İçeriğe atla

Siirt

Bu sayfa Siirt ilinin şehir merkezini anlatmaktadır. İl için Siirt (il) sayfasına bakınız.
Siirt
Şehir
ÜlkeTürkiye
BölgeGüneydoğu Anadolu Bölgesi
İlSiirt
İdare
 • Belediye başkanıSofya Alağaş (DEM Parti)
Yüzölçümü
 • Toplam669.25 km²
Rakım670 m
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu
56000
Alan kodu484
Plaka kodu56

Siirt, Siirt ilinin merkezi olan şehirdir.

Tarihçe

Milât öncesi dönem

Coğrafî konum olarak Anadolu ve Mezopotamya'nın kesiştiği bölgenin yüksek kısımlarında kurulan Siirt'te 1963 yılında Halet Çamlıbel ve R.J. Braidwood başkanlığında kurulan Güneydoğu Anadolu Tarih Öncesi Araştırmaları Karma Projesi kapsamında Siirt ilinde yapılan yüzey araştırmalarında Cilalı Taş, Bakır, Tunç ve Hellenistik, Roma, Bizans ve İslâm dönemlerinden Yakın Çağ'a uzanan dönemlere ait buluntular ortaya çıkarılmıştır. 3500 yıl öncesine dayandığı iddia edilen Akabe Yolu da bu kenttedir.[1]

İslâm egemenliği

639'da Elcezire'nin fethi için görevlendirilen İlyas Bin Ganem Diyarbakır yöresini İslam mücahidlerine açtığı zaman Siirt aynı akıbete uğramıştır. Diyarbakır'ın zaptında önemli hizmetleri bulunan Halit Bin Velid Hasankeyf Savaşı'nda muzaffer olduktan sonra Siirt'e yürümüş şehrin o zamanki hakimi Hersolu itaatini arz ederek şehri teslim etmiştir. Bundan sonra Siirt Hakimliği'ne sahabeden olan Hişşam oğlu Hakem tayin olunmuştur.

Anadolu Selçukluları dönemi

Malazgirt Savaşı'ndan sonra Türkler Anadolu'ya yerleşmeye başlamış ve Büyük Selçuklu Devleti'nin isteği dışında küçük Türk devletçikleri kurulmuştur. Siirt yöresi Hasankeyf Artukluların yönetimindeydi. Artuklulara bağlı göçebe Türkmenler yöreye yerleşmiş, Artuklu beyleri ve askerleri kentlerde Türkleşmenin çekirdeğini oluşturmuşlardır. Beylerinin Alp, İnanç, Yağbu gibi Türk adlarını kullanmaları; Artuklularda Türkmen geleneğinin güçlülüğünü göstermektedir. Bağlı oymaklara "Ok gönderme" biçimindeki Orta Asya geleneği de Artuklarda sürmekteydi.

Şehrin ana eseri 1129'da, Bağdat'ta hükmeden Büyük Selçuklu Sultanı II. Mahmut tarafından inşa edilen Ulu Camii'dir. 1965 yılında restore edilmiştir.

Osmanlı Devleti dönemi

Yavuz Sultan Selim'in Çaldıran Seferi ile Osmanlı topraklarına katılmıştır. Cumhuriyet dönemine kadar Bitlis sancağına bağlı olarak kalmıştır.

Kültür

Siirt Ulu Camii (Eylül 2005)

Siirt'teki cas evleri mimari mirasının bir parçasıdır.

Nüfus

Yıl Toplam ŞehirKır
1927[2]25.05915.0999.960
1935[3]28.58916.03612.553
1940[4]26.65217.0869.566
1945[5]24.03416.2107.824
1950[6]24.97915.5809.399
1955[7]31.49120.81910.672
1960[8]35.74922.94412.805
1965[9]39.60925.48014.129
1970[10]45.45129.54415.907
1975[11]54.95835.65419.304
1980[12]61.95542.29119.664
1985[13]75.68053.88421.796
1990[14][a]82.07568.32013.755
2000[15]107.31398.2819.032
2007[16]127.881117.59910.282
2008[17]132.789122.46310.326
2009[18]139.188129.10810.080
2010[19]137.126127.1749.952
2011[20]144.947134.87110.076
2012[21]145.784135.35010.434
2013[22]147.323136.20311.120
2014[23]152.539140.27812.261
2015[24]156.363145.14411.219
2016[24]158.574147.27111.303
2017[24]161.423148.90612.517
2018[24]166.332153.64712.685
2019[24]168.659155.86212.797
2020[24]169.615157.71411.901

Belediye başkanları

Osmanlı dönemi

№ŞehreminiGörev BaşlangıcıGörev Bitişi
Hacı Halil Efendi18781879
2Hacı Ömer Efendi18761878
3Abdürrezzak Efendi19081910
4Hami Efendi19101923

Cumhuriyet dönemi

№Belediye BaşkanıGörev BaşlangıcıGörev BitişiParti
1Hami Efendi19231928Cumhuriyet Halk Partisi
2Hacı Mehmet Yavuz19281932
3Ali Sakıp Beygo19341936
4M. Kemal Algüloğlu19361938
5İzzettin Çağpar19391940
6Haluk Nihat Pepeyi19401941
7Lütfü Yavuz19411943
8Sabri Çeliktuğ19431946
9Melek Arslan19461947
10Lütfi Kayra19471956
11Hayrettin Özgen19561960Demokrat Parti
12Necdet Calp19601960Askerî
13Safa Poyraz19601962
14Sadullah Verel19621963
15Edip Turhan19631973Cumhuriyet Halk Partisi
16Abdullah Bağış19741977Adalet Partisi
17Hayrullah Yaşar19771980Cumhuriyet Halk Partisi
18Özgen Gökalp19801984Askerî
19Mahmut Çalapkulu19841989Anavatan Partisi
20Ekrem Bilek19891994Sosyaldemokrat Halkçı Parti
21M. Fahri Çeliker19941998Refah Partisi
19981999Fazilet Partisi
22Mehmet Selim Özalp19992002Halkın Demokrasi Partisi
23Ahmet Ete20022004
24Mervan Gül28 Mart 200429 Mart 2009Adalet ve Kalkınma Partisi
25Selim Sadak29 Mart 20094 Nisan 2014Demokratik Toplum Partisi
26Tuncer Bakırhan4 Nisan 201417 Kasım 2016Demokratik Bölgeler Partisi
27Ceyhun Dilşad Taşkın (Vali Yardımcısı)17 Kasım 201611 Nisan 2019Kayyım
28Berivan Helen Işık11 Nisan 201915 Mayıs 2020Halkların Demokratik Partisi
29Ali Fuat Atik (Vali)15 Mayıs 20209 Haziran 2020Kayyım
30Osman Hacıbektaşoğlu (Vali)17 Haziran 202015 Ağustos 2023
31Dr. Kemal Kızılkaya (Vali)15 Ağustos 20238 Nisan 2024
32Sofya Alağaş8 Nisan 2024GörevdeHalkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi

Kaynak:[25]

Notlar

  1. ^ Tillo ilçesinin kurulması ile kır nüfusu azalmıştır.

Kaynakça

  1. ^ "3500 Yıllık Akabe Yolu". 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2020. 
  2. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  3. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  4. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  5. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  6. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  7. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  8. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  9. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  22. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  23. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  24. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Merkez Nüfusu - Siirt". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Siirt Merkez Nüfusu". nufusune.com. 
  25. ^ "Eski başkanlar". 2 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Siirt (il)</span> Türkiyenin Güneydoğu Anadolu Bölgesinde bir il

Siirt, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan bir ildir.

<span class="mw-page-title-main">Mardin</span> Mardin ilinin merkezi olan şehir

Mardin, Türkiye'nin Mardin ilinin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Hakkâri</span> Hakkâri ilinin merkezi olan şehir

Hakkâri, Hakkâri ilinin merkezi olan şehirdir. Türkiye'nin en güneydoğusundadır.

<span class="mw-page-title-main">Şırnak</span> Şırnak ilinin merkezi olan şehir

Şırnak, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Şırnak ilinin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Karlıova</span> Bingölde bir ilçe

Karlıova, Bingöl iline bağlı bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Mucur, Kırşehir</span> Kırşehirin ilçesi

Mucur, Kırşehir ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Diyadin</span> Ağrı ilinin bir ilçesi

Diyadin, Ağrı ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kozluk</span> Batman ilçesi

Kozluk, Batman ilinin ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Sason</span> Batman ilçesi

Sason, Batman ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ayvacık, Çanakkale</span> Çanakkale ilçesi

Ayvacık, Çanakkale ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Lice</span> Diyarbakırın ilçesi

Lice, Diyarbakır iline bağlı bir ilçedir. Diyarbakır'ın kuzeydoğusunda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kızıltepe</span> Mardinin ilçesi

Kızıltepe, Mardin ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Eruh</span> Siirtin ilçesi

Eruh, Siirt ilinin bir ilçesidir. Nüfusu 19.084 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Kurtalan</span> Siirtin ilçesi

Kurtalan, Siirt ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Pervari</span> Siirtin ilçesi

Pervari, Siirt ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Şirvan, Siirt</span> Siirtin ilçesi

Şirvan, Siirt ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Bozova</span> Wikimedia anlam ayrımı sayfası

Bozova, Şanlıurfa ilinin bir ilçesidir. Şanlıurfa'ya 38 km uzaklıktaki ilçe, 2022 yılı Şubat ayı TÜİK verilerine göre Bozova ilçesi 53.878 nüfusa sahiptir. Sınırları içerisinde bulunan Atatürk Barajı'na 24 km uzaklıktadır. Her sene eylül ayında yelkenli yarışlarının düzenlendiği ilçedir. Atatürk Baraj Gölü'ne kıyısı olup su sporları ve kamp alanı mevcuttur. Çatak ve Yaslıca olmak üzere birçok göl kenarı tesisi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Baykan</span> Siirtin ilçesi

Baykan, Siirt ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Beşiri</span> Batman ilçesi

Beşiri, Batman'a bağlı bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Tutak</span> Ağrı ilinin ilçesi

Tutak, Ağrı iline bağlı bir ilçedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.