İçeriğe atla

Sideritis akmanii

Sideritis akmanii
Korunma durumu
Değerlendirilmedi (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Plantae
Şube:Tracheophyta
Sınıf:Magnoliopsida
Takım:Lamiales
Familya:Lamiaceae
Cins:Sideritis
Tür: S. akmanii
İkili adlandırma
Sideritis akmanii
Aytac, Ekici & Dönmez, Fl. Medit. 5: 221 (1995 publ. 1996)

Sideritis akmanii, Sideritis cinsine bağlı bir bitki türüdür.[1] Dünya'da yalnızca Türkiye'de Afyon ilinde yayılış yapar. İlk olarak 1996 yılında Türk botanikçileri Zeki Aytaç, Ali A. Dönmez ve Murat Ekici tarafından tanımlanmıştır.[2] Bu tür, Ankara Üniversitesi'nde bir botanikçi olan ve aynı alanda bitkiyi ilk toplayan Prof. Dr. Yıldırım Akman'ın onuruna adlandırılmıştır.[3][4]

Özellikler

Çok yıllık 40–50 cm boyunda dik gövdeli, tabandan itibaren dallanan bitkilerdir. Gövdesi basit veya az dallı, uzun yünsü-keçemsi tüylü, kısa salgı bezeli, yumuşak tüylere sahiptir. Alttaki yapraklar yere yakın yatık bir şekilde, beyaz ipeksi tüylü, saplıdır; yaprak sapı 1–3 cm uzunluğunda; yaprak ayası dikdörtgensi-ters mızrak biçiminde, tabanı atenuat (Dışbükey (konveks) kenarların yaprak sapına doğru yavaşça daralıp içbükey (konkav) duruma gelerek yaprak sapma birleşmeleri), yaprak kenarı testere dişli-küçük testere dişli, ucu dikensi uçlu, dikensi uçlar 0,5 mm ve sarımsıdır. Ortadaki gövde yaprakları saplı, yaprak sapı 0.5-2.5 cm, ters mızrak biçiminde, yaprak kenarı testere dişli-küçük testere dişli, ucu dikensi uçludur. Üsteki yapraklar sapsız, mızrak şeklinde, testere dişli-küçük testere dişlidir. Çiçeklenme basit veya birkaç dallıdır. Çiçek halkaları 10-22 adet, 6 çiçekli, alttakiler 1–5 cm mesafeli, orta ve üstekiler yoğundur. Alttaki brakteler yumurta-kalp şekilden mızrak şekline göre değişir. 2-4 x 0.9-1.2 cm, uç kısma doğru aniden daralarak sivrilmiş; orta brakteler geniş yumurta-kalp şeklinde 1.5-3 x 0.5–1 cm'dir. Alt ve ortadaki brakteler he zaman çiçek halkalarından uzundur. Bütün brakteler yere yakın yatık uzun basit ve kısa salgı bezeli tüylüdür. Kaliks 9–15 m genişliğinde uzun basit yumuşak tüylü ve salgı bezeli tüylü, dişler 3–5 mm'dir. Koralla sarı, 10–12 mm uzunluğunda, geniş basit veya dış yanı yıldız şeklinde tümsekçikli ve iç yanı kahverengi çizgilidir. Korolla kaliks kadar uzun veya biraz daha uzundur. Tohumlar yumurta şeklinde yukarısı kanatlı, 2.5-3 x 1.5–2 mm, siyahımsı-kahverengidir.[3]

Kaynakça

  1. ^ "GBIF". 28 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2024. 
  2. ^ "Sideritis akmanii Aytac, Ekici & Dönmez | Plants of the World Online | Kew Science". Plants of the World Online (İngilizce). 24 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021. 
  3. ^ a b Duman, H.; Aytaç, Z.; Ekici, M.; Karavelioğulları, F.A.; Dönmez, A.A. &; Duran, A. (1996). "Three new species (Labiatae) from Turkey". Flora Mediterranea. ss. 5: 221-228. 
  4. ^ Govaerts, R. et al. 2020. Sideritis akmanii in World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. İnternette yayınlandı. Erişim: 2020 21 Nisan.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ihlamur</span> bitki cinsi

Ihlamur (Tilia), Malvaceae (ebegümecigiller) familyasına bağlı, Kuzey Yarımküre'nin ılıman ve yarı tropik bölgelerinde yetişen ağaç cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Ak kavak</span> Söğütgiller familyasından bir bitki türü

Ak kavak, söğütgiller (Salicaceae) familyasından yapraklarının altının beyaz olmasıyla tanınan bir kavak türü. Diğer kavak ağaçlarına göre daha uzun ömürlü olan bu tür 700 yaşına kadar yaşayabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük yapraklı ıhlamur</span> Ebegümecigiller familyasından bir bitki türü

Büyük yapraklı ıhlamur, ebegümecigiller (Malvaceae) familyasından 40 m kadar boylanan ağaç nadir olarak da çalı durumunda olan ıhlamur türü.

<span class="mw-page-title-main">Tüylü huş</span> Huşgiller familyasından bir bitki türü

Tüylü huş, huşgiller (Betulaceae) familyasından 25 m'ye kadar boylanabilen sık dallı, beyaz gövdeli bir huş türü.

<span class="mw-page-title-main">Ballıbaba</span> bitki cinsi

Ballıbaba, ballıbabagiller (Lamiaceae) familyasından Lamium cinsini oluşturan bitki türlerine verilen ad.

<span class="mw-page-title-main">Boz kavak</span>

Boz kavak, söğütgiller (Salicaceae) familyasından 20 m'ye kadar boylanan ak kavak ve titrek kavak doğal melezidir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Çin kayını</span>

Güney Çin kayını, kayıngiller (Fagaceae) familyasından bir kayın türü.

<span class="mw-page-title-main">Ballıbabagiller</span> bitki familyası

'Lamiaceae, Labiatae veya Türkçe adıyla 'Ballıbabagiller; 236 cins ve 7,280 tür ile temsil edilir ve dünya çapında özellikle ılıman kuşakta yayılış gösteren bir bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tayvan kayını</span> bitki türü

Tayvan kayını, kayıngiller (Fagaceae) familyasından 20 m kadar büyüyebilen bir kayın türü.

<span class="mw-page-title-main">Kara kavak</span> Söğütgiller familyasından bir bitki türü

Karakavak, söğütgiller (Salicaceae) familyasından ana vatanı Avrupa, güneybatı ve Orta Asya olan ve Türkiye'de doğal olarak bulunan bir kavak türü.

<i>Primula auriculata</i>

Primula auriculata, Primulaceae familyasından 20–25 cm kadar kısa köksaplı bir Primula türü.

<span class="mw-page-title-main">Çay (bitki)</span> Çaygiller familyasından bir bitki türü

Çay, çaygiller (Theaceae) familyasından nemli iklimlerde yetişen, yaprak ve tomurcukları içecek maddesi üretmekte kullanılan bir tarım bitkisi. Yeşil çay, siyah çay, fermente çay, beyaz çay, sarı çay, bitki çayı ve oolong farklı oksidasyon seviyelerinden geçirilerek üretilir. Diğer yandan Kukicha çayı yapraklardan ziyade sürgün ve gövdeden elde edilir. Çay bitkisinin bilimsel ismi Camellia sinensistir.

<span class="mw-page-title-main">Makedonya meşesi</span> bitki türü

Makedonya meşesi, kayıngiller (Fagaceae) familyasından bir meşe türü.

Sideritis vulcanica, Sideritis cinsine bağlı bir bitki türüdür.

<i>Astripomoea</i> bitki cinsi

Astripomoea, Convolvulaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir. Yayılışı Afrika ile sınırlıdır.

Evolvulus nummularius, Kahkahaçiçeğigiller familyası Evolvulus cinsine ait çiçekli, otsu bir bitki türüdür. Arılar aracılığı ile tozlaşmaktadır. Yıl boyunca çiçeklidir ve meyve verebilir. Ovalar da dahil olmak üzere orman tarlaları ve bozulmuş nemli yaprak döken ormanlarda bulunabilir. Genellikle nemli yerleri tercih eder. Hindistan: Assam, Odisha; Tropikal Amerika, Madagaskar, Nepal'de yayılış gösterir. Tropikal Amerika yerlisi bir türdür ancak; Afrika ve Hint-Malezya'da da yayılmıştır.

Salix rizeensis, Adil Güner ve Jerzy Zieliński tarafından tanımlanan bir söğüt türüdür. Salix rizeensis, söğütgiller familyasındandır. Rize ilinin İkizdere ilçesine endemiktir. Yaklaşık olarak 2100 metre rakımlı yerlerde yaşar. Çiçeklenme zamanı temmuz-ağustos aylarıdır. Uç kısma doğru daralan yaprakların her iki yüzü de deniz yeşili renginde, parlak ve tüysüzdür.

Myosotis lazica, Mihail Grigoryeviç Popov tarafından tanımlanmış, hodangiller familyasından bir bitki türüdür. 1300 metre yüksekliğe kadarki ıslak kıyılarda yaşayan Laz kuşgözü, Artvin, Rize, Trabzon ve Giresun'da görülmüştür.

Tanacetum kotschyi, Asteraceae familyasından bir pire otu türü.

<i>Tilia dasystyla</i> bitki türü

Tilia dasystyla, ebegümecigiller (Malvaceae) familyasından bir ıhlamur türü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.