İçeriğe atla

Sil Baştan (roman)

Sil Baştan
Replay
YazarKen Grimwood
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri
Dilİngilizce
TürBilimkurgu
YayımOcak 1986
ISBN0-87795-781-9 (özgün)
9786054188239 (Türkçe)
OCLC13701262

Sil Baştan (İngilizce adıyla Replay), Ken Grimwood tarafından yazılmış ilk kez 1987 yılında Arbor House tarafından yayınlanmış olan romandır.[1] Kitap 1988 yılında Dünya Fantezi En İyi Roman Ödülünü kazanmıştır.

Konusu

Roman 43 yaşındaki bir adamın ölerek 1963 yılında 18 yaşındaki vücudunda tekrar uyanışını anlatır. Roman kahramanı 25 yıllık anıları ile tekrar yaşamaya başlar ve her döngüde farklı olaylar yaşamaya devam eder.

Romanın zaman döngüsü kavramı Harold Ramis tarafından yönetilen Bugün Aslında Dündü (1993) filmine esin kaynağı olmuştur.[2]

Ödüller ve Adaylıklar

Kitap, 1988'de Dünya Fantezi Ödülü'nü kazandı ve 1988 yılı Arthur C. Clarke Ödülüleri'nde kısa listeye girdi.

Ayrıca roman aşağıdaki okuma listesi önerilerine girdi:

  • Modern Fantezi: The Hundred Best Novels (1988)
  • Locus Okuyucu Anketi: Best Science Fiction Novel (1988)
  • Aurel Guillemette'in The Best in Science Fiction (1993)
  • David Pringle'ın Ultimate Guide to Science Fiction (1995)

Kaynakça

  1. ^ "Sil Baştan". idefix. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2013. []
  2. ^ "EMPIRE ESSAY: Groundhog Day". empireonline. 15 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2013.  (İngilizce)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ursula K. Le Guin</span> Amerikalı yazar (1929-2018)

Ursula Kroeber Le Guin, aralarında kendi yarattığı Hain ve Yerdeniz kurgusal evrenlerinde geçen bilimkurgu ve fantezi eserlerinin de bulunduğu spekülatif kurgu çalışmaları ile tanınmış Amerikalı yazardır. İlk eseri 1959 yılında yayımlanan Le Guin'in edebiyat kariyeri neredeyse altmış yıl sürmüş ve bu süre zarfında yirmi roman ve yüzden fazla kısa öykünün yanı sıra çeviri, eleştiri, şiir, tiyatro, çocuk ve genç edebiyatı ürünleri de ortaya koymuştur. Genellikle bir bilimkurgu ve fantezi yazarı olarak tanımlanan Le Guin aynı zamanda "Amerikan Edebiyatının önemli bir sesi" olarak anılmıştır. Kendisi ise daha çok bir "Amerikan romancısı" olarak bilinmeyi tercih ettiğini söylemiştir.

Bilimkurgu, bilim kurgu ya da bilim-kurgu, yakın ya da uzak gelecek ile ilgili öykülerin bugün olası olmayan bilim ve teknoloji unsurlarını da kullanarak oluşturulmasıdır. Bilimkurgu bazen geçmişi de kurgulayabilir. Bilimkurgu kitap, sanat eserleri, televizyon, film, bilgisayar oyunları, tiyatro eserleri ve diğer kitle iletişim araçlarında bulunabilir. Yapısal ve pazarlama bağlamında bilimkurgu güncel gerçeklik içinde bulunmayacak kurgusal ögeler içeren yaratıcı çalışmaları tanımlamak için kullanılabilir. Bu tanımlama fantastik, korku ve ilgili türleri de içerir.

<span class="mw-page-title-main">Toni Morrison</span> Amerikalı romancı (1931 – 2019)

Toni Morrison, Amerikalı Nobel ödüllü yazar.

<span class="mw-page-title-main">Hugo Ödülü</span> Bilim kurgu ve fantezi türlerinde verilen bir edebiyat ödülü

Hugo Ödülü, her sene bir önceki yıl ortaya konan en iyi bilimkurgu ve fantezi çalışmalarına çeşitli kategorilerde verilen ödül. Ödülün ismi, öncü bilimkurgu dergisi Amazing Stories'in kurucusu Hugo Gernsback'ten gelir. İlk olarak 1953 yılında verilen ödül, 1955'ten beri aralıksız her yıl sahiplerini bulmaktadır.

Uzun hikâye veya uzun öykü (novella), hikâyeden uzun, romandan kısa, olayları hikâyeden daha ayrıntılı ve kişi kadrosu hikâyeden daha geniş olan bir edebî türdür. Uzun hikâyeyi roman ve hikâyeden ayıracak ölçütler tartışmalı olsa da Science Fiction and Fantasy Writers of America derneğinin Nebula Ödülleri'ni dağıtırken kullandığı ölçüte göre 17.500 ila 40.000 arası kelime içeren eserler uzun hikâye olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Paolo Bacigalupi</span>

Paolo Bacigalupi, Amerikalı bilimkurgu yazarı. 2 tane basılmış romanı ve Salon.com, The Magazine of Fantasy and Science Fiction, and Asimov’s Science Fiction Magazine gibi dergilerde ve çeşitli antolojilerde yayınlanmış hikâyeleri bulunmaktadır. Bacigalupi yazdığı eserlerle Hugo ve Nebula ödülleri başta olmak üzere 10 ödül aldı. Çıkış romanı Kurma Kız, TIME dergisi tarafından 2009 yılının en iyi 10 romanından biri olarak gösterildi.

Hugo Ödülü her yıl, Dünya Bilimkurgu Derneği tarafından bir önceki yılın en iyi bilimkurgu veya fantezi çalışmalarına verilir. Ödül, ismini öncü bilimkurgu dergisi Amazing Stories'in kurucusu Hugo Gernsback'ten almıştır ve bir zamanlar resmî olarak Bilimkurgu Başarı Ödülü olarak biliniyordu. Ödül, "spekülatif kurgu için iyi bir vitrin" ve "bilimkurgu yazanlar için en iyi edebiyat ödülü" olarak tanımlanmıştır. En İyi Dramatik Sunum Hugo Ödülü her yıl, bir önceki yılın tiyatral film, dizi bölümü veya bilimkurgu ve fantezi ile ilgili diğer dramatik çalışmalarına verilir.

Hugo Ödülleri her yıl, World Science Fiction Society tarafından bir önceki yılın en iyi bilimkurgu ve fantezi eserlerine verilir. Ödülün adı, bilimkurgunun öncü dergilerinden Amazing Stories'in kurucusu Hugo Gernsback'ın adından gelir ve önceleri resmi olarak Bilimkurgu Başarı Ödülü olarak bilinirdi. Ödül spekülatif kurgu için mükemmel bir vitrin ve bilimkurgu edebiyatı için en çok tanınan edebi ödül olarak tanımlanmıştır. En İyi Roman Hugo Ödülü bir önceki yıl İngilizce olarak yazılmış ya da İngilizceye çevrilmiş olan bilimkurgu ya da fantezi romanları için her yıl verilir. Eser, topluluk tarafından 40.000 kelimeyi aştığı takdirde roman olarak tanımlanmaktadır. Daha kısa eserler için ise kısa öykü, öykü ve kısa roman kategorilerinde ödüller verilmektedir. En İyi Roman Hugo Ödülü 1954 ve 1957 yılları dışında, 1953'ten beri her yıl dağıtılmaktadır. Normal Hugo Ödüllerine ek olarak, 1996'dan itibaren, Geçmişe Yönelik Hugo Ödülleri de verilmeye başlamıştır. Bu geçmişe yönelik ödüller yalnızca daha önce World Science Fiction Convention yapılmış ama ödül dağıtılmamış olan yıllar için dağıtılmaktadır. Günümüze kadar, 1946, 1951 ve 1954 yılları için en iyi roman ödülü verilmiştir.

Locus Ödülleri Oakland, California kaynaklı aylık Locus (magazine) dergisinin bilimkurgu ve fantezi türünde her yıl verdiği edebi ödüllerdir. Ödülü kazananlar dergi okurlarının anketleriyle belirlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Korku kurgu</span> korku ve gerilim temalı edebiyat türü

Korku kurgu, korku edebiyatı ve korku fantezi bir edebiyat türüdür ve okurlarına korku ve terör hissi vermeyi hedefler. Edebiyat tarihçisi J. A. Cuddon, korku hikâyelerini "farklı uzunluklarda bir kurgu... okurlarını şaşırtıyor ve hatta korkutuyor, ya da belki de onlara nefret ve tiksinme hislerini aşılıyor." sözleri ile tanımlar. Korku kurgu, genellikle tedirgin edici ve korkutucu bir atmosfer yaratır ve yine genellikle doğaüstüdür ancak bu onun her zaman doğaüstü olacağı anlamına da gelmez. Bir korku kurgu çalışması genellikle toplumun genelinin korktuğu bir benzetme olarak da tanımlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Andy Weir</span> Amerikalı yazar

Andrew T. Weir, ilk romanı Marslı ile tanınan, Artemis ve Kurtuluş Projesi gibi kitapları olan Amerikalı roman yazarı ve yazılım mühendisidir. Kurtuluş Projesi, 2022 Hugo En İyi Roman Ödülü final listesinde yer almıştır.

<i>Enderin Oyunu</i>

Ender'in Oyunu, 1985 yılında ABD'li Orson Scott Card tarafından yazılan askeri bilimkurgu romanıdır. Roman, "Bugger" denilen uzaylı böcekler ile yapılan iki çatışmadan sonraki geleceğin dünyasını bize sunuyor. Beklenen üçüncü bir saldırı için yetiştirilen çocuklar arasında bulunan ve romanın kahramanı olan Ender Wiggin, çok genç yaşta bir kısmı sıfır yerçekimi'nde gerçekleşen ve zorluğu sürekli artan oyunlarda taktik zekası ile göz doldurmaktadır.

Donna Tartt, Amerikalı kurgu yazarı. 2003'te The Little Friend adlı yapıtıyla WH Smith Edebiyat Ödülü'nü, 2014 yılında Saka Kuşu adlı yapıtıyla Kurgu dalında Pulitzer Ödülü'nü kazanmıştır. Tartt, Time dergisi tarafından 2014'te hazırlanan "En Önemli 100 Kişi" listesine de girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">E. Annie Proulx</span> Amerikalı yazar

Edna Ann Proulx doğumlu Amerikalı romancı, kısa öykü yazarı ve gazeteci. İsmi çoğu yerde Annie Proulx olarak yazılsa da asıl yazılışları E. Annie Proulx ve E.A. Proulx 'dir.

Steven Millhauser, Amerikalı roman ve kısa öykü yazarı. 1997 yılında Martin Dressler adlı romanıyla Kurgu dalında Pulitzer Ödülü kazanmıştır.

<i>Bilge Adamın Korkusu</i>

Bilge Adamın Korkusu , Patrick Rothfuss tarafından kaleme alınan fantezi romanıdır. 1 Mart 2011'de ABD'de, 2015'te ise Türkiye'de yayımlandı. Kral Katili Güncesi serisinin ikinci kitabıdır.

The Obelisk Gate, N. K. Jemisin tarafından 2016 senesinde yazılmış olan, Broken Earth serisinin The Fifth Season’dan sonraki ve The Stone Sky’dan önceki, bilim fantazisi türündeki ikinci kitabıdır. Obelisk Kapısı, güçlü eleştiriler ile yayımlanmış ve elefi gibi en iyi roman için Hugo Ödülü'nü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Frederik Pohl</span>

Frederik George Pohl Jr., Amerikalı bilimkurgu yazarı ve editör; kariyerinin 75 yıldan fazla süren bir kariyeri vardı.

<span class="mw-page-title-main">Andrzej Sapkowski</span>

Andrzej Sapkowski, Polonyalı fantastik roman yazarı. En çok kitap dizisi The Witcher ile tanınmaktadır. Kitapları 20'den fazla dile çevrilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Marc Laidlaw</span> Amerikalı yazar

Marc Laidlaw, Amerikan bilimkurgu korku yazarı. Oyun dünyasında 1998 yılından 2016 yılına kadar çalıştığı Valve'ın en ünlü oyunu olan Half-Life'ın senaryosunu yazmasıyla tanınır.