İçeriğe atla

Seyyid Haşim Bey

Seyyid Haşim Bey
Meclis-i Mebûsan
4. ve 5. Dönem Mebusu
Görev süresi
18 Nisan 1912 - 21 Aralık 1918
Seçim bölgesi1912Hama
1914Hama
Kişisel bilgiler
Doğum 17 Mayıs 1882(1882-05-17)
Humus, Osmanlı Devleti
Ölüm 7 Ekim 1917 (35 yaşında)
Zürih, İsviçre

Seyyid Hâşim Bey, Osmanlı hukukçu ve siyasetçi.

Hayatı

Ailesi

Seyyid Haşim Bey, 17 Mayıs 1882 günü Humus'ta doğmuştur. Babası, Beylerbeyi'nde bulunan Bedevi Dergahı'nın şeyhi Seyyid Said Efendi, annesi ise Zeynep Hanım'dır. Seyyid Said Efendi, İmam Zeynel Abidin soyundan gelmektedir. Seyyid Haşim Bey'in Nesib, Eşref, Mahmud Ratib, Cafer ve Abdülmuttalib isimli beş erkek, Suad ve Seniha isimli iki kız kardeşi vardır. Ağabeyi Nesib Bey, Darülfünun Hukuk Fakültesi'nin Hukuk-ı Medeniye, hem de Süleymaniye Medresesi'nin usul-i Fıkıh dersleri müderrisidir, babasının ölümünden sonra şeyhlik makamına oturmuştur ayrıca Dârü'l-Hikmeti'l-İslâmiye üyesidir. Ağabeyi Eşref Bey, Osmanlının son devirlerinde kaymakamlık, mülkiye müfettişliği ve mutasarrıflık; Cumhuriyet döneminde valilik görevleri yapmıştır, Kurtuluş Savaşı'daki hizmetleri nedeni ile TBMM tarafından Beyaz Şeritli İstiklâl Madalyası ile taltif edilmiştir. Ağabeyi Mahmud Ratib Bey, Nesib Bey'in ölümünden sonra, dergahın son postnişini olmuştur.[1]

Eğitimi

İbtidaiye ve Rüştiye'de aldığı eğitimin ardından 1904 yılında Mekteb-i Sultani'den mezun olmuştur. 1909 yılında Mekteb-i Hukuk'tan mezun olmuştur. Açılan imtihanda başarı göstererek, tahsilini tamamlamak maksadıyla, Adliye Nezâreti tarafından 1909'da Paris'e gönderilmiştir. Eğitim hayatını üç yıl kadar süren Paris Hukuk Fakültesi'ndeki bu son evre ile 1912-1913 yıllarında tamamlamıştır.[1]

Siyasi hayatı

Seyyid Haşim Bey Paris'te talebe iken Meclis-i Mebusan II.(4) döneminde İttihad ve Terakki'den Hama mebusu seçilmiştir. 8 Haziran 1912 günü yapılan oturumda Paris'teki sınavlarından dolayı Temmuz ayının sonuna kadar izinli sayılması uygun bulundu. Meclisin son birleşim tarihi ise 5 Ağustos 1912 idi. Bu birleşimde alınan kararla Meclis tatil edilmiştir. Seyyid Haşim Bey, 19 Ağustos 1913 tarihinde Şûrâ-yı Devlet üyeliğine atanmıştır. Bu arada ilk olarak Mekteb-i Mülkiye'de, sonrasında Hukuk Fakültesi'nde Usul-i Muhâkemât-ı Hukûkiye dersleri vermiştir. Hukuk Fakültesi'nde, ölümüne kadar devam edeceği muallimlik görevine Hukuk-ı İdare dersi de eklenmiştir.[1] 1 Aralık 1914'te Umur-u Mahalliyye-i Vilâyat Müdüriyeti'ne (Mahalli İdareler Müdürlüğü) atanması nedeniyle istifa eden Atıf Bey'in yerine III.(5) döneminde Burdur mebusu seçilmiştir.[2] Böylelikle iki yıldan fazla süren Şûrâ-yı Devlet üyeliği sona ermiştir.[1]

Ölümü

7 Ekim 1917 tarihinde tedavi gördüğü kanser nedeniyle Zürih'te ölmüştür. Öldüğünde henüz 35 yaşındaydı.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e Mahmud Esad Kalıpçı (Güz 2010). "Nağmesi Yarıda Susan Erganun: Son Dönem Osmanlı Hukukçularından Seyyid Haşim Bey" (PDF). Türk Hukuk Tarihi Araştırmaları, 10. ss. 77-105. 13 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Haziran 2021. 
  2. ^ Yazıcı, Sibel (2018). Osmanlı Meclis-i Mebusanı ve Faaliyetleri (1914-1918) (PDF) (Doktora). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstütüsü Tarih Anabilim Dalı. s. 38. 16 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Mart 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Celalettin Arif</span> Türk siyasetçi ve diplomat

Celalettin Arif, İstanbul Barosu'nun eski başkanlarından olan Celalettin Arif, TBMM'nin kurulması ile birlikte yürütme görevi verilen I. İcra Vekilleri Heyeti ve (ismen) II. İcra Vekilleri Heyeti'nde Adliye Vekilliği ve TBMM 1. Dönemde Erzurum milletvekilliği yapmış hukukçu ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Ferit Tek</span> Türk politikacı

Ahmet Ferit Tek, Türk siyasetçi, diplomat, fikir adamı.

<span class="mw-page-title-main">Ata Atalay</span> Türk siyasetçi

Ata Bey ya da Ataullah Bey (Atay) (d. 1882, Nevşehir - ö. 1 Ocak 1931, Ankara), Osmanlı Meclis-i Mebûsanı'nın son döneminde ve TBMM'nin ilk üç döneminde Niğde milletvekilliği yapmış, ayrıca iki dönem Dahiliye Vekilliği (İçişleri Bakanlığı) görevini yürütmüş bir siyasetçi ve idarecidir.

<span class="mw-page-title-main">Musa Kazım Onar</span>

Musa Kazım Onar, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Seyyid Bey</span>

Seyyid Bey, Türk hukukçu, siyasetçi ve yazar. Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nın 1., 2., 3. Dönem İzmir ve 22 Ekim 1916'da Ayan Âzâsı, II. Dönem İzmir Milletvekili ve V. İcra Vekilleri Heyeti ile 1. TC Hükûmeti'nde Adalet Bakanı olarak görev yapmış, hilafetin kaldırılmasında kilit bir rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mazhar Müfit Kansu</span> Türk siyasetçi

Ahmet Mazhar Kansu, Türk devlet adamı, vali, milletvekili ve yönetici.

<span class="mw-page-title-main">Meclis-i Mebûsan 3. dönem mebusları listesi</span>

Meclis-i Mebûsan 3. dönem mebusları listesi, 1908 Osmanlı genel seçimleri ile Meclis-i Mebûsan'a seçilen mebusların tam listesidir. 17 Aralık 1908 - 18 Ocak 1912 tarihleri arasında görev yaptı.

1914-1918 Osmanlı Meclis-i Mebusanı, Bâb-ı Âli Baskını sonrası 1914'te tek parti düzeninde seçime gidildi ve V. Meclis-i Mebûsan 87 sandalyenin tamamını İttihat ve Terakki kazandı. Bu Meclis I. Dünya Savaşı boyunca görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Şeref Özkan</span>

Mustafa Şeref Özkan Türk siyasetçi.

Mahmud Esad Efendi, Osmanlı hukukçusu, yazar ve devlet adamı.

Mehmet Ali Bey şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Halil Menteşe</span>

Halil Menteşe, Osmanlı Devleti'nin son yıllarında Hariciye Nazırı ve Meclis-i Mebusan başkanı olarak, Cumhuriyet döneminde IV. ve V. dönem bağımsız İzmir milletvekili olarak görev yapmış bir siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Tevfik Biren</span> Türk devlet adamı

Mehmet Tevfik Biren ya da Mehmed Tevfik Bey, Osmanlı Devleti'nin son döneminde Nazırlık ve Valilik gibi yüksek düzeylerde görev yapmış bir devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Nail Bey</span> Osmanlı siyaset ve devlet adamı

Mustafa Nail Bey, Osmanlı devlet adamı. II. Meşrutiyet'in ilanından sonra kısa bir süre maarif nazırlığı yapmış ve bu süre içinde daha sonraki İkinci Meşrutiyet eğitiminin temellerini atmıştır.

Mehmed Rifat Paşa, Osmanlı Devleti'nin son yıllarında hizmet vermiş bir devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Veli Saltıkgil</span> Türk siyasetçi

Veli Saltıkgil ya da Veliddin, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi</span> Ankara Üniversitesine bağlı fakülte

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, Ankara Üniversitesi Cebeci Yerleşkesi'nde eğitim ve öğretim veren, Ankara Üniversitesine bağlı bir fakültedir. Osmanlı Devleti döneminde sivil yönetici sınıfını yetiştirme amacıyla açılmış ve Türkiye'de siyaset bilimi ve iktisadın birçok alanında yükseköğrenim sağlayan ilk kurumdur.

Nesim Mazliyah veya Masliyah Efendi, Osmanlı Yahudi hukukçu ve Meclis-i Mebûsan I.(3), II.(4) ve III.(5) dönem mebusu.

<span class="mw-page-title-main">Bedros Hallaçyan</span>

Bedros Hallaçyan Efendi,, Osmanlı Ermeni siyasetçi.

Hüseyin Haşim Sanver, Türk bürokrat.