İçeriğe atla

Sippora

        

Sippora veya Tziporah (İbraniceצִפוֹרָה; YunancaΣεπφώρα; Arapçaصِفُّورَةَ, صوانة, anlam: kuş) Midyanlı rahip veya prens olan Yetro'nun (diğer adı Reuel) kızı olup Çıkış kitabında Musa'nın karısı olduğu anlatılır. Tarihler Kitabı'nda torunları, Gerşom oğlu Şevuel ve Eliezer oğlu Rehavya'nın adı geçmektedir.[1]

Ahit'teki kaynaklar

Sippora, diğer adları Yetro[2][3][4] ve Hobab (Hovav)[5] olan Midyanlı rahip veya prens Reuel'in yedi kızından biriydi. İsrailoğulları/İbraniler, Mısır'da esirken, Musa, bir İbrani'ye saldıran Mısırlıyı öldürdü, bu nedenle Firavun, Musa'nın öldürülmesi için peşine düştü. Bu sebepten dolayı Musa Mısır'dan kaçıp Midyan'a vardı. Musa, bir gün bir kuyu başında oturup dinlenirken, sürülerini sulamak için Reuel'in kızları geldi. Diğer çobanlar, önce kendi sürülerini sulamak için kızları uzaklaştırdı. Musa, sürülerini sulamak için kızlara yardım etti.

Kızlar eve döndüğünde babaları "Nasıl oldu da eve erken geldiniz?" diye sordu. Kızlar, "Bir Mısırlı bizi çobanlardan korudu; hatta kuyudan su çekip sürüyü suladı" diye cevap verdi. "Peki nerede öyleyse?" diye soran babası "Adamı niye bıraktınız? Beraber ekmek kırmak için onu davet edin" diye devam etti.[6]

Musa, Midyanlının ailesiyle kalıp onlarla yaşadı. Reuel, evlenmesi için kızı Sippora'yı Musa'ya verdi ve Sippora Musa'ya Gerşom ve Eliezer isimli iki oğul doğurdu.

Zamanla, Musa'nın öldürülmesini isteyen Mısırlılar ölünce, Tanrı Musa'ya Mısır'a dönmesini emretti. Musa, karısı ve çocuklarını yanına alıp Mısır'a doğru yola çıktı. Yolda bir konaklama yerinde kaldılar; burada, Sippora'nın içinde bulunduğu, gizemli ve tartışmalara sebep olan "Konaklama yerinde Sippora" olayı gerçekleşti. Tevrat'ta anlatıldığı üzere Tanrı Musa'yı öldürmek için geldi.[7] Pasajda, Ahitsel metinlerdeki anlaşılması en zor cümlelerden dört tanesi mevcuttu. Sippora, alelacele Gerşom'u keskin bir taşla sünnet etti ve derisini Musa'nın ayaklarına dokundurdu, "Gerçekten sen bana kanlı güveysin" dedi.[8] Bu pasaj hakkında farklı görüşler mevcuttur. Bir görüşe göre bir şey (belki Tanrı veya Tanrı adına bir melek) Musa'yı öldürmeye çalıştı fakat Sippora'nın oğlunu sünnet etmesiyle bu son buldu. Başka bir görüş, saldırılan kişinin Gerşom olduğunu ileri sürerken yine başka bir görüş Musa'nın kendi oğlu Gerşom'u öldürmeye çalıştığı fakat Sippora'nın oğlunu sünnet etmesiyle Musa'nın sinirinin yatıştığını belirtir.

Musa, İsrailoğullarını Mısır'dan çıkarmayı başardıktan ve Amaleklere karşı verilen savaşı kazandıktan sonra, Reuel, Sina çölü'ndeki İbrani kampına gelip yanında Sippora, Gerşom ve Eliezer'i getirdi. Tevrat, Sippora'nın ve oğullarının ne zaman Reuel'e döndüğüyle ilgili bilgi vermemektedir, bunun yerine Reuel'in, Tanrı'nın İsrailoğulları için yaptıklarını duyduktan sonra Musa'nın ailesini Musa'ya getirdiği belirtilir.

Popüler kültür

Kaynakça

  1. ^ "1 Tarihler 23:16-17". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2011. 
  2. ^ Çıkış 3:1
  3. ^ Çıkış 4:18
  4. ^ Çıkış 18:1-2
  5. ^ "Hakimler 4:11". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2011. 
  6. ^ Çıkış 2:18-20
  7. ^ Çıkış 4:24-27
  8. ^ Çıkış 4:25

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tevrat</span> Tanahın ilk beş kitabı

Tevrat, İbrani Kutsal Kitabı'nın ilk beş kitabının, yani Tekvin, Çıkış, Levililer, Sayılar ve Tesniye kitaplarının derlemesidir.

<span class="mw-page-title-main">Eski Ahit</span> Kitâb-ı Mukaddesin ilk kısmı

Eski Ahit veya Eski Antlaşma, Kutsal Kitap'ın İbranice kaleme alınmış olan ilk kısmına Hristiyanların verdiği isimdir. Yahudilerin Tanah ve Müslümanların Tevrat ve Zebur olarak kabul ettikleri kitapları içinde barındırır. Kutsal Kitap'ın birinci yüzyılda Grekçe kaleme alınan yazılarına "Yeni Ahit" adı verildi. İnançlı Yahudilerce "Yeni Ahit" kabul edilmez. Toplam 39 bölümden oluşur. Eski Ahit; Tevrat, Tarihsel Kitaplar, Şiirsel Kitaplar, Peygamberlik Kitapları olarak 4 temel bölüme ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Şuayb</span> İslamda bir peygamber

Şuayb,, Tanah'taki Yitro olduğu sanılan Yahudi din büyüğüydü. Yahudilik ve Hristiyanlık'ta aziz, İslam'da ise bir peygamber olduğuna inanılır.

<span class="mw-page-title-main">Kitâb-ı Mukaddes</span> Yahudiliğin ve Hristiyanlığın kutsal metinlerini oluşturan kitapların kanonik bir koleksiyonu

Kitâb-ı Mukaddes, Mukaddes Kitap veya Kutsal Kitap, Eski Ahit ve Yeni Ahit'i kapsayan, Hristiyan inanışının temelini oluşturan ve Hristiyanlarca kutsal sayılan kitaptır.

Musa, Yahudiliğin peygamberi.

<span class="mw-page-title-main">Tanah</span> Yahudiliğin ana kutsal metinlerini oluşturan kitapların kanonik bir koleksiyonu

Tanah/Tanak, Yahudiliğin ana mukaddes metinlerini oluşturan kitapların kanonik bir koleksiyonudur. Hristiyanlar tarafından İbranice Mukaddes Kitap ya da Eski Ahit denir. Metinlerin neredeyse tamamı Kutsal İbranice ile yazılmış olup, ufak bir bölümü de Kutsal Aramiceyle yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Musa</span> İbranî peygamber ve din büyüğü

Musa, Hristiyanlık, İslam ve Bahâîlik gibi İbrahimî dinlerde önemli bir peygamber, Yahudilikte ise en büyük peygamber kabul edilen İbrani din büyüğüdür. İsrail'in on iki oğlundan biri olan Levi'nin soyundan geldiğine inanılır. Tanah'taki anlatımlara göre İsrailoğulları'nın önderi ve kanun koyucusu olan Musa, Tanah'ın ilk beş kitabının birleşimi olan Tevrat'ın gökten indiricisi olarak atfedilir.

<span class="mw-page-title-main">Ahit Sandığı</span>

Ahit Sandığı veya Sözleşme Sandığı ya da İslam'da geçen adıyla Tâbutu Sekîne, Çıkış Kitabı'nda sözü geçen On Emir'in yazılı olduğu iki orijinal taş tableti barındıran, kapaklı ve altın kaplamalı ahşap bir sandıktır. İbraniler'in Yeni Ahit kitabına göre, sandığın içinde aynı zamanda Harun'un asası ve bir tencere man meyvesi bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf</span> İbrani din büyüğü, Yakup ve Rahelin oğlu

Yusuf, Yosef veya Batıdaki ismiyle Joseph, Yakup'un oğlu olan İbrani din büyüğü ve atasıydı. Tevrat'a göre İsrailoğulları'nı meydana getiren on iki boydan birinin başıdır. Kur'an'da adı geçen yirmi beş peygamberden birisidir.

Çıkış, Mısır'dan Çıkış, Eksodos ya da Şemot, Tanah ve Eski Ahit'in ilk beş kitabı olan Tevrat'ın ikinci kitabı. Toplam 40 baptan oluşur. On Emir bu kitabın 20. babında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yuşa</span> Tevratta adı geçen kişi

Yûşa veya Yeşu, Tanah'a göre Musa'nın ölümünden sonra İsrailoğullarının lideriydi. Hikâyesi Çıkış, Sayılar ve Yuşa Kitabı'nda anlatılır. Tora'da adının Efraim kabilesinden Nun oğlu Hoşea olduğu ve Musa'nın ona Yûşa olarak hitap ettiği yazılıdır. İsrailoğulları Mısır'dan çıkmadan evvel Mısır'da doğdu.

<span class="mw-page-title-main">Şimon (Yakub'un oğlu)</span>

Tora'nın Tekvin kitabına göre Şimon Yakup'la Lea'nın ikinci oğlu ve Şimon kabilesinin kurucusudur. Bazı dinbilimcilerce Şimon sembolik bir kişiliktir. Bu tezi savunanlara göre Lea ve Rahel'den gelenler orijinal İsrailoğullarını ve hizmetçilerden gelenler ise İsrailoğullarına sonradan katılan halkları belirtmektedir. Şimon, Lea'dan geldiği için orijinal İsrailoğullarındandır. Buna rağmen Debora'nın Ezgisi'nde kabileler listelenirken Şimon'un ismi verilmemektedir bunun için bazı dinbilimciler Şimon'un belirgin bir kabile olmadığını savunurlar.

<span class="mw-page-title-main">Altın buzağı</span> Eski Ahitte bahsi geçen bir put

Altın buzağı, Eski Ahit'e göre, Musa Sina Dağı'na çıktığında isyan başlatan İsrailoğullarını memnun etmek için Samiri tarafından yapılmış bir puttur. Buzağı, Mısır'ın Tanrısının fizikselleştirilmiş haliydi, dolayısıyla hem puta tapıldığından hem de Tanrı görselleştirildiğinden çifte hata yapılmıştır. Çıkış 32:7-14 RAB Musa'ya, “Aşağı in” dedi, “Mısır'dan çıkardığın halkın baştan çıktı. Buyurduğum yoldan hemen saptılar. Kendilerine dökme bir buzağı yaparak önünde tapındılar, kurban kestiler. ‘Ey İsrailliler, sizi Mısır'dan çıkaran ilahınız budur!’ dediler.”RAB Musa'ya, “Bu halkın ne inatçı olduğunu biliyorum” dedi, “Şimdi bana engel olma, bırak öfkem alevlensin, onları yok edeyim. Sonra seni büyük bir ulus yapacağım.”Musa Tanrısı RAB'be yalvardı: “Ya RAB, niçin kendi halkına karşı öfken alevlensin? Onları Mısır'dan büyük kudretinle, güçlü elinle çıkardın. Neden Mısırlılar, ‘Tanrı kötü amaçla, dağlarda öldürmek, yeryüzünden silmek için onları Mısır'dan çıkardı’ desinler? Öfkelenme, vazgeç halkına yapacağın kötülükten.Kulların İbrahim'i, İshak'ı, İsrail'i anımsa. Onlara kendi üzerine ant içtin, ‘Soyunuzu gökteki yıldızlar kadar çoğaltacağım. Söz verdiğim bu ülkenin tümünü soyunuza vereceğim. Sonsuza dek onlara miras olacak’ dedin.” Böylece RAB halkına yapacağını söylediği kötülükten vazgeçti.

<span class="mw-page-title-main">On Bela</span> Tanah/Eski Ahitte anlatılan ve İsrailoğullarının azat edilmesi için YHVH tarafından Mısır firavununa gönderilen belalar dizisi

On Bela veya Mısır Belaları, Tevrat'ta Çıkış kitabının 7 ila 12. bölümleri altında anlatılan, köle olan İsrailoğullarının serbest bırakılması için YHVH tarafından Mısır firavununa gönderilen belalar dizisidir. Firavun, İsrailoğullarının gitmesine, onuncu bela gerçekleşene kadar izin vermemiştir. Bu belalar, İsrail Tanrı'sının gerçekliğini ve Mısır tanrılarının güçsüzlüğünü betimlemektedir. Bazı yorumcular bu belaların bazılarını Nil tanrılarına verilen yargı, bereket ve doğal fenomenlerle bağdaştırırlar. Çıkış kitabına göre Tanrı, Mısır tanrılarını yargılayacağını bildirmektedir: "O gece Mısır'dan geçeceğim. Hem insanların hem de hayvanların bütün ilk doğanlarını öldüreceğim. Mısır'ın bütün ilahlarını yargılayacağım. Ben RAB'bim."

<span class="mw-page-title-main">Levi (Yakub'un oğlu)</span> Eski Ahit karakteri

Levi, Tekvin'e göre, Yakup ile Lea'nın üçüncü oğlu ve Levi kabilesinin kurucusudur; fakat Arthur Peake'in iddiasına göre, kabilenin diğer İsrail kabilelerine bağlılığını göstermek için sonradan eklenmiştir. Bazı dini ve siyasi ayrıcalıklar Levilere verilmişti ve Tevrat'ın ilk kaynakları olan Yahvist ve Elohist'e göre Levi rahip demek olup bir soyla ilgisi yoktur; bunun bir soy olarak gösterilmesi Ruhbani kaynağa ve Musa'nın kutsamasına rastlar; bunun amacı ruhban sınıfını farklı bir köke dayandırma çabasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Konaklama yerinde Sippora</span>

Konaklama yerinde Sippora, Çıkış kitabında üç baptan oluşan episota verilen isimdir. Bu, Tevrat'taki en sıra dışı, merak uyandırıcı ve tartışmaya açık pasajlardan biridir. Mevzubahis pasaj, Musa, karısı Sippora ile birlikte Midyan'dan yola çıkıp Firavuna ve halkında on belayı getirmek için Mısır'a yola çıkışı anlatılan bölüm olan Çıkış 4:24-26'da anlatılır:

24. İbranice:  ויהי בדרך במלון ויפגשהו יהוה ויבקש המיתו׃
25. İbranice:  ותקח צפרה צר ותכרת את־ערלת בנה ותגע לרגליו ותאמר כי חתן־דמים אתה לי׃
26. İbranice: וירף ממנו אז אמרה חתן דמים למולת׃ פ

Miryam veya Meryem Amram ile Yochebed'in kızı ve Musa ile Harun'un ablasıdır. Adından ilk defa Tevrat'ın Çıkış kitabında bahsedilir.

<span class="mw-page-title-main">Sâmirî</span> Kuran ve Tevratta bahsedilen bir şahıs

Sâmirî, Kur'an'da Musa Tûr Dağı'na çıkmışken İsrailoğulları'na ziynet eşyalarından bir buzağı heykeli yaparak putperestliğe teşvik etmesi ile bahsi geçen bir şahıstır. Yahudilik'in kutsal kitabı Tevrat'ta geçen altın buzağı anlatısında Sâmirî şahsı yer almamakta olup, heykeli yapan kişi Harun olarak bahsedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Medyen</span> Tevratta Midianlılar olarak anılan ve Musa, Mısırdan kaçtığında yanlarına sığınarak 40 yıl beraber yaşadığı antik halk

Medyen halkı Tevrat'ta Midian'lılar adıyla anılan kavimdir. Bugünkü Suriye'nin güneyi ile Ürdün ve Hicaz'ın kuzeyine denk gelen alanda oturdular.

<span class="mw-page-title-main">Musa Mısır'da</span>

Musa Mısır'da , Gioacchino Rossini tarafından bestelenen 3-perdelik "azione tragico-sacra " janrında bir operadır. "Andrea Leone Tottola" tarafından İtalyanca olarak yazılan opera librettosu, 1760'ta "Francesco Ringhieri" tarafından hazırlanmış "L'Osiride" adlı tragedya tiyatro oyunundan uyarlanarak yazılmıştır. Bu opera eserinin Musa Mısır'da adlı Napoli versiyonunun prömiyer temsili 5 Mart, 1818'de o zaman binası yeniden yapılmış olan San Carlo Tiyatrosu, Napoli'de seyirciye sunulmuştur.