> İlaç

Venlafaksin ya da ilk marka adıyla Efexor, serotonin-norepinefrin geri alım inhibitörü (SNRI) sınıfından bir antidepresan ilaçtır. Majör depresif bozukluk (MDD), yaygın anksiyete bozukluğu (GAD), panik bozukluğu ve sosyal fobi tedavisinde kullanılır. Kronik ağrı için de kullanılabilmektedir. Ağız yoluyla kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Selekoksib</span>

Celebrex markası altında satılan Selekoksib bir COX-2 inhibitörü ve nonsteroid antiinflamatuar ilaçtır (NSAID). Osteoartrit, yetişkinlerde akut ağrı, romatoid artrit, ankilozan spondilit, ağrılı adet kanaması ve jüvenil romatoid artritte ağrı ve iltihabı tedavi etmek için kullanılır. Ailesel adenomatöz polipozisi olan kişilerde kolorektal adenom riskini azaltmak için de kullanılabilir. Ağızdan alınır. Faydalar genellikle bir saat içinde görülür.

<span class="mw-page-title-main">Amitriptilin</span> kimyasal bileşik

Amitriptilin, Türkiye'de Laroxyl markası adı altında satılır, öncelikle majör depresif bozukluğu ve nöropatik ağrıdan fibromiyaljiye, migren ve gerilim baş ağrılarına kadar çeşitli ağrı sendromlarını tedavi etmek için kullanılan bir trisiklik antidepresandır. Yan etkilerin sıklığı ve belirginliği nedeniyle, amitriptilin genellikle bu endikasyonlar için ikinci basamak tedavi olarak kabul edilir.

Azapironlar, anksiyolitik, antidepresan ve antipsikotik olarak kullanılan bir ilaç sınıfıdır. Genellikle seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI'lar) gibi diğer antidepresanların yanında destekleyici olarak kullanılırlar.

Klonidin, yüksek tansiyon, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, ilaç yoksunluğu, menopozal kızarma, ishal ve diğer hastalıkların tedavisinde kullanılan bir α2-adrenerjik agonist ilaçtır. Ağız yoluyla, enjeksiyonla veya cilt bandı olarak kullanılır. Etki başlangıcı tipik olarak bir saat içindedir ve kan basıncı üzerindeki etkileri sekiz saate kadar sürer.

Furosemid, kalp yetmezliği, karaciğer skarlaşması veya böbrek hastalığına bağlı sıvı birikimini tedavi etmek için kullanılan bir kıvrım diüretiği ilacıdır. Yüksek tansiyon tedavisinde de kullanılabilir. Damar içine enjeksiyon yoluyla veya ağızdan alınabilir. Ağızdan alındığında tipik olarak bir saat içinde, intravenöz olarak ise beş dakika içinde etki etmeye başlar.

<span class="mw-page-title-main">Tramadol</span>

Tramadol, orta ila orta şiddetli ağrıyı tedavi etmek için kullanılan bir opioid ağrı kesici ilaçtır. Hızlı salımlı bir formülasyonda ağızdan alındığında, ağrının hafiflemesi genellikle bir saat içinde başlar. Enjeksiyon yoluyla da kullanılabilir. Parasetamol (asetaminofen) ile kombinasyon halinde veya ULTRACET gibi daha uzun etkili formülasyonlar olarak satılabilir.

Reboksetin, Pfizer tarafından majör depresyon tedavisinde kullanılmak üzere bir antidepresan olarak pazarlanan, norepinefrin geri alım inhibitörü (NRI) sınıfının bir ilacıdır, ancak aynı zamanda panik bozukluk ve dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu için etiket dışı kullanılmıştır. Dünya çapında birçok ülkede kullanım için onaylanmıştır, ancak Amerika Birleşik Devletleri'nde kullanım için onaylanmamıştır. Bir antidepresan olarak etkinliği, yayınlanmış birçok raporda sorgulanmasına rağmen, popülaritesi artmaya devam etmiştir.

Feksofenadin, saman nezlesi ve ürtiker gibi alerji semptomlarının tedavisinde kullanılan bir antihistamin farmasötik ilaçtır.

Desipramin, depresyon tedavisinde kullanılan bir trisiklik antidepresandır (TCA). Nispeten seçici bir norepinefrin geri alım inhibitörü olarak görev yapar, ancak aynı zamanda zayıf serotonin geri alım inhibitörü, alfa-1 bloke edici, antihistaminik ve antikolinerjik etkiler gibi başka aktivitelere de sahiptir. İlaç, daha az yan etkiye sahip olan ve aşırı dozda daha güvenli olan seçici serotonin geri alım inhibitörü (SSRI) antidepresanların kullanıma sunulmasından bu yana, depresyon için birinci basamak tedavi olarak kabul edilmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Klorfenamin</span> kimyasal bileşik

Klorfeniramin olarak da bilinen klorfenamin, alerjik rinit gibi alerjik durumların semptomlarını tedavi etmek için kullanılan bir antihistamindir. Oral alınır. İlaç iki saat içinde etkisini gösterir ve yaklaşık 4-6 saat sürer.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.