İçeriğe atla

Simya maddeleri listesi

Simya çalışmaları sayesinde daha sonra belirli kimyasal bileşikler veya bileşik karışımları olarak sınıflandırılan birçok kimyasal madde üretilmiştir.

Burada bahsedilen terimlerin çoğu 20. yüzyılda yaygın olarak kullanılmaktaydı.

Metaller ve metaloidler

Mineraller, taşlar ve pigmentler

  • Göztaşı - bakır (II) sülfat pentahidratın mineral formu.
  • Boraks – sodyum borat; diğer ilgili minerallere atıfta bulunmak için de kullanılmıştır.
  • Kadmia – muhtemelen çinko karbonat.
  • Kalamin – çinko karbonat .
  • Kalomel - cıva (I) klorür, cıva klorür ve metalik cıva karışımının süblimleştirilmesiyle oluşturulan, bir havanda ezilmiş ve bir demir tencerede ısıtılarak oluşturulan çok zehirli bir müshil. Kapakta oluşan kabuk toz haline getirilir ve kalomeli çıkarmak için suyla kaynatılırdı.
  • Kireçkalsiyum oksit; diğer metal oksitleri belirtmek için de kullanılmıştır.
  • Tebeşir - gözenekli biyojenik kalsiyum karbonattan oluşan bir kayaç. CaCO3
  • Krom yeşili – krom oksit ve kobalt oksit.
  • Krom turuncusu – krom sarısı ve krom kırmızısı.
  • Krom kırmızısı – temel kurşun kromat – PbCrO 4 + PbO
  • Krom sarısı / Paris Sarısı / Leipzig Sarısı – kurşun kromat, PbCrO4
  • Zincifre/ Vermilyon - birkaç maddeyi ifade eder: cıva (II) sülfit (HgS) veya doğal vermilion (cıvanın ortak cevheri).
  • Kalkosin - bakır (I) sülfit cevheri.
  • Kuprit- Bakır(I) oksit cevheri.
  • Hollanda beyazı - beyaz kurşun ve baryum sülfattan oluşan bir pigment.
  • Antimon çiçekleri – antimon trioksit, stibnitin yüksek sıcaklıkta muamelesi ve oluşan beyaz dumanların yoğunlaştırılmasıyla oluşur. Sb2O 3
  • Aptal altını – bir mineral, demir disülfid veya pirit; su ve hava ile temasında vitriol yağı oluşturabilir.
  • Patlayan gümüş - esas olarak gümüş nitrür, gümüş (I) oksidin amonyak içinde çözülmesiyle oluşur. Kuruyken çok patlayıcıdır.
  • Patlayan altın - kolayca patlayan bir dizi altın bazlı madde.
    • aurik hidroksite amonyak eklenmesiyle oluşan altın hidrazit. Kuruduğunda sarsıntı anında patlayabilir.
    • aqua regia'da çözünmüş altından potasın çökelmesiyle oluşan kararsız bir altın karbonat.
  • Galenit – kurşun(II) sülfür. kurşun cevheri
  • Antimon camı – saf olmayan antimon tetroksit, stibnitin kavrulmasıyla oluşan SbO4. Cam ve porselen yapımı için sarı bir pigment.
  • Alçı - mineral; kalsiyum sülfat.
  • Argentum cornu - bir klorarjirit formu, bir gümüş klorür cevheri.
  • Kral sarısı - orpimentin beyaz arsenikle karıştırılmasıyla oluşur.
  • Lapis solaris (Bologna taşı) – baryum sülfür
  • Kurşun dumanı - kurşun izabe tesislerinde bacalarda bulunan kurşun oksit.
  • Kireç / Sönmemiş Kireç (Yanmış Kireç)/ Calx Viva – kireç taşının kalsine edilmesiyle oluşan kalsiyum oksit
  • Markazit – mineral; demir disülfür. Nemli havada yeşil sülfat, FeSO4 e dönüşür.
  • Massikot – kurşun monoksit. PbO
  • Mercurius praecipitatus - kırmızı cıva oksit.
  • Mozaik altın - kalay tozu, kükürt ve amonyak karışımının ısıtılmasıyla oluşan kalay sülfür.
  • Orpiment - arsenik trisülfit, arsenik cevheri.
  • İnci beyazı – bizmut nitrat, BiNO 3
  • Filozof Yünü / nix alba (beyaz kar)/ Çinko Beyazı – çinkonun havada yakılmasıyla oluşan, pigment olarak kullanılan çinko oksit
  • Grafit – bir mineral. 1564 yılına kadar saf halde keşfedilmemiştir.
  • Algaroth tozu – antimon oksiklorür, antimon yağı ve tuz ruhu çözeltisi suya döküldüğünde çökelme ile oluşur.
  • Cassius Moru - altın, kalay ve kalay klorürlerin alkali ile çökeltilmesiyle oluşur. Cam boyama için kullanılır
  • Realgar - arsenik disülfid, arsenik cevheri.
  • Metaloid antimon
  • Bakır reçinesi - bakır (I) klorür (bakırlı klorür), bakırın aşındırıcı süblimat ile ısıtılmasıyla oluşur.
  • Rouge/Çiğdem/Colcothar – havada yeşil vitriol yakılmasıyla oluşan demir oksit.
  • Antimonit – antimon veya antimon trisulfide, antimon cevheri.
  • Turpeth minerali - cıva (II) sülfatın hidrolize formu.
  • Verdigris - Bakır Karbonat veya (daha yakın zamanda) bakır (II) asetat. Karbonat, bakırın ayrışmasıyla oluşur. Asetat, sirkenin bakır üzerine etki etmesiyle oluşur. Bir versiyonu yeşil pigment olarak kullanıldı.
  • Beyaz arsenikarsenik oksit, ısıtma fırınlarından arsenik kurumunun süblimleştirilmesiyle oluşur.
  • Beyaz kurşun - kurşun karbonat, zehirli bir pigment, kurşun plaka yığınlarının nemli talaş yığınının altında seyreltik sirke ile aşınmasıyla üretilir.
  • Venedik Beyazı - beyaz kurşun ve baryum sülfatın eşit parçalarından oluşur.
  • Zaffre - kobalt cevherinin ısıtılmasından sonra oluşan saf olmayan kobalt arsenat .
  • Çinko Karışımı – çinko sülfür .

Yağlar ve içkiler

  • Antimon yağı – antimon triklorür. Kavrulmuş stibnitin aşındırıcı süblimat ile damıtılmasıyla veya stibnitin sıcak konsantre hidroklorik asitte eritilmesi ve damıtılmasıyla oluşturulur.
  • Kalay yağı - hidratlanmış kalay (IV) klorür
  • Tartar yağı – konsantre potasyum karbonat, K2CO3 solüsyonu
  • Vitriol Yağı / Vitriol Ruhusülfürik asit, yeşil vitriol ve mavi vitriol ısıtılarak zayıf bir versiyon oluşturulabilir.
  • Kutu ruhu / Piroksilik ruhmetanol, damıtılmış odun alkolü.
  • Hartshorn ruhu – amonyak, sal-amonyakın sönmemiş kireç tarafından ayrışmasıyla oluşur.
  • Tuz ruhu / LatinceAcidum salis - sofra tuzunun vitriol yağı ile karıştırılmasıyla oluşan sıvı hidroklorik asit formu (muriatik asit olarak da adlandırılır).

Tuzlar

Vitrioller

Sular

Diğerleri

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Vitriol | chemical compound | Britannica". www.britannica.com. 12 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ a b Molecules. New York: Black Dog & Leventhal Publishers. 2014. ss. 27-31. ISBN 978-1-60376-396-7. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sodyum</span> atom numarası 11 olan kimyasal element

Sodyum, periyodik cetvelde Na simgesi ile gösterilen ve atom numarası 11 olan element. Sodyum yumuşak ve kaygan bir metal olup alkali metaller grubuna aittir. Doğal bileşiklerin içinde bol miktarda bulunur. Yüksek oranda reaktiftir, sarı bir alevle yanar, su ile şiddetli reaksiyon verir ve havada hızla oksitlenir. Dolayısıyla, vazelin, gazyağı gibi hava ve su ile temasını kesecek bir ortamda saklanması gerekir.

<span class="mw-page-title-main">Potasyum</span> sembolü K ve atom numarası 19 olan kimyasal element

Potasyum, bir kimyasal elementtir. Simgesi K ve atom numarası 19 dur. Potasyum adını izole edildiği Potas olarak da bilinen potasyum karbonattan almıştır. Potasyum yumuşak, gümüş-beyaz renkli alkali bir metaldir. Doğada deniz suyunda ve pek çok mineralde diğer elementlere bağlı olarak bulunur. Havada hızla oksitlenir ve suya karşı da çok aktiftir. Potasyum, pek çok açıdan sodyuma kimyasal olarak benzese de yaşayan organizmalarda, özellikle de hayvan hücrelerinde, sodyumdan farklı muamele görür. Kandaki seviyesinin düşük olmasına hipokalemi, yüksek olmasına hiperkalemi denir.

<span class="mw-page-title-main">Metal</span> Birçok kimyasal elementin ait olduğu grup

Metal, yüksek elektrik ve ısı iletkenliği, kendine özgü parlaklığı olan, şekillendirmeye yatkın, katyon oluşturma eğilimi yüksek, oksijenle birleşerek çoğunlukla bazik oksitler veren elementler.

<span class="mw-page-title-main">Gümüş</span> sembolü Ag ve atom numarası 47 olan kimyasal element

Gümüş, elementlerin periyodik tablosunda simgesi Ag olan, beyaz, parlak, değerli bir metalik element. Atom numarası 47, atom ağırlığı 107,87 gramdır. Erime noktası 961,9 °C, kaynama noktası 1950 °C ve özgül ağırlığı da 10,5 g/cm³'tür. Çoğu bileşiklerinde +1 değerliklidir. Günümüzde Dünya'da 55 yıllık gümüş rezervi kaldığı tahmin ediliyor. Yeni gümüş rezervleri keşfedilmezse 2078 yılında Dünya'daki gümüş rezervlerinin tükenebileceği tahmin ediliyor. En çok gümüş üretimi yapan ülkeler Meksika, Çin, Peru Şili ve Avustralya'dır.

<span class="mw-page-title-main">Gübre</span> verimi artırmak için toprağa dökülen hayvansal dışkı.

Gübre, bitkinin beslenmesinde gerekli olan kimyasal elementleri sağlamak için toprağa ilave edilen herhangi bir madde.

<span class="mw-page-title-main">Klor</span> 17 atomik numaralı kimyasal element

Klor, VIIA grubunda bulunan hafif, keskin kokulu, yeşilimsi sarı renkli, tahriş edici ve zehirleyici bir gaz. Havadan 2,5 kat ağır olan klor ilk zamanlar bir bileşik olarak kabul ediliyordu. Klor ilk olarak 1774 yılında Carl Wilhelm Scheele tarafından keşfedildi. 1810 yılında ise bugünkü ismi Humphry Davy tarafından verildi.

<span class="mw-page-title-main">Çinko</span> Element

Çinko, sembolü Zn, atom numarası 30 olan kimyasal bir elementtir. Oda sıcaklığında hafif kırılgan bir metaldir ve oksidasyon giderildiğinde parlak gri bir görünüme kavuşur. Periyodik tablonun 12. (IIB) grubunun ilk elementidir. Bazı açılardan çinko kimyasal olarak magnezyuma benzer: her iki element de yalnızca bir normal oksidasyon durumu (+2) gösterir ve Zn2+ ve Mg2+ iyonları benzer boyuttadır. Çinko, Dünya kabuğundaki en bol bulunan 24. element olup beş kararlı izotopu vardır. En yaygın çinko cevheri, bir çinko sülfür minerali olan sfalerittir.

<span class="mw-page-title-main">Pigment</span>

Pigment ya da boyar madde, suda tamamen veya hemen hemen çözünmeyen renkli bir malzemedir. Bunun tersine, boyalar genelde, en azından kullanımlarının bir aşamasında çözünürdür. Boyalar genellikle organik bileşik pigmentler ise genellikle inorganik bileşikdir. Tarih öncesi ve tarihi değeri olan pigmentler arasında koyu sarı, odun kömürü ve lapis lazuli bulunur. Sanayide olduğu kadar sanatta da kalıcılık ve istikrar istenen özelliklerdir. Kalıcı olmayan pigmentler kaçak olarak adlandırılır. Kaçak pigmentler zamanla veya ışığa maruz kaldıkça solarken bazıları sonunda kararır. Pigmentler boya, mürekkep, plastik, kumaş, kozmetik, gıda ve diğer malzemeleri renklendirmede kullanılır. İmalat ve görsel sanatlarda kullanılan çoğu pigment kuru renklendiricidir ve genellikle ince bir toz hâlinde öğütülür. Boyada kullanım için bu toz, pigmenti askıya alan görece nötr veya renksiz bir malzeme olan bağlayıcıya eklenir ve boyaya yapışkanlık verir. Genellikle aracında çözünmez olan bir pigment ile kendisi bir sıvı olan veya aracında çözünen boya arasında bir ayrım yapılır. Renklendirici, ilgili araca bağlı olarak bir pigment veya bir boya görevi görebilir. Bazı durumlarda pigment, bir metalik tuzla çözülebilir bir boyanın çökeltmesi ile boyadan üretilebilir. Oluşan pigmente göl pigmenti denir. Biyolojik pigment terimi, çözünürlüklerinden bağımsız olarak tüm renkli maddeler için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Bronz</span> metal alaşımı

Bronz ya da tunç, bakırın önemli bir alaşımıdır. Tarihi bağlamda bakır ile kalay ve/veya arsenik'den oluşan bakır alaşımlarına tunç denir. Bununla birlikte günümüzde bronz kavramı çağdaş kullanımda bakırın bakır-nikel, bakır-berilyum ve bakır-çinko (pirinç) alaşımı dışındaki bütün alaşımları için kullanılmaktadır. Pirinç bakırın çinkoyla yaptığı alaşımdır. %10 çinko bulunduran pirince ticari bronz da denilmektedir.

Panzehir, bir zehirin etkisini önleyen veya yok eden madde. Panzehirler ağız yoluyla zehirlenmelerde emilimi azaltmak amacıyla kullanılanlar ve kan dolaşımına çeşitli yollarla karışmış olan zehire karşı kullanılanlar olmak üzere iki büyük grupta toplanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Sodyum karbonat</span> inorganik bileşik

Sodyum karbonat, (çamaşır sodası, kristal soda ve soda külü olarak da bilinir) Na2CO3 formülüne sahip değişik hidratları olan bir inorganik bileşiktir. Bütün formları beyaz, suda çözünür tuzlardır. Tüm formları güçlü bir alkali tada sahiptir ve suda orta derecede alkali çözeltiler verir. Tarihsel olarak sodyum bakımından zengin göl sularından veya sodyum bakımından zengin topraklarda yetişen bitkilerin küllerinden çıkarıldı. Bu sodyum açısından zengin bitkilerin külleri, potas üretmek için kullanılan odun küllerinden belirgin şekilde farklı olduğundan, "soda külü" olarak anıldı. Günümüzde ise, Solvay işlemi ile sodyum klorür ve kireç taşından büyük miktarlarda üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Stronsiyum</span> Sr sembollüne sahip, atom numarası 38 olan, toprak alkali metaller grubundan gümüşümsü beyaz renkli bir kimyasal element

Stronsiyum, Sr sembollüne sahip, atom numarası 38 olan, toprak alkali metaller grubundan gümüşümsü beyaz renkli bir kimyasal element. Oda sıcaklığında katı olan elementin atom ağırlığı 87,62 g/mol'dür. Stronsiyum, kimyasal olarak son derece reaktif olup, hava ile temas ettiği takdirde sarı rengine döner. Element sölestin ve strontianit minerallerinde bulunur. Elementin nükleer fisyon sonucunda oluşan 90Sr izotopu radyoaktiftir ve 28,90 yıllık bir yarılanma ömrüne sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Antimon</span> sembolü Sb ve atom numarası 51 olan kimyasal element

Antimon, sembolü Sb (Latince: stibiumʼdan) ve atom numarası 51 olan kimyasal elementtir. Parlak gri bir metaloid, doğada esas olarak bir kükürt minerali olan stibnit (Sb2S3) olarak bulunur. Antimon bileşikleri eski zamanlardan beri bilinmektedir ve genellikle ilaç ve kozmetik olarak kullanılmak üzere toz haline getirilmiştir. Metalik antimon da biliniyordu, ancak keşfinde yanlış olarak kurşun olarak tanımlandı. Batıda metalin bilinen en eski açıklaması 1540 yılında Vannoccio Biringuccio tarafından yazılmıştır.

Ağır metal, metalik özellikler gösteren elementlerden oluşan, açık ve tam bir tanımlaması yapılmamış olan grupta bulunan elementlere verilen addır. Bu grubun içinde geçiş metalleri, bazı yarı metaller, lantanitler ve aktinitler bulunur. Bazıları yoğunluk, bazıları atomik sayı ya da atomik ağırlık, bazıları da kimyasal özellikler ya da toksisite üzerine dayanan birçok tanımlama önerilmiştir. Tutarsız tanımlamalar ve tutarlı bir bilimsel temeli olmaması nedeniyle IUPAC’ın bir teknik raporunda ağır metal teriminin "anlamsız ve yanlış yönlendirici" olduğu belirtilmiştir. Duruma göre ağır metaller karbondan hafif elementleri içerdiği gibi en ağır metallerin bazılarını dışarıda tutabilir.

Majistral ilaç, eczanelerde hazır bulunmayan fakat doktor tarafından reçeteye yazılmış formüle göre eczanelerde eczacılar tarafından hazırlanan ilaçlara verilen isimdir. Günümüzde pek çok ilacın müstahzar formları eczanelerde bulunduklarından giderek yapımı azalmıştır. Majistral ilaçların haricen kullanılanları kırmızı, dahilen kullanılanları beyaz etiketle etiketlenir. Etikette: içerik, kullanım şekli, son kullanma tarihi gibi bilgilere yer verilmelidir.

İzabe, maden cevherinin metal içeriğini yüksek sıcaklıkta indirgenme tepkimesi yardımıyla cevherin geri kalanından ayırma süreci. Pirometalurjinin yöntemlerinden biridir. Kimi metal oksitlerin indirgenmesi için yüksek sıcaklık yeterliyken pek çoğu için süreçte ısının yanında indirgeyici madde kullanılması da gerekir. Karbon genellikle kullanılan indirgeyicilerdendir.

<span class="mw-page-title-main">Simyasal simge</span>

Simyasal simgeler, aslında simyanın bir parçası olarak tasarlandı ve 18. yüzyıla kadar bazı elementleri ve bazı bileşikleri göstermek için kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Skarn</span>

Skarnlar veya taktitler, metasomatizma adı verilen bir süreçle oluşan sert, iri taneli metamorfik kayalardır. Skarnlar, kalk-silikat mineralleri olarak da adlandırılan kalsiyum-magnezyum-demir-manganez-alüminyum silikat mineralleri bakımından zengin olma eğilimindedir. Bu mineraller, hidrotermal akışkanlar magmatik veya tortul kökenli bir protolit ile etkileşime girdiğinde meydana gelen değişimin bir sonucu olarak oluşur. Çoğu durumda, skarnlar, dolomit veya kireç taşından oluşan bir karbonat tabakasına giren faylar veya kayma bölgelerinde ve çevresinde bulunan granitik bir plütonun girmesiyle ilişkilidir. Skarnlar bölgesel veya kontakt metamorfizmasına göre oluşabilir ve bu nedenle nispeten yüksek sıcaklık ortamlarında oluşabilir. Metasomatik süreçlerle ilişkili hidrotermal akışkanlar, magmatik, metamorfik, meteorik, denizel veya hatta bunların bir karışımından kaynaklanabilir.

Kalsinasyon, katı kimyasal bileşiklerin ısıl işlemine atıfta bulunur; bu sayede bileşik, genellikle safsızlığı veya uçucu maddeleri uzaklaştırmak ve/veya termal ayrışmaya maruz kalmak amacıyla, ortamdaki sınırlı oksijen kaynağı altında erimeden yüksek sıcaklığa yükseltilir.

<span class="mw-page-title-main">Sal amonyak</span> doğal bir mineral

Sal amonyak, amonyum klorürden oluşan, formülü NH4Cl olan, nadir bulunan doğal bir mineraldir. Nişadır'ın mineral halidir ve tepkime sonucu değil, doğal olarak oluşur. İzometrik-heksoktahedral sınıfında renksiz, beyaz veya sarı-kahverengi kristaller oluşturur.