İçeriğe atla

Simon von Stampfer

Simon Ritter von Stampfer
Simon Stampfer, Josef Kriehuber'in Litografisi, 1842
Doğum28 Ekim 1792(1792-10-28)
Matrei in Osttirol, Lienz, Tirol, Avusturya
Ölüm10 Kasım 1864 (72 yaşında)
Viyana, Avusturya
MilliyetAvusturyalı
VatandaşlıkAvusturya İmparatorluğu
EğitimFranciscan Gymnasium, Lyceum in Salzburg
Tanınma nedeniHareketli görüntüleri gösteren ilk stroboskopik disk.
EvlilikJohanna Wagner
Çocuk(lar)Maria Aloysia Johanna, Anton Josef Simon
Kariyeri
DalıMatematik
Çalıştığı kurumSalzburg Üniversitesi, Viyana Teknik Üniversitesi

Simon Ritter von Stampfer (26 Ekim 1792 (bazı kaynaklara göre 1790), Windisch-Mattrai, Matrei in Osttirol, Tirol – 10 Kasım 1864, Viyana) Avusturyalı matematikçi, yerölçümcü ve kaşiftir. En ünlü icadı, hareketli görüntüleri gösteren ilk cihaz olma iddiasına sahip olan stroboskopik disktir. Neredeyse aynı anda benzer cihazlar, Belçika'da (Fenakistiskop) ve Britanya'da (Dædaleum,sonraki yıllarda Zoetrop olarak anıldı) bağımsız olarak üretildi.

Yaşamı

Gençlik ve eğitimi

Simon Ritter von Stampfer, Osttirol'deki Matrei'de dokumacı Bartlmä Stampfer'in ilk oğlu olarak dünyaya geldi. 1801'den itibaren yerel okula gitti ve 1804'te Lienz'deki Franciscan Gymnasiu Okulu'na başladı ve 1807'ye kadar burada kaldı. Buradan felsefe okumak için Salzburg'daki Liseye gitti; ancak değerlendirilmedi.

1814'te Münih'te eyalet sınavını geçti ve öğretmen olmak için başvuruda bulundu. Bununla birlikte, lisede matematik, doğa tarihi, fizik ve Yunanca alanlarında yardımcı öğretmen olarak görev yaptığı Salzburg'da kalmayı seçti. Daha sonra ilkokul matematik, fizik ve uygulamalı matematik dersleri verdiği Lyceum'a taşındı. 1819'da profesör olarak atandı. Boş zamanlarında jeodezik ölçümler, astronomik gözlemler, sesin farklı yüksekliklerde yayılma hızı deneyleri ve barometreyi kullanarak ölçümler yaptı. Stampfer, çok sayıda astronomik ekipmanın bulunduğu Kremsmünster Benedictine Manastırı'nda sık sık görülüyordu.

1822'de von Stampfer, Johanna Wagner ile evlendi. 1824'te bir kızları (Maria Aloysia Johanna) ve 1825'te bir oğulları (Anton Josef Simon) doğdu.

İlk bilimsel ve öğretim çalışması

Innsbruck'taki birkaç başarısız başvurunun ardından Stampfer, nihayet Salzburg'da tam matematik profesörlüğüne terfi etti. Bununla birlikte, Viyana'daki Politeknik Enstitüsü'nde, Pratik Geometri Başkanlığına da terfi etti. Burada 1825 yılının Aralık ayında Franz Josef von Gerstner'ın yerine yerleşti. Bölümde pratik geometri öğretmenin yanı sıra aynı zamanda bir fizikçi ve astronom olarak da çalışıyordu. Güneş tutulmalarının hesaplanması için bir yöntem üretti.

Objektiflerle yaptığı astronomik çalışmaları ve bunların doğruluğu ve bozulmasıyla ilgileniyordu. Bu onu optik illüzyonlar alanına götürdü. 1828'de teleskoplar için test yöntemleri ile lenslerin "eğrilik yarıçapını" belirlemek için ölçüm yöntemleri ve camın kırılma ve dağılma özelliğini test ve ölçüm yöntemleri geliştirdi. Yüksek kaliteli optik üretiminin teorik temelleri üzerindeki çalışması için akromatik Fraunhofer lensine döndü.

"Stroboskopik disklerin" geliştirilmesi

Stampfer'ın Stroboskopik Disklerinden biri, 1830'lar

1832'de Stampfer, İngiliz fizikçi Michael Faraday'ın Journal of Physics and Mathematics (Fizik ve Matematik Günlükleri) deneyleri aracılığıyla, hızla dönen dişlilerin neden olduğu ve insan gözünün dişlinin hareketini takip edemediği optik illüzyondan haberdar oldu. O kadar etkilendi ki, dişliler ve "diş dilimleri" ile benzer deneyler yaptı. Bu deneylerden en sonunda Stampfer Diskini geliştirdi (Zoetrope, Stroboskopische Sheiben, Stroboskop Diskleri, optik sihirli disk veya basitçe Stroboskop olarak da adlandırılır). Bu deney; biri çevresinde yarıklar ve diğeri hareket çerçevelerindeki görüntülerden oluşan iki diskten oluşur. Bölünmüş disk, görüntü diski ile aynı eksende döndürüldüğünde, yarıkların görünümü sürekli hareket eden bir görüntü izlenimi verir.[1] Alternatif olarak, tek bir disk bir aynanın önünde döndürülür ve görüntü aynada diskin yuvalarından izlenir.

Bu arada Belçikalı bilim adamı Joseph Plateau bir süredir çok benzer bir cihaz geliştiriyordu ve nihayet Ocak 1833'te Fenakistiskop veya Phénakisticope olarak adlandırılacak olan cihazı bir Belçika bilimsel dergisinde yayımladı.[2] Plateau, 1836'da fikri aldığı zamanı tam olarak belirtmenin zor olduğunu düşündüğünü; ancak icadını ilk kez Aralık ayında başarıyla gerçekleştirebileceğine inandığını belirtti. Stampfer'in kendi versiyonunu aynı zamanda icat ettiği iddiasına güvendiğini belirtti.[3] Hem Stampfer hem de Plateau, sinemanın kurucu babası olma iddiasına sahiptir. Ancak bu onurla en çok anılan Joseph Plateau'dur.[4]

Stampfer, 7 Mayıs 1833'te icadı için 1920 sayılı imparatorluk nişanını aldı. Cihaz, Viyanalı sanat tüccarları Trentsensky & Vieweg tarafından geliştirildi ve ticari olarak pazarlandı. İlk baskısı Mayıs 1833'te yayımlandı[5] ve kısa süre sonra tükendi. Daha sonra Temmuz ayında ikinci bir geliştirilmiş baskı çıktı.[6]

Simon von Stampfer'in "stroboskopik diskleri" Avusturya dışında tanındı ve "stroboskopik etki" terimi buradan doğdu.

Literatür

  • Franz Allmer:Simon Stampfer 1790–1864. Picture a life. In:Communications of the Geodetic Institute of the Technical University of Graz, No. 82, Graz 1996
  • William Formann:Austrian pioneers of cinematography.Bergland Verlag, Viyana 1966, p. 10–18
  • Peter Schuster, and Christian Strasser:Simon Stampfer 1790–1864. From the magic disc for the film(series of press offices, Special Publications Series No. 142), Salzburg 1998

Kaynakça

  1. ^ Burns, Paul. "Chapter 8, 1832 SIMON RITTER VON STAMPFER". The History of the Discovery of Cinamatography (İngilizce). Planetyel Communications. 
  2. ^ Correspondance mathématique et physique (Fransızca). 7. Brüksel: Garnier and Quetelet. 1832. s. 365. 6 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2021. 
  3. ^ "Bulletin de l'Académie Royale des Sciences et Belles-Lettres de Bruxelles" (Fransızca). III (1). Brüksel: l'Académie Royale. 1836: 9-10. 20 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2021. 
  4. ^ Weynants, Thomas (2003). "Stampfer Discs and Phenakistiscope Discs". Early Visual Media. 28 Ağustos 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2009. 
  5. ^ "Der Wanderer". 1833. 1 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2021. 
  6. ^ Stampfer, Simon (1833). Die stroboscopischen Scheiben; oder, Optischen Zauberscheiben: Deren Theorie und wissenschaftliche anwendung, erklärt von dem Erfinder [The stroboscopic discs; or optical magic discs: Its theory and scientific application, explained by the inventor] (Almanca). Viyana ve Leipzig: Trentsensky and Vieweg. s. 2. 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2021. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Simon von Stampfer ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

Fizik, maddeyi, maddenin uzay-zaman içinde hareketini, enerji ve kuvvetleri inceleyen doğa bilimi. Fizik, Temel Bilimler'den biridir. Temel amacı evrenin işleyişini araştırmaktır. Fizik en eski bilim dallarından biridir. 16. yüzyıldan bu yana kendi sınırlarını çizmiş modern bir bilim olmasına karşın, Bilimsel Devrim'den önce iki bin sene boyunca felsefe, kimya, matematik ve biyolojinin belirli alt dalları ile eş anlamlı olarak kullanılmıştır. Buna karşın, matematiksel fizik ve kuantum kimyası gibi alanlardan dolayı fiziğin sınırlarını net olarak belirlemek güçtür.

<span class="mw-page-title-main">Galileo Galilei</span> İtalyan fizikçi ve astronom (1564–1642)

Galileo Galilei, İtalyan astronom, fizikçi, mühendis, filozof ve matematikçiydi.

<span class="mw-page-title-main">Fotoğrafçılık</span> sanat, bilim ve ışık ya da diğer elektromanyetik radyasyonu kaydederek dayanıklı görüntüler yaratma pratiği

Fotoğrafçılık, Kullanılacak düzene göre farklı sistemleri içermekle beraber, görüntü sensörü, film, karanlık oda, lens ve ışık kullanarak, gözle görebildiğimiz cisim ve şekilleri, film ya da dijital ortam üzerine kaydederek görüntü oluşturma işidir. İşlevsel uygulamaları nedeniyle bir zanaat olduğu gibi, estetik yönüyle bir sanat olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">İbnü'l-Heysem</span> Arap fizikçi, matematikçi ve astonom (965–1040)

İbn-i Heysem, Ḥasan Ibn el-Heysem, Batılıların söyleyişiyle Alhazen veya tam ismiyle Ebū ʿAlī el-Ḥasan ibn el-Ḥasan ibn el-Heysem, Arap matematikçi, astronom, ve İslam'ın Altın Çağının önemli fizikçilerinden biriydi. "Modern optiğin babası" olarak da anılır. Özellikle görsel algı dinamiklerine önemli katkılarda bulunmuştur. En etkili eseri, 1011–21 yılları arasında oluşturduğu ve Latince baskılar sayesinde günümüze kadar gelmiş Kitāb el-Manāzir olmuştur. Polimat, felsefe, teoloji ve tıp üzerine yaptığı birçok çalışmayı da kitaplarına kaydetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Jiroskop</span> jiroskop, Türkçe adıyla düzdöner, yönü ölçmek veya elde etmek için kullanılır.

Jiroskop veya Türkçe adıyla düzdöner, dönüş ekseninin kendi kendine herhangi bir yönü kabul etmekte özgür olduğu dönen bir çark veya disktir. Açısal hız ve dengenin korumasına göre dönerken bu eksenin yönü devrilmeden veya dayanağın yönünden etkilenmez. Bundan dolayı jiroskoplar yönü ölçmek veya elde etmek için yararlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Carl Friedrich Gauss</span> Alman matematikçi ve fizikçi (1777-1855)

Johann Carl Friedrich Gauss ya da Gauß, Alman matematikçi, astronom, istatistikçi, olağanüstü katkılardan dolayı "Matematikçilerin prensi" ve "antik çağlardan beri yaşamış en büyük matematikçi" olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Johannes Kepler</span> Alman gökbilimci, matematikçi ve astronom

Johannes Kepler ; Alman gök bilimci, matematikçi ve astronomdur. 17. yüzyılın bilimsel devriminde, "Astronoma Nova", "Harmonik Mundi" ve "Kopernik Astronomi Özeti" adlı çalışmalarına bağlı olarak şahsen ortaya çıkardığı Kepler'in gezegensel hareket yasaları ile tanınır. Bu çalışmaları Isaac Newton’un evrensel yer çekimi kuvveti teorisine dayanak sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Georg Ohm</span> Adını ohm kanuna veren alman fizikçi

Georg Simon Ohm, Alman fizikçi.

Bilgi teknolojisi (IT), genellikle bir işletme veya başka bir girişim bağlamında veri veya bilgi depolamak, almak, iletmek, çalışmak ve işlemek için bilgisayarların kullanılmasıdır. Bilgi Teknolojisi, bilgi ve iletişim teknolojisinin (ICT) bir alt kümesi olarak düşünülür. 2012'de Zuppo, her hiyerarşi düzeyinin "bilgi aktarımını ve çeşitli elektronik ortamdaki iletişim türlerini kolaylaştıran teknolojilerle ilişkili olması nedeniyle bir derece ortaklık içerdiği" bir BİT hiyerarşisini önermişti.

<span class="mw-page-title-main">François Jean Dominique Arago</span> Fransız gökbilimci (1786-1853)

François Jean Dominique Arago, kısaca François Arago olarak bilinir, Fransız fizikçi, matematikçi, astronom, mason ve politikacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Joseph Plateau</span> Belçikalı fizikçi (1801 – 1883)

Joseph Antoine Ferdinand Plateau Belçikalı fizikçidir. İlk defa, hareket eden görüntünün ilüzyonunu ortaya atmıştır. Bunu yapmak için, tekrar eden çizimler ve parça parça ortaya çıkan hareketi kullanmıştır. 1832'de aleti fenakistiskop olarak isimlendirdi.

<span class="mw-page-title-main">Bilim insanı</span> bilimsel çalışmalarla uğraşan kimse

Bilim insanı, bilimci veya bilimadamı-bilimkadını, evrene ilişkin olgulara ve değişkenlere yönelik bilimsel veri elde etme yöntemlerini kullanarak sistematik bir şekilde bilgi elde etmeye çalışan kişidir. Daha sınırlı anlamda ise bilimsel yöntem kullanan bir bireydir. Kişi bilimin bir veya birden fazla alanında uzman olabilir. Bilim insanları; fiziksel, matematiksel ve sosyal alanlar da dâhil olmak üzere bilimin tüm alanlarında araştırmalar yaparlar. Onlar olaylar hakkında soru soran ve bu soruları sistematik olarak cevaplama yoluna giden insanlardır. Doğaları gereği meraklı ve iyi organize insanlardır. Diğer insanların aksine, bilim insanları bir şeyleri gözlemleme yeteneğine ve gözlemlediklerinde bir şeyler görebilme yetisine sahip olurlar.

Optik, Mısır ve Mezopotamyalılar tarafından geliştirilen lenslerle başlamış ve Yunan ve Hint filozofları tarafından geliştirilen ışık ve vizyon teorileri takip etmiştir.

Elektromanyetizma ve klasik optik konusundaki gelişmelerin kronolojisi.

<span class="mw-page-title-main">Bilim tarihi</span> bilimin ve bilimsel bilginin tarihsel gelişiminin incelenmesi

Bilim tarihi, hem doğa hem de toplumsal bilimler dahil olmak üzere bilimsel bilgi ve bilimin gelişiminin incelenmesidir. 18. yüzyıl ile 20. yüzyıl arası dönemde, öteden beri yanlış bilindiği düşünülen olguların bilimsel gerçeklerle değiştirilmesi yolunu izlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Görme sürekliliği</span>

Görme sürekliliği, geleneksel olarak, bir nesnenin görsel algısı o nesneden çıkan ışık ışınlarının göze girmesinden sonra kesilmezse ortaya çıkan optik yanılsama. Bu yanılsama, retinal süreklilik, izlenimlerin sürekliliği, basitçe süreklilik ve diğer varyasyonlar olarak tanımlanmıştır. Bu tanıma göre, yanılsama olumlu görüntü ile aynı veya çok benzer olacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Franz Josef Gerstner</span>

Franz Josef Gerstner Alman-Bohemyalı bir fizikçi, astronom ve mühendistir.

<span class="mw-page-title-main">1830'lar</span> onyıl

1830'lar Gregoryen takvimine göre 1 Ocak 1830'da başlayıp 31 Aralık 1839'da sona eren onyıldır.

<span class="mw-page-title-main">Regiomontanus</span>

Johannes Müller von Königsberg, daha iyi bir Regiomontanus olarak bilinen bir olduğu matematikçi, astrolog, astronom ve Alman Rönesansı, Viyana, Buda ve Nürnberg'de aktif. Katkıları, ölümünden sonraki on yıllarda Kopernik günmerkezciliğinin gelişmesinde etkili oldu.

<span class="mw-page-title-main">Teleskobun tarihi</span>

Teleskopun tarihi, 1608'de Hollanda'da bir gözlük üreticisi olan Hans Lippershey tarafından bir patent sunulduğunda ortaya çıkan bilinen en eski teleskopun icadından öncesine kadar götürülebilir. Lippershey patentini almamış olsa da, buluşla ilgili haberler kısa sürede Avrupa'ya yayıldı. Bu erken tasarımı kırılmalı teleskoplar bir dışbükey objektif lens ve içbükey mercekten oluşuyordu. Galileo ertesi yıl bu tasarımı geliştirdi ve astronomiye uyguladı. 1611'de Johannes Kepler, bir dışbükey mercek ve bir dışbükey mercek merceği ile çok daha kullanışlı bir teleskopun nasıl yapılabileceğini açıkladı. 1655'e gelindiğinde, Christiaan Huygens gibi gök bilimciler, bileşik göz mercekleri olan güçlü ama hantal Kepler teleskopları inşa ediyorlardı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.