Banka, faizle para alınıp verilebilen, kredi, iskonto, kambiyo işlemleri yapan, kasalarında para, değerli belge, eşya saklayan ve bunun dışındaki diğer ticari, finansal ve ekonomik etkinliklerde bulunan kuruluşlara denir. En yaygın üçüncül sektörlerden biridir. Banka sözcüğü İtalyanca banca sözcüğünden Türkçeye geçmiştir. Para bozma gişesi, para bozma yeri anlamına gelir. Kredilendirme faaliyetleri doğrudan banka tarafından veya sermaye piyasaları aracılığıyla dolaylı olarak da yapılabilir. Bankalar genellikle uluslararası bir dizi sermaye standardı olan Basel Anlaşmalarına dayanan asgari sermaye gereksinimine tabidir. Bankalar bir ülkenin finansal sistem ve ekonomisinde önemli bir rol oynadıklarından, yargı alanlarının çoğu bankalar üzerinde yüksek derecede düzenleme uygulamaktadır.
Borsa İstanbul ya da kısaca BİST, Türkiye'de 1985 yılında açılan sermaye piyasasında faaliyet gösteren Türk ve yabancı kaynaklı bankalara, aracı kurumlara saklama ile takas hizmeti verir. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası olan adı 5 Nisan 2013 tarihinde "Borsa İstanbul" olarak değiştirilmiştir. Ayrıca "Yatırıma değer!" resmî slogan olarak kabul edilmiştir
Menkul kıymet alım/satım işlemlerinin takası, Borsa İstanbul'un (BIST) faaliyete geçtiği tarihlerde üyelerin kendi aralarında gerçekleştirilirken, 1988 yılından itibaren Borsa bünyesinde kurulan bir müdürlük tarafından yerine getirilmeye başlanmıştır.
İstanbul Altın Borsası 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 40/A maddesi hükmüne dayanarak SPK tarafından hazırlanan "Kıymetli Madenler Borsalarının Kuruluş ve Çalışma Esasları Hakkında Genel Yönetmelik", 3 Nisan 1993 tarih ve 21541 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 15 Aralık 1999 tarihli ve 4487 sayılı Kanunla eklenen 40/B ve 40/C maddelerine dayanılarak, Türkiye'de sermaye piyasasında aracılık faaliyetinde bulunmaya Sermaye Piyasası Kanunu ile yetkili kılınmış kuruluşların üye olacağı, tüzel kişiliği haiz kamu kurumu niteliğinde bir meslek kuruluşu.
Temettü, şirketin dönem içinde elde ettikleri kârdan mevcut ortakların pay alma hakkıdır. Borsada işlem gören şirketlerde kâr payı nakit ve/veya hisse senedi şeklinde dağıtılabilir. Temettüler iki şekilde dağıtılmaktadır: nakit olarak ortaklara ödenen temettüler ve bedelsiz sermaye artırımına dahil edilerek karşılığında yeni senet dağıtılan temettüler.
Finans, para, döviz ve sermaye varlıklarının incelenmesi ve disiplinidir. Mal ve hizmetlerin üretimi, dağıtımı ve tüketiminin incelenmesi olan ekonomi ile ilgilidir ancak ondan farklıdır. Kapsama dayalı olarak Finansal sistemlerde finansal faaliyetlere ilişkin disiplin, kişisel, kurumsal ve kamu finansmanı olarak ayrılabilir.
Türkiye İş Bankası A.Ş., kısaca İş Bankası, Türkiye'de bireysel ve ticari bankacılık hizmeti sunan en büyük özel bankadır. 1924'te Mustafa Kemal Atatürk'ün emriyle kurulan İş Bankası, cumhuriyet döneminin ilk ulusal bankasıdır. 2023'te 2.5 trilyon Türk lirası aktif büyüklüğe ulaşan banka, The Banker dergisinin açıkladığı sıralamaya göre ana sermaye bazında dünyanın en büyük 181. bankasıdır. Aralık 2021 itibarıyla 21'i yurt dışında olmak üzere 1.195 şube, 6.476 bankamatik ve 22 bini aşkın personeli bulunan İş Bankası'nın ayrıca Almanya'da İşbank AG, Gürcistan'da İşbank Georgia A.Ş. ve Rusya'da İşbank A.Ş. adıyla üç iştiraki vardır.
Türkiye Halk Bankası A.Ş., kısaca Halkbank, Halk Bankası ve Halk Sandıkları Kanunu kapsamında küçük ve orta büyüklükteki esnaf ve sanayiciye kolay ve ucuz kredi vermek amacıyla kurulan ve 23 Mayıs 1938'de faaliyete geçen bir kamu bankasıdır. ₺128.480 milyon aktif büyüklüğü ile dünyanın en büyük 159. bankasıdır.
Aracı kuruluş ya da aracı kurum; sermaye piyasası faaliyetlerinde bulunmak üzere Sermaye Piyasası Kurulu’nca(SPK) yetkili kılınmış bankalar ve aracı kurumlardır. Bankalar kuruluş, denetim, gözetim, muhasebe, mali tablo ve rapor standartları konularında Bankacılık Kanunu'na tabidir. Aracı kuruluşların kuruluş, faaliyet ve yetkilendirilmelerine ilişkin esaslar Sermaye Piyasası Kurulu’nun (Kurul) Seri: V No:46 sayılı “Aracılık Faaliyetleri ve Aracı Kuruluşlara İlişkin Esaslar Tebliği” ile düzenlenmiştir.
Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası AŞ (VOB), Türkiye'nin ilk özel borsa kuruluşudur. Sermaye Piyasası Kurulunun 17/8/2001 tarihli ve 9/1101 sayılı kararına dayanılarak, Devlet Bakanlığı’nın 3/9/2001 tarihli ve 2381 sayılı yazısı üzerine 2001/3025 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kurulmuştur. 9 Temmuz 2002 tarihinde Ticaret Sicili Gazetesi'nde yayımlanacak şekilde, 4 Temmuz 2002 tarihinde Ticaret Sicili'ne tescil edilmiş ve 4 Şubat 2005 tarihinde İzmir'de işleme açılmıştır. 2 Ağustos 2013'te son işlem gününü yaşayan borsa, 5 Ağustos 2013'te Borsa İstanbul bünyesine katılıp "Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası" (VİOP) adını aldı. Bakanlar Kurulunun, "Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası Anonim Şirketi unvanı ile vadeli işlem ve opsiyon borsası kurulmasına dair Bakanlar Kurulu Kararının yürürlükten kaldırılması"na ilişkin kararının 6 Şubat 2014 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmesi ile resmî olarak kapandı.
Sigorta Denetleme Kurulu, özel sigortacılıkla ilgili olarak Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile diğer kanunlarda öngörülen görevleri yerine getiren bir merkezi denetim birimiydi. 47 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle kapatılmıştır.
Sümer Holding AŞ, Türkiye’de faaliyet gösteren holding kuruluşu.
Emeklilik, insanların çalışma gücü ve yeteneklerini yitirip, çalışma hayatından ayrılmalarıyla gelir kaynaklarının ortadan kalkması üzerine kazandıkları haktır. Emeklilik sayesinde, prim ya da kesenek ödeyen işçi, memur ya da bağımsız çalışanların yasayla belirlenmiş bir süre sonunda işten ayrılarak, bir hizmet karşılığı olmaksızın aylık alması sağlanır.
Kitle fonlaması, çok sayıda bireyin küçük miktarda bağışlarına dayanan yeni nesil bir yatırım ve fonlama sistemidir. Bu sistemde, bireyler kitle fonlama platformu internet sitesi üzerinden bağış yapar, küçük bir hisse satın alır ya da üretilecek ilk ürünler karşılığı ödeme yapar.
İntegral Forex, Türkiye menşeli, finansal yatırım piyasalarında aracı kurumluk yapan İntegral Yatırım Menkul Değerler'in, Uluslararası döviz piyasası, vadeli kontratlar, türev piyasası ve hammadde yatırımları konusunda uzmanlaşmış alt markası olarak hizmet vermektedir.
Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş., Türkiye'nin ilk özel sermayeli kalkınma ve yatırım bankası olarak İstanbul'da 1950 yılında Dünya Bankası, TCMB desteği ve ticari bankaların pay sahipliği ile kurulan bir bankadır. TSKB dönemin ileri gelen ekonomist, sanayici ve iş insanlarının ortaklığı ile kurulmuş bir yatırım bankasıdır.
Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP), sermaye piyasası ile Borsa İstanbul mevzuatı gereğince kamuoyuna açıklanmasına gerek görülen işlem ve bildirimlerin e-imza olarak iletildiği elektronik sistem. Genel olarak büyük iştirakler, Borsa İstanbul'da işlem gören hisse sahip ve ortakları, BYF'ler, aracı kurumlar, Sermaye Piyasası Kurulundan yetki almış yatırım şirketleri ve muhtelif fonlar KAP'a doğrudan bildirim gönderebilmektedir ve bildirimler çevrimiçi olarak görüntülenebilmektedir. Gönderilen bildirimlerin dili Türkçedir ancak ilk aşama sonrasında bilançolar İngilizce olarak da yayımlanmaktadır.
Gayrimenkul yatırım ortaklığı (GYO), gelir getiren gayrimenkul sahibi olan ve çoğu durumda işleten şirkettir. GYO'ların, ofis ve apartman binaları, depolar, hastaneler, alışveriş merkezileri, oteller ve ticari ormanlar da dahil olmak üzere birçok türde ticari gayrimenkulü bulunur. Bazı GYO'lar gayrimenkul finansmanı yapar.
Sermaye piyasası, uzun vadeli borçların veya hisse senedi destekli menkul kıymetlerin alınıp satıldığı finansal bir piyasadır. Sermaye piyasaları, tasarruf sahiplerinin servetini, uzun vadeli yatırımlar yapan şirketler veya hükümetler gibi uzun vadeli üretken kullanıma sokabilecek kişilere kanalize eder. Hindistan Menkul Kıymetler ve Borsa Kurulu (SEBI), İngiltere Merkez Bankası (BoE) ve ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) gibi finansal düzenleyiciler, diğer görevlerinin yanı sıra yatırımcıları dolandırıcılığa karşı korumak için sermaye piyasalarını denetler.
