İçeriğe atla

Sihl

Sihl
Konum
Ülke(ler)341 km²
Genel bilgiler
KaynakSchwyz kantonunda Drusberg dağı
Kaynak rakımı1398 m
AğızLimmat'ta Spilplatz
Ağız rakımı402 m
Uzunluk68 km
Havza alanı2416 km²
Sihl'in geçtiği yerler ve ırmak kolları

Sihl, İsviçre'de bir ırmak. Limmat ırmağının en büyük yan koludur. 68 km (Sihl Gölü ile birlikte 73 km) uzunluğundaki ırmak Kanton Schwyz'deki İsviçre Önalplerinden doğar, Sihl gölünde bir baraj gölü oluşturur ve Zürih'te Limmat ırmağına bağlanır. Sihl gölünden yararlanan Etzel hidroelektrik santrali Sihl'in su akış gücünü ve kalitesini azaltmıştır.[1] Toplam 241 km²'lik bir alanı sular.

Irmağın adına ait ilk kayıtlar 1018 yılından kalmadır ve "Sylaha" olarak anılmaktadır. Keltçe kökenlidir ve "güçlü" anlamına gelir.

Akış doğrultusu

Irmak Kanton Schwyz'deki Drusbergs dağından doğar, Einsiedeln'de 11 km² büyüklüğündeki Sihl baraj gölünü oluşturur. (Bugün Sihl gölünün bulunduğu yerde bundan 15.000 yıl önce daha da büyük bir doğal göl vardı.) Baraj duvarına kadar yerine göre 0,3 ile 0,4 m³ su taşırken, bu miktar Zürih kanton sınırlarına geldiğinde 2,5 ile 3,0 m³ arasında değişir. Suyun ortalama yüzde 88'i enerji kazanımı için kullanılır. Bu su Etzel üzerinden taşıma borularıyla Altendorf'taki güç santraline aktarılır ve oradan da Zürih gölüne akıtılır.[2]

Baraj duvarının biraz altında, Egg SZ'de Teufelbrücke (şeytan köprüsü) bulunur. Burası aynı zamanda 16. yüzyılın önemli bilim adamlarından Paracelsus'un doğum yeridir. Einsiedeln ile Pfäffikon SZ'yi birbirine bağlayan yol Yakup'un tarihi hac yollarından biridir.

Sihl'in en büyük alt kolu Alp ırmağıdır ve Biberbrugg'da ırmağa bağlanır.Hemen sonrasında Sihl Kanton Schwyz'den ayrılır ve Zug ve Zürih kantonlarının sınır çizgisini oluşturur. Kanton Zürih'in içinde oluşturduğu Sihl vadisinin solunda Albis sıradağları, sağında ise Zimmerberg tepelikleri bulunur. Sihlbrugg ve Langnau am Albis arasında ise bir zamanlar Zürih'in odun gereksinimini karşılayan yerlerden biri olan, şimdi koruma alanı yapılmış olan Sihl ormanı uzanır.[3] Bu bölgede Sihl, suyunun önemli bir bölümünü kaybeder. 19. yüzyılda fabrikalar enerji elde etmek ya da işlemlerde kullanmak üzere "sınırsız süreyle" ırmak suyunu kullanma hakkına sahiplerdi. Irmak yatağı sayısız kez değiştirildiği için akarsu miktarı sürekli azaldı.

Zürih-Brunau'da ırmak köprülerin ve Sihlhochstrasse adındaki otobanın altında kalır ve yukarıdan görünmez. Sihlhölzli'de tekrar yukarı çıkar ve kentin içinde Staufacherstrasse ve Selnau'daki köprülerin altından akar. Son 100 metresinde Zürih'in kent tahkimatı için yapılmış olan Schanzengraben ile birleşir. Hemen sonra Zürih Hauptbahnhof'un peronlarının altından geçer ve Platzspitz'de Limmat'a dökülür.

Tarihçe

Bugün enez bir biçimde akan Sihl ırmağı her zaman böyle dingin değildi. Günümüzden 20 yüzyıl önce yılda 18.000 m³ molozu Alpler'den alıp Zürih bölgesine yığıyordu. Sihl daha Limmat'a ulaşmadan önce Zürih gölüne doğru bir delta oluşturuyordu. MÖ 1. yüzyılda bugünkü Bahnhofstrasse ve Paradeplatz'ın bulunduğu bölgeler sular ve balçık içinde alanlardı. Böylece göl seviyesi yükseldi ve Limmat biraz daha kuzeye kaydı. Roma döneminde Sihl deltasındaki alüvyonların temizlenmesi ile göl seviyesi aşağı indi. Geç Roma döneminde ve Roma sonrası dönemde alüvyonlar hiç temizlenmedi ve göl seviyesi yeniden yükseldi ve Limmat yine birikti. Orta Çağın ilk dönemlerinde Sihl yeniden düzenlendi ve Fraumünster'in yapıldığı 853 yılında göl seviyesi bugünkü seviyeye geldi.[4]

Sel felaketi tehlikesi

Sihl'den dolayı Zürih'teki son büyük sel baskını 1910 yılında oldu. Ancak Zürih'i içine alacak bir sel baskını tehlikesi her zaman vardır. Kanton Schwyz'de yaşanacak büyük bir fırtınada Önalplerden büyük bir sel suyu Zürih'e ulaşabilir. Sihl gölündeki baraj kapaklarının yıkılması durumunda Zürih kenti metrelerce sular altında kalabilir. Böyle bir felaket durumunda oluşacak sel, kent sınırındaki Leimbach'a bir buçuk saat içinde, kent merkezine iki saat içinde, kentin diğer yönündeki Altstetten'a ise 3 saat içinde ulaşabilecektir.[5]

Olası böyle bir tehlikeyi önlemek için 2015 yılında iki proje tartışılmaktadır. Bunlardan biri Etzel'deki taşıma borularını genişleterek, daha fazla enerji üretiminin yanında Sihl gölünün havzasını genişletmek, diğeri de Langnau am Albis ile Zürih gölü arasına galeriler yapmak biçimindedir.[6]

Resim galerisi

Kaynakça

  1. ^ Sihl maddesi 23 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Historisches Lexikon der Schweiz
  2. ^ "Das Etzelwerk I" (PDF). 12 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2015. 
  3. ^ Einzigartige Kombination von Wald 26 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Wildnis und Wildtieren, Stadt Zürich resmi sitesi
  4. ^ ZÜRCHER CITY UNTER WASSER -Interaktion zwischen Natur und Mensch in der Frühzeit Zürichs, Dölf Wild, . gta Verlag, Zürich 2008, ISBN 978-3-85676-238-4, S. 21-23 Online=Online 26 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ Schutz und Rettung Stadt Zürich 9 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (PDF; 396 kB)
  6. ^ Die Sihl bleibt ein wilder Fluss 14 Ağustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Neue Zürcher Zeitung, 07.08.2015 tarihinde alındı.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nehir</span> doğal su yolu

Nehir ya da ırmak, genellikle denizlere, göllere ya da bir başka büyük akarsuya dökülen, özellikle genişliği ve taşıdığı su miktarı bakımından büyük akarsulara verilen genel isimdir. Kimi durumlarda ise bir başka suya ulaşmadan yer altında kaybolduğu ya da tamamen kuruduğu da görülmektedir. Büyük akarsular nehir ya da ırmak olarak adlandırılırken daha küçükleri ise çay ve dere olarak adlandırılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Zürih</span> İsviçrenin Zürih kantonunun başkenti; finans merkezi

Zürih, İsviçre'nin en büyük kentidir. 2018 yılında Zürih Belediyesinde nüfus 415.367, çevre ilçeleriyle birlikte nüfusu 1,39 milyon kişidir. Zürih şehri Zürih Kantonu'nun başkentidir. İsviçre'nin ekonomik ve Almanca konuşulan bölgesinin kültürel merkezidir. FIFA merkezi Zürih’te bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Dicle</span> Türkiyeden Iraka akan ırmak

Dicle ırmağı, Fırat ırmağı ile birlikte Mezopotamya'yı oluşturan iki büyük nehirden en doğuda olanıdır. Türkiye'de bulunan Elazığ ilinin Sivrice ilçesinden doğan nehir, Irak boyunca akar ve Fırat'la birleşerek Şattülarap'ta Basra körfezine dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Aare</span>

Aare İsviçre'de ırmak, Ren'in kolu: 295 km. Havzası 17600 km², rejimi Alp tipidir. Grimsel'in eteğinde 1879 m yükseklikte doğar. İsviçre'nin başlıca ırmağı olan Aar, Bern'e kadar çok turistik bir Alp vadisine akar. Aşağı bölümünde Mitteland'ın büyük bölümünü akaçlayarak Biel gölünü geçer ve Jura'nın eteğini boylar. Irmağın bu bölümünde yapılan hidro elektrik santrallar, Biel, Oltan, Solothurn, Aarau kentlerinde uran tesisleri kurulmasını kolaylaştırmıştır. Daha sonra başlıca kolları Reuss ve Limmat'ı alan Aar, Waldshut'un karşısında Ren'le buluşur.

<span class="mw-page-title-main">Baraj</span> sulama ve elektrik üretimi amacıyla su biriktirmek için akarsu üzerine yapılan set

Baraj, eski zamanlardan beri insanlığın su ihtiyacını karşılamak ve tarımsal alanların sulanması amacıyla inşa edilen su yapılarıdır. Günümüzün modern barajları stratejik öneme sahiplerdir. Çünkü;

<span class="mw-page-title-main">Nil</span> Afrikadaki başlıca nehir ve dünyanın en uzun nehri

Nil, 6650 km. uzunluğu ile dünyanın en uzun nehridir. Havzası Afrika kıtasının onda birini kaplar. Güneyden kuzeye doğru akar ve Beyaz Nil, Mavi Nil ve Atbarah olmak üzere üç ana kolu vardır. Nehrin en uzaktaki kaynağı Burundi'de oğu Afrika Göller Bölgesi'ndeki Kagera Nehri olarak doğar ve Tanzanya, Ruanda ve Uganda sınırlarını oluşturarak Victoria Gölü'ne dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Zürih Gölü</span>

Zürih Gölü, İsviçre'de Zürih şehrinin güney-doğusunda bulunan bir göl. Zürih Gölü, İsviçre'nin Zürih, Schwyz ve St. Gallen kantonlarıyla ile çevrilidir. 88.7 km2lik gölün üzerinde Ufenau ve Lützelau adında iki ada bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Franz Hohler</span>

Franz Hohler İsviçreli yazar, kabaretist ve şarkı yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Albisrieden</span> İsviçrede belediye

Albisrieden İsviçre Zürih kentinin 9. Bölge'sinin bir alt bölgesidir. Ayrı bir belediye iken 1934'te Altstetten ile birlikte Zürih kentine katılmıştır. Bu iki bölge birlikte 9. bölgeyi oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Felix ve Regula</span>

Felix ve Regula Zürih şehrinin 3 koruyucu azizinden ikisi. Katolik kilisesi tarafından aziz ilan edilmişlerdir. Erken dönem Orta Çağ'ına ait bir efsaneye göre Hristiyanlara karşı zulüm uygulayan Roma imparatoru Diocletianus tarafından öldürülmüş ve şehit olmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Grossmünster</span>

Grossmünster, İsviçre'nin Zürih kentinde olan Romanesk tarzı bir Protestan kilisesidir. Koruyucu azizleri, Zürih şehrinin de koruyucu azizleri sayılan Felix ve Regula ile Exuperantius'tur. Zürih'teki üç büyük kiliseden birisidir. Limmat Nehri kıyılarında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Linth Nehri</span>

Linth Nehri Klausen Geçidi yakınında, Glarus Alpleri'ndeki buzul ve derelerden doğan İsviçre'deki nehir. Toplam 50 km uzunluğundadır. Linth'in su gücü Glarus'un tekstil sektörünün oluşmasındaki temel faktörlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">İsviçre'nin İBBS'si</span>

İsviçre İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması, Avrupa Birliği ülkelerinin kullandığı İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması içinde Avrupa Serbest Ticaret Birliği üyesi olan İsviçre için kullanılan sınıflandırmadır:

<span class="mw-page-title-main">Schanzengraben</span>

Schanzengraben Zürih şehrinin üçüncü seviye tahkimatı olarak surların dışına yapılmış olan su hendeği. Günümüzde yayalar için bir gezinti yolu haline getirilmiştir. Schanzengraben, Zürih gölü kıyısında General-Guisan-Quai'den başlayıp, eski botanik bahçesinin yanından geçerek Sihl nehrine bağlandığı Gessnerbrücke'ye kadar uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Arboretum Zürih</span>

Arboretum, Zürih'te bulunan bir botanik bahçesi, park ve arboretum. Zürih gölü boyunca yapılmış olan düzenlemelerden biridir. Parkta, aynı zamanda bir yüzme havuzu, göl saunasıyla birlikte bir halk plajı, içinde kuşlar için yapılmış olan tek kuş hastanesinin olduğu Voliere Zürich de bulunur. Mimarı Arnold Bürklidir.

<span class="mw-page-title-main">Lindenhof tepesi</span>

Lindenhof tepesi, Zürih'in tarihî merkezinde yer alan bir tepe ve Zürih'teki en eski açık yeşil alan. Roma döneminde ve Karolenjler döneminde şehir bu tepenin etrafında gelişmiştir. Tepenin merkezi konumu ve ağaçların gölgesinde güzel bir manzara izleme şansı, tepeyi oldukça cazip bir dinlenme yeri haline getirir. Tepeye Orta Çağ'dan kalma dar sokaklardan sadece yürüyerek ulaşılabilir. Adını tepedeki ıhlamur ağaçlarından (''Linden'') alır.

<span class="mw-page-title-main">Limmat</span>

Limmat İsviçre'de bir ırmak. Aar ırmağına dökülen ikinci büyük ırmak koludur. Irmağın suları Zürih Gölünden gelir, Zürih'in merkezinden geçerek kuzeybatı yönünde akıp gider ve 35 km sonra Aare ırmağına dökülür. İki ırmak Brugg ırmağının kuzeyinde, Reuss ırmağının Aare ile birleştiği yerin hemen kuzeyinde birleşirler.

<span class="mw-page-title-main">Reuss Nehri</span>

Reuss İsviçre'nin dördüncü büyük ırmağı. 164 km. uzunluğunda olup 3425 km2 genişliğinde bir havzaya sahiptir. Ren, Aare ve Rhone'dan sonra İsviçre'deki 4. büyük ırmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Sihl Gölü</span>

Sihl Gölü, Einsiedeln'in yüksek vadisinde oluşturulmuş bir baraj gölü. Sihl nehrinden gelen sularla, 33 metre yüksekliğinde ve 124 metre uzunluğundaki bir baraj duvarı sayesinde oluşturulmuştur. Göl 10.72 km² büyüklüğündeki bir alanı kaplar, 8.5 km uzunluğa ve 2.5 km genişliğe ulaşarak, yüzölçümü açısından İsviçre'nin en büyük baraj gölü niteliğine sahip olmuştur. Göl, Etzelwerk hidroelektrik santralini besler.

<span class="mw-page-title-main">Zürih Sanatevi</span>

Zürih Sanatevi İsviçre'nin Zürih şehrindeki sanat müzesi. İsviçre'nin en önemli sanat koleksiyonlarından biridir. Koleksiyon Orta Çağ'dan modern dönemlere kadar, özellikle İsviçre ile ilgili sanat eserlerini içerir. Koleksiyon "Zürcher Kunstgesellschaft" adlı bağımsız bir vakıfa aittir.