İçeriğe atla

Sevakin

Koordinatlar: 19°06′K 37°20′D / 19.100°K 37.333°D / 19.100; 37.333
El-Geyf Camii

Sevakin (Arapçaسواكن Sawákin), Sudan'ın kuzeydoğusunda, Kızıldeniz kıyısında yer alan bir liman şehri. Geçmişte Nübye bölgesinin en önemli limanı iken, 30 kilometre kuzeyde Port Sudan'ın kurulmasıyla önemi ikincil dereceye düşmüştür. 1983'teki nüfusu 18.030 olan şehirde 2009 itibarıyla 43.337 kişi yaşamaktadır.[1] Şehirden her gün Suudi Arabistan'ın Cidde şehrine feribot seferleri düzenlenmektedir.

Tarih

Sevakin eski bir yerleşimdir ve Sudan'ın Araplar tarafından ele geçirilmesinden sonra şehir yeniden imar edilmiştir. Sevakin limanı, 13. yüzyılda Badi isimli bir başka limanın terk edilmesinden sonra önemli hale gelmeye başlamıştır. Adanın en büyük ticari rakipleri yakınında bulunan Aydab ve Dahlak limanları olmuştur. 1256'da Mısır'ı kontrol altına alan Memlûk Devleti, ticareti geliştirmek için ve Nübye'deki Hristiyan tehdidine karşı düzenlenen bir sefer sırasında Sevakin'i tahakküm etmiştir. 1317 yılında Sevakin'in yöneticisi her yıl düzenli bir meblağda mal ödeyerek Memlûk egemenliğini resmi olarak kabul etmiştir. Arap yönetimleri altında, Becalar ile evlenmiş Araplar baskın grup olmuştur. 15. yüzyılda limanın çok varlıklı olduğu çeşitli kaynaklar tarafından rapor edilmiştir.[2] Sevakin, 15. yüzyılda kısa bir süreliğine Adal Sultanlığı himayesinde de kalmıştır.[3]

1517'de Yavuz Sultan Selim'in Mısır'ı ele geçirmesi ile Osmanlı topraklarına katılan kent, XIX. yüzyıla dek Osmanlı Devleti'nin bugünkü Eritre, Cibuti ve kuzey Somali'yi kapsayan Habeş Eyaleti valilerinin ikamet ettikleri yer oldu.[] Kentin idaresi 1865 yılında Mısır Hidivliği'ne bırakıldı.

1882'de Mısır'ın Birleşik Krallık tarafından ele geçirilmesi sonucunda fiilen Türk denetiminden çıkan kent, 24 Temmuz 1923 tarihli Lozan Antlaşması'nın 17. maddesi uyarınca kesin olarak İngiliz idaresinde Mısır'a bırakıldı. Sudan'ın İngiliz-Mısır idaresinden 1956 yılında bağımsızlığını kazanması ile, Sevakin de Sudan topraklarının bir parçası oldu.

Adanın, 29 Aralık 2017 tarihinde Sudan ile Türkiye arasında yapılan anlaşma sonucunda 99 yıllığına Türkiye'ye kiralanması kararlaştırıldı.[4] Türk yetkililer, adaya askerî üs inşa etmek yerine yıkıntı halindeki tarihi Osmanlı şehrini restore edileceğini ve sivil ve askeri deniz taşıtları için iskele inşa edileceğini açıkladı.[5]

Kaynakça

  1. ^ "World Gazeteer". 19 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2017. 
  2. ^ Dahl, Gudrun & al: "Precolonial Beja: A Periphery at the Crossroads." 29 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Nordic Journal of African Studies 15(4): 473–498 (2006).
  3. ^ Pouwels, Randall. The History of Islam in Africa. Ohio University Press. s. 229. 25 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020. 
  4. ^ Lin, Christina. "Neo-Ottoman Turkey's 'String of Pearls'". Asia Times. 22 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020. The same year, Turkey signed trade and investment deals with Sudan, including to lease Suakin Island for 99 years as a possible military base. The island is located in the Red Sea close to Saudi Arabia and was once a key naval base of the Ottoman Empire. 
  5. ^ "Turkey to Restore Sudanese Red Sea Port and Build Naval Dock". Voice of America. 24 Aralık 2017. 26 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020. 

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hayfa</span> İsrail Devletinde yerleşim birimi

Hayfa, İsrail'in kuzeyinin en büyük şehri ve ülkenin üçüncü büyük şehridir. Hayfa, önemli bir liman ve sanayi şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Nübye</span> Kuzey Sudan ve Güney Mısırda bölge

Nübye ya da Nûbe, Mısır'ın güneyinde, Nil Nehri boyunca kuzey Sudan'a uzanan bir bölgedir. Bölge Asvan'ın güneyinde yer alan Nil'in ilk akanağından, Hartum yakınlarında yer alan Mavi ve Beyaz Nil'in birleşme noktasına kadar olan alanı kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Memlûk</span> İslam dünyasında hükümdara bağlı köle kökenli asker

Memlûk, İslam dünyasında hükümdara bağlı köle kökenli asker. Memlûkler profesyonel asker olarak İslâm toplumuna girmişler ve zamanla güçlenerek iktidarı ele geçirebilecek konuma gelen oligarşik bir topluluk olmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Akabe</span>

Akabe Ürdün'ün güneyinde Akabe Körfezi kıyısında yer alan önemli bir liman şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Trablusşam</span> Lübnan’ın Şimal vilayetinin merkezi ve 2. büyük şehri

Trablusşam, Lübnan’ın Şimal vilayetinin merkezi ve 2. büyük şehri. Beyrut'un 85 km kuzeyinde yer alan şehrin nüfusu 500.000'dir. Nüfusun yaklaşık %80'i Sünni Müslüman olmakla beraber Hristiyan ve Arap Alevileri de bu şehirde yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Massava</span>

Massava veya Masavva, eskiden kullanılan adıyla Mitsiwa, Eritre'nin Kızıl Deniz sahilinde bulunan bir liman şehri.

<span class="mw-page-title-main">Hama</span> Suriyenin merkezindeki tarihi şehir

Hama “Su değirmenleri şehri” olarak da bilinen antik şehir Suriye'nin dördüncü büyük şehridir. Suriye'nin orta kesiminde, Asi nehri üzerinde yer alan ve Hama ilinin merkezi olan şehir. 2010 itibarıyla 854.000 nüfusu vardır.

<span class="mw-page-title-main">Mısır Sultanlığı</span> Mısır Sultanlığı veya Mısır İngiliz Protektorası, bugünkü Mısır topraklarında 1914-1922 yılları arası varlığı sürdürmüş olan devlet

Mısır Sultanlığı veya Mısır İngiliz Protektorası, bugünkü Mısır topraklarında 1914-1922 yılları arası varlığı sürdürmüş olan devlet. Fransız Ekvatoral Afrikası, Birleşik Krallık Filistin Mandası, Trablusgarp ve Sirenayka ile komşu idi.

III. Mütevekkil, 73. İslam Halifesi. Abbasi soyundan gelen son halifedir. Memlük Devleti himayesi altında 1508 ile 1517 yılları arasında halifelik yapmıştır. Memlük Devleti'nin Osmanlı tarafından yıkılması sonrasında halifelik Osmanlı hanedanına geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yafa</span> İsrail Devletinde yerleşim birimi

Yafa, dünyanın en eski yerleşim merkezlerinden biri kabul edilen İsrail'deki bir liman şehridir. Yafa, günümüzde Tel Aviv şehrinin bir parçası olarak kabul edilmekte ve tam adı Tel Aviv-Yafa olarak geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu</span> Güneydoğu Avrupa, Güneybatı Asya ve Kuzey Afrikada hüküm sürmüş eski bir imparatorluk (1299–1922)

Osmanlı İmparatorluğu ya da Osmanlı Devleti, resmî olarak Devlet-i Aliyye ve yine resmî olarak antlaşmalarda ve uluslararası kullanımlarda Türkiye, Batı kroniklerindeki kullanımlarda ise Türk İmparatorluğu, 1299 yılında Oğuz Türklerinden Osman Gazi'nin kurduğu Osmanoğlu Hanedanı'nın hükümdarlığında Orta Çağ'dan Yakın Çağ'a kadar varlığını sürdürmüş bir imparatorluktur.

<span class="mw-page-title-main">Aden'in Fethi</span>

Aden'in Fethi, 1547 yılında yerel Arap şeyhlerinin eline düşen Aden'in Portekiz İmparatorluğu'nun eline geçme tehlikesine karşı, 26 Şubat 1548'de Osmanlı İmparatorluğu tarafından tekrar ele geçirilişi.

Bu madde Osmanlı İmparatorluğu'nun; nüfus yoğunluğunu, etnik gruplarını, eğitim seviyesini, dinsel bağlarını ve nüfusun diğer yönlerini içeren demografisidir.

<span class="mw-page-title-main">Cidde Kuşatması (1517)</span> 1517 yılında Portekiz ve Memlûk Sultanlığı arasındaki çatışma

Cidde Kuşatması, 1517 yılında Portekiz'in Hint donanmasının Cidde'ye saldırısının Osmanlı destekli Memlûk donanması ve garnizonu tarafından püskürtülmesi.

<span class="mw-page-title-main">Özdemir Paşa</span> Osmanlı paşası

Özdemir Paşa, Osmanlı Yemen ve Habeş Beylerbeyi.

<span class="mw-page-title-main">Memlûk Hanedanı (Irak)</span>

Irak Memlûk Hanedanı, 18. ve 19. yüzyıllarda yüzyıllarda günümüz Irak'ta varlığını sürdüren bir hanedandı.

<span class="mw-page-title-main">Kuş Krallığı</span>

Kuşitler veya Kuş Krallığı, Sudan ve Güney Mısır'ın Nil Vadisi'nde yer alan Nübye'de kurulmuş eski bir krallıktır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-Yemen ilişkileri</span>

Türkiye-Yemen ilişkileri, Türkiye ile Yemen arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Sudan-Türkiye ilişkileri</span>

Sudan-Türkiye ilişkileri, Sudan ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir. Osmanlı İmparatorluğu'ndan bu yana iki ülke arasında önceki tarihsel bağlara sahip olan nispeten yakın bir ilişki yaşamışlardır. Bu tarihsel bağ nedeniyle, Sudan ve Türkiye, diğer Arap devletleriyle karşılaştırıldığında çok az da olsa bir Osmanlı mirasını paylaşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hac emiri</span>

Hac emiri, Emirü'l-hac veya Emir-i hac, 7. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar birbirini takip eden Müslüman imparatorluklar tarafından her yıl düzenlenen Hac kervanını korumakla görevli komutana verilen pozisyon ve unvandı. Abbasiler döneminden beri, biri Şam'dan diğeri Kahire'den hareket eden iki ana kervan vardı. Her iki kervana, kervan için para ve erzak sağlamak ve Hicaz'daki Müslümanların kutsal şehirleri Mekke ve Medine'ye giden çöl yolu boyunca kervanı korumak olan bir emirü'l-hac atanırdı.