İçeriğe atla

Silmarillion

Silmarillion
The Silmarillion
YazarJ. R. R. Tolkien
ÇevirmenlerSerap Erincin, Hakan Aytutucu (Altıkırkbeş)
Berna Akkıyal (İthaki)
Kapak sanatçısı
Murat Bozkurt (Altıkırkbeş)
Ülkeİngiltere
Dilİngilizce
KonuOrta Dünya Tarihi
TürFantezi
Yayım1977 (özgün)
2001 (Türkçe)
YayımcıAltıkırkbeş Yayınları
İthaki Yayınları
Sayfa689
ISBN9789752733947

Silmarillion (The Silmarillion), J. R. R. Tolkien¹in ölümünden sonra oğlu Christopher Tolkien tarafından, daha sonra ünlü bir fantastik hikâye yazarı olacak olan Guy Gavriel Kay yardımı ile[1] İngiliz yazar J. R. R. Tolkien'in epik Orta Dünya hikâyelerinin birleştirilmesi ile oluşturulmuş 1977'de yayımlanmış epik kitap. Hobbit ve Yüzüklerin Efendisi hikâyelerinin geçtiği dünyanın[2] arka planını ve tarihini oluşturur.

Genel bakış

Silmarillion üç parçadan oluşur:

  1. Ainulindalë ("Ainur'un müziği")[3] - Eä'nin, yani dünyanın yaratılışı.
  2. Valaquenta ("Valar'a dair")[3]) - Valar'ın ve Maiar'ın, Eä'deki iki doğaüstü varlığın tanımı.
  3. Quenta Silmarilion ("Silmarillerin tarihi")[3]) - İlk Çağda ve öncesinde olan olayların tarihi.

Bu üç parça aslında ayrı çalışmalar iken, oğlu Christopher Tolkien'in isteğiyle beraber yayımlandı.[1] J. R. R. Tolkien kitabı tamamen bitiremeden öldüğü için, oğlu Christopher geri kalan kısımları babasının eski notlarını kullanarak bitirirken birkaç yerde ise tamamen baştan kurguladı.

Silmarillion, Tolkien'in diğer Orta Dünya eserleri gibi, Dünya'nın geçmişinde yaşanmış gibi kurgulanmıştı. Bu amaç doğrultusunda, Silmarillion Bilbo'nun Ayrıkvadi'de yazdığı 3 ciltlik Elfçe'den Çeviriler kitabından çevrilmiş olarak kurgulandı.[4][5]

Silmarillion, Kayıp Öyküler ve Tom Bombadil'in Maceraları gibi, Hobbit ve Yüzüklerin Efendisi'ni de barındıran, Orta Dünya Kozmolojisi'ni tanımlayan, kapsamlı fakat eksik, efsanevi hikâyelerden oluşmaktadır. Kitabın en göze çarpan bölümleri şunlardır:

Ayrıca bakınız

  • Kurgusal Vampirler Listesi
  • Blind Guardian'ın Nightfall in Middle-earth albümü, Silmarillion'un anlatıldığı bir konsept albümdür. Bu albüm, içinde kitaptan bazı arasözler içerir.

Kaynakça

  1. ^ a b Silmarillion 1999, Önsöz
  2. ^ Arda, Orta Dünya Kozmolojisi'nde Dünya'ya Elfçe'de verilen isimdir.
  3. ^ a b c Silmarillion 1999, İçindekiler
  4. ^ Tyler 2004 s:583
  5. ^ Chance 2004 s:85-86

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">J. R. R. Tolkien</span> İngiliz yazar ve filolog (1892-1973)

John Ronald Reuel Tolkien, İngiliz yazar, şair, filolog ve akademisyen. Hobbit ve Yüzüklerin Efendisi gibi fantastik kurgu eserleriyle tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Orta Dünya</span> Tolkienin kurguladığı Orta Dünya evreninde, yazarın eserlerinin büyük bir kısmına mekân olan hayalî kıta

Orta Dünya kıtası, J. R. R. Tolkien'in kurguladığı Orta Dünya evreninde, yazarın eserlerinin büyük bir kısmına mekân olan hayalî kıtadır. Bu eserlerin en meşhurları Hobbit romanı ve Yüzüklerin Efendisi roman üçlemesidir. Tolkien'in öykülerinde, meleksi varlıklar valar, elfler ve bunlarla ittifak halindeki insanlarla, şeytani Melkor ya da Morgoth ve onun yolundan giden büyük çoğunluğu orklardan, ayrıca ejderhalar ve köleleştirilmiş insanlardan oluşan iki büyük gücün Arda'yı ele geçirmek için yaptıkları savaşlar anlatılır. Sonraki çağlarda, Morgoth'un yenilmesi ve Arda'dan sürülmesi sonucunda kötülüklerin efendisi rolünü, baş yardımcısı Sauron devam ettirir. Morgoth'un defedilmesinden sonra valar, Orta Dünya'nın işlerine doğrudan karışmaktan tamamen el çekerler ve Sauron'a karşı süren mücadelede valar safındaki halklara yardım etmesi için Orta Dünya'ya Istari olarak bilinen maiaları yollarlar. Bunların en önemlileri Boz Gandalf ve Ak Saruman olmuştur. Gandalf, görevine sadık kalarak Sauron'un yok edilişinde kritik görevleri yerine getirir, Saruman ise mutlak egemenlik kurmak amacıyla Sauron'a rakip olarak ortaya çıkar. Kötülüğe karşı mücadeleye katılan diğer ırklar ise cüceler, elfler ve hobbitlerdir. Orta Dünya üzerinde hakimiyet tesis etmek için karanlık güçler ile aydınlık güçler arasında yaşanan mücadelenin başlangıcı ve ilk devreleri Tolkien'in Silmarillion adlı eserinde hikâye edilir. İyilik ile kötülüğün son mücadelesi, sırasıyla Hobbit ve Yüzüklerin Efendisi romanlarında ele alınır.

<span class="mw-page-title-main">Melkor</span> J.R.R. Tolkienin evreninde kötü bir karakter

Melkor veya elflerin ona taktığı isimle Morgoth, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde kuvvetçe en güçlü Vala olmakla birlikte Sauron'un efendisi ve en kötü varlıktır. Orklar, troller ve ejderhalar başta olmak üzere Orta Dünya'da çoğu kötücül varlığın yaratıcısıdır. "Melkor" ismi, Quenya dilinde türetilmiş bir kelimedir ve "Güç içinde yükselen" anlamına gelir. Sindarin dilinde, düşmanları tarafından Morgoth Bauglir olarak anılırdı. Melkor'un Valar arasında bilinen orijinal adı ise hiçbir zaman Orta Dünya halkları tarafından öğrenilemedi.

Maia, J. R. R. Tolkien'in kurgusal evreninde bir ırktır.

<i>Yüzük Kardeşliği</i> JRR Tolkienin 1954 tarihli romanı

John Ronald Reuel Tolkien'in yazdığı Yüzüklerin Efendisi adlı bir fantastik edebiyat üçlemesinin ilk kısmıdır. Bu üçlemeden önce okunması faydalı olabilen Hobbit adlı kitapta Tolkien, Hobbitlerin yaşayışlarını ve Gandalf'ın Bilbo'yla ilk tanışmasını anlatmaktadır. Bunun yanı sıra Yüzük'ün Bilbo'nun eline nasıl geçtiği de anlatılmaktadır. Yüzük Kardeşliği, Yüzüklerin Efendisi üçlemesinin ilk kısmıdır. Kitapta tek yüzüğün yok edilmesi için Imladris'te kurulan Yüzük Kardeşliği'nin yolculuğunun ilk safhası anlatılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Valar (Orta Dünya)</span>

Valar, J.R.R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde, yaratıcı Eru'nun ilk yarattığı ve ona en yakın olan yüce varlıklar. Valar ismi, Elfçe "güç" anlamındaki "vala" kelimesinin çoğullanmasıyla oluşturulmuştur ve "güçler" anlamındadır. İlk kez Yüzüklerin Efendisi kitaplarında bahsedilmişlerdir, ancak J. R. R. Tolkien'in ölümünden sonra oğlu tarafından yayımlanan kitabı Silmarillion'da ayrıntılı olarak anlatılmışlardır.

<i>Húrinin Çocukları</i>

Húrin'in Çocukları, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninin tarihinden bir bölümü anlatan epik fantastik romandır. Yazar, kitabı 1910'larda yazmaya başlamıştır, daha sonraları birkaç defa kitabı gözden geçirmişse de 1973'te öldüğünde kitap taslak halinde kalmıştır. Yazarın oğlu Christopher Tolkien, babasının ilgili notlarını düzenleyerek tutarlı bir hikâye oluşturmuştur ve 2007'de kitap yayımlanmıştır. Christopher Tolkien, kitabı yayıma sunmadan önce babasının kitabın konusuyla ilgili taslakları üzerinde yaklaşık otuz yıl çalışma yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Varda</span>

Varda Elentári, bir Valië, sekiz Aratar'dan biri, Manwë'nin eşi ve Valar'ın Kraliçesidir. Sindarin dilinde Elbereth Gilthoniel diye bilinir.

<i>Beren ve Lúthienin Hikâyesi</i>

Beren ve Lúthien'in Hikâyesi, J. R. R. Tolkien'in birçok eserinde bahsedilen, ölümlü insan Beren ile ölümsüz elf bakiresi Lúthien'in aşkı ve maceraları ile ilgili hikâye. Orta Dünya'nın İlk çağında, Tolkien'in en ünlü eseri Yüzüklerin Efendisi kitabının geçtiği dönemden yaklaşık 6.500 yıl önce geçer. Tolkien, hikâyenin birçok farklı versiyonunu yazmıştır, en son versiyon Silmarillion'da yer almaktadır. Ayrıca Yüzüklerin Efendisi'nde de Beren ve Lúthien'den bahsedilmektedir. Tolkien, Beren ve Lúthien'in hikâyesinin Silmarillion'un ana hikâyesi olduğunu söylemiştir.

Gil-Galad, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde hayali kahraman ve üç elf soyundan biri olan Noldor'un Orta Dünya'daki son kralıdır. Adı, Yüzüklerin Efendisi'nde hobbit Sam Gamgee'nin onun hakkındaki bir şiiri okuduğu bölümde ve Silmarillon'da geçer. Elflerin ve İnsanların Son İttifakında Gil-galad ve Elendil, Karanlıklar Efendisi Sauron'un kalesi Barad-dûr'u kuşatıp Tek Yüzük için onunla birebir savaştılar. Burada hem Elendil hem de Gil-galad öldürüldüler; Elendil'in oğlu İsildur ise Sauron'u alt etmeyi başardı fakat Tek Yüzük'ü kendisi için aldı.

Ulmo, Denizlerin Efendisi’ydi. Arda’ya indiğinde tüm Valar denize hayran kalmıştı. Lâkin Ulmo hepsinden daha çok sevdi denizi. Onun için deniz her şeydi. Ulmo bir gün Eru ile konuştu. Eru ona dedi ki;

J. R. R. Tolkien, İngiliz Edebiyatı'na bir mitoloji kazandırmak gayesiyle "Orta Dünya evreni"ni kurguladı. Tolkien kurgusal Orta Dünya evreninde hiçbir dine açıkça göndermede bulunmadı. Silmarillion’da kendi yaratılış öyküsünü kurdu. Yazar, kitaplarında ögeleri birbiriyle tutarlı bir kurgusal evren yapmaya büyük bir çaba harcadı. Öyle ki, 81 yıllık yaşamının büyük bir kısmını bu efsaneyi üretmeye adamıştır. Orta Dünya evreninin gerçek dünyayla alternatif ırkları, milletleri, dilleri, vs. vardır. Bunlara örnek olarak Ainur, elfler, insanlar, cüceler, orklar, balrog, ejderha, troll, kartal, ent, hobbit verilebilir.

Eru Ilúvatar, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde her şeye gücü yeten tek yaratıcıdır.

J. R. R. Tolkien'in kurgusal evreninde Glorfindel, iki kez kullanılan bir elf ismidir. Glorfindel'in ilk zikredilişi Birinci Çağ'da geçmektedir. Glorfindel'in adı ikinci defâ, Yüzüklerin Efendisi’ndeki bir elfin adı olarak zikredilmektedir. Bu Glorfindel'in hayâtı Üçüncü Çağ'da geçmektedir. Yazarın iki Glorfindel ile aynı elften bahsedip bahsetmediği, Elflerin çok uzun ömürlü olmalarından ve Tolkien'in bu konuda net bir açıklama yapmamasından dolayı muğlak kalmıştı. Daha sonraki yazılarında Tolkien iki Glorfindel'in aynı elf olduğunu açıklamış olsa da bu aynılık durumu Silmarillion ve Yüzüklerin Efendisi’nden açıkça anlaşılamamaktadır.

Orklar, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde Melkor tarafından yaratılan bir ırk. Orklar, Silmarillion ve Yüzüklerin Efendisi romanlarında, karanlık güçler Morgoth, Sauron ve Saruman tarafından asker ve hizmetkâr olarak kullanılan bir ırk olarak resmedilir. Hobbit romanında orklar, baş düşmandırlar.

<i>Yüzüklerin Efendisi</i> J. R. R. Tolkienin yazdığı kült epik fantezi türündeki roman

Yüzüklerin Efendisi, İngiliz filolojist ve Oxford Üniversitesi profesörü J. R. R. Tolkien'in yazdığı epik fantezi türündeki romandır. Hikâye, Tolkien'in çocuklar için yazdığı 1937 tarihli Hobbit'in devamı olarak başlamıştı ancak sonunda ondan çok daha büyük bir eser haline geldi. Çoğu II. Dünya Savaşı'nda olmak üzere 1937 ve 1949 yılları arasında aşamalar halinde yazıldı. 150 milyonun üstündeki satış sayısıyla tüm zamanların en çok satan ikinci romanıdır.

Bitmemiş Öyküler fantastik kurgu yazarı İngiliz dilbilimci J. R. R. Tolkien'in ömrü zarfında tamamlayamadığı, oğlu Christopher Tolkien'in düzenleyip 1980'de yayımladığı hikâyeler ve notlardan oluşan kitaptır. Kitap, baba Tolkien'in kurguladığı Orta Dünya evreni hakkında detaylı bilgiler içerir.

Orta Dünya Tarihi, İngiliz fantastik kurgu yazarı J. R. R. Tolkien'in yazdığı notlar Christopher Tolkien tarafından incelenerek 1983-1996 diliminde 12 kitap halinde yayımlanan bir seridir. Serideki kimi bilgiler, daha önceden yayımlanmış Orta Dünya kitaplarının taslak çalışmalarından oluşuyor. Bu on iki kitapta, baba Tolkien'in notları oğlu tarafından çok ayrıntılı olarak tahlil ediliyor. J. R. R. Tolkien'in Orta Dünya kurgusunun son şeklini yayımlamasına mukabil, Christopher Tolkien ise kurgunun zaman içerisindeki değişim evrelerini kitaplaştırdı. Halen Bodleian ve Marquette Üniversitesi kütüphanelerinde hiç incelenmemiş notlar bulunuyor. Buna ek olarak, Elfçe Dilbilim Kardeşliği gibi kimi toplulukların veya bireylerin elinde de Christopher Tolkien tarafından incelenmemiş notlar var.

J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde Cüceler, Arda'da yaşayan bir ırkın adıdır. Arda, gerçek Dünya'nın kurgusal tarih öncesi dönemindeki adıdır. Bu kurgusal tarihi devirde, Arda'da Orta Dünya, Aman, vd. kıtalar olduğu yazar tarafından hikâye edilir. Cüce ırkı, Orta Dünya kıtasında yaşardı.

J. R. R. Tolkien tarafından oluşturulan yapay diller, bir yapay dil dizisidir. Bu kurgusal dillerin hepsi olmasa da birçoğu, genelde Orta Dünya olarak adlandırılan Tolkien'in Kurgusal evren'i için yaratılmştır. Bu diller The Hobbit adlı eserinde Elrond veya Bolg şeklinde birkaç adda, Yüzüklerin Efendisi adlı eserinde kimi adlar için ve kimi şiirlerde ("Namárië") ve Silmarillion adlı eserinde neredeyse tüm isimlerde ek olarak eserin adının kendisi için ve birkaç cümle halinde kullanılmıştır.