İçeriğe atla

Sholom Aleichem

Şolem Aleykem
DoğumSolomon Naumoviç Rabinoviç
2 Mart [E.U. 18 Şubat] 1859
Pereyaslav, Rus İmparatorluğu (günümüzde Ukrayna)
Ölüm13 Mayıs 1916 (57 yaşında)
New York, Amerika Birleşik Devletleri
Takma adŞolem Aleykem (Yidişשלום־עליכם)
MeslekYazar
TürRoman, kısa öykü, tiyatro

Sholom Aleichem (2 Mart 1859 - 13 Mayıs 1916), Ukrayna doğumlu Yahudi yazar. Gerçek adı Solomon Rabinoviç'tir. Takma adı İbranicede 'Tanrı'nın selamı üzerine olsun' anlamındadır. Peretz gibi o da önce İbranice yazmaya başladı. Toplam kırk ciltlik roman, kısa öykü ve oyunları vardır. Fakat daha sonraları halkın kullandığı Yidiş dili ile yazdı. I. Dünya Savaşı'ndan sonra New York'a yerleşti ve orada öldü. Scholom Aleichmen, Doğu Avrupa Yahudilerinin komedi, merhametlilik ve trajik ironi üzerine kurulu yaşamlarını işlemiştir.

Kaynakça

  • Yahudi Öyküleri, Scholom Aleichmen, çeviren Hakan Güneş, İstanbul: Arion Yayınevi, 1994. 27.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şanlıurfa</span> Şanlıurfa ilinin merkezi olan şehir

Şanlıurfa, halk arasındaki kısa adıyla Urfa veya eski çağlarda bilinen adıyla Edessa, Türkiye'nin Şanlıurfa ilinin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Yahudilik</span> tek tanrılı etnik bir İbrahimî din

Yahudilik, Yahudi milletinin kolektif inancını, kültürünü, hukukî kurallarını ve medeniyetini içeren etnik bir dindir. İlk İbrahimî din olmasının yanı sıra insanlık tarihindeki en eski dinler arasında da yer alan Yahudilik, monoteizm temelli dinlerin ilk örneğidir. Yahudilik, riayetkâr Yahudiler tarafından "Avraham'ın YHVH ile yaptıkları sözleşmenin bir ifadesi" olarak yorumlanır. Geniş metinleri ve uygulamaları, çeşitli teolojik pozisyonları ve örgütlenme biçimlerini kapsayan Yahudilik, bir İbrani felsefi görüşü olmakla birlikte aynı zamanda bir dünya görüşüdür. Torah, Tanah'ın bir parçasıdır ve Midraş ile Talmud gibi ikincil metinlerle birlikte temsil edilen tamamlayıcı bir sözlü geleneğin parçasıdır. Dünya çapındaki toplam 14 ila 15 milyon takipçisi ile Yahudilik, en büyük onuncu dindir.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Kemal</span> Türk romancı ve oyun yazarı

Mehmet Raşit Öğütçü, yazar olarak Orhan Kemal, aydınlık gerçekçi Türk roman ve oyun yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyanlık</span> tek tanrılı İbrahimî bir din

Hristiyanlık, Nasıralı İsa'nın yaşamına, öğretilerine ve vaazlarına dayanan, tek Tanrılı İbrahimî bir dindir. Günümüzde Hristiyanlık, dünya nüfusunun yaklaşık %30,1'ini oluşturmaktadır ve 2,4 milyarı aşkın takipçisi ile dünyanın en kalabalık dinidir. Takipçilerine, "Mesihçi" anlamına gelen Hristiyan veya Nasıralı İsa'ya ithafen İsevi veya Nasrani denir. Kitâb-ı Mukaddes'e inanan takipçileri, Yahudi metni olan Tanah'ta kehanet edilen İsa'nın Mesih olarak gelişinin bir Yeni Ahit olduğuna inanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Marvel Comics</span> çizgi roman ve ilgili medya yayımlayan şirket

Marvel Comics, ABD merkezli çizgi roman yayımcısı şirkettir. Yayımlamış olduğu çizgi romanlar arasında Örümcek Adam, X-Men, Hulk, Fantastik Dörtlü, Demir Adam, Thor, Daredevil ve Kaptan America adında serileri vardır.

Talmud, Yahudi medeni kanunu, tören kuralları ve efsanelerini kapsayan dinî metinlerdir. İbranice lamad (öğrenmek) kökünden gelir. Mişna ve Gemara bölümlerinden müteşekkildir. Talmud'un iki versiyonu vardır: 3. ila 5. yüzyıla ait olduğu kabul edilen ancak daha eski dokümanları da içeren Babil Talmudu ve daha eski olan Filistin ve Yeruşalayim (Kudüs) Talmudu.

<span class="mw-page-title-main">Hikâye</span> gerçek ya da tasarlanmış olayları ilgiyi çekecek bir biçimde anlatan, genellikle beş on sayfadan oluşan düzyazı türü

Hikâye ya da öykü, gerçek ya da gerçeğe yakın bir olayı aktaran kısa, düzyazı şeklindeki anlatıdır. Kısa oluşu, yalın bir olay örgüsüne sahip olması, genellikle önemli bir olay ya da sahne aracılığıyla tek ve yoğun bir etki uyandırması ve az sayıda karaktere yer vermesiyle roman ve diğer anlatım türlerinden ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Sefarad Yahudileri</span>

Sefarad Yahudileri veya İbranice -im eki kökenli Sefaradim, Yahudi-Roma savaşlarından sonra zorunlu göç ile, Kuzey Afrika üzerinden İberya yarımadasına yerleşen ve 1492'de, Elhamra Kararnamesi ile İspanya'dan çıkartılan Yahudi toplumuna verilen isimdir. Kararname sonrasında Yahudi halkının çoğu Portekiz'e kaçmıştır. 5 yıl sonra Portekiz Kralı I. Manuel'in de Portekiz'deki Yahudileri Hristiyanlığa geçmeye zorlamasıyla sınır dışı edilen birçok Yahudi farklı ülkelere kaçmıştır. Sonuç olarak, göçe zorlanan Yahudilerin torunları dünyanın her yerindeki ülkelere taşınarak yaşamlarını sürdürmüşlerdir. Bu ülkelerden bazıları İngiltere, Hollanda, Kuzey Afrika'nın bazı bölgeleri, Türkiye ve İsrail'dir.

Hanukiya, Musevilikte Hanuka Bayramı'nda yakılan Menora'ya benzeyen fakat fazladan iki kolu daha olan 9 kollu şamdan.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de Yahudilik</span> Türkiyedeki Yahudilerin tarihi

Türkiye'deki Yahudilerin tarihi, Yahudilerin Anadolu'da bulundukları yaklaşık 2400 yılı kapsar. Anadolu'da en az MÖ beşinci yüzyıldan beri Yahudi toplulukları bulunuyordu ve Elhamra Kararnamesi ile 15. yüzyılın sonlarına doğru İspanya'dan sürülen İspanya ve Portekiz Yahudilerinin birçoğu Osmanlı İmparatorluğu'na kabul edildiler ve Osmanlı Yahudilerinin çoğunluğunu oluşturdular. Bugün Türkiye Yahudilerinin büyük çoğunluğu İsrail'de yaşarken günümüz Türkiye'si, yaklaşık 14 bin kişilik bir Yahudi nüfusuna ev sahipliği yapmaya devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Selim İleri</span> Türk yazar, senarist, eleştirmen

Ali Selim İleri, Türk yazar, senarist, eleştirmen.

<span class="mw-page-title-main">Ayşe Kulin</span> Türk yazar ve gazeteci

Ayşe Kulin, Türk yazar ve gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Titus (Roma imparatoru)</span>

Titus Flavius Vespasianus, Titus adıyla da bilinen Flavius Hanedanı mensubu, Roma imparatorudur.

<span class="mw-page-title-main">Shmuel Yosef Agnon</span>

Samuel Josef Agnon İsrailli kısa-hikâye yazarı. İbranice yazan ilk yazar olarak 1966 yılında Nelly Sachs'la birlikte edebiyat dalında Nobel Ödülüne layık görüldü. Eserlerinde başta Polonya olmak üzere Filistin'e yerleşen Doğu Yahudilerinin yaşamlarından kesitler yansıttı. Başlıca eserleri "Kovulmuşlar", "Bir gecelik misafir", "Tılsım" ve "Sözlü" kabul edilir.

Elza Niyego olayı, Türkiye'de Elza Niyego adındaki Yahudi bir genç kızın aşkına karşılık vermediği bir eski emir subayı tarafından 1927 yılında öldürülmesi ve buna bağlı olarak çıkan olaylara verilen genel addır.

Tarihte Yahudilik ile İslam arasındaki etkileşimin tarihi, İslamın Arap Yarımadası'nda doğup buradan yayılmaya başladığı 7. yüzyıla kadar uzanır. Gerek Yahudiliğin gerekse İslamın kökenleri Ortadoğu'da, İbrahim'e dayandığından, her ikisi de İbrahimi olarak kabul edilir. Yahudilik ile İslam'ın paylaştığı birçok ortak yön bulunmaktadır: temel dini görünümü, yapısı, hukuk felsefesi ve uygulaması ile İslam ile Yahudilik birbirine benzer. Gerek bu benzerliklerden ötürü, gerekse Müslüman kültürü ve felsefesinin İslam dünyası içinde yaşayan Yahudi cemaatleri üzerindeki etkisi yoluyla, geride kalan 1.400 yıl boyunca bu iki din arasında kesintisiz ve hatrı sayılır bir fiziki, teolojik ve siyasi örtüşme ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yahudi Aramicesi</span>

Yahudi Aramicesi üzerinde İbranice etkisi bulunan Aramice dillerinin genel adıdır.

Tanıdığım Bir Kız ya da Viyana, Viyana Amerikalı yazar J. D. Salinger'ın ilk kez Good Housekeeping dergisinin Şubat 1948'de yayımlanan sayısında çıkan öyküsüdür.

<span class="mw-page-title-main">Cecil Blount DeMille</span> Amerikalı film yapımcısı ve yönetmeni; sinema oyuncusu (1881 – 1959)

Cecil Blount DeMille, Amerikalı sinema yönetmeni.

<span class="mw-page-title-main">Isaac Babel</span> Rus gazeteci ve yazar (1894-1940)

Isaac Emmanuilovich Babel, Rus gazeteci, oyun yazarı, çevirmen ve kısa öykü yazarı.