Cemal Süreya, kimlik adıyla Cemalettin Seber, Türk şair, yazar ve çevirmen. Türk şiirinde modernist bir hareket olan İkinci Yeni şiirinin öncü şairlerinden biridir. İlk şiir denemelerini ortaokulda eskizlerle, lisede aruzla yapsa da asıl şiir çalışmaları üniversite yıllarında başlamıştır. Üvercinka (1958), Göçebe (1965), Beni Öp Sonra Doğur Beni (1973), Uçurumda Açan (1984), Sıcak Nal (1988), Güz Bitigi (1988) ve Sevda Sözleri (1990) adlarındaki şiir kitaplarının yanı sıra deneme, eleştiri, günlük ve antoloji türlerinde de yazmıştır. Eserlerinde en sık işlediği temalar aşk, kadın, yalnızlık, sosyal ve siyasal eleştiriler, ölüm, tanrı düşüncesi, portreler ve manzum poetikadır. Ayrıca Fransızcadan kırka yakın kitabı Türkçeye çevirmiştir. Onüç Günün Mektupları (1990) dışında hiçbir yazısı veya şiiri, dergi ve gazetede yayımlanmadan kitaba dönüşmemiştir. Sosyalist bir dünya görüşüne sahip olan Süreya, Papirüs dergisini çıkarmış ve bu dergide edebî görüşlerini açıklamasının yanı sıra dergiyi bir aydın olarak fikirlerini ortaya koymak için araç olarak kullanmıştır.
Süreyya Berfe, Türk şair ve yazar. 1965'e kadar gerçek adı olan Süreyya Kanıpak'ı kullandı. Daha sonra soyadını değiştirmeye karar verdi ve Cemal Süreya'nın önerisiyle Berfe soyadını aldı. Süreyya Berfe adını kullanmaya başladı. Önceleri İkinci Yeni akımı içinde yer aldıysa da, sonradan halk şiirinin yolundan giden başka arayışlara yöneldi. 1960 kuşağı şairleri arasında sayıldı.
Oya Uysal Türk şair.
Öptüm, Türk şarkıcı Sezen Aksu'nun 23 Mayıs 2011 tarihinde yayınlanan stüdyo albümüdür. Albümde Cemal Süreya'nın Sayım adlı şiiri de yer alıyor. Albümün adı Şarkı Söylemek Lazım albümünde yer alan "Şen Şarkı"nın bir mısrası ve Sayım şiirinde sıkça tekrarlanan "Öptüm" kelimelerinden oluşuyor. "Ballı" şarkısı ise Nazan Öncel'e ait.
Zühal Tekkanat, Türk şair.
Üvercinka, Cemal Süreya'nın 1958'de Yeditepe Yayınları tarafından yayımlanan ilk şiir kitabıdır. Kitabın ilk basımında şairin 1953-1957 yılları arasında yayımladığı şiirlerden sadece yirmi dokuzuna yer verilmişken sonraki basımlarda şiir sayısı artırılmıştır. Yayımlandığı dönemde büyük ilgi gören kitap, 1959'da Yeditepe Şiir Armağanı'nı kazanmıştır. Eserin adı, Süreya'nın iş yerinde tanıştığı ve âşık olduğu bir kadına "Üvercinka" adını vermesinden gelmiştir. Kitap-lık dergisinin Türkiye'nin kuruluşunun 75. yıldönümü sebebiyle 1998'de hazırladığı "75 Yılda 75 Kitap listesi"nde 36. sırada yer almıştır. Ocak 2015'ten itibaren Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlanmaktadır.
Beni Öp Sonra Doğur Beni, Cemal Süreya'nın 1973'te yayımlanan şiir kitabıdır. e Yayınları tarafından yayımlanan kitap, otuz şiirden ve dört bölümden oluşmaktadır. İçerdiği çoğu şiir daha önce çeşitli dergilerde yayımlanmış olan Beni Öp Sonra Doğur Beni, Süreya tarafından Elif Sorgun'a ithaf edilmiştir. Süreya'nın "toplumsal yön sebebiyle" en sevdiği şiirlerini barındırdığı söylediği Beni Öp Sonra Doğur Beni, eleştirmenler ve okurlar tarafından beğenilmiştir.
Göçebe, Cemal Süreya'nın Nisan 1965'te, DE Yayınevi tarafından yayımlanan şiir kitabıdır. Yayınevinin "Türk Şiiri Dizisi"nin üçüncü kitabıdır. Göçebe'de, şairin 1958-1965 yılları arasında yazıp yayımladığı on yedi şiiri yer almaktadır. Bu şiirler daha önce Pazar Postası, Yeni İnsan, Dönem ve Yeni Dergi'de çıkmıştır. Göçebe'deki şiirler, "27 Mayıs Devrimi" sonrasında yazılmıştır. Kitaba adını veren şiiri Paris'teyken yazan Süreya, bu kitabında kendini "daha bilinçli" olarak görmüştür. Yayımlandıktan bir yıl sonra, 1966 yılında Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü'nü almıştır. Yedi yıl önce yayımladığı bir önceki kitabı Üvercinka'ya oranla aşk şiirlerinde düşüş varken toplumsallık teması içeren şiirler artmıştır.
Uçurumda Açan, Cemal Süreya'nın 1984'te Can Yayınları tarafından yayımlanan Sevda Sözleri içinde yer alan kitabıdır. "Üzerinden Sevişmek", "Oteller Hanlar Hamamlar İçin Sürekli Şiir" ve "Taşıran Damla" adlı üç bölüm ve otuz beş şiirden oluşmaktadır. Yayımlandığı zaman ses getiren bir kitap olmamıştır. Kitaptaki şiirler, 1977-1984 yıllarında Türkiye Yazıları, Oluşum, Yusufçuk, Papirüs, Hürriyet Gösteri, Yaşam İçin Şiir ve Aydan Aya dergilerinde yayımlanmıştır. "Üzerinden Sevişmek" bölümünde aşk şiirleri varken "Oteller Hanlar Hamamlar İçin Sürekli Şiir" bölümündeyse roma rakamlarıyla altı şiir yer almaktadır. Süreya bu bölümdeki seriyi yirmi ila otuz ay sürdürmeyi plânlarken eşi Zühal Tekkanat'a yazdığı mektupta bu seriyle yazmadığı şiirleri telafi edeceğini söylemiştir ve bu serideki şiirler Süreya'nın Ankara anılarını ve izlenimlerini taşımaktadır. "Taşıran Damla" bölümündeyse portre şiirler ağırlıktadır.
Sıcak Nal, Cemal Süreya'nın 31 Mart 1988'de Dönemli Yayıncılık tarafından yayımlanan kitabıdır. Yayımlandığı günün ertesinde, 1 Nisan'da, Süreya'nın altıncı şiir kitabı olan Güz Bitigi de piyasaya sunulmuştur. İki kitap da yayınevinin ""Gergedan Dizisi"nin bir parçası olarak çıkmıştır. Süreya, bu iki kitabıyla aynı yıl Necatigil Şiir Ödülü'nü kazanmıştır. Sıcak Nal, Uçurumda Açan kitabından sonra Süreya'nın Milliyet Sanat, Gergedan ve Gösteri dergilerinde yazdığı şiirlerinin bir kitap haline getirilmesiyle oluşmuştur. Bazı şiirler, Süreya'nın Milliyet Sanat'ta başlayıp Hürriyet Gösteri'de sürdürdüğü Günler adlı günlüğünde uç vermiş veya bütünüyle orada yer almıştır. Şiirlerin bazılarında, ilk yayımlandıkları hâlleriyle son hâlleri arasında biçimsel değişikliklere gidildiği görülmektedir.
Güz Bitigi, Cemal Süreya'nın 1 Nisan 1988'de Dönemli Yayıncılık tarafından yayımlanan altıncı şiir kitabıdır. Kitap, Süreya'nın bir önceki şiir kitabının yayımlanmasından bir gün sonra piyasaya sunulmuştur. Güz Bitigi'nin adı Doğu Perinçek'e göre Dîvânü Lugati't-Türk'teki "Ay Bitigi"nden alınmıştır. "Ay Bitigi", Karahanlılar devletinde askerlerin adlarının ve azıklarının yazıldığı defterdir. Kitap; 1 düzyazı, 20 şiir, 1 şarkı, 11 beyit, 16 dize başlıklı yirmi dört şiirden oluşmaktadır. Süreya, Güz Bitigi'ni "tek bir şiir" olarak nitelendirmiştir. Her iki kitap, aynı yıl Necatigil Şiir Ödülü'nü almıştır.
Papirüs, Cemal Süreya tarafından yayımlanmış dergidir. Belli aralıklarla yayın hayatı kesilen dergi toplamda elli üç sayı basılmıştır.
Şapkam Dolu Çiçekle, Cemal Süreya'nın 1976'da Ada Yayınları tarafından çıkarılan deneme kitabıdır. Günümüzde Yapı Kredi Yayınları tarafından yapılan basımlarında "Şapkam Dolu Çiçekle" ve "Şiir Üzerine Yazılar" olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. İlk bölümdeki yazılarda kronolojik bir sıra takip edilmemiş iken "Şiir Üzerine Yazılar" bölümünde Süreya'nın 1956-1989 yılları arasında çeşitli dergi ve gazetelerde yazdığı yazılar kronolojik olarak yer almaktadır. Daha önceki baskılarda yer almayan, kitaba adını veren "Şapkam Dolu Çiçekle" yazısı da kitapta bulunmaktadır.
99 Yüz ya da tam adıyla 99 Yüz İzdüşümler/Söz Senaryosu, Ocak 1991'de Kaynak Yayınları tarafından yayımlanan Cemal Süreya'a ait deneme kitabıdır. Süreya, 1980'den sonra portre yazmaya başlamış ve Doğu Perinçek'le çıkarmaya başladığı 2000'e Doğru dergisinde yazacağı portreleri politikacılardan seçeceğini duyurmuştur. Başlangıçta "99 Yüz" olarak yazmayı tasarlasa da bu yazımdan büyük keyif almasıyla bu sayıyı 126'ya çıkarmıştır. 4-11 Ocak 1987 tarihli ilk portre Turgut Özal hakkındadır. Semih Poroy, metne uygun karikatürleri çizmiştir. Ayrıca Poroy dışında Tan Oral, Levent Kuruca, Hasan Seçkin Turgay Karadağ ve kimi kez de kendisi Charles Suarez takma adıyla metni resme dökmüştür. Portreler, ölümünden sonra kitap olarak basılmıştır. Portrelerin çoğu siyasetçilerden oluşmaktadır.
Onüç Günün Mektupları, Cemal Süreya'nın 1990'da Can Yayınları tarafından basılan ve mektuplardan oluşan kitabıdır. Kitap, Zühal Tekkanat'ın mektupları Erdal Öz'e vermesiyle yayımlanmıştır ve Süreya'nın dergi ya da gazetelerde yayımlanmadan basılan tek kitabıdır. Yapı Kredi Yayınları'nın basımında ise eşine yazdığı mektupların dışında ek olarak yirmi dört mektup daha yer almaktadır.
Günler, Cemal Süreya'nın 1991'de Broy Yayınları tarafından yayımlanan günlük türündeki kitabıdır. İlkin 999. Gün/Üstü Kalsın adıyla yayımlanırken 1996'da Yapı Kredi Yayınları tarafından genişletilerek Günler adını almıştır. Süreya, 1 Ekim 1984 tarihinde Milliyet Sanat dergisinde günlüğün 1. gününü yazmaya başlamış ve 651. günden 993. güne kadar Hürriyet Gösteri'de yayımlamıştır. Yazılar otobiyografik özellikler taşımaktadır.
Folklor Şiire Düşman, Cemal Süreya'nın ölümünden sonra Can Yayınları tarafından 1992'de basılan ve Süreya'nın seçme deneme ve eleştirilerini içeren kitaptır. İki bölümden oluşan kitabın birinci bölümü, "Türkçe Bilenin İşi Rast Gider", yirmi iki yazıdan oluşurken bu yazıların bir kısmı Şapkam Dolu Çiçekle ile Aydınlık Yazıları/Paçal kitaplarında da yer almıştır. İkinci bölüm ise Milliyet Sanat dergisinde yer almış olan "Edebiyatımızda On İnsan Bin Yaşam" adlı dizisindeki on portreden oluşmaktadır. Kitabın sonunda Süreya'nın Enver Ercan ile Sıcak Nal ve Güz Bitigi kitaplarının yayımlanmasından sonra yaptığı söyleşi yer almaktadır.
Oluşum'da Cemal Süreya, Cemal Süreya'nın ölümünden sonra Oluşum Yayınları tarafından 1992'de basılan ve Süreya'nın Oluşum dergisinde yayımlanan yazılarından oluşan kitabıdır. Kitaptaki yazıları 1947 yılından 1987 yılında kadar dergide yayımlanan yazıları içermektedir. Nisa Kadıbeşegil tarafından hazırlanan eserin içinde ayrıca Uçurumda Açan kitabında yer alan "Oteller Hanlar Hamamlar İçin Sürekli Şiir" serisinin I,III, IV, V kısmı da yer almaktadır.
Cemal Süreya (1931-1990), hayatı boyunca şiir, deneme, eleştiri, çeviri, günlük ve antoloji alanında eserler vermiştir. Türk şiirinde modernist bir hareket olan İkinci Yeni şiirinin öncü şairlerinden biri Süreya, ilkokul sıralarında Ali cenkleri ve bir takım dinî içerikli eserleri okumuş ve dergi çalışmaları yapmıştır. Şairliğe ilk adımını, ortaokul arkadaşı ve sonradan eşi olan Seniha Hanım'a yazdığı şiirler oluşturmaktadır. Lisedeyken Eski edebiyatla ilgilenen şair, Osmanlıcayı kendi kendine öğrenmiş ve şiirlerini aruz ölçüsüyle yazmıştır. İlk şiirini, "Şarkısı-Beyaz", 8 Ocak 1953 tarihli Mülkiye dergisinde yayımlamıştır. Derginin nisan sayısında "Di Gel", mayıs sayısında "Çıkmaz Sinir" yer almıştır. Ayrıca Asır, Yeditepe, Yenilik dergilerine de şiirler göndermeye başlamıştır. Şairlik duygusunu yaratan ilk etken, annesinin ona anlattığı Kerem ile Aslı hikâyesi, ikinci etken de Ali cenkleri ve Köroğlu kitaplarıdır. Başlarda Garip hareketine ilgi duymayan Süreya, yeni şiire ilgisi Ahmet Muhip Dıranas'ın "Kar" şiiriyle başlamıştır. Yeni şiire yönelmesi Dıranas ve Özdemir Asaf'a olan ilgisiyle gelişmiştir. Süreya'yı şöhrete kavuşturan şiir Yeditepe dergisinde Haziran 1954'te yayımlanan "Gül" şiiridir. Eserlerini Yeditepe'nin yanı sıra Şiir Sanatı, Evrim, Yenilik, Şimdilik, Pazar Postası gibi yerlerde yayımlamaya devam etmiştir. Üvercinka (1958), Göçebe (1965), Beni Öp Sonra Doğur Beni (1973), Uçurumda Açan (1984), Sıcak Nal (1988), Güz Bitigi (1988) ve Sevda Sözleri (1990) şiir kitaplarını yayımlamıştır. Ayrıca Fransızcadan kırka yakın kitabı Türkçeye çevirmiştir. Onüç Günün Mektupları (1990) dışında hiçbir yazısı veya şiiri, dergi ve gazetede yayımlanmadan kitaba dönüşmemiştir. Kendini "sol sempatizanı demokrat aydın" olarak gören Süreya, Papirüs dergisini çıkarmış ve bu dergide edebî görüşlerini açıklamasının yanı sıra dergiyi bir aydın olarak da fikirlerini ortaya koymak için bir araç olarak kullanmıştır.
Güngör Tekçe, Türk şair, yazar. Daha çok şiirleri ile tanınır.