İçeriğe atla

Shed (tanrı)

Shed'i tehlikeli hayvanları uzaklaştırırken tasvir eden muska.[1]

Shed , Eski Mısır dininden bir tanrıdır. Halk arasında "Kurtarıcı" olarak adlandırılan bu tanrı, ilk olarak Amarna Dönemi'nden sonra kaydedilmiştir.[2] Kurtuluş kavramını temsil eden Shed, çoğunlukla Horus, özellikle de Harpocrates ile özdeşleşmiştir.[3] Bir tapınağı, ibadeti, kült merkezi veya ibadet merkezi yoktur. Çoğunlukla sıradan Mısırlıları hastalıktan, talihsizlikten ya da tehlikeden kurtarmaya çalışan bir tanrı olarak bilinirdi.[4][5] Amarna döneminde kişisel dindarlıkta "Kurtarıcı" isimlerinin yükselişi, Akhenaten'in eski Mısır dinini yasaklama girişimlerine sıradan insanların tepkisi olarak yorumlandı. Shed ayrıca Kenan tanrısı Resheph'in bir formu olarak görülmüştür.

Shed, yılanların, aslanların ve timsahların üstesinden gelen genç bir prens olarak tasvir edilebilir.[6]

Shed, bir tür kurtarıcı olarak ihtiyacı olanlar için bir yardımcı olarak görülmüştür. İlahi yardımla bir kişiyi Yeraltı Dünyasından kurtarabileceği veya bir kişinin bu dünyadaki zamanını uzatabileceği düşünülmüştür.[7]

Kaynakça

  1. ^ Wilkinson, Richard H. (2003). The Complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt. Thames & Hudson. p. 135
  2. ^ The Oxford History of Ancient Egypt. OUP Oxford. 2003. s. 306. ISBN 978-0-19-160462-1. 28 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2021. 
  3. ^ The Egyptians: An Introduction. Psychology Press. 2005. s. 210. ISBN 978-0-415-27104-2. 12 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2021. 
  4. ^ Encyclopedia of the Archaeology of Ancient Egypt. Routledge. 2005. s. 610. ISBN 978-1-134-66525-9. 1 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2021. 
  5. ^ The Secret Lore of Egypt: Its Impact on the West. Cornell University Press. 2001. s. 56. ISBN 978-0-8014-3847-9. 
  6. ^ Egyptian Mythology: A Guide to the Gods, Goddesses, and Traditions of Ancient Egypt. Oxford University Press. 2004. s. 195. ISBN 978-0-19-517024-5. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2021. 
  7. ^ Conceptions of God in Ancient Egypt, Erik Hornung, pp. 211–212, 1996 edition, Cornell University Press, 0-8014-8384-0

İlgili Araştırma Makaleleri

Amon, Hermopolitan Ogdoad'ın bir üyesi olarak görünen önemli bir eski Mısır tanrısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mısır mitolojisi</span> Antik Mısırlıların mitleri ve uygulamaları

Mısır mitolojisi, eski Mısır kültürünün inanç yapısını ifade etmek için kullanılır. Eski Mısır'daki yaşamın her yönü, dünyanın yaratılışı ve dünyanın tanrılar tarafından idamesi ile ilgili hikâyelerle metaforlaştırılmıştı. Mısır mitolojisi durağan bir birlik içinde var olan ritmik yapılar olarak nitelendirilebilir. Sonuçlarda çatışma ve gerginlikten ziyade istikrar eğilimi ağır basmıştır.

Atenizm, Antik Mısır'da MÖ 14. yüzyılda görülmüş olan monoteist bir dindir. Semavi dinlere tek bir farkla benzer. Bu dinde cehennem yoktur. III. Amenhotep'in oğlu IV. Amenhotep devrinde yayılmıştır ve 20 yıl boyunca sürmüştür. Ancak onun öldürülmesinin ardından bu inanç terk edilmiştir. Ölümünün ardından yerine geçen firavun ve rahipler onu sapkın firavun ilan etmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Antik Yunanistan'da din</span>

Antik Yunanistan'da din, Antik Yunanistan kökenli alan inançlar, ritüeller ve mitolojinin hem popüler halk dini hem de kült uygulamaları biçiminde toplanmasını kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Atum</span> Mısır tanrısı

Atum veya Atum-Ra, Mısır mitolojisinde diğer her şeyin kendisinden türediği ilksel Tanrı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Tefnut</span> Mısır mitolojisinde nem, çiğ ve yağmur tanrıçası

Tefnut, Antik Mısır mitolojisinde nem, çiğ ve yağmur tanrısıdır. Hava tanrısı Şu'nun hem eşi hem kız kardeşidir. Geb ve Nut'un annesidir.

<span class="mw-page-title-main">Mafdet</span>

Mafdet eski Mısır dininde bir tanrıçaydı. Sık sık bir çitanın derisiyle tasvir edilmiş, Canlıları yılanların ve akreplerin ısırmasına karşı korumuştu. Mısır'ın İlk Hanedanlığı döneminde eski Mısır tanrılarının bir parçasıdır. Mezarından çıkan taş kap parçalarında görüntüsü bulunan ve Palermo Taşı'ndaki bir ithafta adı geçen firavun Den'in hükümdarlığı sırasında öne çıktı. Mafdet, yasal adaletin veya muhtemelen idam cezasının tanrılaştırılmasıydı. Zehirli hayvan karşıtı olarak görülmüştür. Mısır'ın Eski Krallığı'nın Piramit Metinlerinde, güneş tanrısı Ra'yı zehirli yılanlardan koruduğundan bahsedilir.

<span class="mw-page-title-main">Wadj-wer</span>

Wadj-wer, adı " büyük yeşil" anlamına gelen Mısır'ın bereket tanrısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Renenutet</span>

Renenūtet eski Mısır dininde bir beslenme ve hasat tanrıçasıydı. Hasadın önemi, insanların hasat zamanı Renenutet'e birçok teklifte bulunmalarına neden oldu. Başlangıçta, tarikatı Terenuthis merkezliydi. Renenutet bir kobra olarak veya kobra başlı bir kadın olarak tasvir edildi.

Heka eski Mısır'da büyü ve tıbbın tanrılaştırılmasıydı. Adı, "sihir" anlamına gelen Mısırlı bir kelimedir.

<span class="mw-page-title-main">Neper (mitoloji)</span>

Eski Mısır dininde, Neper tahıl tanrısıydı. Kadın meslektaşı tahıl tanrıçası Nepit'ti. Eşi, dokuma tanrıçası Tayet olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Mut (tanrıça)</span>

Maut ve Mout olarak da bilinen Mut, Eski Mısır'da tapılan bir ana tanrıçaydı. Adı, eski Mısır dilinde kelimenin tam anlamıyla anne anlamına geliyor. Mut'un binlerce yıllık eski Mısır kültürü boyunca değişen ve gelişen birçok farklı yönü ve niteliği vardı.

<span class="mw-page-title-main">Aani</span>

Eski Mısır dininde Aani, Mısır tanrısı Thoth için kutsal olan köpek başlı maymundur. Tanrı Thoth için kutsal olan sarı babun'un Mısırlı isimlerinden biridir. Sarı babunun ismi Yunancada "köpek kafası" anlamına gelir

Iah eski Mısır dininde bir ay tanrısıdır. Jˁḥ kelimesi basitçe "Ay" anlamına gelir. Ayrıca Yah, Yah (w), Jah veya Aah olarak da yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sah (tanrı)</span>

Sah, Eski Mısır dininde bir tanrıdır. Orion, Lepus ve bazı komşu takımyıldızlarda bulunan yıldızları kapsayan bir yıldız grubunu temsil ediyordu. Onun eşi, eski Yunan adıyla Sirius yıldızının tanrıçası olarak bilinen Sopdet'ti. Sah, daha önemli bir tanrı olan Osiris ile Sopdet ise Osiris'in eşi Isis ile ilişkilendirildi.

Nehmetawy (nḥm.t-ˁw3ỉ; "ihtiyacı olanları kucaklayan kişi") eski Mısır dininde bir tanrıçadır. Pek tanınmamıştıır. Yılan tanrısı Nehebu-kau'nun veya Thoth'un karısıydı. Hermopolis gibi diğer ibadet yerlerinde görülmüştür. Tasvirleri, genellikle kucağında bir çocuk olan sistrum şeklinde bir başlıkla insan biçimlidir.

<span class="mw-page-title-main">Werethekau</span>

Werethekau eski bir Mısır tanrısıydı. Doğaüstü güçlerin kişileştirilmesi olarak hizmet etti.

<span class="mw-page-title-main">Shai</span>

Shai Mısır mitolojisinde kader kavramının tanrısallaştırılmasıydı. Bir cinsiyet ile ilişkilendirmek için neden olmayan bir kavram olarak, Shai bazen daha olağan erkek olma anlayışından ziyade kadın olarak kabul edildi; bu durumda Shai, Shait olarak anılırdı. Adı, emredilen (olan) anlamına geldiği için onun işlevini yansıtır.

<span class="mw-page-title-main">Horus'un dört oğlu</span>

Horus'un dört oğlu, Antik Mısır dininde dört tanrıdan oluşan bir gruptu. Esasen mumyalanmış bedenlere eşlik eden dört kanopik kavanozun kişileştirmiş halleridir. Kalp, ruhu cisimleştirdiği düşünüldüğü için bedenin içinde bırakılmıştır. Beyin, sadece mukusun kaynağı olduğu düşünüldüğü için metal kancalarla çıkarılıp atılmıştır. Mide, karaciğer, kalın bağırsaklar ve akciğerler çıkarılıp, mumyalanıp kanopik kavanozlara kondu. Mumyalayıcıların bu ritüelden saptığı zamanlar da oldu: 21. Hanedan döneminde iç organları mumyalayıp sardılar ve onları vücuda geri koyup, kanopik kavanozları boş bıraktılar.

<span class="mw-page-title-main">İlahi varlık</span> doğal veya doğaüstü tanrı veya tanrıça, yüce varlık

İlahi varlık, ilahi ya da kutsal kabul edilen doğaüstü varlıklardır. Dinler, taptıkları tanrı sayısına göre sınıflandırılabilir. Politeist dinler birden çok ilahi varlığı kabul ederken, monoteist dinler yalnızca bir tane ilahi varlığı kabul eder. Henoteist dinler, diğer tanrıları inkâr etmeden yalnızca bir ilahi varlığı kabul eder ve diğer inançları aynı ilahi ilkenin farklı yönleri olarak görür. Nonteist dinler, herhangi bir yaratıcıyı reddeder ancak bir panteonu kabul edebilir.