İçeriğe atla

Sinan Paşa

Sinan Paşa
veya
Sinanüddin Yusuf Paşa
Sinan Paşa'nın mezar
Osmanlı Kaptan-ı Derya
Görev süresi
1550-1553
Hükümdar I. Süleyman
Yerine geldiğiSokollu Mehmed Paşa
Yerine gelenPiyale Paşa
Kişisel bilgiler
Ölüm 21 Aralık 1553
İstanbul

Sinan Paşa veya Sinanüddin Yusuf Paşa (ö. 21 Aralık 1553), I. Süleyman döneminde, 1550-1553 yılları arasında Osmanlı Donanması'nın kaptan-ı deryasıydı.

Hayatı

Sinan Paşa'nın mezar taşı

Osmanlı Hanedanı'na akrabalık bağıyla bağlı olan Sinan Paşa sadrazam Damat Rüstem Paşa'nın erkek kardeşi olup, Rüstem Paşa I. Süleyman'ın kızı Mihrimah Sultan'la evli olduğu için I. Süleyman'ın damadının erkek kardeşi oluyordu.[1]

Hırvat veya Boşnak asıllı Hristiyan bir ailenin çocuğu olarak Saraybosna yakınlarında olan ya Butmir ya da Sarajevsko Polje adlı bir köyde doğmuştur. Ailesinin adının Öpüçoviç veya Cığaliç olduğu bildirilmektedir. Erkek Kardeşi Damat Rüstem Paşa ve Nefise adlı bir kız kardeşi olduğu bilinmektedir.[1]

Sinan Paşa Enderun'da yetişmiştir. Sokollu Mehmed Paşa'nın kaptan-ı deryalığından sonra 1550'de kaptan-ı derya olmuştur. 1551'de Malta Şövalyeleri'nden Trablus'un fethi, (Fransa'ya yardım için yapılan) 1552'deki Akdeniz Seferi ve Ponza Zaferi ile 1553'teki Akdeniz Seferi ve Korsika'nın Zaptı'nda resmen Osmanlı donanması komutanı idi. Ama gerçekte Sinan Paşa'nın kaptan-ı derya olarak görev yaptığı dönem Turgut Reis'in yıldızının parlamaya başladığı döneme denk geldi. Turgut Reis ve Sinan Paşa özellikle Kuzey Afrika'da birçok sefere birlikte katıldılar. Turgut Reis padişah ve Osmanlı denizcileri tarafından Sinan Paşa'dan daha başarılı olarak görülmekteydi. 1551'de Trablusgarp'ın Osmanlılar tarafından ele geçirilmesi Turgut Reis'in bir başarısı olarak görüldü. Ancak Sinan Paşa 1553'teki ölümüne kadar kaptan-ı deryalık görevini sürdürdü.[1]

Öldüğünde kendisinin 2 kızı ve 1 oğlu olmasına rağmen, garip bir kararla servetini Mihrimah Sultan'a bıraktı. Öldüğü sırada Mimar Sinan Sinan Paşa'nın adına Beşiktaş'ta Sinan Paşa Camii'ni inşa etmekteydi. Ancak cami henüz hazır olmadığı için Sinan Paşa'nın yine Mimar Sinan tarafından inşa edilmiş olan Üsküdar'daki Mihrimah Sultan Camii'ne gömülmüştür.[1]

Gelibolulu Mustafa Âlî'nin belirttiğine göre, bir kızı zina yaptığı gerekçesiyle eşi tarafından öldürülmüştür. Gelibolulu Mustafa Âlî bu hususta şöyle demektedir:

Çoġ almaġıla ḫalḳuñ bed-duʿāsın

Sinān Paşaʾnuñ ocaġı söyindi

Yılına varmadan oġlunı devrān

Düşürdi ḫāke zillet cāmı ṣundı

Alındı mālı derd-i mālḭḫulyā

Yitürdi ʿaḳlını mecnūna döndi

Ḳızı rüsvā-yı ʿām olup zinādan

Eri ḳatl itdi cismi ḳana yundı

Ḳoḳıtdılar cihānı cḭfeāsā

Felek anlardan ikrāh itdi döndi

Fakat bazı yazarlara göre, Amiral Sinan Paşa Arnavutluk'ta bir Yahudi mezarlığında gömülmüştür.[2]

Popüler kültürdeki yeri

2011 yapımı Muhteşem Yüzyıl dizisinde Serdar Orçin tarafından canlandırılmıştır.

Kaynakça

  1. ^ a b c d Kılıç, Abdullah, "Sinan Paşa", (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür 344 ISBN 975-08-0072-9
  2. ^ "sitesi, Sultan Süleyman Siyonist miydi, Erişim tarihi:30.05.2010". 28 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2012. 

Dış kaynaklar

  • Kılıç, Abdullah, "Sinan Paşa", (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.2 s.544-545 ISBN 975-08-0072-9
  • Danişmend, İsmail Hami, (2011), İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi Cilt:II sayfa:264,266, 278, 296, İstanbul:Doğu Kütüphanesi, ISBN 9789944397681
  • Gelibolulu Mustafa Âlî (2018). Gelibolulu Mustafa Âlî Dîvânı, (Hazırlayan: İ. Hakkı Aksoyak),  T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay, s 1292-1293.

Dış bağlantılar

  • Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar), "Sinaneddin Yusuf Paşa", (1996), Sicill-i Osmani C.III say.106, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 Online: [1]
Askerî görevi
Önce gelen:
Sokollu Mehmed Paşa
Kaptan-ı Derya
1550 - 1553
Sonra gelen:
Piyale Paşa

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hürrem Sultan</span> Osmanlı padişahı I. Süleymanın nikâhlı eşi II. Selimin validesi Kadınlar Saltanatını başlatan sultandır

Hürrem Sultan, Osmanlı İmparatorluğu'nun onuncu padişahı ve 89. İslam Halifesi I. Süleyman'ın nikâhlı eşi, sonraki padişah II. Selim ile Şehzade Mehmed, Mihrimah Sultan, Şehzade Abdullah, Şehzade Bayezid ve Şehzade Cihangir'in annesi, Haseki Sultan.

<span class="mw-page-title-main">I. Süleyman</span> 10. Osmanlı padişahı (1520–1566)

I. Süleyman, Osmanlı İmparatorluğu'nun onuncu padişahı ve 89. İslam halifesidir. Batı'da Muhteşem Süleyman, Doğu'da ise adaletli yönetimine atfen Kanûnî Sultan Süleyman olarak da bilinmektedir. 1520'den 1566'daki ölümüne kadar, yaklaşık 46 yıl boyunca padişahlık yapan ve 13 kez sefere çıkan I. Süleyman, saltanatının toplam 10 yıl 1 ayını seferlerde geçirmiştir. Süleyman böylece imparatorluğun hem en uzun süre hüküm süren hem en çok sefere çıkan hem de en uzun süre sefer yapan Osmanlı Sultanı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Sokollu Mehmed Paşa</span> 36. Osmanlı sadrazamı

Sokollu veya Sokullu Mehmed Paşa, I. Süleyman döneminde Osmanlı donanmasının Kaptan-ı Deryalığı ve yine I. Süleyman, II. Selim ve III. Murad dönemlerinde 14 yıl Osmanlı Devleti'nin sadrazamlığını yapmış Osmanlı devlet adamıdır. I. Süleyman'ın son sadrazamı olmuştur. Hem Osmanlı İmparatorluğu'nun zirvede bulunduğu dönemi simgelemesi itibarıyla hem de icraatları, projeleri ve kişiliği sayesinde en önemli Osmanlı sadrazamlarından biri kabul edilir. II. Selim'in damadı ve Esmehan Sultan'ın eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Şehzade Bayezid (I. Süleyman'ın oğlu)</span> l.Süleymanın eşi Hürrem Sultandan olan oğlu

Şehzade Bayezid, I. Süleyman'ın Hürrem Sultan'dan olma üçüncü şehzadesidir. Kütahya, Konya ve Karaman sancak beyliklerinde bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Rüstem Paşa</span> 33. Osmanlı sadrazamı

Rüstem Paşa, Kanuni Sultan Süleyman saltanatı döneminde 28 Kasım 1544 - 6 Ekim 1553 ve 29 Eylül 1555 - 10 Temmuz 1561 tarihleri arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Kara Ahmed Paşa,, Kanuni Sultan Süleyman döneminde 6 Ekim 1553 ile 28 Eylül 1555 tarihleri arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. I. Selim'in en küçük kızı ve Kanuni Sultan Süleyman'ın en küçük kız kardeşi Fatma Sultan'ın eşidir.

Semiz Ali Paşa, I. Süleyman saltanatı döneminde 1561-1565 yılları arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Damat Melek Mehmed Paşa, Kaptan-ı Derya; çeşitli eyaletlerde valilik ve muhafızlık görevlerinde bulunmuş ve III. Selim saltanatında 4 Mayıs 1792 - 19 Ekim 1794 tarihleri arasında iki yıl beş ay on altı gün sadrazamlik yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Damad Mehmed Ali Paşa</span> 183. Osmanlı sadrazamı

Damad Mehmed Ali Paşa (1813-1868), Abdülmecid saltanatında 3 Ekim 1852 - 14 Mayıs 1853 tarihleri arasında yedi ay on iki gün sadrazam olmuş; 6 kez kaptan-ı derya görevi ve diğer yüksek devlet görevleri yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mihrimah Sultan (I. Süleyman'ın kızı)</span> prenses

Mihrimah Sultan, Osmanlı padişahı I. Süleyman ile eşi Hürrem Sultan'ın kızı.

Seydi Ali Reis; 1498-1562 tarihlerinde yaşayıp Mısır Kapudanlığı da yapmış olan Türk amirali. Coğrafya, matematik, astronomi bilgini.

<span class="mw-page-title-main">Sinan Paşa Camii (Beşiktaş)</span> İstanbulda cami

Sinan Paşa Camisi İstanbul'un Beşiktaş ilçesinde yer alan Mimar Sinan tarafından inşa edilmiş bir Osmanlı camisidir. İlçenin merkezinde yer alan Sinanpaşa mahallesine adını vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Piyale Paşa</span>

Piyale Paşa, Sultan I. Süleyman ve II. Selim döneminde 14 yıl kaptan-ı derya görevinde bulunmuş ve önemli zaferler kazanmış bir Osmanlı devlet adamı ve komutandır.

<span class="mw-page-title-main">Şehzade Mehmed (I. Süleyman'ın oğlu)</span> Osmanlı Padişahı l.Süleymanın eşi Hürrem Sultandan olan oğlu

Şehzade Mehmed, I. Süleyman'ın Hürrem Sultan'dan olan ilk oğludur. 6 Kasım 1543 yılında Manisa Sarayı'nda ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Trablusgarp (eyalet)</span> Osmanlının Afrika Eyaleti

Trablusgarp Eyaleti veya Trablusgarp Beylerbeyliği, Osmanlı Devleti eyaletidir. Osmanlı Devleti'nde iki tane Trablus adını taşıyan idari bölge bulunmaktadır. Bunları birbirinden ayırmak için buradakine Trablus-ı Garb veya Mağrib Trablusu, Şam bölgesindekine Trablus-ı Şam veya Şam Trablusu denilmiştir. Trablusgarp 360 yıl, 1 ay, 20 gün Osmanlı egemenliğinde kalmıştır. Trablusgarp Eyaleti, sâlyâneli bir deniz eyaletidir. 17. yüzyılda ocaklık olmuştur.

Nahcıvan Seferi, Kanuni Sultan Süleyman'ın Safevî Devleti üzerine yaptığı üçüncü büyük seferdir.

<span class="mw-page-title-main">Şehzade Mustafa</span> Osmanlı padişahı I. Süleymanın oğlu

Şehzade Mustafa veya Mustafa Çelebi, Kanuni Sultan Süleyman ve Mahidevran Sultan’ın oğludur. 1533'ten 1541'e kadar Manisa, 1541'den 1553'e kadar ise Amasya valisi olarak görev yapmıştır. 1553 yılında, babasının emriyle idam edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kılıç Ali Paşa</span> Kapudan Paşa

Kılıç Ali Paşa, Uluç Ali ya da Uluç Ali Reis olarak da bilinen, 1571 ile 1587 yılları arasında 16 yıl kaptan-ı derya olarak görev yapmış Osmanlı denizcisidir. İtalyan asıllı olup, Müslüman olmadan önceki adı "Giovanni Dionigi Galeni"dir. İtalyan kaynaklarında Occhiali adıyla geçer. Müslüman olduktan sonra hızla yükselmiş ve Osmanlı donanmasının önemli komutanlarından biri olmuştur. Özellikle, İnebahtı Savaşı sırasında gösterdiği başarı ile bilinir. Karısının adı Selime Hatun'du ve hiç çocukları olmamıştı.

Pulak Mustafa Paşa sancakbeyliği, kaptan-ı derya ve beyleybeyliği görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamı.