Sille Çayı - Turkipedia

Sille Çayı, Konya kapalı havzasında bulunan, mevsimlik akışlı bir akarsudur. Konya şehir merkezinin kuzeydoğusunda 200 km² genişliğinde havzaya sahiptir. Sel rejimli akarsu yağışlı mevsimde akış göstermektedir.^[1]

Havzasının önemli kısmı Konya Ovası tabanında, geri kalanı ovayı sınırlayan plato ve dağlık alandadır. Anadolu'nun epirojenik yükselmesiyle akarsu yatağını derine doğru kazımıştır. Akarsuyun taşıdığı alüvyonlar, ova kenarlarında eğimin azaldığı yerlerde biriktirilmiş, birikinti konileri oluşmuştur. Sille Çayı suyu yetersiz olduğundan daha ileri gidemez ve birikinti konisi içinde kaybolur.^[1]

Beslenme havzası 41 km² olan çay, havzasının sularını kollarıyla (Kanlı, Soğuk, Çat, İğdeli, Çoraklık, Söğütlü, Akkır, Pehlivan, Karakoyak ve Boya Dereleri) toplar. Çay, sel ve taşkınlar sebep olduğundan üzerinde Sille Barajı yapılmıştır. Barajdan sonra az da olsa sulama yapılmaya başlanmıştır.^[1]

Dolomit kayaçların bulunduğu bir tabana sahip Sille Barajı'ndan düdenlerle yeraltına su kaçışı olmakta, önlem alınmaya çalışılmaktadır.

Kaynakça

^ ^a ^b ^c BİRİCİK, Prof. Dr. Ali Selçuk (1999). "Sille Çayı Havzası" (PDF). Marmara Coğrafya Dergisi. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2015.

İlgili Araştırma Makaleleri

Kızılırmak, eskiden Halis veya Alis, Sivas'ın İmranlı ilçesindeki Kızıldağ eteklerinden doğan ve Samsun'un Bafra ilçesinde Karadeniz'e dökülen bir nehir. 1.355 km. uzunluğu ile Türkiye'nin kendi sınırları içerisinde doğup kendi sınırları içinde denize dökülen en uzun akarsuyu olma özelliğini taşır. Sivas, Kayseri, Nevşehir, Kırşehir, Kırıkkale, Ankara, Çankırı, Çorum, Sinop ve Samsun illerinden geçen Kızılırmak, aralarında Delice Irmağı, Devrez ve Gökırmak gibi çok sayıda akarsu ve çayın sularını da toplayarak büyük bir kavis çizerek Bafra Burnu'ndan Karadeniz'e ulaşır.

Sakarya Nehri Kızılırmak ve Fırat nehirlerinden sonra Türkiye'nin üçüncü en uzun, Kuzeybatı Anadolu'nun ise en büyük akarsuyudur. Nehir, ismini Yunan Mitolojisi'ndeki nehir tanrısı Sangarius'dan almaktadır.

Gediz Nehri, Anadolu'dan Ege Denizi'ne dökülen Büyük Menderes Nehri'nden sonra ikinci büyük akarsudur.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Menderes</span>

Büyük Menderes, Batı Anadolu'nun en büyük nehridir ve Menderes Havzası'nın ana sulama kaynağıdır. Kufi Suyu ve Banaz Çayı kollarının birleşmesiyle oluşur ve Ege Denizi'ne dökülür. Uzunluğu 548 km'dir. Büyük Menderes ovası bataklıkları kurutulduktan sonra Türkiye'nin en verimli alanlarından birisi olmuştur.

Sille Barajı, Konya ilinde, Sille Çayı üzerinde, sulama ve taşkın kontrolü amacı ile 1953-1960 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır. Kaya gövde dolgu tipi olan barajın gövde hacmi 320.000 m³, akarsu yatağından yüksekliği 39,00 m'dir. Normal su kotunda göl hacmi 3,10 hm³, normal su kotunda göl alanı 0,20 km²'dir. 260 hektarlık bir alana sulama hizmeti vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yeşilırmak</span> Karadeniz Bölgesinde nehir

Yeşilırmak, eskiden İris, Sivas'ın kuzeydoğusundaki Suşehri ilçesi sınırları içindeki Kösedağ eteklerinden doğan ve Samsun'un Çarşamba ilçesinden Karadeniz'e dökülen nehir. Hititler döneminde önemli bir nehir olan Yeşilırmak, Kumeşmaha olarak isimlendirilmiştir. Daha sonrasında, antik dönemde kendisine verilen ad ise İris'ti.

Bartın Çayı, Antik Partenios, MÖ yıllarda Parthenios adı ile anılan ve kente adını veren Bartın Irmağı'dır.Kastamonu ve Karabük'te bulunan Ilgaz Dağları'nda doğar, kuzeye doğru akar, şehir merkezinde Gazhane Burnu'nda birleşen Kocaçay ve Kocanazçay'ının oluşturduğu ırmak, 15 Km. akarak Boğaz mevkiinde Karadeniz'e ulaşır.

Çarşamba Çayı, Konya ilinde bulunan bir akarsu. Bozkır ilçesi sınırları içerisinde Karacahisar köyü yakınlarında doğar, Mavi Boğaz'da Beyşehir Gölü'nden gelen kanal ile birleşir. Çumra ilçesinde kollara ayrılır ve Karakaya'da bataklıklarda sonlanır. Üzerinde Apa Barajı yer alır. 105 km uzunluğundadır. Konya ilinin tarımsal sulamasında önemli bir yer tutmaktadır.

Dalaman çayı, Gölhisar ilçesinin güneyindeki Yeşilgöl dağlarından doğar, Çameli, Acıpayam, Ortaca ve Dalaman ilçe sınırlarını çizerek, Akdeniz'e dökülür.

Arpaçay veya Ahuryan Türkiye-Ermenistan sınırını oluşturan, Arpa Gölü'nden doğan, Aras nehrinin önemli kolu olan akarsu. Toplam 186 km uzunlukta ve 9.500 km² yağış havzasına sahiptir. Türkiye tarafında 5.437 km² büyüklüğündeki alanın sularını boşaltır. Karahan, Telek Suyu ve Kars Çayı önemli kollarıdır. Debisi 39.412 m³/sn'dir.

Çekerek Çayı, Yeşilırmak'ın kollarından biri. Sivas Çamlıbel Dağları'ndan doğar, Akdağ'dan gelen dereleri alır. Sulusaray'da ovada akarken Alan Dağı'nı geçtiği yerlerde dar derin vadiler oluşturur. Çorum Çayı'nın katılmasıyla iyice büyür. Kayabaşı Ovası'nda Tokat tarafından gelen Yeşilırmak'ın ana kolu ile birleşerek Yeşilırmak'ı oluşturur. İlkbahar ve sonbaharda taşıdığı su artmakta ve nehir kabarmaktadır.

Güzelhisar (Pytikos) Çayı, Yunt Dağı'ndan kaynağını alan, Çandarlı Körfezi'nden Ege Denizi'ne dökülen akarsu.

<span class="mw-page-title-main">Melendiz Çayı</span> Aksarayda akarsu

Melendiz Çayı (Uluırmak), Aksaray ili topraklarında Ihlara Vadisini oluşturan akarsu. Antik çağlarda adı Potamus Kapadukus'tur. Melendiz Dağı'ndan doğar, Ihlara Vadisi'nden ve Aksaray şehir merkezinden geçerek Tuz Gölüne dökülür.

Anamur Çayı , Mersin ili, Anamur ilçesinde bulunan akarsu. Toros Dağları'ndan yeraltı akarsuyu olarak doğar, 35 km sonra Anamur merkezden Akdeniz'e dökülür.

Kahta Çayı, Adıyaman ili sınırlarında, Güneydoğu Toroslardan kaynağını alan, Keban Baraj Gölünde Fırat Nehri'ne dökülen akarsu.Yıllık ortalama akım 32 m³/sn, maksimum akım 120 m³/sn ile Mart ayında, minimum akım 4,1 m³/sn ile Eylül ayında gerçekleşir.

Tersakan Çayı, Ladik Gölü'nden doğan, 100 km uzunluğundaki akarsu. Yeşilırmak'ın sol kollarından biridir. Uzunluğu 91,4 km, su toplama havzası 2684 km²'dir.

Van Gölü Kapalı Havzası, Doğu Anadolu Bölgesi'nin doğusunda, Van Gölü'ne sularını döken akarsuların oluşturduğu kapalı havza.

Yanarsu Çayı, Dicle'nin kolu olan çaydır. Eski adı Garzan Çayı'dır.

Çoruh Havzası, kuzeydoğu Türkiye ve Gürcistan topraklarında bulunan Çoruh Nehri'nin havzası. Büyüklüğü 19.654 km², yıllık ortalama yağışı 540 mm'dir.

Karpuz Çayı, Orta Toroslar'dan doğan, Akdeniz'e dökülen doğu Antalya akarsuyudur. Havza alanı 641 km², debisi 4,2 m³/sn, uzunluğu 36 km'dir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.