Silvae

Silvae, Publius Papinius Statius'un otuz iki şiirinden oluşan şiir koleksiyonu. Beş kitap halinde düzenlenen eser edebî değerinin yanı sıra Domitianus ve Statius'un yaşamı hakkında başvuru kaynağı niteliği de taşımaktadır.

1417 yılında Silius Italicus'un Punica'sı ile birlikte Reichenau Adası'ndaki kütüphanede Poggio Bracciolini tarafından keşfedilmiştir.

Flavius Hanedanı döneminde yazılan üç epik şiir karşılaştırıldığında Publius Papinius Statius'un Silvae adlı yapıtı öne çıkar. Silvae epik değildir ve hem dönemin zevkine sıkı sıkıya bağlıdır hem de orijinal bir çalışmadır. Silius Italicus ve gizemli Valerius'un tersine yapıtından kazandığı parayla geçinen profesyonel bir yazardır. Çünkü Silvae'ın karakteri özeldir, böylece çeşitli ve karışıktır; yapıtın başlığı tüm yapıta doğaçlama havası vermek istermiş gibi taslaklardan oluşan bir koleksiyonu gösterir. Şiirler günlük yaşam hakkında son derece değerli belgelerdir. Şiirlerin çoğunda birkaç şiir ısmarlayan insanlar yansıtılır, bunlar aktif sosyal yaşamda ve çoğu kez devlette ve imparatorluk bürokrasisinde görev alan varlıklı ve kültürlü sınıfın davranışlarını ve düşüncelerini açıklar. Bu sosyal sistemi biçimlendiren değerler açıkça ortaya çıkar. Bir yandan özel yaşama çekilme (örneğin sanata duyulan tutku, aşırı tüketim, aileye karşı duyulan sevgi) öte yandan da imparatorluk gücünün yapısı içinde yürütülen kamu hizmetlerinin ideolojisi.

Statius kendisini mahfuz olarak, şiirlerini alanları da hami olarak tanıtmaz. Saygı dolu ama içten dostluklar, onun arzu ettiği ilişkilerdir. Silvae büyük toplumsal değeri olan belgelerdir. Bu yapıt, şiirleri ısmarlayanların genel görünüşleri ve uğraşıları hakkında çok bilgi verir. Bu insanlar grup olarak ele alındıklarında, nüfuzlu ve varlıklı insanlar olarak ortaya çıkarlar. Bu insanlar ya aktif olarak imparatorluğun hizmetindedirler ya da rahat ve keyif dolu bir yaşam sürmektedirler. Sanat düşkünü bu adamlar kültürlü ve eleştirici oldukları için bunların pek çoğu şiir sanatıyla oyuncak gibi oynamaktadır. Üstünkörü felsefeyle uğraşırlar, servetlerini güzel şeyler yaratmak ve elde etmek için harcarlar. Bu pek çok açıdan gerçek olmayan ve garip bir dünyadır. Statius, destek ve cesaret bulmak için Roma toplumunun bu ayrıcalıklı yurttaşlarına güvenmektedir. Yoksul ve avam olan herhangi bir şeyin Silvae'nın yaldızlı ve pırıl pırıl parlayan dünyasına girmesine izin verilmez.

Milyoner Epikürcü Pollius Felix, Neapolisliler arasında en çok göze çarpan kişiydi ve Campania'da uçsuz bucaksız toprakları sahibiydi. Silvae'nın ikinci kitabı ona adanmıştır. İkinci kitabın ikinci bölümü ve üçüncü kitabın birinci bölümü Surrentum'daki mallarının mimari ve gözle görülen parlaklığını ölümsüzleştirir. Dördüncü kitabın sekizinci bölümü ise üçüncü çocuğunun doğumu için damadı Julius Menecrates'e yazılmış bir kutlama şiiridir. Menecrates'e Domitianus tarafından jus trium liberorum verilmiştir ve erkek kardeşi Afrika'da askerî tribunluk elde etmiştir. Pollius Felix, politik yaşamdan uzak dursa da akrabasının böyle kuşkusu yoktur. Statius, Menecrates'in oğullarının senatör olacağı kehanetinde bulunur.

Statius'un hamilerinin bazıları güçlü ve kamu yaşamında ileri gelen adamlardı. Silvae'nın ilk kitabı Lucius Arruntius Stella'ya adanmıştır. Bu soylu zengin, Domitianus döneminde cursus honorum'da hızla ilerlemekteydi. Trajan'ın önderliği sırasında consul suffectus olmuştur. Aynı zamanda elegeia ozanıdır. Statius'u ve Marcus Valerius Martialis'i koruması altına almıştır. Onun Neapolisli varlıklı ve güzel Violentilla ile evliliğini birinci kitabın ikinci bölümü kutlamıştır. Quintus Julius Cordinus Gaius Rutilius Gallicus, praefectus urbi ve iki kez konsül olmuştur. Marcus Vitorius Marcellus edebiyata düşkünlüğü kadar politik arzuları olan bir adamdı. Statius dördüncü kitabını ona adamıştır ve dördüncü bölümünde ondan aldığı bir mektuba yer verir. Marcus Fabius Quintilianus'un Institutio Oratoria'sını adadığı kişi de aynı Vitorius idi. Domitianus'un zamanında önemli bir adam olan Caius Vibius Maximus, sonunda Mısır'ın prefectus'luğunu elde etmiştir. 101 yılında consul suffectus olarak göreve atanan Marcus Maecius Celer başarılı bir biçimde görevini tamamlamak üzereydi. Askerî tribunluğa atanması nedeniyle övülen Marcus Vettius Bolanus; konsüllük, bir zamanlar Britanya'da elçilik ve Asya'da prokonsüllük yapmış aynı adlı soylu Marcus Vettius Bolanus'un oğluydu. Crispinus hakkında hiçbir şey bilinmemesine karşın, ikizi 111'de konsül olmuştur.

Domitianus'a seslenen şiirler imparatorluk zamanındaki dinî uygulamalara ve törenlere ışık tutar. Bir dizi tanımlayıcı şiir zamanın zevklerini yansıtır. Toplam otuz iki şiir kitap kitap iyi bir biçimde düzenlenmiştir. Şiirlerin ölçüsü hexameterden lirik ölçüye dek çeşitlilik gösterir. Çoğunun ölçüsü hexamaterdir. Dört tanesi hendekasyllabum ile iki tanesi de Horatius'tan aldığı lirik ölçüyle yazılmıştır. Kişisel şiirler düğün ve doğum günü gibi geleneksel plana göre biçimlendirilmiştir. Bunlarda retoriğin etkisi çok açık bir biçimde görülür.

• Conte, Gian Bagio (1994). Latin Literature: A History (İngilizce). Joseph B. Solodow, çev. Londra: Johns Hopkins University Press. 
• Erim, Müzehher (1987). Latin Edebiyatı. İstanbul: Remzi Kitabevi. 
• Paratore, Ettore (1969). La Letteratura Latina dell'Eta Imperiale (İtalyanca). Milano: Sansoni/Academia. 
• Riposati, Benedetto (1973). Storia della Letteratura Latina (İtalyanca). Roma: Societa Editrice Dante Aligieri. 
• Rose, H. J. (1966). A Handbook of Latin Literature (University Paperbacks) (İngilizce). Londra: Methuen & Co. 
• von Albrecht, Michael (1997). A History of Roman Literature (İngilizce). 2. New York: E. J. Brill. 

• The Latin Library'de Silvae 24 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

 İşbu madde Fatma Gül Özaktürk tarafından CC BY-SA 3.0 lisansı altında yayımlanan metin içermektedir.