İçeriğe atla

Seyit Onbaşı

Seyit Onbaşı
Seyit Onbaşı
LakabıMehmed Oğlu Seyid[not 1]
DoğumEylül 1889
Manastır (Kocaseyit) köyü, Havran, Balıkesir, Osmanlı Devleti
Ölüm1 Aralık 1939
(50 yaşında)
Manastır (Kocaseyit) köyü, Havran, Balıkesir, Türkiye
BağlılığıOsmanlı İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğu (1909-1918)
 Türkiye (1922-1923)
Hizmet yılları1909-1918
Rütbesi Onbaşı
Çatışma/savaşlarıBalkan Savaşları
Çanakkale Savaşı
Türk Kurtuluş Savaşı
ÖdülleriHarp Madalyası
Sonraki işiOdunculuk ve kömürcülük
Vikisöz'de Seyit Onbaşı ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.

Seyit Ali Çabuk veya bilinen adıyla Seyit Onbaşı (Eylül 1889 - 1 Aralık 1939), I. Dünya Savaşı'nda Çanakkale Cephesi'nde çarpışan Türk asker.

I. Dünya Savaşı sırasında Çanakkale cephesinde Rumeli Mecidiye Tabyası görev yaptığı sırada, top mermilerini sırtlayarak kundağına yerleştirmeyi başarmış ve Birleşik Krallık'a ait Ocean Zırhlısı'nı dümenden vurarak kontrolden çıkmasına ve bir mayına çarpıp batmasına sebep olmuştur. Seyit Onbaşı'nın yaşadığı bu gerçek olayın anlatısı, halk muhayilesi içinde efsanevi bir anlatıya dönüşmüştür.[1]

Yaşamı

1889 yılının Eylül ayında Balıkesir'in Havran ilçesi Manastır (sonraki adı Çamlık, şimdiki adı Koca Seyit) köyünde dünyaya geldi. Babası Abdurrahman, annesi Emine idi.

1909 yılında Osmanlı Ordusu'na katıldı. Balkan Savaşı'nda çarpıştı. I. Dünya Savaşı'nın başlaması ile 1914 yılında Çanakkale Cephesi'nde topçu eri olarak göreve başladı.

Çanakkale Boğazı'ndan geçerek İstanbul'a gitmek isteyen Müttefik donanması 18 Mart 1915'te Anadolu ve Rumeli hattındaki tabyalara yoğun bombardıman yaptıkları sırada Rumeli Mecidiye Tabyasında görevliydi. Bombardıman sırasında düşman gemilerinden atılan bir mermi Seyit Ali'nin bataryasında cephaneliğe isabet edip havaya uçurdu; bataryadaki erlerden on dördü hayatını kaybetti, yirmi dördü ise yaralandı. Sadece Seyit Ali ile Niğdeli Ali[not 2][2] isimli arkadaşı yara almadan kurtulmuşlardı.[3] Bataryanın toplarından sadece bir tanesi kullanılabilir hâlde idi.[3]

Türk topçusunun yoğun karşı ateşi ve daha önceden Nusret mayın gemisinin yerleştirdiği mayınlar saldırıyı püskürttü. Müttefik donanmasının başındaki Amiral De Robeck, saat 17.50 sırasında yavaş yavaş Boğaz'a doğru donanmanın yol almasını istedi. Bombardıman sırasında Rumeli Mecidiye Tabyasında çalışır durumda tek top kalmıştı. Topun mermi kaldıran kaldıraç kısmı bozulduğu için Seyit Ali, yanındaki arkadaşı Niğdeli Ali'nin yardımıyla sırtına bir mermi yüklenmiş ve karşısındaki gemiye ateş etmiştir.[4][5] Üçüncü atışında İngilizlerin en büyük savaş gemilerinden olan HMS Ocean adlı gemiyi dümen donanımından (arkadaki pervaneden) vurdu. Atılan top, geminin su kesiminin altına isabet ederek geminin yan yatmasına neden oldu. Gemi kontrol edilemez bir hâle geldiğinden dolayı Nusret mayın gemisinin döktüğü mayınlardan birine çarptı.[6] Ocean zırhlısı, kimi kaynaklarda saat 18.00 civarında kimi kaynaklarda ise 22.00 civarında Eskihisarlık diye bilinen bugün Çanakkale Şehitler Anıtı'nın bulunduğu alanın karşısında sulara gömüldü ve Müttefik donanması Çanakkale'den ayrıldı.[4] Seyit Ali'ye ödül olarak onbaşılık ünvanı verildi.

Seyit Onbaşı'nın o gün kaldırdığı top mermilerinin ağırlığı hakkında çeşitli kaynaklarda farklı bilgiler bulunur.[7][not 3] Bazı kayıtlarda 276 kg olarak geçen top mermisinin aslında 215 kg ağırlığında olduğu, Osmanlı döneminde Almanya ile olan ağırlık birimi farkından dolayı, merminin ağırlığının sehven 215 okka (yaklaşık 276 kg) olarak kayıtlara geçtiği düşünülür.[7] Mecidiye Tabyası'nda sergilenen savaştan kalma top mermisini hassas kantarla tartan araştırmacılar, Seyit Onbaşı'nın sırtladığı net kütlenin 215 kilogram olduğunu belirlemiştir.[8]

Ocean zırhlısını batıran top atışından sonra Müstahkem Mevki Komutanı, Seyit Ali Onbaşı'dan top mermisi sırtında fotoğraf çekilmesini istemiş, ancak Seyit Ali Onbaşı ne kadar zorlansa da top mermisini kaldıramamıştır. Bunun üzerine Harp Mecmuası için ancak tahta bir mermi maketiyle fotoğraf çekilebildi.[9] Fotoğraf, Harp Mecmuası'nın ikinci sayısında yayımlandı. Nisan başlarında 19. Fırka Tümen Komutanı Mustafa Kemal, onu Bigalı köyündeki karargâhında konuk etti.

1918 yılında terhis olup köyüne dönen Seyit Ali, ormancılık ve kömürcülük işlerine devam etti. İlk evliliğini yaptığı eşi Emine'den Ayşe (1911) ismindeki ilk kızı savaştan önce dünyaya gelmişti. İkinci kızı Fatma 1922 yılında doğdu. Kurtuluş Savaşı sırasında tekrar orduya çağrıldı ve 26 Ağustos 1922'de başlayan Büyük Taarruz'a katıldı.

Seyit Ali, ilk eşi Emine Hanım'ı kaybettikten sonra ikinci evliliğini Hatice Hanım ile yaptı. Bu evlilikten Ramazan, Osman, Abdurrahman isminde üç oğlu oldu.[10] 1934'te Balıkesir’den de Çanakkale’ye giderken Havran'da konaklayan cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk ile görüştü. Soyadı Kanunu ile Çabuk soyadını aldı.

Ömrünün son yıllarında bir süre zeytinyağı fabrikasında hamallık, daha sonra ayakkabı yamayarak geçimini sağladı.[10] 1 Aralık 1939'da zatürre hastalığı yüzünden hayatını kaybetti.[10]

Anıtlar

Kilitbahir sınırındaki (üstte) ve Tarsus'taki Nusret Mayın Gemisi Kültür Parkı'nda yer alan Seyit Onbaşı heykelleri
 
Kilitbahir sınırındaki (üstte) ve Tarsus'taki Nusret Mayın Gemisi Kültür Parkı'nda yer alan Seyit Onbaşı heykelleri
Kilitbahir sınırındaki (üstte) ve Tarsus'taki Nusret Mayın Gemisi Kültür Parkı'nda yer alan Seyit Onbaşı heykelleri

Ölümünden sonra köyünün adı "Kocaseyit" olarak değiştirilmiştir.[11] Mezarının bulunduğu yere tüm şehitleri temsilen 2006 yılında Koca Seyit Anıtı yaptırılmıştır.[12] Anıt alanı içinde Koca Seyit heykeli, Atatürk heykeli, anıt, müze ve savaş topu yer alır.[11] Anıt, Tankut Öktem tarafından projelendirilmiş, Öktem'in ölümü nedeniyle ailesinden Pınar Öktem Doğan ve Oylum Öktem İşözen tarafından tamamlanmıştır.[11]

Seyit Ali'nin kahramanlığını sembolize etmek üzere heykeltıraş Hüseyin Anka Özkan tarafından bronz ve tuzdan yapılmış bir heykeli Kilitbahir köyü sınırında, kendisi ile özdeşleşen Rumeli Mecidiye Tabyası'nın bulunduğu yere 1996 yılında dikilmiştir. Heykel, Seyit Ali'yi top mermisini sırtında değil, kucağında taşır şekilde gösterdiği gerekçesiyle 2006 yılında kaldırıldı. Kasım 2010'da yeniden Mecidiye Tabyası'na yerleştirildi.[13][14] Seyit Ali'yi askerî kıyafetlerle başında kabalak denen takke ile ve mermiyi sırtında taşırken tasvir eden ve daha sonra bronz kaplanmak üzere heykeltıraş Eray Okkan tarafından fiber epoksi polyester ve çini birleşimi malzemeyle yapılan 4 metrelik bir heykel ise Eceabat ilçesinde bir parka yerleştirilmiştir.[15]

Adı verilen yerler

Seyit Onbaşı'nın adı ölümünden sonra köyüne verilmiş; "Çamlık" olan isim Kocaseyit olarak değişmiştir. Ayrıca Edremit, Burhaniye, Havran ilçeleri arasında bulunan Balıkesir- Körfez Havalimanı'nın adı 2012 yılında "Seyit Onbaşı Havalimanı" olarak değiştirilmiştir.[16]

Romanlar

Seyit Onbaşı anlatısına Çanakkale Savaşı'nı konu alan birçok romanda yer verilmiştir. "Tarihe Sığmayan Destan Çanakkale (Mehmet Kaplan, 2003) romanı içinde Seyit Onbaşı "Koca Seyit" adıyla anılır. "Çanakkale Mahşeri" (M. N. Özdemir, 1998) romanında Seyit Onbaşı'nın savaş anında insanüstü bir güçle top mermisini sırtlayıp topun ağzına sürmesinden başka, savaştan sonra top mermisini yerinden bile oynatamaması da konu edilmiştir. "Zulüm Dağları Aşar - Çanakkale İçinde" (Rahmi Özen, 2000) adlı romanda anlatıya yer verilir; ancak kahramana "Yahya Çavuş" adı verilmiştir. "Çanakkale'de Çocuklar da Savaştı" (Sevinç Koçak & Salim Koçak, 2006) romanında da top mermisini sırtlayıp kaldıran kahramanın ismi "Seyit Ali Çavuş" olarak verilmiştir. "Çanakkale Askerine Rütbe Gerekmez" (Sezen Özol, 1988) adlı romanda Seyit Onbaşı anlatısı gerçeğe yakın olarak yer bulmuştur.[1]

Notlar

  1. ^ Mehmed oğlu Seyid. Harp Mecmuası, Sayı: 2, Kânûn-ı evvel 1331 (1915)
  2. ^ Kürkçü köyü nüfusuna kayıtlı bulunan Ali Uğur olduğu düşünülür.
  3. ^ Çeşitli kaynaklarda merminin ağırlığı 275kg. olarak yazar. Kimi araştırmacılar, Seyit Onbaşı'nın kaldırdığı merminin Harp Mecmuası Kasım 1915 1'inci sayısındaki bilgiye göre 215 kıyye, parantez içinde 275kilo olarak belirtildiği ancak Genelkurmay Harp Tarihi Başkanlığı'nın Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi kitabındaki bilgilere 276kilogramlık mermi kullanılmadığına dair açıklama yapmıştır

Kaynakça

  1. ^ a b Yılmz, Bora. "Metinlerarası İlişkiler Bağlamında Çanakkale Savaşları'nı Konu alan Romanlar ve Çanakkale Savaşları ile İlgili Anlatılar". Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, Yıl 2017. 12 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2021. 
  2. ^ Güllü, Adnan. "Tarihimizde az bilinen konular". Marasgundem.com 8 Eylül 2020. 1 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2021. 
  3. ^ a b "Koca Seyit'in Öyküsü". Bianet.org, 22 Şubat 2002. 4 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2021. 
  4. ^ a b Akalın, Durmuş. "Birinci Dünya Savaşı'nda Çanakkale Savaşı". Belgi dergisi, Sayı 10, Yıl 2015. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2021. 
  5. ^ "Niğdeli Ali hakkında bilinenler yanlışmış". Borhaber.net 27 Haziran 2013. 29 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2021. 
  6. ^ "Ocean Zırhlısı Batıyor". Hürriyet. 18 Mart 2015. 16 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2015. 
  7. ^ a b "Seyit Onbaşı'nın taşıdığı mermi kaç kilogramdı?". 3 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "Seyit Onbaşı'nın sırtladığı top mermisinin ağırlığı net 215 kilo". Demirören Haber Ajansı. 3 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2015. 
  9. ^ Taşkıran, Cemalettin. "18 Mart Çanakkale Deniz Savaşı". Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Sayı 73. 1 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2021. 
  10. ^ a b c "Kocaseyit". Havran Kaymakamlığı web sitsi. 24 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2021. 
  11. ^ a b c "Çanakkale Kahramanı Koca Seyit". Havran Belediyesi web sitesi. 15 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2021. 
  12. ^ Çakır, Bünyamin. "Koca Seyit'le Atatürk'ün iki buluşması". Sarantalikoylum.com sitesi, 28 Ocak 2021. 1 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2021. 
  13. ^ "Seyit Onbaşı'da başa dönüldü". Milliyet.com.tr. 1 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2021. 
  14. ^ Küçükduru, Ersan. "Bu heykel olmadı". Hurriyet.com.tr 21 Mart 2006. 1 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2021. 
  15. ^ "Seyit Onbaşı heykeli yine yer değiştirdi". Cnnturk.com, 17 Mart 2010. 1 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2021. 
  16. ^ "Körfez Havalimanı'nın İsmi, 'Balıkesir Koca Seyit Havalimanı' Oldu". Haberler.com 28 Haziran 2012. 1 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2021. 

Ayrıca bakınız

  • Çanakkale Deniz Savaşları

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çanakkale Savaşı</span> I. Dünya Savaşında, 1915–1916 yıllarında Osmanlı İmparatorluğu ile İtilaf Devletleri arasında yapılan savaş

Çanakkale Savaşı veya Çanakkale Muharebeleri, I. Dünya Savaşı sırasında 1915-1916 yılları arasında Gelibolu Yarımadası'nda Osmanlı İmparatorluğu ile İtilaf Devletleri arasında yapılan deniz ve kara muharebeleridir. İtilaf Devletleri; Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'u alarak İstanbul ve Çanakkale boğazlarının kontrolünü ele geçirmek, Rusya ile güvenli bir erzak tedarik ve askeri ikmal yolu açmak, başkent İstanbul'u zapt etmek suretiyle Almanya'nın müttefiklerinden birini savaş dışı bırakarak İttifak Devletleri'ni zayıflatma amaçları ile ilk hedef olarak Çanakkale Boğazı'nı seçmişlerdir. Ancak saldırıları başarısız olmuş ve geri çekilmek zorunda kalmışlardır. Kara ve deniz savaşı sonucunda iki taraf da çok ağır kayıplar vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Havran</span> Balıkesir ilçesi

Havran, Balıkesir ilinin Körfez bölgesinde bir ilçesidir. Höşmerim, Leblebisi ve Çanakkale kahramanı Koca Seyit ile tanınır. Deniz'e kıyısı yoktur. Bu açıdan turizm komşu ilçelerle kıyaslandığında fazla gelişmemiştir. Zeytincilik başlıca ekonomik faaliyettir. Ayrıca narenciye olarak mandalina ve süt sektörü gelişmiştir. İlk dönemlerden beri altın madenciliği yapılan bölgede, hâlen bu madencilik faaliyeti sürmektedir. Tarihsel olarak da konaklarıyla meşhurdur. Bir dönem adı baraj inşaatından etkilenen 20.000 nüfuslu yarasa kolonisiyle anılmıştır.

Osmanlı donanması, Osmanlı Devleti'nin askerî deniz gücü. XIV. yüzyılda kuruldu. Osmanlı Devleti, 1323 yılında Karamürsel'i fethederek denize ulaştı, Kara Mürsel komutasında ilk donanma oluşturuldu ve Kocaeli'nde yapılan savaşlarda denizden destek sağlandı. 1327 yılında Karamürsel'de ilk Osmanlı tersanesi kuruldu ve böylece deniz gücünün kurumsallaşma çalışmaları başladı. Osmanlı donanmasında hiyerarşik sisteme geçildi, ilk Derya Beyi, Kara Mürsel Bey oldu. 1337 yılında Kocaeli ele geçirildi; böylece 1353 yılında gerçekleşecek olan Rumeli'ye geçişin önü açıldı. Bundan sonra donanmanın merkezi sırasıyla İzmit, Gelibolu ve son olarak da İstanbul oldu.

<span class="mw-page-title-main">Çanakkale Savaşı deniz harekâtları</span> Çanakkale Savaşındaki deniz harekâtları

Çanakkale Savaşı deniz harekâtları, I. Dünya Savaşı'nda İtilaf Devletleri'nin Birleşik Filo ile savunmada kalan Osmanlı İmparatorluğu kara topçusu arasında 19 Şubat 1915'ten 18 Mart 1915'e kadar Çanakkale Boğazı'nda yapılan bir dizi deniz operasyonudur. Birleşik Filo'nun Çanakkale Boğazı'na karşı yaptığı 18 Mart tarihli en geniş kapsamlı saldırı, harekâtın son operasyonudur ve birçok kaynakta 18 Mart Deniz Savaşı olarak geçmektedir.

<i>Nusret</i>

Nusret, I. Dünya Savaşı Çanakkale Deniz Savaşlarında büyük bir başarı göstermiş olan mayın gemisidir. Malatya Arapgirli Cevat Paşa'nın emriyle Osmanlı Donanması ve Türk Deniz Kuvvetleri'nde hizmete giren mayın dökücü gemi. Asıl ismi Nusrat olan ama zamanla Nusret olarak kullanılan gemi, 1911 yılında Almanya'nın Kiel şehrinde kızağa çekildi ve 1913 yılında Osmanlı Donanması'na katıldı.

Yarhisar, Osmanlı Devleti'nde Donanma Cemiyeti tarafından 1907 yılında Fransa'dan satın alınan, Durandal sınıfı temel alınarak tasarlanmış dört Samsun sınıfı muhripten biridir. 1907'de Osmanlı donanmasına katılan muhrip, 1911-1912'de gerçekleşen Trablusgarp Savaşı'nda Osmanlı filosunun geri kalanı gibi İtalyanlarla aktif bir çatışmada yer almadı. 1912-1913'te Balkan Savaşları esnasında Varna Deniz Muharebesi, İmroz Deniz Muharebesi ve Mondros Deniz Muharebesi gibi tüm önemli çatışmalarda yer aldı, ayrıca devriye görevlerinde bulundu. I. Dünya Savaşı'nda özellikle Marmara Denizi'nde eskort ve önleme görevlerinde yer aldı. Marmara'ya giren Müttefik Devletler denizaltılarıyla birçok çatışmaya girdi. 3 Aralık 1915'te tarihinde Yalova açıklarında Birleşik Krallık'ın E11 denizaltısı tarafından torpidolanarak batırıldı. Bu olayda 7 subay ve 33 er öldü. Birleşik Krallık denizaltısı geminin kalan mürettebatını denizden alarak bir Osmanlı yelkenlisine teslim etti.

Samsun, Osmanlı İmparatorluğu tarafından 1907 yılında Fransa'dan satın alınan dört "Durandal" sınıfı muhripten biridir. Gemi, Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı esnasında Osmanlı donanmasında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Tankut Öktem</span> Türk heykeltıraş

Tankut Öktem, Türk heykeltıraştır.

<span class="mw-page-title-main">Çanakkale Müstahkem Mevkii Komutanlığı</span> Askeri birlik

Çanakkale Müstahkem Mevkii Komutanlığı, Çanakkale Boğazı'nın özellikle denizden yapılacak saldırılara karşı savunulması için kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İmroz Deniz Muharebesi (1912)</span>

İmroz Deniz Muharebesi ya da Elli (Seddülbahir) Deniz Muharebesi, Birinci Balkan Savaşı sırasında 16 Aralık 1912 tarihinde Seddülbahir Burnu ve İmroz adası açıklarında Osmanlı ve Yunan deniz güçleri arasında meydana gelmiştir. Osmanlı donanması bu harekât ile Çanakkale Boğazı çıkışındaki Yunan ablukasını kırmayı amaçlamaktaydı. Yunanların Pavlos Kunduriotis komutasındaki bir zırhlı kruvazör, üç ön dretnot ve dört muhribinin; Osmanlıların Ramiz Numan Bey komutasındaki iki ön dretnot, iki zırhlı korvet, bir kruvazör ve dört muhribi ile karşı karşıya geldiği deniz muharebesi, Balkan Savaşları boyunca gerçekleşen en büyük deniz çatışmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mondros Deniz Muharebesi</span>

Mondros Deniz Muharebesi 18 Ocak 1913 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Yunanistan donanmaları arasında meydana gelen çatışma. Birinci Balkan Savaşı sırasında yaşanan muharebe, Osmanlıların Çanakkale Boğazı'nda konuşlu Yunan donanmasını dağıtmak ve Ege Denizi'nde egemenliği yeniden ele geçirmek için yaptıkları ikinci ve son denemedir.

<i>Mecidiye</i> (kruvazör) Osmanlı İmparatorluğu donanmasına ait kruvazör

Mecidiye, Osmanlı Devleti hükûmetinin 1900 yılındaki siparişi üzerine Abdülmecid adıyla Amerika Birleşik Devletleri'nin William Cramp & Sons firmasının Philadelphia Tersanesinde suya indirildikten sonra Osmanlı Donanması, Rusya İmparatorluk Deniz Kuvvetleri, Kızıl Donanma, Ukrayna Halk Cumhuriyeti Deniz Kuvvetleri ve Türk Deniz Kuvvetleri'nde görev yapan korumalı kruvazör.

TCG <i>Berk</i>

TCG Berk ya da Osmanlı donanmasındaki adıyla Berk-i Satvet, Osmanlı donanması ve sonrasında Türk Deniz Kuvvetleri'nde hizmet gören Peyk-i Şevket sınıfının ikinci ve son torpido kruvazörüdür. 1906-1907 yıllarında, Kiel, Almanya'daki Germaniawerft tersanesinde inşa edilmiş ve Kasım 1907'de Osmanlı donanması hizmetine girmişti. Geminin ana silahı üç 450 mm torpido tüpü ve bir çift 105 mm toptu ve gemi, 21 knot maksimum hıza ulaşabiliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihî Alanı'ndaki şehitlikler ve eserler listesi</span>

Gelibolu Yarımadası'ndaki anıt ve düzenlemelerin bugünkü görünümünü alması 1970 yılında Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı'nın kurulması ve devamında 19.06.2014 yılında Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığının faaliyete geçmesiyle oluşmuştur. Öncesinde,1916 Şevki Paşa haritasının hazırlanması ve Muharebeler sırasında ve hemen sonra yapılmış birkaç mütevazı anıt ve tekil şehitlikler dışında, 1940'lara varıncaya kadar Gelibolu Tarihi alanında önemli bir faaliyet olmadı. 1940'larda Nuri Yamut Anıtı (1943), Çanakkale Şehitler Abidesi proje yarışması (1944) ve başka girişimlerle başlayan ilgi 1970'lere kadar yavaş bir tempoyla sürdü. 1973 yılında Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı ilanı anıtlarla ilgili faaliyetlerde gelişmeler yaşanmasına olanak sağladı.

<span class="mw-page-title-main">Kocaseyit, Havran</span>

Kocaseyit, Havran'a bağlı mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Anka Özkan</span> Türk heykeltıraş

Hüseyin Anka Özkan,, Türk heykeltıraş.

<span class="mw-page-title-main">Rumeli Mecidiye Tabyası</span>

Çanakkale'nin Gelibolu Yarımadası'nda bulunan tabya. 1892 yılında Kilitbahir Kalesi'nin güneyinde Asaf Paşa tarafından yaptırılan tabya; 8 bonetten ve Alman yapımı 4 adet 24 cm.,2 adet 28 cm çapında toplardan oluşmaktadır. Çanakkale Savaşı'nda komutanlığını Yüzbaşı Hilmi(Şanlıtop) Bey yapmıştır. Ayrıca bu tabya Seyit Onbaşı'nın 190 ila 215 kiloluk mermiyi kaldırdığı tabyadır.

HMS <i>Ocean</i> (1898) Birleşik Krallıka ait bir zırhlı gemi.

HMS Ocean, Canopus sınıfına mensup, Birleşik Krallık'a ait bir zırhlı. İnşasına 5 Temmuz 1898'de, Devonport Tersanesi'nde başlanıldı ve Kraliyet Donanması'ndaki ilk görevini 20 Şubat 1900 tarihinde aldı. Akdeniz Filosu'nda hizmete başlayan gemi, Boxer Ayaklanması'nın çıkmasının ardından Çin'e hareket etti. 1905'te geri çağrıldı ve 2 Ocak 1906'da Kanal Filosu'na katıldı. 2 Haziran 1908'de yeniden Akdeniz Filosu'na dahil olan Ocean, 16 Ocak 1910'da Birleşik Krallık karasularındaki filoya atandı.

<span class="mw-page-title-main">1915 Çanakkale Köprüsü</span> Çanakkalede bulunan dünyanın en uzun orta açıklıklı asma köprüsü

1915 Çanakkale Köprüsü, Çanakkale'nin Lapseki ile Gelibolu ilçeleri arasında bulunan asma köprüdür. Çanakkale Boğazı'nın ilk ve Marmara Bölgesi'nin beşinci asma köprüsüdür. Malkara-Çanakkale Otoyolu'nun bir parçası olan köprü, 18 Mart 2022'de hizmete girdi. 2.023 metre orta açıklık uzunluğu ile Japonya'daki Akashi Kaikyō Köprüsü'nü geçerek dünyanın en uzun orta açıklığına sahip asma köprüsü olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Nusret Mayın Gemisi Kültür Parkı</span>

Nusret Mayın Gemisi Kültür Parkı Tarsus’ta bir park müzedir. Park adını Çanakkale Savaşında önemli rolü olan Nusret Mayın gemisinden almıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.