İçeriğe atla

Shinty

Shinty oyunu oynanırken.

Shinty (İskoç Gaelcesi: "Camanachd" veya "Iomain"), sopa ve topla oynan bir takım sporudur. Shinty oyunun ana vatanı Kuzey İskoçya'dır. En önde gelen shinty mücadelelerinden biri, 1896'dan bu yana oynanan Cammanachd Kupası adlı elemeli turnuvadır. Sadece I. Dünya Savaşı ve II. Dünya Savaşı sırasında oynanmamıştır. Ayrıca İskoçya'da kuzey ve güney olarak ikiye ayrılmış bir lig daha vardır. Bu iki bölümün kazananları ulusal şampiyonluğa ulaşmak için birbirleriyle play-off (baraj maçı) mücadelesi verirler. Oyunun idari yapısını teşkil eden Camanachd Federasyonu 1893'te kurulmuştur ve oyunu uluslararası bir spor hâline getirmek konusunda çaba göstermektedir.

Oynanışı ve Kuralları

12 oyuncudan (kadın veya erkek) oluşan kalecili iki takım, camán adında çengelli ya da eğimli sopalar kullanarak topu rakip kaleye sokmaya çalışır. Camán adındaki sopalar, lamine ahşaptan, dişbudak ağacından ya da ceviz ağacından yapılır ve boyları 1 metredir. Hızlı ve sert bir oyundur, buz hokeyine ve lakrosa benzer. Bir shinty karşılaşması iki yarıdan oluşur; ikişerli takımlardan oluşan oyun toplam 90 dk., altışarlı takımlardan oluşan oyun toplam 30 dk. sürer.

Shint görece daha az kurallı bir oyundur. Oyunu başlatmak için iki rakip oyuncu yan yana gelir ve sopalarını başlarının üstüne getirirler. Hakem topu bu oyuncuların önüne atar ve oyun başlar. Oyuncular genelde kendi pozisyonunda kalır. Bu nedenle savunma pozisyonu da bir anda hücuma dönüşür. Oyuncular, top havadayken topa vurabilirler ve iki topun iki yüzünü de kullanabilirler. Ayrıca sopalarını rakibi engellemek ve bloklamak için de kullanabilirler. Sadece kaleci topu eliyle oynayabilir ama o da, beyzbol topundan biraz daha küçük olan shinty topunu sadece elinin içiyle tokatlayabilir.

Oyun sahası

Sahanın uzun kenarının kenar çizgisi, kısa çizgisi ise son çizgi olarak anılır. En önemli saha üstü şekilleri orta yuvarlak, iki yarım daire ve iki de kale etrafında bulunan "D" şeklinde alandır. Kalenin direkleri, beyaz ve ağaç ya da metal yapılı olmalıdır. 1,8 m. yarıçaplı çeyrek daireler, köşe noktalarını işaret eder. Sahanın ortasındaki dairenin çapı ise, 10 metredir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Futbol</span> çim veya toprak zeminde, on birer oyuncudan oluşan iki taraf arasında topla oynanan takım sporu

Futbol, on birer oyuncudan oluşan iki takım arasında, kendine özgü küresel bir topla oynanan takım sporudur. 21. yüzyıl itibarıyla 200'ün üzerinde ülkede 250 milyonu aşkın oyuncu tarafından oynanmakta olup dünyadaki en popüler spordur.

<span class="mw-page-title-main">Basketbol</span> bir spor çeşidi, türü

Basketbol ya da Sepettopu, elle idare edilen bir topla oynanan popüler bir takım oyunu ve spor dalı. Profesyonel basketbolda beşer kişilik iki takım, yerden yüksekliği Avrupa standartlarına göre 3,05 metre olan ve pota adı verilen, yere paralel konumdaki bir çemberden topu geçirerek, rakibinden daha fazla sayı yapmak suretiyle, on ikişer, onar veya sekizer dakikalık dört periyottan oluşan maçı kazanmaya çalışır.

<span class="mw-page-title-main">Voleybol</span> ortada file olmak üzere filenin batısında ve doğusunda iki takım olmak üzere oynanan bir spor dalı

Voleybol, file ile ikiye bölünmüş bir oyun alanı üzerinde altı kişilik iki takım ile oynanan, voleybol topuna eller ve kollarla vurarak file üzerinden karşı tarafın oyun alanına gönderme ve yere değmesini sağlama esasına dayalı bir takım sporudur.

<span class="mw-page-title-main">Hentbol</span> topla oynanan takım sporu

Hentbol, altısı saha içinde, biri kalede olmak üzere yedi oyuncuyla oynanan bir takım sporudur. Oyun süresi otuz dakikalık iki devreden oluşur. İlk yıllarında futbol stadyumlarında 11 kişilik takımlar halinde çim üzerinde oynanan hentbol, 1950'lerden sonra yaygın bir salon sporu haline dönüşmüştür. Saha hentbolu, plaj hentbolu ve tekerlekli sandalye hentbolu türleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Beyzbol</span>

Beyzbol, her biri dokuz oyuncudan oluşan iki takım arasında, sırayla vuruş ve saha çalışmasıyla oynanan bir sopa ve top sporudur. Oyun birkaç oyun boyunca gerçekleşir ve her oyun genellikle saha takımındaki atıcı olarak adlandırılan bir oyuncunun, vuruş yapan takımdaki vurucu adı verilen bir oyuncunun sopayla vurmaya çalıştığı bir topu fırlatmasıyla başlar. Vurucu takımın amacı, topu diğer takımın oyuncularından uzağa, oyun alanına vurarak, oyuncularının üsleri koşmasına izin vererek, dört üs etrafında saat yönünün tersine ilerlemelerini sağlayarak, koşuyu tamamlamaktadır. Savunma konumundaki karşı takımının amacı, vurucuların koşucu olmasını önlemek ve koşucuların üsler etrafında ilerlemesini engellemektir. Bir koşucu yasal olarak üslerin etrafında sırayla ilerlediğinde ve ana plakaya dokunduğunda bir koşu puanlanır.

<span class="mw-page-title-main">Futsal</span> salon futbolu olarak bilinen ve kendine özgü kuralları olan spor

Futsal, salon futbolu olarak bilinen ve genel olarak futbola benzese dahi kendine özgü kuralları olan spordur. Beşe beş futbol, halı saha futbolu ve mini futbol ile benzerlikleri var.

<span class="mw-page-title-main">Penaltı vuruşu</span> futbolda bir tür direkt serbest vuruş

Penaltı vuruşu, bir oyuncunun yalnızca rakip takımın kalecisi tarafından savunulan kaleye tek bir atış yapmasına izin verilen, federasyon futbolunda oyunu yeniden başlatma yöntemidir. Bir oyuncunun kendi ceza sahasında direkt serbest vuruşla cezalandırılabilecek bir faul yapması veya topa el ile dokunması durumunda hakem tarafından verilir. Şut, kale çizgisine 11 m uzaklıkta olan ve taç çizgileri arasında ortalanmış olan penaltı noktasından yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Masa tenisi</span> iki veya dört oyuncunun raket ile birbirlerine topu atarak oynadığı masa oyunu

Masa tenisi (pinpon), iki veya dört oyuncunun birbirlerine topu karşılıklı olarak attığı ortasında ağ bulunan masanın üstünde oynanan bir oyundur.

<span class="mw-page-title-main">Golf</span>

Golf, doğada özel olarak yapılmış bir golf sahası'nda golf sopası ve küçük sert bir golf topu'yla oynanan oyundur. Oyunun amacı, sahanın belirlenmiş 18 parkurunu (çukurunu) golf topuna en az vuruş yaparak tamamlamaktır. Plaj golfü, disk golf, futgolf, kapalı golf, minigolf, park golfü, kar golfü, hızlı golf, kentsel golf gibi golf çeşitleri bulunuyor.

<span class="mw-page-title-main">Kriket</span> on birer kişilik iki takım arasında, sopa ve top yardımıyla oynanan takım sporu

Kriket, on birer kişilik iki takım arasında, sopa ve top yardımıyla, merkezinde 20 metre uzunluğunda dikdörtgen bir saha bulunan ovalimsi bir alanda oynanan takım sporu. Dikdörtgen sahanın bir ucunda yer alan atıcı durumundaki takımın oyuncusu topu, vurucu konumundaki takım oyuncusunun bulunduğu diğer uca doğru fırlatarak vurucunun arkasında bulunan kale benzeri düzeneğe (wicket) değdirmeye, vurucu ise gelen bu topun wicket'a değmesini engellemek için elindeki sopa yardımıyla topa vurmaya çalışır. Başarılı bir vuruşun ardından atıcı takım oyuncuları topu yakalamaya çalışırken, sahada yer alan vurucu da karşısındaki wicket'a doğru koşar. Top oyun alanı dışına çıkmadan yakalanırsa run adı verilen sayılardan bir, oyun alanı dışına çıkarsa dört, yere hiç değmeden oyun alanı dışına çıkarsa altı adet kazanır ve vurucu konumundayken en fazla sayıya ulaşmaya çalışır. Atıcı takım ise topu wicketlardan herhangi birine değdirerek, karşılanan topu yere değmeden yakalayarak veya bazı istisnai durumlarda vurucuları oyun dışında bırakmaya çalışır. Oyun dışında kalan oyuncu yerine başka bir oyuncu girerken, atıcı takım ise over adı verilen her altı atışta bir atıcısını değiştirmek zorundadır.

<span class="mw-page-title-main">Lakros</span>

Lakros, her oyuncunun ufak ve sert plastikten yapılmış topu taşıyabilecekleri ve ucunda bir ağ olan sopalarla (crosse) oynadığı, amacı topu karşı takımın kalesine sokmak olan bir takım sporudur. Oyun değişik kategorilerde farklı sayıda oyuncudan oluşan takımlarla oynanır. Erkekler açık sahada 10 oyuncu, kapalı sahada altı oyuncudan oluşan takımlarla oynarken, kadınlar 12 kişiden oluşan takımlarla mücadele ederler. Klasik olarak her gole 1 puan verilir. Ancak ABD profesyonel lakros ligi Major League Lacrosse'da 15 yarddan uzaktan atılan gollere 2 sayı verilir. Normal şartlarda maçların normal süresinin berabere bitmesi sonucunda uzatma uygulanır..

<span class="mw-page-title-main">Polo</span>

Polo, at üzerinde dörderli iki takım oyuncularının ellerindeki özel oyun sopalarıyla 10 cm çapındaki bir topa vurmalarıyla oynanan bir oyundur. Amaç rakip takımın kalesine gol atmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Gol</span> birçok sporda puanlama yöntemi. futbolda topun kale çizgisini geçmesi ile kazanılan sayı

Gol, futbol, hentbol, hokey ve buz hokeyi gibi spor müsabakalarında, topun kale çizgisini geçmesi ile kazanılan sayının isimdir. Birçok futbol terimi gibi bu sözcük de Türkçeye İngilizceden girmiştir. İngilizce goal kelimesi amaç, hedef, ideal gibi anlamlar da taşır. Türkçede ise gol sadece sporlarda kale çizgisini geçtikten sonraki olaya denir.

<span class="mw-page-title-main">Avustralya futbolu</span>

Avustralya futbolu, aynı zamanda genellikle futbol ya da Aussie kuralları, günlük konuşma dilinde footy ve tarih bilimi dilinde Avustralasya futbolu ya da Viktorya futbolu olarak geçer, 2 takım ve 18 sporcu arasında açık havada geniş oval şekilli bir çim sahada oynanan bir futbol sporu.

<span class="mw-page-title-main">Sepak takraw</span> Güneydoğu Asya sporu

Sepak takraw veya ayak voleybolu, üçer kişilik iki takım tarafından oynanan ve el dışında vücudun bütün kısımlarının ve özellikle ayak, diz, omuz ve kafanın kullanıldığı bir file oyunudur. Top, rakip sahada yere değdiği zaman sayı kazanılır. Futbolla jimnastiğin bir karışımı olan ayak voleybolu dünya çapında popülerliği artan ve izleyici çeken bir spordur.

<span class="mw-page-title-main">Bandy</span> Buz üzerinde raketle ve patenle oynanan top oyunu

Bandy, on birer oyuncudan oluşan 45 dakikalık 2 yarı boyunca küçük bir topu karşı kaleye sokmaya dayanan spordur. Buz hokeyi, çim hokeyi ve futboldan izler taşır. Oyuncuların "bandies" adı verilen eğimli sopaları vardır. Bandy oyuncuları iyi bir patenci olmanın yanında iyi top kullanma becerisine sahip olmalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gal futbolu</span>

Gal futbolu, Hurling'le beraber İrlanda'nın millî sporlarından biridir.Hem erkekler hem de kadınlar tarafından oynanan, sertlik ve hız açısından futbol ile ragbi arası bir oyundur. On beşer oyuncudan oluşan 2 takımdan oluşur. Takımların 15 kişiye kadar yedek oyuncu bulundurma hakları vardır. Fakat maç esnasında sadece 5 oyuncu değiştirebilirler. Gal futbolunun kökleri çok eskilere gider. Ama ilk kez bir sisteme oturtulması 1885 yılına denk gelir. Kısmen, İrlanda'nın "İngiliz" oyunları olan futbol ve ragbiyi reddetmesinden doğmuştur. Erkeklerin şehir takımlarının final karşılaşmaları televizyon'dan canlı verilir ve 80.000'e kadar izleyici çeker. Gal Atletik Birliği (GAA), 1884'te kurulmuştur. Temel işi Gal futbolu ve Hurling'tir. Oyunda kullanılan top görüntü olarak voleybol topuna benzese de yapılış tarzı ve bazı kullanılan maddeler farklıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hurling</span>

Hurling; oldukça hızlı bir spor olmasının yanında esas olarak Gal futbolu'yla beraber İrlanda'nın millî sporudur. Oyuncuları ve izleyicileri arasındaki popülerliği açısından İrlanda'da futbolun arkasından 2. olarak gelir. Ülke nüfusunun yarısından çoğu her yıl düzenlenen Hurling organizasyonunu takip eder. İrlanda dilinde "iomanaichot" veya "iomaint" olarak adlandırılan hurling, herkesin rahatlıkla oynayabileceği bir oyun değildir. Rakibin durdurulması ya da bariz bir şekilde engellenmesi yasaktır.

<span class="mw-page-title-main">Netbol</span> yedişer kişiden oluşan ve bir fileli çembere zıplayarak sayı atmayı hedefleyen top sporu

Netbol, yedişer kişiden oluşan ve bir fileli çembere zıplayarak sayı atmayı hedefleyen bir spordur. ABD'de basketbolun kadınlara yönelik bir sürümü olarak ortaya çıkan netbolun amacı, fileli çemberden topu karşı taraftan daha çok geçirmektir. Oyuncular topla ne koşabilir ne de topu çeşitli şekillerde sürebilir. Netbolun uluslararası organizasyonu olan Dünya Netbol Şampiyonası, 4 yılda bir düzenlenmektedir. Genellikle İngiliz Uluslar Topluluğu'nu oluşturan ülkelerde oynanan netbolun, 70'ten fazla ülkede 20 milyon oyuncusu vardır.

<span class="mw-page-title-main">Bisiklet polosu</span>

Bisiklet polosu, bisikletçilerin at üzerinde oynanan poloyu ve bisikleti birleştirdikleri bir spordur. İki ila üç bisikletçiden oluşan takımların her biri, uzun bir sapa sahip bir sopayla topu karşı kaleye sürmeye çalışır. Topun gidişinin tekerleklerle kesilmesi de oyunun kuralları arasındadır.