İçeriğe atla

Servet (gazete)

Servet, Osmanlı İmparatorluğu'nda yayınlanan bir gazeteydi. İlkin Osmanlı Rumu olan Demetrius Nicolaides tarafından yayınlandı. Başta sadece Osmanlıcaydı, ancak daha sonra içeriğine Fransızca da eklendi. İstanbul'daki ve Anadolu'daki insanlara, haftada iki kez dağıtılmak üzere postalandı.[1]

Servet-i Fünûn aslında Servet'in bir ekidir.

Tarihi

Nicolaides, başlangıçta Karamanlıca Asya adlı bir gazete çıkarmak istedi. Aynı yılın Aralık ayında verilen izinle Kasım 1887[2] gibi gazetenin yayınlanması için Osmanlı Basın Bürosu'na başvurdu. Gündüz Galata'dan gazete çıkaramadığı için Babıali'den yayın yapmak zorunda kaldı ve Osmanlı yetkilileri Galata'da gece gazete çıkmasına izin vermedi. 1888'de Osmanlı yetkilileri Nicolaides'e Asya ismini kullanamayacağını ve Yunanca karakterler yerine Osmanlıca harfler kullanması gerektiğini bildirdi. Nicolaides hâlâ herhangi bir gazete adıyla Osmanlı Türkçesiyle yayın yapmakla ilgileniyordu.[3] Bu nedenle yeni gazetesinin adı Servet oldu. Dahiliye Nazırlığı, Nicolaides'in gazetenin yayınlanması talebini Ocak 1888'de aldı[4] ve o yılın Şubat ayında gazete dağıtımına başladı.[1] O dönemde imparatorlukta Karamanlıca başka yayınlar vardı. Ayrıca, Nicolaides'in bir Osmanlıca yayınını neden kabul ettiğini açıklayan herhangi bir kanıt yoktur.

Nikolaides'in sahip olduğu süre içinde Maliye Bakanı Mahmud Celaleddin Paşa tarafından gazetenin sahte para basmaya yönelik bir suç planı ortaya çıkarıldı. Gazetenin "militan" bir bakış açısına sahip olduğunu söyleniyordu.[5] Gazete ayrıca, Osmanlı İmparatorluğu'nun Sultanı II. Abdülhamid hakkında olumsuz bilgiler verdiği ve daha sonra Maarif Nazırlığı'nda yapılan soruşturma sonucunda aklanan lise öğretmeni Şerif Efendi hakkında da bunu yaptığı için resmi uyarı almıştı. Gazete, sonradan onun hakkındaki makaleleri geri çekmek zorunda kaldı. 1891'de başvurduktan sonra aylık 1.000 kuruşluk yardım almaya başladı.[6]

Çevirmen Ahmet İhsan'ın her hafta Servet-i Fünûn adlı bir ek başlatmayı önermesi üzerine derginin bilim ve teknoloji eki olarak yayımlandı. 1890'da, önce Nikolaides'in sonra Abdülhamid'in onayı ile 1891'dan 1892'ye kadar yayın hayatını sürdürdü. Nicolaides, yeterli sayıda kopya satın alınmadığını düşündüğü için eki İhsan'a satmaya karar verdi. Ek, 1944'e kadar yayınlanan bağımsız bir gazete oldu.[7]

1895'te Servet, II. Abdülhamid'in onayından sonra da Fransızca içerik yayınlamaya başladı; Nicolaides, bunun için Ağustos 1895'te Dahiliye Nazırlığı'na başvurmuştu.[6]

Tahir Bey 1897'de yayıncı, 1898'de ise Nikolaides'in 50 yıllığına kendisine devretmeyi kabul etmesi üzerine II. Abdülhamid'in onayı ile sahibi oldu.[6] Tahir, resim ekleme izni aldı ve ayrıca Osmanlıca ve Fransız bölümlerini ayrı baskılar halinde yayımladı.

İçerik

Yayın sadece genel imparatorluk haberlerini değil, aynı zamanda Rum Millet ve kurumlarıyla İstanbul Rum Ekümenik Patrikliği hakkındaki haberleri de içeriyordu.[1] Ahmed İhsan, içeriğin çoğunu Türkçeye çevirdi.[7]

  • Konstantinoupolis - Nicolaides tarafından yayınlanan Yunanca bir gazete
  • Législation ottomane - Nicolaides tarafından düzenlenen Fransızca Osmanlı yasaları koleksiyonu
  • Osmanlı İmparatorluğu'nda Medya
  • Anatoli - Karamanlı Türkçesi bir gazete

Kaynakça

Notlar

  1. ^ a b c Balta and Kavak, p. 43.
  2. ^ Balta and Kavak, p. 40 18 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  3. ^ Balta and Kavak, p. 41.
  4. ^ Balta and Kavak, p. 42.
  5. ^ Balta and Kavak, p. 44.
  6. ^ a b c Balta and Kavak, p. 45.
  7. ^ a b Balta and Kavak, p. 46.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">II. Abdülhamid</span> 34. Osmanlı padişahı (1875–1909)

II. Abdülhamid, Osmanlı İmparatorluğu'nun 34. padişahı, 113. İslam halifesi ve çöküş sürecindeki devlette mutlak hakimiyet sağlayan son padişahtır. Tahtta kaldığı "Hamidiye Dönemi" diye bilinen yıllarda imparatorluk, dağılma dönemini yaşadı; başta kısa süreli ilan ettiği I. Meşrutiyet ve Kânûn-ı Esâsî ile gelen bir özgürlük dönemine, Balkanlar olmak üzere çeşitli bölgelerde çıkan isyanlara ve Rus İmparatorluğu'na karşı kaybedilen 93 Harbi'ne, kapatılan parlamentoya, pek çok siyasi olaya, "İstibdat Dönemi" de denen ve basın da dahil çeşitli alanlardaki baskı ve sansür dönemine, sonrasında yine kendinin ilan etmek zorunda kaldığı II. Meşrutiyet'e, 31 Mart Ayaklanması'na ve kendinin dağılmayı engelleme başarısına ulaşamayan eğitim, ulaşım ve askeri alandaki reform girişimlerine tanıklık etti. Devrinde, Osmanlı İmparatorluğu'nun 1.592.806 km² toprak ile en çok toprak kaybeden padişahlarından biri oldu. 31 Ağustos 1876'da tahta çıktı ve 31 Mart Vakası'ndan kısa bir süre sonra, 27 Nisan 1909'da, tahttan indirilene kadar ülkeyi yönetti. Meşrutiyet yanlısı Yeni Osmanlılar ile yaptığı anlaşma ve diğer yandan Tersane Konferansı'nda toplanacak büyük güçlerden gelecek baskıları engelleme amaçlı Tersane Konferansı'nın başlamasıyla aynı gün 23 Aralık 1876'da ilk Osmanlı anayasasını ilan etti ve böylece ülkenin demokratikleşme sürecini destekleyeceğini belirtmiş oldu. 93 Harbi'nde yenilen Osmanlı'nın sultanı II. Abdülhamid, meclisin yanlış kararlar aldığını iddia ederek 14 Şubat 1878'de bu harbin sonuna doğru meclisi feshetti.

<span class="mw-page-title-main">Yunus Nadi Abalıoğlu</span> Türk gazeteci ve siyasetçi

Yunus Nadi Abalıoğlu, Cumhuriyet gazetesini kuran Türk gazeteci ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet İhsan Tokgöz</span> Türk bürokrat, siyasetçi, yazar, çevirmen ve spor yöneticisi

Ahmet İhsan Tokgöz, Türk gazeteci, tercüman, matbaacı, yayımcı, siyasetçi ve spor yöneticisi.

<span class="mw-page-title-main">Jön Türkler</span> Osmanlı İmparatorluğunda siyasal reform hareketi

Jön Türkler veya Genç Türkler, Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde ortaya çıkan meşrutiyetçi ve II. Abdülhamid Dönemi'nde muhalif olan "genç ve aydın" kuşağa verilen isimdir.

<i>The Guardian</i> Günlük gazete

The Guardian, İngiliz günlük gazetesi. 1821'de The Manchester Guardian adıyla Scott Trust tarafından kurulmuş ve 1959'da adı değiştirilerek bugünkü hâlini almıştır. Kardeş gazeteleri The Observer ve The Guardian Weekly ile birlikte Scott Trust Limited'in sahibi olduğu Guardian Media Group'un bir parçasıdır. Bu şirket "The Guardian'ın mali ve editöryel bağımsızlığını kalıcı olarak güvence altına almak ve The Guardian'ın gazetecilik özgürlüğünü ve liberal değerlerini ticari veya siyasi müdahalelerden uzak tutmak" amacıyla kurulmuştur ve kâr amacı gütmemektedir.

<i>The Sun</i> Birleşik Krallıkta günlük yayınlanan tabloid gazete

The Sun, Birleşik Krallık'ta günlük yayınlanan tabloid gazete.

<span class="mw-page-title-main">Seniha Sultan</span> Osmanlı padişahı Abdülmecidin kızı

Seniha Sultan, Osmanlı Padişahı Abdülmecid'in kızı, ilk Türk sosyologlardan Prens Sabahaddin'in annesidir.

<span class="mw-page-title-main">Hamidiye Katliamları</span> 1890ların ortalarında Osmanlı İmparatorluğunda Ermenileri hedef alan katliamlar

Hamidiye Katliamları veya bazı Türkçe olmayan kaynaklarda geçen adlarıyla 1894-1896 Ermeni katliamları ve Büyük Katliamlar, 1890'ların ortalarında Osmanlı İmparatorluğu hükûmeti tarafından ülkede yaşayan Ermenilere yapıldığı iddia olunan katliamlardır. Katliamlar sonucu ölenlerin sayısı 80.000 ile 300.000 arasında gösterilmekte, dönemin gazete haberlerine göre 50.000 çocuğun ise yetim kaldığı belirtilmektedir. Kırım, The New York Times 'ın Eylül 1895 tarihli makalesindeki başlıkta Ermeni Holokost olarak geçiyordu. Buna karşın Osmanlı kaynakları ise aksi iddia olarak böyle bir sayıda Ermeninin öldürülmediği Müslümanların katledildiği Ermeni Çetelere karşı operasyon yapılıp bu çetelerin ve isyanların bastırıldığı iddiasındadır.

Nükhetsezâ Hanım (نگہت سزا خانم) I. Abdülhamid'in On Dōrdüncü eşi ve Osmanlı Padişahı IV. Mustafa'nın öz annesi olduğu bazı kaynaklarda iddia edilir ancak bu bilgi yanlış olarak gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Refia Sultan (II. Abdülhamid'in kızı)</span> Osmanlı prenses (1891-y.1938)

Refia Sultan, II. Abdülhamid'in ve Sazkâr Hanım'ın kızı.

<i>Le Stamboul</i>

Le Stamboul, Osmanlı İmparatorluğu'nda İstanbul'dan yayınlanan ve ülkede Latin alfabesinin kabul edildiği 1934'ten itibaren 1964 yılına kadar "İstanbul adıyla yayımlamayı sürdüren günlük Fransızca gazete.

The Levant Times and Shipping Gazette, Osmanlı İmparatorluğu zamanında İstanbul'da yayımlanan günlük gazetedir. 1868-1874 yılları arasında, yarı İngilizce yarı Fransızca olarak John Laffan Hanly tarafından yayımlanmıştı.

Grigori "Ligor" Aristarhi ya da Aristarhi Bey, Osmanlı İmparatorluğu'nda yasamış Fenerli Rum sefir ve Osmanlı mevzuatının bir derleyicisidir.

Dimitris Nikolaidis ya da Nikolaidis Efendi, Osmanlı'da Rum gazeteci ve kanun derleyicisiydi. "Çok Dilli Bir İmparatorluğa Anayasa: Kânûn-ı Esâsî ve Diğer Resmi Metinlerin Azınlık Dillerine Çevirileri" adlı makalenin yazarı Johann Strauss, Nikolaidis'ten "19. yüzyıl İstanbul'undaki basın hayatının aşırı aktif, ama biraz gizemli bir figürüydü" diye bahsetmiştir.

Osmanlı İmparatorluğu–Amerika Birleşik Devletleri ilişkileri 1780'te başlamıştır.

Osmanlı İmparatorluğu'nda yayınlanan çok sayıda dergi ve gazete bulunuyordu. Bu gazete ve dergi yayınları Osmanlı İmparatorluğu'nda basın kültürünün yaygınlaşmasına sebep oldu.

Anatoli (Ανατολή), Osmanlı İmparatorluğu'nda Evangelinos Misalaides tarafından çıkarılan Karamanlıca bir gazetedir. Daha sonra N. T. Soullides editör oldu.

<i>Servet-i Fünûn</i> 1891-1944 arasında yayımlanan edebi dergi

Servet-i Fünûn, Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye'de 1891-1944 yılları arasında yayımlanan sanat ve edebiyat dergisidir. Edebiyât-ı Cedîde topluluğunun yayın organı olan dergi Türk basın tarihinin en uzun süreli ve en etkili dergileri arasındadır. Basım tekniği ve içeriğiyle ön plana çıkan dergi, Türk edebiyatına birçok yeni isim kazandırdı ve Edebiyât-ı Cedîde sonrasında Fecr-i Âtî ve Millî Edebiyat hareketi ile Yedi Meşaleciler topluluğunun yayın organı işlevini 25 Mayıs 1944 tarihine kadar sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Levzine</span>

Levzine, malzemeleri çekilmiş badem, bal, su, tane badem olan Osmanlı mutfağında olan bir badem unu helvası veya badem ezmesidir. Lûz (لوز), Arapça badem demektir.Lâmiî Çelebi’nin Ferhâd ile Şîrîn Mesnevîsinde adı geçen tatlılardan biridir. Levzine helvasına Osmanlı Sürnameleri’nde adından sıkça bahsedilir. 1539 yılında Kanuni’nin şehzadelerinin Edirne Sarayı’ndaki ziyafet yemeğinde rastlanır. Levzine helvası lokmalık baklava dilimi şeklinde kesilir. Her bir dilimin üzerine yağsız bir tavada kavrulmuş iç badem saplanır.Erbil mutfağında yapılan tatlılardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Emin Ali Bedirhan</span>

Emin Ali Bedirhan Kürt politikacı. Kürt Dayanışma ve Terakki Cemiyeti'nin kurucu üyesi ve Kürdistan Teali Cemiyeti'nin başkan yardımcısıydı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.