Siegfried (opera)
Siegfried Ressam:Ferdinand Leeke | |
Özgün isim | Siegfried |
---|---|
Müzik | Richard Wagner |
Libretto | Richard Wagner |
Gala | 16 Ağustos 1876 |
İlk gösterim yeri | Bayreuth Festivali Tiyatrosu |
Oyuncular |
Siegfried, Richard Wagner'in librettosunu yazdığı ve bestelediği Nibelung Yüzüğü epik dörtlü operalarının üçüncü kısmıdır.[1] Siegfried operasının prömiyer temsili 16 Ağustos 1876 günü Bayreuth Festivali Tiyatrosu'nda yapılmıştır.
Hazırlanma ve ilk sahnelenme
Roller
Roller | Ses tipi | Prömiyerde roller 16 Agustos 1876 (Orkestra şefi: Hans Richter) |
---|---|---|
Siegfried | tenor | Georg Unger |
Mime | tenor | Max Schlosser |
Gezgin | bas-bariton | Franz Betz |
Alberich | bariton | Karl Hill |
Fafner | bas | Franz von Reichenberg |
Waldvogel (koru kuşu) | soprano (treble) | Marie Haupt |
Erda | kontralto | Luise Jaide |
Brünnhilde | soprano | Amalie Materna |
Konu özeti
Mekan: Mitik çağlarda Almanya
1. Perde
Mekan: Cüce Mime'nin mağarasının ağzı.
Eserde "Ring" dizisinin başlıca karakterleri ilk defa ortaya çıkarılır. Siegmund ve Sieglinde’nin oğlu Siegfried cüce Mime tarafından ormanda bulunmuş, mağarasına götürülmüştür.
Siegfried operası esrarlı kısa bir prelüdle başlar. Bu prelüdde sırayla "Mime", "Ejderha", "Demirci", "Nibelungen Yüzüğü" ve "Kılıç" leit-motifleri duyulur. Bu leit-motifler eserde önemli rol oynayacak olan cüce Mime’nin gayeleri hakkında fikir sağlar.
Sahnenin bir tarafında bir orman alabildiğine kadar uzaklara uzanmaktadır. Bu ormanda dev Fafner yaşamaktadır. Fafner büyülü Tarnhelm miğferini giyip kendini büyük bir ejderhaya dönüştürmüştür. Bu şekilde (ilk "Yüzük" operası Ren Altını operasında görüldüğü gibi) kardeşini öldürüp tek başına eline geçirdiği sihirli yüzüğü ve altın hazinesini koruyabilecektir. (İkinci yüzük operası olan Valküreler zaman döneminde daha doğmamış olan) Siegfried şimdi fani bir genç insandır. Ama Nibelungenler kralı Albricht'ın kardeşi olan cüce Mime tarafından hiç insanlarla ilişkisi olmadan orman içinde yetiştirilmiştir.
Mime ocakta kızdırdığı bir demir parçasını örste döverek (Valküreler II. Sahnesinde) Votan tarafından kırılıp parçalara bölünen kılıcı tamir edip kullanılır hale getirmeye çalışmaktadır. Mime'nin gayesi bu çok güçlü kılıcı kullanarak sihirli yüzüğü elinde bulunduran ve büyülü Tarnhelm miğferini giymesi dolayısıyla bir ejderha şeklini almis olan Dev Fafner’i öldürüp sihirli yüzük ve hazine altınını kendi eline geçirmek ve böylece tüm dünyaya hakim olabilmektir. Bu gayeye erişmenin ancak Siegfried tarafından başarılacağına inanmıştır. Onun Fafner ejderhasına karşı kullanabileceği bir kılıcı hazırlamaya çalışır. Fakat o zamana kadar Mime'nin dövüp yaptığı kılıçları Siegfried kırabilmiştir. Ama Mime yine de becerisine güvenerek Siegfried için çok güçlü bir kılıç yapabileceği inancından ayrılmamıştır.
Ormandan bir boru sesi duyulur. Çok geçmeden yakalamış olduğu bir ayı ile birlikte Siegfried sahneye girer. Ayı Mime'yi kovalamaya başlar. Bundan Siegfried çok hoşlanmıştır ve kahkahalar atarak ayıyı serbest bırakır.
Mime Siegfried'e kendisiyle alay etmemesini ve kendine bakıp büyüttüğü için Mime'ye minnettar olması gerektiğini söyler. Mime’nin yeni yaptığı kılıcı da Siegfried tek bir darbe ile parçalar. Mime buna üzülür ve Siegfried'de neden böyle yaptığını sorar. Siegfried Mime'ye artık kendisinin kim olduğu hakkında onunla konuşma zamanı geldiğini bildirir. Mime Siegfried'e babası ve annesinin Siegmund ile Sieglinde olduğunu ve onların ölmüş olduklarını söylememiştir. Zaten Siegfried hiçbir kadın insan görmemiştir ve insan çocuklarının nasıl ortaya çıktığından haberdar değildir. Ama kuş yavrularının anne ve baba kuşlara benzediklerini bilmektedir. Kendinin babası olarak kabul ettiği Mime'ye niye kendinin Mime'ye benzemediğini sorar. Mime Siegfried'e ailesi hakkında bilgi vermek zorunda kalır. Önce Sieglinde hakkında bilgi verir. Gebe olan Sieglinde'yi ormanda bularak mağarasına getirmiştir. Sieglinde, Siegfried'i doğurduktan sonra olmuştur. Bebeğe Mime bakmış ve onu genç yaşına kadar büyütmüştür. Siegfried bu hatıraları kanıtlayan bir delil olup olmadığını sorar. Bunun üzerine Mime Siegfried'e Hunding’le dövüşmekte iken Votan tarafından kırılan Siegmund’un kılıcı olan "Nothung"'in parçalarını gösterir. Siegfried Mime'den bu kılıcı tamir etmesini ister ama Mime bu kılıcı tamir etmek için becerisinin yeterli olmadığını bilmektedir. Siegfried ormana doğru oradan uzaklaşır.
Bu sırada sırtında pelerini, elinde bir asa ile bir gezgin kıyafetine girmiş olan Votan sahneye girer. Gezgin Mime'ye kendinin bir bilge olduğunu bildirir; inanmazsa istediği soruyu sormasını teklif eder. Mime ona üç soru soracağını ve eğer gezgin bunlara doğru cevap vermezse kafasını keseceğini bildirir. Votan bunu kabul eder. Birinci soru olarak Mime yeraltında ("Erde Tiefe") yaşayan ırkın ismini sorar ve Votan buna doğru olarak Nebelunglar cevabını verir. Mime ikinci soru olarak yeryüzünde (Erde Rücken) kimlerin yaşadığını sorar. Votan, sihirli yüzüğe sahip olup ve sihirli miğfer dolayısıyla korkunç ejderha kılığına girmiş olan dev Fafner olduğunu söyleyip doğru cevap verir. Mime'nin üçüncü sorusu bulutlar arasında kimlerin yaşadığıdır. Votan buna da doğru olarak "tanrılar ve başlarında olan Votan" diye cevap verir.
Mime'nin üç sorusuna doğru cevap veren Votan şimdi Mime'ye kendi soruları olacağını söyler. Eğer Mime bunlara doğru cevap vermezse kellesini kaybedeceğini belirtir. Mime korkmuştur ama bunu kabul eder. Gezgin kılığında Votan önce Votan'ın kendilerine karşı çok sert davranmasına rağmen kendilerini çok sevdiği ırkın kim olduğunu sorar. Mime Valküreler diye cevaplar. Sonra gezgin, Votan'ın geride bıraktığı ve Siegfried'in bunu kullanarak Fafner'i öldürebileceği kılıcın adı nedir sorusunu sorar. Mime'nin cevabı "Nothung" olur. Gezginin son sorusu bu kırık "Nothung" kimin tamir edebileceğidir. Mime bu soruya cevabı bilmemektedir. Gezgin cevabı bilemeyen Mime'nin şimdilik hayatını bağışladığını; doğru cevabın Nuthung kılıcı "korku nedir bilmeyen" bir kişi tarafından yeniden dövüp tamir edebileceğini ve bunu yapabilen kişinin Mime'nin Votan'a borçlu olduğu hayatını da alabileceğini söyler.
Siegfried tekrar Mime'nin yanına geri döner ve onun kılıcı tamirde hiç başarı kazanmadığını görür. Mime Siegfried'in "korku nedir bilmeyen" kişi olduğunu anlar. Eğer Siegfried'i herhangi bir şekilde korkutmazsa onun kılıcı tamir edip Mime'nin gezgine hayat borcunu da almak için kendini öldürebileceğini anlar. Mime demircilik sanatı için korkunun elzem olan bir duygu olduğunu söyler ve Siegfried'e bu duyguyu öğretmeye hazır olduğunu ve eğer Siegfried bu duyguyu öğrenirse ona ejderha kılığındaki Ffaner'in bulunduğu mevkii ifşa edebileceğini bildirir.
Siğfried Mime'nin Nothung'i yeniden dövüp tamir edemeyeceğini anlamıştır ve bu görevi kendi üstüne alır. Siegfried kılıcı parçalara bölüp onun metalini eritmeye ve erimiş metalden döverek yeni bir kılıç yapmaya başlar. Çeliği örste döverken bir yandan da ünlü demirci aryasını söyler *(Nothung! Nothung! Neidliches Schwert)*. Sonunda yeniden güçlü bir kılıç yapmayı başarır. Siegfried bununla uğraşırken Mime Fafner'i öldürmesinden sonra Siegfried'e vermek için ölümcül içilebilecek sıvı bir zehirli içki hazırlamaya başlar. Siegfried kılıcı dövüp yeniden kullanılır hale getirdikten sonra kendi gücünü ve becerisini yapmış olduğu kılıçla bir vuruşta örsü ikiye ayırarak gösterir. Genç Siğfried bunun üzerine bir sevinç çığlığı atar. Cüce Mime bunun ne olduğunu anladığı için korkudan yere yığılır. Siegfried tamir ettiği kılıçla uzaklaşırken perde kapanır.
2. Perde
Mekan: Ejderhanin mağarasi önü ve orman.
3. Perde
Mekan: Vahsi kayaliklar.
Müziksel özellikleri
Siegfried operasının tamamlanması için Wagner 15 yıl emek vermiştir. İİİ. Sahne'nin müzik stilinin diğer sahnelerden biraz değişiklik göstermesinin bir nedeni de eser üzerinde bestecinin bu uzun süreli çalışmasıdır. Bu son sahnede Siegfried ile Brunnhilde'nin arasında aşkı anlatan müziksel parçaları Wagner sonradan "Siegfried'in Idyll" adı verdiği ayrı bir orkestra eserinde de kullanmıştır.
Bazı müzik otoriteleri Nibelungen Yüzüğü eserini dört bölümlü bir senfoniye benzetirler. Onlara göre Ren Altını bu senfonide hızlı kısımlara, Valküreler yavaş kısımlara ve bu opera "Siegfried" ise hafif ve hareketli atmosferiyle Scherzo’ya tekabül etmektedir.
Bu eserde Wagner'in doğaya hayranlığı ve doğanın etkileri tüm incelikleriyle görünür. Örneğin Wagner sık ağaçlı karanlık bir ormanı müzik yoluyla dile getirerek ormanın derinliklerinde bulunan gizli esrarı anlatmaya çalışmaktadır.
Bu operada bulunan (belirli bir karakteri veya fikri tanımlayan) "leit-motifler" bu epik müziksel dörtlü operadan daha önce gelen Ren Altını ve Valküreler eserlerinde de ilk defa duyulmuştur.
Bu operada bulunan bir değişik ve alışılmamış müziksel çalgı sesi de demirci "örsü" sesidir. Bu alışılmamış müziksel çalgı önce Mime tarafından sonra Siegfried tarafından kullanıldığı ve nir kılıcın parçalarının birleşirilmesi için ateşte kızdirılmıç çelik kılıcın örste dövülmesini göstermektedir. Bu örste dövmenin ritmi daha önceki Ren Altını operasında Nibelheim sahnesinde duyulan müziğin ritmini aynen kullanmaktadır.
Wagner uzun yıllar bu eseri bestelemekle uğraşmakta iken eserin adının "Der junge Siegfried (Genç Siegfried)" olacağını kabul etmekteydi. Fakat 1856'da eserin ismini kısaltarak "Siegfried" ismi üzerinde karar kıldı.
Bu eserin kahramanı olan Siegfried'in ismi Almanca iki sözcükten oluşturulmuştur: "Sieg" "zafer" ve "Fried" veya "Friede" "barış" anlamına gelir, Kahramanın ismi böylece çok uygun olarak "Zaferin Barışı" anlamına da gelmektedir,
Bu eser içinde Siegfried rolünü oynayan tenor için Siegfried rolü çok zor bir roldur. Bu rolü oynayan tenorun çok gür bir sesi olması gerekmektedir ve bu türlü tenor sese çok kere Almancada "Heldentenör (Kahramanlık Tenörü)" adı verilmektedir. Bunun yanında bu eserinin sahnelenmesi çok uzun bir zaman almakta ve sahnelenme orkestra şefinin isteğine göre çok kere 4 saati aşmaktadır. Bu sahnelenme sırasında, yani çok kere tüm 4 saat, Siegfried rolünü yapan tenörün sahneden ayrılmaması gerekmektedir.
Bu operada bulunan bazı popüler parçalar şunlardır:
- I. Sahne prelüdü
- Siegfried'in demir dövme şarkısı (Nothung! Nothung! Neidliches Schwert!) (I. Sahne)
- Orman fısıltıları (II. Sahne)
- III. Sahne preludu
- Siefried'in büyülü ateş içinden geçişi
- Brunnhilde'nin uyanması(Heil dir, Sonne!) (III. Sahne)
- "Siegfried Idyll"'de bulunan parçalar (III. Sahne)
Seçilmiş ses ve video kayıtları
Kaynakça
- ^ Balthazar, Scott L. (2013). Historical Dictionary of Opera. Lanham: Scarecrow Press. ISBN 978-0810867680.
Ayrıca bakınız
- Siegfried (İskandinav mitolojisi)
- Richard Wagner
- Ren Altını
- Valküreler
- Götterdämmerung