İçeriğe atla

Serim (anlatı)

Serim (İngilizceExposition); Oyun, roman, hikâye, masal, senaryo vb. anlatı türlerinde kişilerin ve çevrenin tanıtıldığı, konunun, olayın anlatılmaya başlandığı bölümdür.[1]

Mevcut Anlatı türünde; kim, nerede ve nasıl bir ortamda bulunuyor sorularına yanıt verilen bölümdür. Bu bölüm mutlaka bir beklenti içerir.[2] Bu bölümde mekan, zaman, kahramanlar ve onların durumları sergilenir. Bu bölümde olaylar ve kahramanlıklar henüz bir dramatik anlaşmazlık oluşturacak seviyeye gelmez.[2] Lakin izleyici söz konusu anlatı türünün trajik, dramatik ya da komik mi olduğunu anlayabilir.

Serim kısmı anlatı türünün izleyici ya da okuyu tarafından devam edilip edilmeyeceğini belirler.[2] Bu yüzden serim bölümü uzatılmamalı ve içinde çeşitli açılardan gelişmeye açık birçok olayın tohumlarını içermelidir. Serim bölümü olayın gelişimini hazırlayacak belirtiler veya tasvirlerle başlamalıdır. Ve izleyicinin merakını uyandırıcak birçok "bilinmeyen" ile dolu olmalıdır. Sergilemenin en karakteristik özelliklerinden biri dramatik anlaşmazlıkları oluşturacak güçler arasındaki çözümün birçok çeşidini içermesidir.[2] Ama serim bölümünün bu sorunlardan herhangi birinin çözümünü içermesi yapıttaki önemli bir bozukluğu haber verir.

Kaynakça

  1. ^ "Türk Dil Kurumu, Büyük Türkçe Sözlük - Ara>Serim". 28 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2011. 
  2. ^ a b c d Aslanyürek, Semir (Nisan 2004) [1998]. Senaryo Kuramı (İkinci basım bas.). Beşiktaş, İstanbul: Pan Yayıncılık. ss. 135,136 ve 141. 975-7652-72-5. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Masal</span> kurgusal bir hikaye içeren folklorik fantezi karakterler

Masal ya da erteği esas itibarıyla sözlü anonim halk edebiyatı ürünü, kahramanları arasında olağanüstü kişi veya yaratıkların bulunabildiği, anlatılan olayların tamamen gerçek dışı olduğu, yer ve zaman ögesinin ise daima belirsiz olduğu bir anlatı türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Dram (tiyatro)</span>

Dram trajedi, komedi veya trajikomedi türünde tiyatro eseri. Dramatik, epik ve liriğin yanı sıra üçüncü esaslı edebi türdür.

<span class="mw-page-title-main">Hikâye</span> gerçek ya da tasarlanmış olayları ilgiyi çekecek bir biçimde anlatan, genellikle beş on sayfadan oluşan düzyazı türü

Hikâye ya da öykü, gerçek ya da gerçeğe yakın bir olayı aktaran kısa, düzyazı şeklindeki anlatıdır. Kısa oluşu, yalın bir olay örgüsüne sahip olması, genellikle önemli bir olay ya da sahne aracılığıyla tek ve yoğun bir etki uyandırması ve az sayıda karaktere yer vermesiyle roman ve diğer anlatım türlerinden ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Film yönetmeni</span> film yöneten kişi

Film yönetmeni veya yönetmen, herhangi bir kuruluş veya oluşumu, sinema ya da diziyi yöneten kimse anlamına gelir. Bir tiyatro veya film yönetmeni, Türk Dil Kurumu tanımına göre, oyunlarda "oyuncuların rollerini dağıtıp oyunu düzenleyen ve ilgili rollerin tümünün hazırlanan objeye uyumundan ve düzeninden sorumlu kimsedir".^ Yönetmene rejisör de denir. Film yönetmeni bir senaryo temelinde, filmin artistik ve dramatik yapısını düzenler.

<span class="mw-page-title-main">Senaryo</span> Tiyatro oyunu, piyes, film, dizi vb. eserlerin sahnelerini ve akışını gösteren yazılı metinler

Senaryo Tiyatro oyunu, piyes, dizi, film, video oyunu gibi eserlerin sahnelerini ve akışını gösteren yazılı metinlere verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Sahne</span> tiyatro, müzik gibi eserlerin sergilenmesi için ayrılmış olan alanı veya bir tiyatro oyununun ve filmin bölümlerinden her biri

Sahne veyahut oyunluk, tiyatro, müzik gibi eserlerin sergilenmesi için ayrılmış olan alanı veya bir tiyatro oyununun ve filmin bölümlerinden her birini ifade eder.

Tretman veya geliştirim senaryosu, genellikle film, televizyon programı ve radyo oyunu için tasarlanır. Sahne kartları ve senaryonun ilk aşaması arasındaki adımdır. Tretman genelde sinopsisten uzun, film öyküsünden kısa olur. İdeal bir tretmanın uzunluğunun ne kadar olduğuna dair bir fikir birliği yoktur. Tretman, bir sanat eserinden ziyade filmi, yapımcılara ve ajanslara pazarlama metnidir. Öykü geliştirilirken, çekilecek filmin akışı ve her görüntüsü bu evrede tasarlanır. Öyküdeki her çekim içeriği ve bunun ayrım içindeki yeri tam olarak belirlenerek tıpkı perdede görüntüleneceği biçimde yazılır. Lakin yeri tanımlayıcı görüntüler yazılmaz. Örneğin; 20 planda Eyfel Kulesi gösterilecekse bu ve bunun gibi şeyler tretmana yazılmaz.

<span class="mw-page-title-main">One of Us (Lost)</span>

"One of Us", ABD'nin ABC kanalında yayınlanan Lost dizisinin üçüncü sezonunun on altıncı bölümüdür. 11 Nisan 2007'de yayınlanan bölümün yazarları Carlton Cuse ve Drew Goddard, yönetmeni Jack Bender'dır. Elizabeth Mitchell tarafından canlandırılan Juliet Burke karakterinin merkezinde olduğu bölüm, dizinin altmış beşinci bölümü olarak yayınlandı. Bölümün adı sadece, ikinci sezonda yayınlanan "One of Them" bölümüyle değil, aynı zamanda Jack'in diğer kazazedeleri, Juliet'in Diğerleri'nden farklı olarak kendilerinden olduğuna dair ikna etmesiyle de bağlantılıdır.

<i>Neon Genesis Evangelion</i> Japon mecha anime televizyon serisi

Neon Genesis Evangelion, Gainax ve Tatsunoko Production tarafından hazırlanan 1995 yapımı bir mecha anime televizyon serisidir. Serinin yönetmenliği ve senaryosu Hideaki Anno ve müzikleri ise Shirō Sagisu tarafından yapılmıştır. Seri, Ekim 1995-Mart 1996 tarihleri arasında TV Tokyo'da yayınlandı.

Anlatım biçimleri, anlatılacak olay veya kavramların nasıl anlatıldığını belirten edebiyat terimidir; yazarın anlatımını yaparken kullandığı üsluba, başvurduğu yönteme anlatım biçimi denir. Anlatılacakların türüne ya da amacına göre değişik anlatım biçimleri kullanılır. Örneğin romanda kullanılan anlatım biçimi ile bir makalede kullanılan anlatım biçimi birbirinden farklıdır.

<span class="mw-page-title-main">Eggtown</span> Lostun 4. sezon 4. bölümü

Eggtown, American Broadcasting Company'nin televizyon dizisi Lostun dördüncü sezonundaki dördüncü genel toplamdaki yetmiş üçüncü bölümüdür. Bölüm 21 Şubat 2008'de Birleşik Devletler'de ABC ve Kanada'da CTV kanallarında yayınlandı. Eggtown, yapımcı Elizabeth Sarnoff ve senaryo koordinatörü Greggory Nations tarafından yazıldı ve ortak yapımcı Stephen Williams tarafından yönetildi. Eggtown, Nations'ın yazdığı ilk Lost bölümüdür.

<i>Doctor Who</i> (2. sezon) Doctor Who dizisinin 15 Nisan 2006 – 8 Temmuz 2006 arasında yayımlanan sezonu

İngiliz Bilimkurgu dizisi Doctor Who'nun modern serisinin ikinci sezonu. 25 Ocak 2005 tarihinde "The Christmas Invasion" adlı Noel özel bölümüyle başlamıştır. Noel özel bölümünden sonra 15 Nisan 2006 tarihinde "New Earth" bölümünden itibaren düzenli olarak haftada birer kez on üç bölüm yayınlanmıştır. Ayrıca bir Children in Need özel ve bir interaktif bölüm yayınlanmıştır. Bunun yanı sıra TARDISODE adı verilen 13 tane her bölümden önce bir önbölüm yayınlanmıştır.

Önceden ima etme veya diğer adıyla önseme, bir romanda ya da filmde, olacak hakkında okur ya da izleyiciye önceden bazı ipuçları verme, anlatım tekniğidir.

Dramatik anlaşmazlık, edebi metinlerde dramatik anlaşmazlık veya ihtilaf. Bir hikâye içerisindeki güçlerin karşı karşıya gelmesi veya çatışması ile oluşur. Latincede conflictus anlamına gelen bu cümlenin kelime manası karşı karşıya gelme, müsademe, çatışma anlamına gelmektedir.

Rivayet, Anlatı veya kıssa; roman, hikâye, masal, senaryo vb. kurgusal veya kurgusal olmayan edebî türlerde bir olay dizisini anlatma biçimidir. Anlatı insan yaratıcılığının ve toplumu etkileme sanatının bir yüzüdür.

Dramatik yapı, film ya da oyun gibi bir dramatik işin yapısı. Birçok alim dramatik yapının analizini yapmıştır. Bu analizler ilk kez Aristoteles tarafından Poetika eserinde başlatılmıştır. Bu da MÖ 335 senesine denk gelir.

Plan veya plot, neden sonuç etkisiyle veya tesadüfi bir şekilde her kısımda birbirleriyle ilişkisi olan ve toplamda hikayeyi yaratan olayların dizilimi için kullanılan bir edebiyat terimdir. Genellikle bu olarlar diziminin ne derece çok sanatsal ve duygusal etki yaratacağı ile ilgilenir. Karışık ve karmaşadan oluşan planlara anlaşmazlık denir fakat geleneksel türkülerde olduğu gibi en basit ifadelerden oluşan planlar bile bazen birden fazla çıkarımlar içerebilir.

<i>Ferhat ile Şirin</i> (dizi)

Ferhat ile Şirin, O3 Medya imzalı, ilk bölümü 22 Kasım 2019 tarihinde yayınlanan, yönetmenliğini Mehmet Ada Öztekin'in üstlendiği, senaryosunu ise Savaş Korkmaz'ın kaleme aldığı Türk yapımı dram türündeki televizyon dizisidir. Masalsı bir aşk hikâyesinin önündeki engelleri aşmaya çalışan Ferhat ile Şirin'in modern bir bakış açısıyla hikâyesi anlatılmaktadır. Dizi, 27 Aralık 2019 tarihinde yayınlanan 6. bölümü ile yayından kaldırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Dram (sinema ve televizyon)</span> film türü

Sinema ve televizyonda dram, güldürüye göre daha ciddi bir tona sahip anlatı kategorisi veya türüdür. Bu tür dramlar genellikle pembe dizi, polisiye dram, suç draması, siyasi dram, tarihî dram, aile içi dram, gençlik draması ve komedi-drama gibi ek terimlerle nitelendirilir. Belirli bir hikâyenin mekânına ya da konusuna vurgu yapma eğiliminde olan bu terimler, bir dramın normalde ciddi olan tonunu daha geniş bir ruh hâli yelpazesini teşvik eden unsurlarla donatabilir. Bu amaçlar doğrultusunda, bir dramın temel unsuru duygusal, sosyal ya da başka türlü bir çatışmanın ortaya çıkması ve hikâyenin akışı içinde çözülmesidir.

Doomsday Preppers,Amerika Birleşik Devletleri'nde National Geographic Channel tarafından yayınlanan bir realite televizyon programıdır. İlk olarak 7 Şubat 2012'de yayınlanan program, üç sezon boyunca devam etti ve 2014'te sona erdi. Program, yaklaşan bir felakete veya kıyamete hazırlanan kişilerin hayatlarını ve hazırlık süreçlerini konu alır. Modern toplumda hazırlıkçılık (prepping) hareketini ana akıma taşıyan bu program, felaket senaryolarına karşı hazırlıklı olma kavramını geniş bir izleyici kitlesine tanıttı.