İçeriğe atla

Shepherdia

Shepherdia
Shepherdia argentea (üst) Shepherdia canadensis (alt)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Plantae
Şube:Tracheophyta
Sınıf:Magnoliopsida
Takım:Rosales
Familya:Elaeagnaceae
Cins:Shepherdia
Nutt.
Türler
Metne bakınız
Dağılımı
Sinonimler
  • Lepargyrea Raf.
  • Leptargyreia Schltdl.

Shepherdia, iğdegiller familyasından, Kuzey Amerika'nın kuzey ve batısında yetişen, acı meyveli, 3 türden oluşan bitki cinsi.[1][2] Baklagillerden olmayıp da azot fiksasyonu yapan bitkilerdir.

Türler

ResimBilimsel adNot
Shepherdia argenteakırmızı meyveli
Shepherdia canadensissarı meyveli
Shepherdia rotundifoliakırmızı meyveli

İnsanlarca kullanımı

İnsanlar tarafından meyverleri yenir. Oldukça ekşi olan meyveler yendikten sonra ağızda biraz kuruluk yapar. Kırağı düşünce meyveleri tatlanır. Jöle, reçel veya şurup yapılır.[3]

Hayvanlarca kullanımı

Acı meyveleri ayılar tarafından yenir; efsaneye göre, yağ depolarını korumak için bunu tercih ederler.[3]

Bazı Lepidoptera tırtıllarının (Ectropis crepuscularia, Coleophora elaeagnisella) besin bitkisidir.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Scott C. Walker. "Shepherdia Nutt.: buffaloberry" (PDF). 25 Ekim 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2012. 
  2. ^ "Shepherdia Nutt". USDA PLANTS . 10 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2012. 
  3. ^ a b Peter A. Dykeman, Thomas S. Elias, Professor (1983). Edible Wild Plants A North American Field Guide (Digitized online by Google books). Cengage Learning. s. 9–28, 258. ISBN 0-442-22254-8. 23 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2009. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Prunus avium</span> gülgiller (Rosaceae) familyasından meyve ağacı

Prunus avium, gülgiller (Rosaceae) familyasından Kuzey Akdeniz kıyıları, Güney Kafkasya, Hazar Denizi ve Kuzeydoğu Anadolu'da doğal olarak bulunan meyve ağacı. Meyvesi olgunlaşmadan önce pembe bir çiçek açar. Kiraz meyvesini veren temel ağaç türüdür ve meyvesi tatlı kiraz olarak adlandırılır. Kiraz meyvesi veren diğer ağaç türleriyle birlikte Prunus subg. Cerasus alt cinsini oluşturur ve bu cinsin en bilinen üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Moraceae</span>

Moraceae, Rosales takımına bağlı bir bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kapalı tohumlular</span> bitkiler aleminin çoğunluğunu kapsayan bir şube

Kapalı tohumlular, çiçekli bitkiler, anjiyospermler veya bilimsel ismiyle Angiospermae ya da Magnoliophyta; 64 takım, 416 familya ve bilinen yaklaşık 13,000 cins ve 300,000 tür ile kara bitkilerinin en çeşitli grubunu oluştururlar. Açık tohumlu bitkiler gibi kapalı tohumlu bitkiler de tohum üreten bitkilerdir. Çiçeklerinin, tohumlarındaki endospermlerinin ve tohumlarını içeren meyvelerinin özellikleri ile açık tohumlulardan ayrılırlar. Etimolojik olarak anjiyosperm, bir kılıf içinde tohum üreten bir bitki, başka bir deyişle meyve veren bir bitki anlamına gelir. Terim, Yunanca angeion ve sperma ("tohum") kelimelerinden gelir.

<span class="mw-page-title-main">Meyve</span> çiğ halde yenilebilir gıda

Botanikte meyve çiçeklenmeden sonra yumurtalıktan oluşan, çiçekli bitkilerde tohum taşıyan yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Rezene</span>

Rezene, maydanozgiller (Apiaceae) familyasından; iki metreye kadar boylanan, iki yıllık, kokulu, otsu bitki türüdür. Anavatanı, Akdeniz havzası ve Yakın Doğu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Rosaceae</span> çilek, armut, elma, badem ve benzeri türleri içine alan, ayrı taç yapraklı iki çeneklilerden, örneği gül olan bir bitki familyası

Rosaceae (gülgiller), Rosales takımına bağlı bir bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Apiaceae</span>

Apiaceae, Apiales takımına bağlı bir bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Araliaceae</span>

Araliaceae, Apiales takımına bağlı bir bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Polygonaceae</span> çiçekli bitkiler familyası

Polygonaceae, Caryophyllales takımına bağlı bir bitki familyasıdır. Polygonaceae, güçlü ve sert sapları olan bitkiler ailesidir. Bu ailede yaklaşık 1200 tür bulunur. Bu bitkiler dünya genelinde yaygın olarak bulunur ve bazı türleri ekonomik açıdan önemlidir.

<i>Lonicera</i>

Lonicera (Hanımeli), Caprifoliaceae familyasına ait, çalı ve/veya sarmaşık grubundan bir bitkidir. Yaklaşık 180 türü vardır, bunun 100 kadarı Çin'dedir. Avrupa ve Kuzey Amerika'da 20şer türü vardır. En çok bilinen türleri Lonicera periclymenum, Lonicera japonica ve Lonicera sempervirens dir.

<span class="mw-page-title-main">Elaeagnaceae</span>

Elaeagnaceae Rosales takımına bağlı bir bitki familyasıdır.

<i>Physalis</i>

Physalis, Solanaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika ahududu</span>

Amerika ahududu, gülgiller (Rosaceae) familyasından, Kuzey Amerika'da yetişen, meyveleri yenen bir bitki türü. Ahududuna çok benzer ve bazen onun alt türü olarak da sınıflandırılır; fakat ayrı tür olduğu daha yaygındır. Yine de ahududu ile kültivar melezleri vardır.

<i>Viburnum edule</i>

Viburnum edule, Adoxacea familyasından Kuzey Amerika ve Kanada'ya özgü bir bitki türü. Baharın başlarında meyvesini vermeye başlar ve birçok kuş türü ve memeli tarafından yenir. Çekirdekleri çıkarıldığında insanlar da yiyebilir ve reçel yapılabilir.

<i>Empetrum nigrum</i>

Empetrum nigrum, Ericaceae (fundagiller) familyasından, daha çok Kuzey yarımkürede, daha az olarak Falkland Adaları gibi Güney yarımkürede de asitli topraklarda yetişen, bodur boylu, herdemyeşil 3–10 mm uzunluğunda iğnemsi yapraklı, meyveleri yenen, bitki türü.

<i>Shepherdia canadensis</i>

Shepherdia canadensis, iğdegiller familyasından, Kuzey Amerika'da yetişen, 1–4 m boyunda, azot bağlayıcı, kırmızı meyveli diğer Shepherdia türlerinin aksine sarı renkte de olabilen acı meyveli bitki türü. Genellikle çakıllı sığ topraklarda görülür.

<span class="mw-page-title-main">Sxusem</span>

Sxusem ya da Kızılderili dondurması, Pasifik Kuzeybatısında özellikle de Britanya Kolumbiyası'ndaki Kanada Kızılderilileri tarafından Shepherdia canadensis türünden iğdegilin saponin içeren tatsız acı kırmızı ya da sarı meyvesinden ezme çırpma yoluyla yapılan tatlı. Alaska'da Alaska Atabaskları tarafından kurutulmuş balık ve meyve ile yapılan ve yine Kızılderili dondurması adıyla anılan tatlı türüyle karıştırmamak gerekir.

<span class="mw-page-title-main">Mos (yemek)</span>

Mos, Rusya Federasyonunun Sahalin adasının kuzeyinde yaşayan Nivihler tarafından kurutulup toz hâline getirilmiş balık ile balık derisi, fok yağı, yabani meyve, bitki soğanı ve su karışımıyla yapılan tatlımsı yemek. Ayı Bayramı adı verilen bayramda ve düğünlerde ağır konuklar için yapılır, ayrıca tanrılara da sunulurdu.

<span class="mw-page-title-main">Tracheophyta</span> bitki kladı

Damarlı bitkiler aynı zamanda tracheophytes olarak bilinen, yaklaşık 300.000 bitki türünü içeren geniş bir bitki grubudur. Damarlı bitkiler arasında Lycopodiopsida, atkuyruğu, eğrelti, açık tohumlular ve çiçekli bitkiler bulunmaktadır. Bu grup için önerilen isimler arasında Tracheophyta, Tracheobionta ve Equisetopsida sensu lato bulunmaktadır.

<i>Solanum aviculare</i>

Solanum aviculare, Solanum cinsine bağlı bir bitki türüdür.