İçeriğe atla

Serikbolsın Abdildin

Serikbolsın Abdildin
Kazakistan Komünist Partisi Birinci Sekreteri
Kişisel bilgiler
Doğum 25 Kasım 1937(1937-11-25)
Kazakistan SSC, SSCB
Ölüm 1 Ocak 2020 (82 yaşında)
Milliyeti Kazak
Partisi Sovyetler Birliği Komünist Partisi Kazakistan Komünist Partisi
Mesleği Politikacı

Serikbolsın Abdildayeviç Abdildin (Kazakça: Серикболсын Абдильдаевич Абдильдин; 25 Kasım 1937; Semipalatinsk, SSCB - 1 Ocak 2020), Kazak politikacıdır. Kazakistan Komünist Partisi birinci sekreteri (1991-2010). 1999 yılında yapılan Kazakistan devlet başkanlığı seçimlerine Komünist Parti adayı olarak katılmış ve %13 oy alarak ikinci gelmiştir.

Biyografi

Serikbolsın Abdildin 1960 yılında Kazakistan Tarım Enstitüsü'nden mezun oldu. 1960-1963 yılları arasında Semipalatinsk bölgesi Sovhoz(devlet çiftlikleri) işletmelerinde baş ziraatçi olarak çalıştı. Kazakistan Tarım ve Ekonomi Araştırma Enstitüsü'nde 1963'te yüksek lisans öğrencisi, 1966-1967'de de kıdemli uzman oldu. 1967 yılından 1976 yılına kadar enstitüde önce başkan yardımcısı daha sonra başkan olarak görev yaptı. 1974-1976 yılları arasında Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Planlama Komitesi Başkan Vekili olarak çalıştı.[1]

1981 yılından kapanana kadar Kazakistan SSC Komünist Partisi üyesi oldu. 1982'den Sovyetler Birliği'nin dağılmasına kadar Kazakistan'da farklı zirai komite ve devlet dairelerinde çeşitli görevler üstlendi. Kazakistan SSC. Devlet Tarım Komitesi başkan yardımcısı (1982-1985), Tarım-Sanayi Kompleksi Yüksekokulu Rektörü, Kazakistan SSC. Tarım Bakan yardımcısı (1985-1987), Kazakistan SSC. Yüksek Konseyi Başkan Vekili (1987-1991), SSCB Bakanlar Kurulu daimi temsilcisi (1990-1991) olarak görev yaptı.

1991'den Aralık 1993'e kadar Kazakistan Yüksek Konseyi Başkanı olarak çalıştı.[2] 1994 yılında muhalif harekete katıldı.[3]

Kazakistan Komünist Partisi birinci sekreteri oldu ve Kazakistan Demokratik Güçler Eşbaşkanlığı'nı üstlendi. 1999 yılındaki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde 857.386 oy ve % 13 oy oranı ile ikinci sırada yer aldı. Genel Başkanlığını yaptığı Komünist Parti aynı yıl yapılan genel seçimlerde de % 17.7 oranında oy alarak ikinci geldi ve mecliste ana muhalefet partisi oldu.

2004 yılında merkezi Moskova'da bulunan ve eski Sovyet cumhuriyetlerindeki Komünist Partilerin katıldığı Komünist Partiler Birliği'nde başkan yardımcısı oldu.[4] Aynı yıl Komünist Parti merkez komitesinin bazı üyeleri ile anlaşmazlığa düştü ve 12 üye partiden ayrıldı. Bu üyeler Jambıl Ahmetbekov önderliğinde Kazakistan Komünist Halk Partisi'ni kurdu.

2 Kasım 2004'te Kazakistan Cumhurbaşkanlığı'na bağlı bir danışma organı olarak kurulan Demokrasi ve Sivil Toplum Ulusal Komisyon üyesi seçildi.[5]

17 Nisan 2010'da Komünist Parti birinci sekreterliğini kendi isteğiyle Gaziz Aldamjarov'a bıraktı. Komünist Halk Partisi'nin giderek güçlenmesi üzerine 4 Eylül 2015'te üyesi olduğu partiyi feshetti.

Ailesi

Babası Abdilda Alimjanov, annesi ise Tlehan Alimjanova'dır. Annesi 1943 yılında öldü. Eşi Laura İsengeldievna Abdildina Kazakistan Ziraat Enstitüsü Ekonomik Bilimler bölümünde profesördür. Kızı Gauhar doktor, oğlu Srim ise ekonomik bilimler doktoru ve mühendistir. Asel, Adele ve Cengiz adında üç torunu vardır.[4]

Ödüller

Serikbolsın Abdildin çalışmalarından dolayı iki kez Kızıl Bayrak Nişanı'na, bir kez de Şeref Madalyası'na layık görülmüştür.[1]Sovyetler Birliği döneminde toplam 6, Kazakistan Cumhuriyeti'nde ise üç kez madalya almıştır.[4]

Kaynakça

  1. ^ a b R. N. Nurgaliev (1991). Kazachikí Sovietikí Enkyklopaídeia. 4. ISBN 5-89800-023-2. 
  2. ^ "СВОБОДНАЯ АЗИЯ — Абдильдин С". 26 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2015. 
  3. ^ "Серикболсын Абдильдин выпустил книгу о мифах и реалиях президента Назарбаева — Радио Азаттык © 2010". 24 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2015. 
  4. ^ a b c http://www.komparty.kz/index.php/ru/2009-10-20-10-42-29/42-2009-02-26-07-11-57/75-2009-02-26-07-42-21?format=pdf[]
  5. ^ Указ Президента Республики Казахстан от 2 ноября 2004 года № 1467 «О Национальной комиссии по вопросам демократии и гражданского общества при Президенте Республики Казахстан».

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İslam Kerimov</span> Özbekistan Cumhuriyetinin ilk devlet başkanı

İslam Abduğanıyeviç Kerimov, 24 Mart 1990'dan; 2 Eylül 2016'daki ölümüne değin, kurucu Özbekistan Devlet Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti , kısaca Gürcistan SSC olarak da bilinir, eski Sovyetler Birliği cumhuriyetlerinden biriydi. 25 Şubat 1921'de, Kızıl Ordu'nun Demokratik Gürcistan Cumhuriyeti'ni işgal etmesinin ardından Gürcistan SSC adıyla kuruldu. 12 Mart 1922'den 5 Ekim 1936 tarihine kadar, Ermenistan SSC ile Azerbaycan SSC ile birlikte Transkafkasya Federal Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin bir parçası olarak kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span> Sovyetler Birliğine bağlı özerk devlet

Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, diğer ismiyle Özbekistan SSC, 1917 Ekim Devrimi ile kurulan Sovyetler Birliği'ni oluşturan 15 cumhuriyetten biriydi. Cumhuriyet, 1924 yılında kuruldu. 1991 yılında Özbekistan Cumhuriyeti adıyla bağımsızlığını ilan ederek Sovyetler Birliği'nden ayrıldı.

<span class="mw-page-title-main">Moldova Cumhuriyeti Komünistler Partisi</span> Moldovada bir siyasi parti

Moldova Cumhuriyeti Komünistler Partisi -, - Moldova'da Marksist-Leninist ideolojide siyasi parti. Genel başkanı Vladimir Voronin 'dir. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından 2014 genel seçimlerine kadar meclisin en güçlü siyasi partisi olmuş ve ülkeyi yönetmiştir. Parti, Sovyetler Birliği'den ayrılan ülkeler arasında ilk defa demokratik seçimle iktidara gelen Komünist Partidir.

Yüksek Sovyet, Sovyet Birliği'ndeki cumhuriyetlerin yasama organlarının (parlamento) genel adıdır. Bu kuruluşlar, 1938'de kurulan Sovyetler Birliği Yüksek Sovyeti örnek alınarak kuruldu ve genel olarak birbirlerine benzerdi. Bu yasama organlarındaki temsilciler Sovyet destekli olup rakipsiz seçimlerde seçilmişlerdi. İlk bağımsız veya yarı bağımsız seçimler ise 1980'lerin sonunda perestroyka döneminde yapıldı. Bu yasama organları, Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin veya birlik içindeki her bir cumhuriyete ait komünist partinin kararlarını onaylayan süper noter hâlindeki kuruluşlardı. Nadiren yapılan toplantılarda, temsilcilerin oturumda olmadığı durumlarda Yüksek Sovyet adına hareket eden daimi organ Yüksek Sovyet Prezidyumu seçilmiştir. Prezidyum başkanı aynı zamanda hukuki devlet başkanıdır. Ayrıca yürütme organı olan Bakanlar Konseyi de bu kuruluşlarda seçilmiştir. 1991 yılının Aralık ayının sonlarında Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla bu kuruluşların her biri, yeni kurulan bağımsız devletlerin yasama organı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Gennadi Zyuganov</span> Rus siyasetçi

Gennadi Andreyeviç Zyuganov, Rus sosyalist siyasetçi. 1993'ten beri Rusya Federasyonu Komünist Partisi birinci sekreteri. Ayrıca 1993'ten beri Devlet Duması milletvekili ve 1995'ten beri Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi üyesi.

Vladimir Orlov

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan Halk Partisi</span>

Kazakistan Halk Partisi eski adıyla Kazakistan Komünist Halk Partisi, Kazakistan'da bir siyasi partidir. Parti başkanı Aykin Kongirov'dur. Merkez Komite Sekreterleri Turgin Sidikov, Jambıl Ahmetbekov, Gauhar Nugmanova ve Viktor Smirnov'dur.

<span class="mw-page-title-main">Sergey Baburin</span>

Sergey Nikolayeviç Baburin - - Rus siyasetçi, bilim insanı ve hukukçu. Ulusal sosyalist eğilimli Narodnaya Volya ve daha sonraki adıyla Rusya Halk Birliği ’nin önderi.

<span class="mw-page-title-main">İvan Melnikov</span>

İvan İvanoviç Melnikov-(7 Ağustos 1950 -Tula Oblastı RFSSC / SSCB)- Sovyet ve Rus politikacı. Rusya Federasyonu Duma Birinci Başkan Vekili. Moskova Devlet Üniversitesi'nde profesör. Komünist Parti Merkez Komitesi Birinci Başkan Yardımcısı.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan Komünist Partisi</span> Kazakistanda siyasî parti

Kazakistan Komünist Partisi Kazakistan Cumhuriyeti'nde eski Komünist Parti. Sovyet dönemi Kazakistan Komünist Partisi'nin halefi niteliğindedir. 1999 yılındaki genel seçimlerde % 17.7 oranında oy alarak Kazakistan meclisindeki en güçlü ikinci parti olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Jambıl Ahmetbekov</span> Kazak politikacı

Jambıl Ahmetbekov - Kazak politikacı. Kazakistan Komünist Halk Partisi Sekreteri. Kazakistan meclisi başkan yardımcısı.

<span class="mw-page-title-main">Arnold Rüütel</span> 3. Estonya cumhurbaşkanı

Arnold Rüütel, 8 Ekim 2001 - 9 Ekim 2006 tarihleri arası Estonya'nın üçüncü Cumhurbaşkanıydı. Daha önce 8 Nisan 1983 - 29 Mart 1990 tarihleri arası Estonya SSC Yüksek Sovyeti başkanlığının son Başkanı olarak ve 29 Mart 1990 - 6 Ekim 1992 tarihleri arası Estonya SSC Yüksek Sovyeti Başkanıydı. Estonya 1991 yılında bağımsızlığını kazandıktan sonra ikinci cumhurbaşkanı oldu. Ayrıca SSCB Yüksek Sovyetinin on beş Başkan Yardımcısından biri olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Mir Beşir Kasımov</span>

Mir Beşir Kasımov, Sovyet Azeri siyasetçi, devrimci. Neriman Nerimanov'un ürettiği siyasetin takipçilerinden biri olan Kasımov Azerbaycan'da ulusal komünizm politikasının uygulayıcısı olarak da bilinir. İki kez Lenin Nişanı ödülünü almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mirza Davud Hüseynov</span> Azerbaycanlı politikacı (1894-1938)

Mirzə Davud Hüseyinov — Azerbaycan Devrim Komitesi Başkan Yardımcısı, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1921 Mayıs-Aralık tarihleri arasında Dış İşleri Bakanı, 1925 yılı içinde Maliye Bakanı. Ayrıca Yüksek İktisat Şûrası Başkanlığı, Transkafkasya SFSC XKS Başkan Yardımcılığı, Transkafkasya SFSC Halk Maliye Komiserliği, Tacikistan Komünist Partisi Merkez Komite Birinci Kâtipliği (1930-1933) görevlerinde de bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan cumhurbaşkanı</span> Kazakistanın devlet başkanı

Kazakistan Cumhuriyeti Devlet Başkanı, Kazakistan Cumhuriyeti'nin devlet başkanı ve Kazakistan Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri başkomutanıdır. Devlet Başkanı, Kazakistan Cumhuriyeti içindeki en yüksek makamın sahibidir. Bu pozisyonun yetkileri Kazakistan Anayasası'nın özel bir bölümünde açıklanmıştır.

Sovyet Anayasası 6. maddesi, Sovyetler Birliği'nin 1977 Anayasası uyarınca Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin, Sovyetler Birliği ve Sovyet halkı üzerindeki egemenliğini tarif eden madde. Vladimir Lenin'in teorize ettiği öncü parti ilkesine uygun olarak Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) devletin yönetim organıydı. Bu hüküm antikomünistler başta olmaz üzere Sovyet iktidarına muhalefet eden tüm kesimlere karşı her türlü önlemi almak için kullanıldı. Bu hüküm daha önce 1936 Sovyet Anayasası'nın 126. maddesinde yer almaktaydı.

Arif Rahimzade, Azerbaycanlı siyasetçi, Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisi eski Başkan 1. Yardımcısı (1994-2005), Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi 1., 2., 3., 4. ve 5. dönem milletvekili, Azerbaycan Cumhuriyeti Bölgesel Yönetimlerle iş üzere Devlet müşaviri (1993-1995), Azerbaycan Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti ve Milli Şurası milletvekili, tarım bilimleri felsefe doktoru.

<span class="mw-page-title-main">1. Otan Kuruluş Kongresi</span>

1. Otan Kongresi, Otan partisinin 1 Mart 1999 tarihinde düzenlenmiş ilk kongresidir. Kazakistan cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, 385 delegenin tamamının oylarını alarak partinin ilk Genel Başkanı seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Roman Sklyar</span>

Roman Vasiliyeviç Sklyar, Kazakistanlı ekonomist ve siyasetçi. Sklyar, Asya ülkesi Kazakistan'da Şubat 2024'te kısa bir süre Vekâleten Kazakistan Başbakanı olarak görev yapmıştır. Daha önce Ocak 2022'den itibaren Başbakan Vekili olarak görev yapıyordu.