İçeriğe atla

Sierra Leone

Sierra Leone
Republic of Sierra Leone (İngilizce)
Sierra Leone Cumhuriyeti
Slogan
"Birlik, Özgürlük, Adalet"
Sierra Leone haritadaki konumu
Sierra Leone konumu
Başkent
ve en büyük şehir
Freetown
8°29′K 13°14′B / 8.483°K 13.233°B / 8.483; -13.233
Resmî dil(ler)İngilizce

Diğer dillerKrio
DemonimSierra Leonlu
HükûmetÜniter başkanlık cumhuriyeti
• Devlet Başkanı
Julius Maada Bio
• Devlet başkanı yardımcısı
Mohamed Juldeh Jalloh
• Parlamento Başkanı
Abas Chernor Bundu
• Şef Bakan
David Sengeh
Tarihçe 
27 Nisan 1961
• Cumhuriyetin ilanı
19 Nisan 1971
Yüzölçümü
• Toplam
71.740 km2 (119.)
• Su (%)
1,1
Nüfus
• 2015 sayımı
8.059.155[1] (102.)
• Yoğunluk
97/km2 (114.)
GSYİH (SAGP)2020 tahminî
• Toplam
13,660 milyar $ (146.)
• Kişi başına
1.711 $[2] (175..)
GSYİH (nominal)2020 tahminî
• Toplam
4,140 milyar $ (158.)
• Kişi başına
518 $[2] (179.)
Gini (2018)35.7[3]
orta
İGE (2019)azalış 0.452[4]
düşük · 182.
Para birimiLeone (SLL)
Zaman dilimiUTC+0 (GMT)
Trafik akışısağ
Telefon kodu232
İnternet alan adı.sl

Sierra Leone, resmî adıyla Sierra Leone Cumhuriyeti, Batı Afrika'da bir ülkedir. Portekizliler tarafından 1462 yılında bölge keşfedildiğinde, buradaki dağların şeklinin aslanlara benzetilmesinden dolayı, ülkeye aslanlı dağlar veya aslanlı sıradağlar anlamına gelen bu ismi vermişlerdir. Kuzeydoğusunda Gine, güneydoğusunda Liberya ve güneybatısında Atlas Okyanusu bulunur. Sierra Leone 71.740 km2'lik bir alanı kaplar ve nüfusu 6.296.803'tür. Tropikal İklim'e sahiptir. Komşusu Liberya gibi özgür bırakılmış Afrikalı köleler tarafından kuruldu (1791'de Freetown'u kurdular). İngiliz sömürgeciliğinden sonra 1961'de bağımsız hale geldi. Ancak ülke 1990'lardan 2002'ye kadar yıkıcı bir iç savaş yaşamıştır.

Coğrafya

Coğrafi Harita

Koordinatları; 8' 30 Kuzey enlemi ile 11' 30 Batı boylamıdır.

Sınırlarının toplam uzunluğu 958 km, sınır komşuları ise Gine (652 km), Liberya (306 km), sahil şeridi uzunluğu 402 km'dir.

Tropikal iklime sahiptir ve deniz seviyesinden yüksekliği, en alçak noktası ise Atlas Okyanusu 0 m'dir, en yüksek noktası Loma Mansa (Bintimani) 1,948 m

Doğal kaynakları, elmas, titanyum, boksit, demir, altın, kromdur.

Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar %7, daimi ekinler %1, tarıma uygun topraklar %31, ormanlık arazi %28 ve diğerleri %33'tür. Sulanan arazi 290 km2

Nüfus

Ortalama hayat süresi erkeklerde 42,69 yıl, kadınlarda 48,61 yıl (2001 verileri) olup ortalama çocuk sayısı 6.01 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)

Milliyet:[5] Mende: %27, Temne: %22,4, Creole: %11,6, Limba: %5,9, Kuranko: %5,5, Pöller: %4,8.

Din:[6] İslam: %78, Animizm: %1, Hristiyan: %20 (Protestanlık: %5, bağımsız kiliseler: %5, Katolikler: %10).

Yönetim

Ernest Bai Koroma

27 Nisan 1961'de İngiltere'den ayrılmıştır.

Sierra Leone Cumhuriyetinin yönetim biçimi, başkanlık tipi cumhuriyettir.

Başkenti Freetown'dur. 3 eyalet ve 1 bölgeden oluşan idari yapıya sahiptir: Doğu, Kuzey, Güney, Batı.

Ekonomi

Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %15 (2000 verileri). İş gücü 1981 verilerine göre 1.369 milyondur. Endüstri, madencilik (elmas, demir, boksit) küçük çaplı sanayi işletmeleri (meşrubat, tekstil, sigara, ayakkabı), kahve, kakao, hindistan cevizi ve petrol arıtma tesislerinden oluşmaktadır. Özellikle ülkede elmas yatakları çok yaygındır.

Elektrik üretimi 240 milyon kWh (1999) olup elektrik tüketimi ise 223.2 milyon kWh'dır.

Tarım ürünleri, pirinç, kahve, palmiye tohumu, yer fıstığıdır. Ayrıca ekonomik gelir getiren başta balıkçılık olmak üzere kümes hayvancılığı, sığır-koyun-domuz yetiştiriciliği de vardır.

Yıllık 65 milyon $ (2000 verileri) ihracat yapmakta ve ihraç ürünleri, elmas, kakao, kahve, balıktır. İthalat ise yıllık 145 milyon $ (2000 verileri). Gıda maddeleri, makine ve ekipman, yakıt ve yağlar, kimyasallar ithal etmekte ve oranlar şu şekildedir; İngiltere %34, ABD %8, İtalya %7, Nijerya %5 (1999)

Dış borç tutarı ise 1.28 milyar $ (1999)

Notlar

  1. ^ "Sierra Leone 2015 Population and Housing Census National Analytical Report" (PDF). Statistics Sierra Leone. 7 March 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 March 2020. 
  2. ^ a b "Report for Selected Countries and Subjects". www.imf.org. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2021. 
  3. ^ "GINI index (World Bank estimate) - Sierra Leone". World Bank. 9 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2020. 
  4. ^ "Human Development Report 2019" (İngilizce). United Nations Development Programme. 10 Aralık 2019. 9 Aralık 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2019. 
  5. ^ "Joshua Project "Sierra Leone - People Groups"". 24 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2013. 
  6. ^ "Religions in Sierra Leone | PEW-GRF". 20 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2024. 

Ayrıca bakınız

Sierra Leone İç Savaşı

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fiji</span> Okyanusyada bulunan bir ada devleti

Fiji ya da resmî adıyla Fiji Cumhuriyeti, Okyanusya'da bulunan bir ada ülkesidir. Pasifik okyanusunun güneyinde bulunan bir dizi adadan oluşan ülke, 215'i ıssız olmak üzere toplam 322 adadan ve 522 adacıktan oluşur. İki büyük ada, Viti Levu ve Vanua Levu, yerleşimin %87'sini oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Samoa</span> Büyük Okyanusta bir ada devleti

Samoa ya da resmî adı ile Bağımsız Samoa Devleti, Güney Büyük Okyanus'unda, Polinezya'da bulunan, adalar topluluğundan oluşan bir ülkedir.

<span class="mw-page-title-main">Trinidad ve Tobago</span> Karayiplerde bir ada ülkesi

Trinidad ve Tobago, Karayipler'de yer alan, Trinidad ve Tobago adlı iki farklı adadan oluşan ülke. Ülkenin para birimi Trinidad ve Tobago dolarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gine</span> Batı Afrikada bulunan bir ülke

Gine ya da resmî adı ile Gine Cumhuriyeti, Afrika kıtasının batısındaki bir ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Senegal, Mali, Fildişi Sahili, Liberya, Sierra Leone ve Gine-Bissau oluşturmakta olup, ülkenin batısında Atlas Okyanusu yer almaktadır. Ülkenin başkenti Conakry'dir.

<span class="mw-page-title-main">Bolivya</span> Güney Amerikada denize kıyısı olmayan ülke

Bolivya, resmî adıyla Çokuluslu Bolivya Devleti bir Güney Amerika ülkesidir. Başkenti Sucre olup; La Paz, Cochabamba, Santa Cruz, Potosi diğer önemli şehirlerinden birkaçıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kongo Cumhuriyeti</span> Orta Afrikada bir ülke

Kongo Cumhuriyeti, Afrika kıtasının orta batı bölümünde yer alan bir ülkedir. Kongo-Brazzaville olarak da adlandırılan ve 1969 ile 1991 yılları arasında Kongo Halk Cumhuriyeti olarak varlığını sürdüren ülkenin sınır komşularını Kamerun, Orta Afrika Cumhuriyeti, Kongo DC, Angola'ya bağlı olan ancak anakara ile fiziki bağlantısı bulunmayan Cabinda bölgesi, Gabon ve Atlas Okyanusu oluşturmaktadır. Ülkenin başkenti Brazzaville'dir.

<span class="mw-page-title-main">Saint Helena</span> Atlas Okyanusunun güneyindeki Britanya Denizaşırı Toprakları bölgesi

Saint Helena, adını Bizanslı Azize Helena'dan alan, Atlas Okyanusu'nun güneyindeki volkanik tabanlı ada. Ada yönetimi Birleşik Krallık'a bağlıdır. Ada, Ascension ve Tristan da Cunha ile birlikte Saint Helena, Ascension ve Tristan da Cunha adıyla Britanya Denizaşırı Toprakları bölgesini oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Liberya</span> Batı Afrikada bir ülke

Liberya, resmî olarak Liberya Cumhuriyeti; Batı Afrika kıyısında, kuzeybatıda Sierra Leone, kuzeyde Gine, doğuda Fildişi Sahili'ne sınırları bulunan bir ülke. Anlamı "özgürlerin toprağı" olan Liberya, daha önceden köleleştirilmiş Afrika asıllı Amerikalıların özgür çocukları tarafından kurulmuştur. Siyah Afrika'nın sömürge yönetimi olarak Amerikan Kolonizasyon Derneği'nin siyahi muhacirleri yönlendirmesi ve 1847'de ABD'den bağımsızlık kazanan kıtanın en eski cumhuriyeti olan Liberya, son dönemde iki iç savaşa sahne oldu: Liberya İç Savaşı (1989-1996) ve İkinci Liberya İç Savaşı (1999-2003). İkinci iç savaş, yüzbinlerce insanın göçüne ve ekonominin çökmesine neden olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Monrovia</span> Liberyanın başkenti

Monrovia, Batı Afrika ülkesi Liberya'nın başkentidir. Atlantik kıyısında bulunan Monrovia, 2008 itibarıyla nüfusu 1.010.970'dir. Liberya'nın toplam nüfusunun % 29'u ile Monrovia'da yaşamaktadır ve ülkenin en kalabalık şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Freetown</span> Sierra Leonenin başkenti

Freetown, Sierra Leone'nin en büyük şehri ve başkentidir. 2004 yılı nüfus sayımına göre 772.873 olan şehir nüfusunun bugün 1.070.000 aştığı sanılmaktadır. Sierra Leone yarımadasının batı bölgesinde, Afrika'nın Atlas Okyanusu'nda yer alan en önemli limanıdır. Freetown, hükûmet binalarına ev sahipliği yapmasının yanı sıra, ülkenin finans, eğitim, ulaşım, iletişim, kültür merkezi ve en büyük limanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Montserrat</span> Karayiplerde Birleşik Krallıka bağlı bir ada

Montserrat, Kuzey Amerika'da Antiller bölgesinde Birleşik Krallık'a bağlı bir ada. Adadaki volkan hareketleri canlılığını koruduğu için, zaman zaman volkanik depremler ve lav akıntıları yaşanmakta ve bölge halkı bundan etkilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Plantasyon</span>

Plantasyon, ticari ve sanayi amaçla büyük ölçekle bitki üretimi için kullanılan tarımsal alan ve işletme. Özellikle kahve, kauçuk, kakao, şeker kamışı, pamuk, sisal gibi ürünler plantasyonlarda yetiştirilir.

Foday Saybana Sankoh, Sierra Leone İç Savaşı'nda 1991 yılında başlayan 2002 yılında biten, 11 yıl süren ve Sierra Leone isyancı grup Devrimci Birleşik Cephesi'nin (RUF) kurucusu ve lideriyidi. Yaklaşık 50.000 kişi savaş sırasında öldürüldü ve 500.000 kişi komşu ülkelerde yerlerinden edildi.

<span class="mw-page-title-main">Kenema, Sierra Leone</span>

Kenema, Sierra Leone'nin üçüncü en büyük şehridir. 2015 tahminine göre 200.354 olan nüfusuyla Doğu ilindeki en büyük şehirdir. Kenema ilçesinin merkezidir. Önemli bir ticari merkez olan Kenema, Koidu ile birlikte Sierra Leone'nin doğusunun ekonomik merkezidir. Başkent Freetown'un 300 km güneydoğusundadır.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Kakao Örgütü</span>

Uluslararası Kakao Örgütü veya kısaca ICCO, uluslararası kakao üretimi ve tüketimi yapan ülkelerin üye olduğu küresel bir örgüttür. Ana Merkezi 2010 yılından itibaren Abidjan'dadır. 2017 yılından itibaren başkanı Jan Vingerhoets'dir.

<span class="mw-page-title-main">Batı Afrika ebola salgını</span> Ebola Virüsünün 2013 ilâ 2016 arası özellikle Gine, Liberya ve Sierra Leoneda sebebiyet verdiği salgın

Batı Afrika Ebola salgını, Aralık 2013'te Gine'de başlayıp Liberya, Sierra Leone başta olmak üzere Batı Afrika ülkelerine yayılan ve Haziran 2016'da sona eren Ebola kanamalı ateşi salgınıdır. Salgın sonucunda virüs 28 bin 616 kişiye bulaşmış, 11 bin 325 kişi hayatını kaybetmiştir.

Vizeden muaf ülkelerden birinden gelinmediği sürece Yeşil Burun Adaları ziyaretçileri Cape Verde'nin diplomatik temsilciliklerinden vize almaları gerekmektedir.

Vizeden muaf ülkelerden birinden gelinmediği sürece Senegal ziyaretçileri Senegal'in diplomatik temsilciliklerinden vize almaları gerekmektedir.

Vizeden muaf ülkelerden birinden gelinmediği sürece Sierra Leone ziyaretçileri Sierra Leone'nin diplomatik temsilciliklerinden vize almaları gerekmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Siaka Stevens</span>

Siaka Probyn Stevens, Sierra Leoneli asker ve siyasetçidir. Stevens, Afrika ülkesi Sierra Leone'de 1967'de çok kısa bir süre ve 1968-1971 arası başbakan, 1971'den 1985'e kadar da devlet başkanı olarak görev yapmıştır.