İçeriğe atla

Simavne Kadısı Oğlu Şeyh Bedreddin Destanı

Simavne Kadısı Oğlu Şeyh Bedreddin Destanı
İlk baskısının kapağı
YazarNâzım Hikmet
Kapak sanatçısı
Ali Suavi Sonar
ÜlkeTürkiye
DilTürkçe
Yayım1936
YayımcıYeni Kitabcı

Simavne Kadısı Oğlu Şeyh Bedreddin Destanı, Nâzım Hikmet'in 1936[1] yılında yayımlanan destanî şiiridir. Mehmed Çelebi'ye karşı ayaklanma hazırladıkları gerekçesiyle asılan Şeyh Bedreddin, Börklüce Mustafa ve Torlak Kemal'in hikâyesini anlatmaktadır. Türk edebiyatında Şeyh Bedreddin'i ilk defa bir edebî metnin öznesi yapan eserdir.[2]

Nâzım Hikmet, 1938'e kadar yazdıkları arasında bir başyapıt olarak nitelenen bu şiiri hakkında şu sözleri dile getirmiştir:[3]

Bir sıra poemin sonuncusu Bedreddin Destanı'dır. Burada şekil bakımından, halk vezni unsurları, divan edebiyatı unsurları bence azami haddinde kullanılmıştır. Diğer taraftan bu kitap, şekil bakımından, o zamana kadar elde edebildiğim bütün şekil imkânlarının bir muhasebesiydi. Bu kitapta, biraz aceleye gelen ve ancak yarısı yazılabilen bu kitapçıkta, şekil bakımından bütün merhalelerimi, bazen bir parçada, bazen ayrı ayrı parçalarda kullanmak istedim. Bu kitaptan sonra, şekil meseleleri, hele hapise girdikten sonra, kafamda bir kat daha berraklaştı.

Çevirileri

  • Almanca: Das Epos von Scheich Bedreddin, Sohn des Kadis von Simavne, çevirmenler: Yüksel Pazarkaya ve Peter T. Kampmann, Ararat-Verlag, Berlin, 1982, ISBN 392188909X
  • Arapça: ملحمة الشيخ بدر الدين ابن قاضي سيماونة / Malhamat al-Shaykh Badr al-Din ibn Qadı Simawnah, Dar al-Farabi, Beyrut, 1979
  • Hollandaca: Het epos van sjeik Bedreddin, zoon van de kadi te Simavne , çevirmen: Sytske Sötemann, Uitgeverij Douane, Rotterdam, 2005, ISBN 9080880477
  • İngilizce: The Epic of Sheik Bedreddin and Other Poems, çevirmenler: Mutlu Konuk Blasing ve Randy Blasing, Persea Books, New York, 1977, ISBN 0892550236
  • Kürtçe: Dâstân-i Shaykh Badradîn kur-i Qâzi-i Sîmâwnah, çevirmen: Shükür Mustafa, Châpkhânah-i al-Hâwâdith, Bağdat, 1981

Kaynakça

  1. ^ Nâzım Hikmet bibliyografisi 14 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., nazimhikmet.org.tr. 27 Aralık 2011 tarihinde erişildi.
  2. ^ Kacıroğlu, Murat; "Tarihin Nesnesinden Kurmacanın Öznesine Şeyh Bedreddin Yahut Tarihsel Bir Kimliğin Yeniden İnşası Üzerine" 24 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Selçuk Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, sayfa 245.
  3. ^ Nâzım Hikmet biyografisi 11 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Yapı Kredi Yayınları. 27 Aralık 2011 tarihinde erişildi.

İlgili Araştırma Makaleleri

Türklerin Anadolu'ya geldikten sonra edebiyatları iki gruba ayrılmıştır. Arapça ve Farsçayı çok iyi bilen aydınların oluşturduğu "Yüksek Zümre Edebiyatı" ve İslam öncesinden gelen sözlü bir "Halk Edebiyatı". Anadolu'ya göç eden Türkler arasında aynı ayrım devam etti. Medrese eğitimi gören aydın kesim Arap ve Fars edebiyatlarının tesirini devam ettirirken, halk yine saz şairleri aracılığıyla halk edebiyatını devam ettirdi. Dolayısı ile Anadolu Türk Edebiyatı iki grupta incelenmektedir. Bu gruplardan biri halk edebiyatıdır.

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Galip</span> Türk divan edebiyatı şairi (1757 - 1798)

Galib Mehmed Esad Dede veya tanınan kısa adıyla Şeyh Galib, Türk divan edebiyatı şairi ve mutasavvıf.

<span class="mw-page-title-main">Ataol Behramoğlu</span> Türk şair, yazar ve çevirmen

Ataol Behramoğlu, Türk şair, yazar, çevirmen, akademisyen ve edebiyatçı.

Prozodi veya müzik prozodisi, müziğin sözlere, sözlerin nağmelere, çeşitli vasıtalarla uygulanmasına ve her ikisinin de beste diksiyonu, mânâ ve âhenk bakımından başarılı bir şekilde kaynaşmasıdır.

<i>Memleketimden İnsan Manzaraları</i> Nâzım Hikmet’in 1960’ların ikinci yarısında yayımlanabilen şiir kitabı

Memleketimden İnsan Manzaraları, Nâzım Hikmet’in 1939’da yazmaya başladığı, 1960’ların ikinci yarısında yayımlanabilen şiir kitabıdır.

<span class="mw-page-title-main">Memet Fuat</span> Türk yazar ve eleştirmen

Memet Fuat , Türk eleştirmen, yazar, yayıncı ve eğitimci.

Börklüce Mustafa, Şeyh Bedreddin'in başlıca müridi, Türkmen Alevi halk önderi. 14. yüzyılın ikinci yarısı ile 15. yüzyıl başında yaşadı. Günümüzün komünist sistemini andıran bir sistem vaaz ederek, 1415-1416 yıllarında Karaburun Yarımadası'nda etrafına topladığı Türkmen köylüler, Rum denizciler ve Yahudi tüccarlar ile toplanan fahiş vergilere ve yapılan haksızlıklara isyan etti. Nâzım Hikmet, Şeyh Bedrettin Destanı'nda "yarin yanağından gayri paylaşmak her şeyi" dizeleri ile Börklüce Mustafa'nın yaydığı öğretiyi anlatmış, Bedreddin'i ve Börklüce'yi günümüzde de popüler hale getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nâzım Hikmet</span> Türk şair ve yazar (1902–1963)

Nâzım Hikmet, Türk şair ve yazardır. Şiirleri elliden fazla dile çevrilmiş ve eserleri birçok ödül almıştır. Türkiye'de serbest nazımın ilk uygulayıcısı ve çağdaş Türk şiirinin en önemli isimlerindendir. Uluslararası bir üne ulaşmıştır ve dünyada 20. yüzyılın en gözde şairleri arasında gösterilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Bedreddin</span> Osmanlı şeyh ve filozof

Şeyh Bedreddin Mahmud, Bedreddin Simâvî veya Simavnalı Bedreddin, İslâm tasavvufunun Vahdet-i Vücud okuluna mensup mutasavvıf, filozof ve Osmanlı kazaskeri. Şeyh Bedreddin İsyanı diye bilinen dini ve siyasi ayaklanmanın lideri.

Mesnevi, özellikle Arap, Fars ve Osmanlı edebiyatında kendi aralarında uyaklı beyitlerden oluşan ve aruz ölçüsüyle yazılan divan edebiyatı şiir biçimidir.

<span class="mw-page-title-main">Türk edebiyatı</span> Türkçe yazılmış edebî eserler

Türk edebiyatı, Türk yazını veya Türk literatürü; Türkçe olarak üretilmiş sözlü ve yazılı metinlerdir.

<i>Benerci Kendini Niçin Öldürdü?</i>

Benerci Kendini Niçin Öldürdü?, Nâzım Hikmet'in uzun şiiridir. Adam Yayınları tarafından 1987 yılında Gece Gelen Telgraf, Portreler, Taranta Babu'ya Mektuplar, Simavne Kadısı Oğlu Şeyh Bedrettin Destanı ile beraber bir kitapta toplandı. Yayın hakları 1987 yılına kadar Anadolu Yayıncılık'a aitti. Daha sonra telif haklarının YKY'na geçmesiyle aynı şekilde, bu yayınevinde basıldı.

A. Kadir ya da tam adıyla İbrahim Abdülkadir Meriçboyu, 1940 kuşağı toplumcu şairleri arasında yer alan Türk şair. Çeviri çalışmalarıyla dünya şiirinin tanınmasına katkıda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Nedim Gürsel</span> Türk yazar

Nedim Gürsel, Türk yazardır. İktisatçı Seyfettin Gürsel'in kardeşidir. Leyla Gün Gürsel ve Dilay Alin Gürsel adında iki çocuk babasıdır.

1998 yılında Kitap-lık dergisinin Türkiye'nin kuruluşunun 75. yıldönümü sebebiyle edebiyat dünyasında yaptığı bir anket sonucu şekillenen liste. Listede Cumhuriyet'in kuruluşundan 75. yılına kadar öne çıkan 75 yazılı eser belirlenerek bir Türk Edebiyatı Kanonu oluşturulmaya çalışılmıştır.

İslamiyet öncesi Türk edebiyatı ya da Destan dönemi Türk edebiyatı, Türklerin İslamiyeti kabulünden önceki dönemlerde oluşturdukları edebiyata verilen isimdir. İslamiyet öncesi Türk edebiyatı M.Ö 4000'li yıllardan başlayarak Türklerin İslamiyeti kabul ettiği XI. yüzyıla kadar sürmektedir. Bu dönem edebiyatı genellikle sözlü ürünlerden oluşmuştur ve yazılı ürünler yok denecek kadar azdır. İslamiyet öncesi Türk edebiyatında M.S VI. yüzyıla kadar olan dönem sözlü edebiyat dönemi olarak adlandırılırken, ilk yazılı eserlerin verilmeye başlamasından sonra yazılı edebiyat dönemi başlamıştır. Eski Türklere ait olan en eski yazılı belgeler ise Orhun Yazıtları'dır Bu yazıtlar Türklerin bilinen ilk alfabesi olan Orhun alfabesi ile Göktürkler tarafından yazılmış yapıtlardır. Genel olarak Orhun Yazıtları'ndan önceki dönem sözlü edebiyat, sonrası ise yazılı edebiyat olarak nitelendirilmiştir.

Türk şair, oyun yazarı, romancı ve anı yazarı Nâzım Hikmet'in eserlerinin türlerine göre ayrılmış listesidir.

Celile Münevver Andaç, Türk çevirmendir.

İlhami Bekir Tez, Türk şair, romancı.

<span class="mw-page-title-main">Sınırlı Sorumlu Yazar ve Çevirmenler Yayın Üretim Kooperatifi</span>

Sınırlı Sorumlu Yazar ve Çevirmenler Yayın Üretim Kooperatifi, 1980 yılında Mustafa Kemal Ağaoğlu öncülüğünde 11 kurucu üye tarafından kurulan Türkiye'nin ilk yazar, ozan ve çevirmenler kooperatifidir.