İçeriğe atla

Silistre

Başlığın diğer anlamları için Silistre (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Silistre
Силистра
Şehir
Silistra
Silistre arması
Arma
Bulgaria üzerinde Silistre
Silistre
Silistre
ÜlkeBulgaristan Bulgaristan
İlSilistre
İdare
 • Belediye BaşkanıGyokan Salim
Yüzölçümü
 • Şehir27159 km²
Nüfus
 (2019)
 • Şehir30.983
 • Yoğunlukoto/km²
 • Kent
50.780
Zaman dilimiUTC+02.00 (DAS)
 • Yaz (YSU)UTC+03.00 (DAYS)
Alan kodu086
Resmî site
silistra.bg

Silistre (Bulgarca: Силистра Silistra, Rumence: Dârstor), Bulgaristan'ın kuzeydoğu kesiminde, Romanya sınırında, Tuna kıyısındaki şehir. Aynı adlı Silistre ilinin idari merkezi olan Silistre, tarihî Güney Dobruca bölgesindeki en önemli şehirlerden biridir.

Geçmişi

Şehrin güneyinde ve güneydoğusunda eski kalelerin kalıntıları vardır. MS 2. yüzyılın başlarında Romalıların müstahkem bir kışla kurduğu Durostorum (Orta Çağ'da Dristra, Bizans döneminde Dorostolon, Bulgarca Drster ya da Drustur) daha sonradan Moesia bölgesinin önemli kentlerinden biri olmuştur.[1]

Roma İmparatorluğu ikiye bölündükten sonra (395) Bizans devletinin (Doğu Roma) payına düşen Silistre, sırasıyla Avarların (584), Kiev Knezliği'nin (977), yeniden Bizanslıların (981) ve Bulgarların (1197) eline geçti.

Silistre'de, Abdülmecid döneminde yapılmış Mecidiye Tabya kalıntıları

I. Murat döneminde Bulgaristan üzerine yürüyen sadrazam Çandarlı Ali Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu tarafından ele geçirilen kent (1388) Rumeli Eyaleti'ne bağlı bir sancak hâline getirildi. İlk sancakbeyliğine atanan Mihaloğlu Firuz Bey, Eflak voyvodası Mircea'nın düzenlediği saldırılara başarıyla karşı koydu; şehir Mircea'nın eline geçtiyse de (1392) yine aynı yıl Mircea'yı tutsak alan Osmanlı kuvvetlerince ele geçirildi.

Osmanlı yönetimine karşı ayaklanan Bulgar kralı İvan Şişman'ın bir ara denetimi altına aldığı kent, Yıldırım Bayezid'in Bulgaristan'ı Osmanlı topraklarına katmakla görevlendirdiği büyük oğlu şehzade Süleyman Çelebi tarafından üçüncü kez ele geçirildi ve Rumeli Eyaleti'nin Rusçuk Sancağı'na bağlı bir kaza merkezi yapıldı (1393). Ankara Savaşı'ndan sonra başlayan Fetret Devri'nde (1402-13) otorite boşluğundan yararlanan Eflak voyvodası Mircea'nın eline geçtiyse de Şeyh Bedrettin Ayaklanmasının bastırılması sırasında I. Mehmet tarafından geri alınarak Rumeli Eyaleti'ne bağlı bir sancak merkezi durumuna getirildi (1420).

Osmanlılar'a karşı oluşturulan Kutsal İttifak'a katılarak Silistre'ye saldıran ve kenti yağmalayan Eflaklılar, sancakbeyi Mustafa Bey tarafından püskürtüldüler (1595). III. Mehmet döneminde bir eyalet merkezi durumuna getirilen Silistre'yi Kırım hanı Gazi Giray'a arpalık olarak vermek isteyen eski serdarıekrem Satırcı Mehmet Paşa, bu yüzden Belgrad'da idam edildi (1599).

Zamanla bir ticaret merkezi ve önemli bir Osmanlı kalesi durumuna gelen Silistre, Osmanlı-Rus savaşlarında (1768-74, 1806-12, 1828-29, 1853-56 ve 1877-78) birçok çarpışmaya sahne oldu. 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında, ordusuyla Tuna'nın güney yakasına geçen mareşal Romanzov, Silistre üzerine yürüdü. Ancak, kenti ve kalesini savunan Osmanlı kuvvetleri karşısında yenilgiye uğrayarak Tuna'nın kuzey kıyısına çekilmek zorunda kaldı (1773). Osmanlı yönetimine karşı ayaklanarak Silistre'ye saldıran Pazvantoğlu Osman'ı yenen serasker Küçük Hüseyin Paşa, böylece kenti ayaklanmacıların istilasından kurtardı (1797). 1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı'nda Silistre valisi Alemdar Mustafa Paşa kent üzerine yürüyen düşman kuvvetlerini bozarak (1807) Rus saldırısının hızını bir süre için kestiyse de Silistre'yi daha sonra kuşatmadan kurtaran Baba Paşa tutsak düşünce, kent kalesiyle birlikte Ruslar'a teslim oldu (1810). Bükreş Antlaşması'yla (1812) yeniden Osmanlı yönetimine giren Silistre, 1828-29 Osmanlı-Rus Savaşı'nda ikinci kez Rusların eline geçti. Edirne Antlaşması (1829) gereğince Osmanlılar'da kalması kararlaştırılan Silistre, ancak 1836'da Ruslar tarafından boşaltılarak Osmanlı Devleti'ne geri verildi. Kırım Savaşı'nda (1853-56 Osmanlı-Rus Savaşı) Rus ordusu kenti kuşattıysa da başarılı olamadı[2] (Silistre Kuşatması).

1864'te Tuna Vilayeti'nin kurulması üzerine bu vilayete bağlı bir sancak merkezine dönüştürüldü. 93 Harbi'nde (1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı) yeniden Rusların eline geçti ve Berlin Antlaşması'yla (1878) Bulgaristan'a bırakıldı. II. Balkan Savaşı'ndan (1913) sonra bütün Güney Dobruca (Romencesi Cadrilater) gibi Romanya topraklarında kaldıysa da 1940'ta yeniden Bulgaristan'a verildi.

Günümüzde modern bir kent olan Silistre'de mobilya, tuğla, kiremit, hasır örgü ve paketleme malzemesi üretimi ile dokumacılık gelişmiştir. Nehir limanı tahıl taşımacılığı bakımından önem taşır. Kentin Rusçuk-Varna hattıyla demiryolu, Romanya ile karayolu bağlantısı vardır.

Coğrafya

Silistre, Bulgaristan'ın kuzeydoğu kesiminde, Tuna Nehri'nin güney kıyısında yer alır. Silistre Belediyesi şehir merkezi ve kapsadığı 18 köyle birlikte 516 km²'lik bir alanı, yerleşim yerleri dışındaki bölgelerle birlikte 27.159 km²'lik alanı kaplar. Romanya sınırında bulunan Silistre başkent Sofya'ya 431 km, Varna'ya 141 km ve Rusçuk'a 119 km uzaklıktadır.

Nüfus

2012 yılı itibarıyla Silistre şehir merkezinin nüfusu 35.230 kişi, Silistre Belediyesi'nin nüfusu 50.780'dir. 2011 yılına ait etnik dağılıma göre Silistre sakinlerinin kendi beyanlarına göre yapılan dağılıma göre nüfusun yüzde %88,3'ü Bulgar, %10,3'ü Türk, %0,4'ü Çingene'dir.[3][4]

Yapılar

Silistre'de, Romalıların kurduğu ve Osmanlı döneminde de birkaç kez elden geçirilen kalenin surlarından bir bölümü günümüzde de sağlamdır. XIX. yüzyıl başlarında kale onarılırken valilerin oturması için Paşa sarayı inşa edilmiştir. Ayrıca Tuna Nehri üzerine büyük bir köprü yaptırılmıştır (XIX. yüzyılın ikinci yarısı). Kentteki önemli Osmanlı camilerinin çoğu (Sinan Paşa'nın yaptırdığı Kurşunlu Cami, I. Bayezid'in yaptırdığı Kale Camisi vd) Osmanlı-Rus savaşları sırasında yıkılmıştır.

Ayrıca

Kaynakça

Wikimedia Commons'ta Silistra ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

  1. ^ Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition
  2. ^ Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi
  3. ^ (Bulgarca) Population on 01.02.2011 by provinces, municipalities, settlements and age; National Statistical Institute 8 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. ^ Population by province, municipality, settlement and ethnic identification, by 01.02.2011; Bulgarian National Statistical Institute 22 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Bulgarca)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dobruca</span>

Dobruca, Karadeniz ile Tuna Nehri arasında kalan, Romanya'nın Köstence ve Tulça illeri ile Bulgaristan'ın Dobriç ve Silistre illerini kapsayan yoğun Türkmen nüfusun yaşadığı tarihî bir bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Köstence</span> Romanyada belediye ve şehir

Köstence, Romanya'nın Dobruca bölgesinde, Karadeniz kıyısındaki en büyük liman şehri.

<span class="mw-page-title-main">Vidin</span> Kuzeybatı Bulgaristanda kent; ikinci Bulgar İmparatorluğu başkenti

Vidin, Bulgaristan'ın kuzeybatı ucunda Tuna nehri kıyısında yer alan bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Köstendil</span> Batı Bulgaristanda şehir

Köstendil, Bulgaristan'ın en batısında bulunan Köstendil ilinin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Rusçuk</span> Kuzey Bulgaristanda şehir

Rusçuk veya Urusçuk, Bulgaristan'da Tuna Nehri kıyısında bulunan bir şehirdir. Tuna Nehri'nden yaklaşık 20 metre yükseklikteki düzlükte kuruludur. 178.000 nüfusuyla Bulgaristan'ın 5. büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Razgrad (il)</span> Bulgaristanda il

Razgrad ili, kuzeydoğu Bulgaristan'da, Deliorman bölgesinde bulunan bir ildir. Komşu illeri Ruse, Silistra, Şumen ve Tırgovişte'dır. 2011 nüfus sayımına göre il nüfusunun %50'si etnik Türk'tür.

<span class="mw-page-title-main">1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Rus İmparatorluğu arasında 1806-1812 yılları arasında yapılmış savaş

1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında birçok cephede yapılmış savaştır. Napolyon Bonapart'ın önderliğindeki Fransa'nın Avrupa'da başlattığı savaşların arka planında yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kili</span>

Kili, Ukrayna' nın güneybatısında, Odessa Oblastı' nda bulunan Kiliya Rayonunun merkez şehridir. Tuna Nehri deltasında, tarihi Besarabya topraklarında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan Krallığı</span> Güneydoğu Avrupada 1908-1946 arasında hüküm sürmüş krallık

Bulgaristan Krallığı veya Bulgaristan Çarlığı, 1908-1946 yılları arasında var olmuş bir devlet. 1885'te Doğu Rumeli'yi Osmanlılardan alan Bulgaristan Prensliği'nin 5 Ekim 1908 tarihinde krallık olmasıyla kurulmuştur. Bulgaristan de jure olarak Osmanlı'ya karşı bağımsızlığını bildirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Romanya Krallığı</span>

Romanya Krallığı, 1881 ile 1947 yılları arası varlığını sürdürmüş eski bir parlamenter monarşik Rumen devletidir. Devlet 26 Mart 1881 tarihinde ilan edilmiştir. I. Carol da Romanya'nın ilk kralı olarak Sinaia Peleş Sarayında taç giymiştir. I. Carol ise Alman Hohenzollern Hanedanı'ndan gelmektedir ve önceki adı Prens Karl Eitel Friedrich Zephyrinus Ludwig 'dir. Romanya Krallığı, 1913 yılında Bulgaristan'a karşı diğer Balkan ülkeleriyle birleşerek II. Balkan Savaşı'na katılmıştır. Sonuç olarak Güney Dobruca'yı Bulgaristan'dan almıştır. Ancak I. Dünya Savaşı'nda Almanya'ya yenilmiş, Romanya toprakları işgal edilmiş ve Almanya ile barış imzalamak zorunda kalmıştır. Ancak savaşın sonunda Almanya, İtilaf Devletleri'ne yenilince Romanya'nın şansı tekrar değişmiş, Versailles Barış Antlaşması'nda Bukovina ve Transilvanya'yı elde etmiştir. II. Dünya Savaşı'nda Romanya, Ion Antonescu önderliğinde Mihverler'in yanında savaşa girdi. Bu seferki sonuç çok farklı oldu, Romanya savaşı kaybetti. Ion Antonescu'nun diktatörlüğü yıkıldı. 1947 yılında Sovyet güçlerinin de etkisiyle ve desteğiyle komünist yönetim başa geçti ve Romanya Halk Cumhuriyeti kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Özi</span> Ukraynanın güneyinde Mıkolayiv Oblastına bağlı küçük bir şehir

Özi veya Özü, Ukrayna'nın güneyinde Mikolayiv Oblastı'na bağlı küçük bir şehirdir.

Kaynarca kuzey doğu Bulgaristan'da, Silistre'nin küçük bir köyüdür. Romanya sınırına yakın Silistre'nin en doğu noktasıdır.

Silistre Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun bir sancağı. Merkezi, günümüzde Bulgaristan sınırlarında bulunan Silistre idi.

<span class="mw-page-title-main">Vidin Sancağı</span>

Vidin Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun bir sancağı. Merkezi, günümüzde Bulgaristan sınırlarında bulunan Vidin idi.

Osmanlı döneminde Bulgaristan tarihi, Osmanlı İmparatorluğu'nun, 14. yüzyılın sonlarında İkinci Bulgar İmparatorluğu'nun dağılmasıyla birlikte ortaya çıkan daha küçük krallıkların fethinden başlayıp, 1878'de Bulgaristan'ın bağımsızlığına kadar yaklaşık 500 yıllık bir zamanı kapsamaktadır. 93 Harbi'nin sonuçları ile beraber, işlevsel olarak bağımsızlığını kazanan yarı bağımsız bir Bulgaristan Prensliği kurulmuştur. 1885'te Doğu Rumeli'yi içerisine alan özerk Bulgaristan Prensliği, 1908 senesinde bağımsızlığını ilan etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1387-1388 Osmanlı-Bulgar Savaşı</span>

1387-1388 Osmanlı-Bulgar Savaşı, Osmanlı Devleti ile İkinci Bulgar İmparatorluğu arasında yapılan ve Osmanlıların kesin zaferiyle sonuçlanan askerî mücadeledir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Dobruca Harekatı</span> İkinci Balkan Savaşı sırasında meydana gelen askerî çatışma

Güney Dobruca Harekâtı İkinci Balkan Savaşında Romenlerin Bulgaristan'ı işgalindeki ilk taarruzudur. Güney Dobruca yanında Varna şehri de Romenlerin geçici olarak işgaline uğramış ve şehir Romen süvarilerince hiçbir Bulgar direnişi olmayacağının Bulgaristan'ın karşı müdahalede bulunmayacağının garantisi olarak işgal edilmiştir. Ancak Bulgar direnişine rastlanmayınca Varna'dan Romenler çekilmiştir. Netice olarak Varna yapılan barış antlaşması ile Romenlerce hak iddia edilmeyip Bulgaristan'a kalsa da Güney Dobruca Romenlerce ilhak edilerek kalıcı olarak Romanya topraklarına katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Silistre Kuşatması (1773)</span>

Silistre Kuşatması ya da Silistre Muharebesi, 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">İbrail Kuşatması (1828)</span>

İbrail Kuşatması, 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Silistre Kuşatması (1854)</span>

Silistre Kuşatması Kırım Savaşı'nda Rus Ordusu'nun Tuna'yı geçerek Silistre'yi kuşatmasıyla başlayan, ön çatışmalar dışında 41 gün boyunca devam eden kuşatma sonucunda Rus Ordusu'nun geri çekilmesiyle sonuçlanan kuşatmadır. Huruç hareketi ile Rus Ordusu'nun geri çekilmesini sağlayan Serdar-ı Ekrem Müşir Ömer Lütfi Paşa komutasındaki Osmanlı Ordusu, taarruza geçerek Bükreş ve İbriş şehirlerine girdi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.