İçeriğe atla

Sezar (unvan)

Julius Caesar büstü

Sezar (Latince: Caesar Kayzar), Jül Sezar'ın ölümünün ardından Roma İmparatorluğu'nda imparatorlara verilen bir ünvan.[1] Tetrarşi döneminde, en yüce ünvan olan Augustus ünvanını taşıyan imparatorun emri altında çalışan alt-imparatorlara Sezar ünvanı verildi. Bu dönemde Sezar ünvanı taşıyan yardımcılar, Augustus'un emri altında halefleri olarak bulunur ve Augustus'un ölümü veya görevi bırakması sonrası onların yerlerine geçip Augustus olurlardı. Esas imparator Augustus'un yokluğunda, Sezar ünvanını taşıyan yardımcılar bazen imparator olarak da anılırlardı ama esas güç Augustus olduğundan ona hesap vermekle yükümlüydüler.[2][3]

Kelime kökenini Roma Cumhuriyeti'nin imparatorluğa dönüşümünde kilit bir rol oynayan Jül Sezar'dan almaktadır. Cumhuriyetin dönüşümünde rol oynayan Roma diktatörü Jül Sezar'ın evlatlığı ve yeğeni Augustus, imparator olduktan sonra Sezar'ı tanrılaştırmış ve cognomen'ini onursal bir ünvan olarak kendi adına eklemiştir. Daha sonraki Roma imparatorları da bu ünvanı benimsemiş ve sezar adı ilerleyen yıllarda bir soyluluk göstergesi haline gelmiştir.

Roma İmparatorluğu ikiye bölündükten sonra doğudaki imparatorlukta zamanla Grekçe hâkim ve resmî dil haline gelmiş,[4] bu süreçte kelimenin Latince orijinal hali caesar'ın okunuşu kaisar (Grekçe: καισαρ) biçimine dönüşmüştür. Bu biçim de İslam dünyası yazınına ve Türkçeye kayser (Osmanlıca: قيصر) biçimiyle girmiş, II. Mehmed'den başlayarak Osmanlı sultanlarının resmî sıfatları arasında kayser-i Rûm şeklinde kendine yer bulmuştur.[5]

Kendilerini Bizans İmparatorluğu'nun mirasçısı olarak addeden Rus hükümdarları da bu ünvanın Rusçalaşmış biçimi olan çar (Rusça: цар) kelimesini kullanmışlardır.[6] Kutsal Roma İmparatorluğu, Avusturya İmparatorluğu ve Alman İmparatorluğu yöneticileri de gerek Latince caesar gerekse de bunun Almancalaşmış hali kaiser ünvanlarını kullanmıştır.[7]

Kaynakça

  1. ^ Gagarin, Michael (2010). The Oxford encyclopedia of ancient Greece and Rome. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0195170726. 
  2. ^ "What Was the Roman Tetrarchy?". thoughtco.com "In 293, the two emperors decide to name additional leaders who could take over for them in the case of their deaths. Subordinate to the emperors was the two Caesars: Galerius, in the east, and Constantius in the west. An Augustus was always emperor; sometimes the Caesars were also referred to as emperors". 14 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2022. 
  3. ^ "The Roman Tetrarchy: An Attempt to Stabilize Rome". historycooperative.org. 3 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2022. 
  4. ^ n.a., n.a. (1991). The Oxford dictionary of Byzantium. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0195046526. 
  5. ^ Somel, Selçuk Akşin (2012). Historical dictionary of the Ottoman Empire (2. bas.). Lanham, Md.: Scarecrow Press. ISBN 978-0810871687. 
  6. ^ Saunders, Robert A. (2019). Historical dictionary of the Russian Federation (2. bas.). Lanham: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-1538120477. 
  7. ^ Lewis, Derek (2016). Historical dictionary of contemporary Germany (2. bas.). Lanham, Md.: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-1442269569. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yasukuni Tapınağı</span>

İmparator Meiji'nin emri üzerine rejimin kuruluş savaşı olan Boshin Savaşı'nda ölenleri kutsayan mabet olarak ilkin Tōkyō Shōkonsha (東京招魂社) adını aldı, akabinde 1879 ismi Yasukuni Jinja olarak değiştirildi. Japonya'nın emperyalist savaşlarında şehit olan askerleri törenlerle bu tapınakta anılırlar.

Augustus, zamanla Latince'de "Majesteleri" anlamını kazanmış bir kelimedir. Dişi hâli Augusta'dır.

<span class="mw-page-title-main">Çar</span> bazı Slav ülkelerinde monarşik unvan

Çar kelimesinin kökeni Sezar'a dayanır. Roma İmparatorluğu yıkıldıktan sonra diğer birçok imparatorluk Roma İmparatorluğu'nun devamı ve Sezar'ın varisi olduğunu iddia etmiş ve tüm Avrupa'da egemenlik hakkı iddia etmiştir. Bu imparatorluklar Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu, Doğu Roma İmparatorluğu (Bizans) ve Rus İmparatorluğu'dur. Osmanlı'da Sezar'ın unvanını ilk Fatih Sultan Mehmet Kayzer-i Rum şeklinde kullanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hafız Esad</span> 5. Suriye devlet başkanı

Hafız Esad veya Hafız Esed, Suriyeli asker ve devlet görevlisidir. 1971'den 2000 yılına kadar Suriye devlet başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Suetonius</span> Romanın en dikkat çeken tarihçisi ve biyografi yazarı

Gaius Suetonius Tranquillus, yaygın adıyla Suetonius, erken Roma İmparatorluk döneminde yaşamış Romalı tarihçiydi. Suetonius'un günümüze ulaşan en önemli eseri, Julius Caesar'dan Domitianus'a kadar 12 Roma hükümdarının biyografilerinden oluşan De vita Caesarum eseridir. Suetonius'un diğer eserleri Roma'da günlük yaşam, siyaset, hitabet ve şairler, tarihçiler ve gramerciler gibi ünlü yazarların yaşamlarını konu almaktadır. Bu kitaplardan bazıları kısmen günümüze ulaşabilmiş olsa da, büyük kısmı kaybolmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Finlandiya tarihi</span>

Finlandiya tarihi günümüzde Finlandiya Cumhuriyeti'nin sınırları içinde kalan bölgelerin tarih öncesi zamanlardan günümüze kadar süregelen tarihidir.

<span class="mw-page-title-main">Cisalpina Galya</span>

Cisalpine Galya ; "Alpler'in bu tarafındanki Galya" anlamına gelir.) Günümüzde İtalya topraklarında bulunan ve antik dönemde Kuzey İtalya'daki bir coğrafi bölgeye karşılık gelen, sonradan Roma Cumhuriyeti döneminde eyalet yapılan Kelt nüfusunun çoğunlukta olduğu bölge. Bazen Gallia Citerior, Provincia Ariminum ya da Gallia Togata olarak adlandırılır. Gallia Transpadana, Po ve Alpler arasında kalan Cisalpine Galya'yı ifade etmek için kullanılır. Eyalet, MÖ 73 yılında Spartacus'a bağlı isyancı güçlerin Eyalet Valisi Gaius Cassius Longinus'a bağlı Lejyonlarca yenildiği Mutina kentinden yönetilirdi.

Sextilis, yılın altıncı ayının Roma takvimindeki Latince orijinal adı. MÖ 8 yılında Roma İmparatorluğunun ilk imparatoru Augustus onuruna Ağustos olarak yeniden adlandırılmıştır. Bu ayın seçilmesinin nedeni Temmuz ayından sonra geliyor olması ve Augustus'un hayatındaki bazı önemli olayların bu ayda meydana gelmiş olması olarak gösterilir: Pharsalus savaşı, Aktium savaşı ve Kleopatra ve Marcus Antonius'un ölümleri gibi. Ayrıca bu ayda yeğeni doğmuş ve yine Augustus'un kendisi de bu ayda ölmüştür. Bu ayın, Augustus'un Sezar'ın ayındaki gün sayısı kadar gün istemesinden dolayı 31 gün çektiği orta çağda çıkan bir uydurmadır. Sextilis, Jül Sezar zamanında bile 31 güne sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Kafkasya İmamlığı</span> Kafkas islam devleti

Kafkasya İmamlığı veya Kuzey Kafkasya İmamlığı, bugünkü Çeçenya, Dağıstan topraklarında Dağıstan imamları tarafından kurulmuş devlet. Kafkasya Savaşı'nda Rus İmparatorluğu'na karşı savaşmıştır.

Çin-Tayvan anlaşmazlığı, Asya kıtasına yayılan Çin Halk Cumhuriyeti ve Tayvan adasına yayılan Çin Cumhuriyeti arasındaki hükümranlık sorunudur.

Gymnasium veya jimnazyum ya da eski dildeki kullanımıyla jimnaz, İsviçre, Hollanda, İsveç, Avusturya ve Almanya ile bazı diğer ülkelerde bulunan, öğrencileri üniversiteye hazırlayan okul türü. Türkiye'de lise seviyesinin üstündedir. Gymnasium'a girebilmek için ders notlarının iyi olması şartı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Tayvan'ın siyasi durumu</span>

Tayvan'ın siyasal durumu, Çin İç Savaşı’nın sonucu olarak Çin Halk Cumhuriyeti ile Çin Cumhuriyeti arasında ortaya çıkan çatışma ile ilgilidir. Bu çatışma Tayvan adası, Tayvan’a ait olan adalar ve tarihi olarak Fujian, Guangdong ve Hainan eyaletlerine ait olan adaların statüsü hakkındadır.

<span class="mw-page-title-main">Kirill Moskalenko</span>

Kirill Moskalenko, Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Mareşali.

Gaius Julius Caesar şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Sebastokrator</span>

Sebastokratōr, Geç Bizans İmparatorluğu kıdemli saray ünvanıdır. Ayrıca İmparatorluğun komşusu ve etkisindeki devletlerde de kullanılmıştır. Sebastokratores karısına verilen dişil ünvan sebastokratorissa, sebastokratitsa idi.

Batı Cermen dilleri, Cermen dillerinin üç kolundan en büyüğüdür ve Almanca, İngilizce, Felemenkçe, Afrikaanca, Frizce ve Yidiş gibi dilleri içerir. Cermen dillerinin diğer iki kolu ise Kuzey Cermen dilleri ve Doğu Cermen dilleridir.

<span class="mw-page-title-main">Bizans bürokrasi ve aristokrasisi</span> Bizans İmparatorluğu hükûmeti

Bizans İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu'ndan miras kalan karmaşık bir aristokrasi ve bürokrasi sistemine sahipti. Hiyerarşinin zirvesinde imparator duruyordu; ancak "Bizans bir cumhuriyetçi mutlak monarşiydi ve ilahi haklara sahip bir monarşi değildi". İmparatorluk verasetiyle ilgili yazılı yasalar yoktu ve Roma Cumhuriyeti hiçbir zaman resmen kaldırılmadı, bu nedenle İmparator, hem Senato (Synkletos) hem de Ordu tarafından resmi olarak seçilmeliydi. Gerçekte, Senato yetkisi zamanla ciddi şekilde kısıtlandı ve Ordu pratikte seçim konusunda tekel konumuna geçti. Ayrıca, yarı cumhuriyetçi bir varlık iken, İmparatorlar genellikle çocuklarının halefini dolaylı yollarla, örneğin onları ortak imparator olarak atamak gibi, sağlamayı başardılar. Yazılı veraset kanunlarının ve usullerinin yokluğu ve İmparatorluğun askerileştirilmiş devleti, çok sayıda darbe ve isyana yol açarak, Malazgirt yenilgisi gibi birçok feci sonuçlara yol açtı.

Katolik Kilisesi veya Roma Katolik Kilisesi, ruhanî başkanı Roma Başpiskoposu (Papa) olan, en fazla cemaate sahip Hristiyan mezhebi. Dünyada yaklaşık 1,2 milyar mensubu vardır. Katolikler yoğun olarak Güney Amerika'da ve Avrupa'nın güneyinde bulunurlar.

<span class="mw-page-title-main">Nicolau Nasoni</span>

Nicolau Nasoni, çoğunlukla Portekiz'de eser veren İtalyan Barok ve Rokoko sanatçısı ve mimarı.

<span class="mw-page-title-main">III. Magnus (İsveç kralı)</span> İsveç kralı (1240-1290; hd. 1275-1290)

III. Magnus, 1275'ten 1290'daki ölümüne kadar İsveç kralı. Magnus, en çok yüksek lord, şansölye ve mareşalden oluşan Diyar Konseyi'ni kurması ve İsveç topraklarını kilise topraklarını da kapsayacak şekilde genişletmesiyle tanınır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.