İçeriğe atla

Sergey Krikalyov

Sergey Krikalyov
Серге́й Константинович Крикалёв
Sergey Krikalyov
OkunuşSergey Konstantinovniç Krikalev
Doğum27 Ağustos 1958 (66 yaşında)
St. Peterburg, Rusya SFSC, SSCB
MilliyetRus
Vatandaşlık Rusya Federasyonu
MeslekMakine mühendisi
Kozmonot
Roket blimcisi
İşverenRoskosmos

Sergey Krikalyov veya doğum adıyla Sergey Konstantinoviç Krikalyov (Rusça: Серге́й Константинович Крикалёв; d. 27 Ağustos 1958), Rus kozmonot ve makine mühendisi.

Roket biliminde önemli bir isim olan Krikalyov altı uzay uçuşu tamamlamış ve uzayda 803 gün, 9 saat ve 39 dakika geçirmiştir. 2007'de emekli olan Krikalyov, günümüzde uzay şirketi Energia'nın başkan yardımcılığını yapmaktadır. Dünya kendisini SSCB yıkılırken uzayda kalması ile bilmektedir.

Biyografi

Sergei Krikalev Sovyetler Birliği'nde bulunan Leningrad'da (şimdi Sankt Peterburg) doğdu. Yüzme, kayak, akrobasi uçuşu ve bisiklet sporları ile ilgilendi. Liseden 1975'te mezun oldu. 1981'de, şimdiki adı Baltık Devlet Teknik Üniversitesi olan Leningrad Makine Enstitüsü'nden makine mühendisliği derecesi aldı.

1981'de mezun olduktan sonra, insanlı uzay uçuş faaliyetlerinden sorumlu Rus sanayi kuruluşu NPO Energia'ya katıldı. Uzay uçuş teçhizatını test etti, uzay operasyon yöntemleri geliştirdi ve yer kontrol operasyonlarına katıldı. Salyut 7 uzay istasyonu 1985 yılında başarısız olduğunda, kurtarma görevi ekibinde çalıştı, kontrolsüz istasyona yanaşma ve istasyonun yerleşik sistemini onarmak için prosedürler geliştirdi.

MİR

Krikalev 1985'te kozmonot seçildi, 1986'da temel eğitimini tamamladı ve bir süreliğine Buran Mekik programına atandı. 1988 yılının başlarında, Mir uzay istasyonunda ilk uzun süreli uçuşu için eğitime başladı.

Bu eğitim, en az altı EVA (uzay yürüyüşü) için hazırlığı, yeni bir modülün kurulumunu, yeni İnsanlı Manevra Birimi'nin (MMU) ilk testini ve ikinci ortak Sovyet-Fransız bilim misyonunu içeriyordu. Soyuz TM-7, uçuş mühendisi Krikalev, Komutan Aleksandr Volkov ve Fransız astronot Jean-Loup Chrétien ile 26 Kasım 1988'de fırlatıldı. Önceki mürettebat (Vladimir Titov, Musa Manarov ve Valeri Polyakov) 25 gün daha Mir'de kaldı ve altı kişilik bir mürettebatın yörüngede olduğu en uzun süre oldu. Önceki mürettebat Dünya'ya döndükten sonra Krikalev, Polyakov ve Volkov, Mir istasyonunda deneyler yapmaya devam etti. Bir sonraki mürettebatın gelişi geciktiği için, 27 Nisan 1989'da Dünya'ya dönmeden önce Mir'i insansız operasyonlar için hazırladılar.

Nisan 1990'da Krikalev, beş EVA ve bir haftalık Sovyet-Japon operasyonlarını içeren sekizinci uzun süreli Mir görevi için yedek ekibin bir üyesi olarak ikinci uçuşuna hazırlanmaya başladı. Aralık 1990'da Krikalev, on EVA için eğitim içeren dokuzuncu Mir misyonu için eğitime başladı. Soyuz TM-12, uçuş mühendisi olarak Krikalev, Komutan Anatoly Artsebarsky ve İngiliz astronot Helen Sharman ile 19 Mayıs 1991'de fırlatıldı. Sharman bir hafta sonra aşağıdaki mürettebatla birlikte Dünya'ya dönerken, Krikalev ve Artsebarsky Mir'de kaldı. Yaz boyunca, çeşitli deneyler ve bazı istasyon bakım görevleri gerçekleştirmek için altı EVA gerçekleştirdiler.

Temmuz 1991'de Krikalev, bir sonraki mürettebat için uçuş mühendisi olarak Mir'de kalmayı kabul etti çünkü planlanan sonraki iki uçuş bire düşürüldü. 2 Ekim 1991 tarihinde Soyuz TM-13 uçuşundaki mühendis yuvası, uzun süreli bir görev için eğitim almamış olan Kazak Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nden astronot Toktar Aubakirov tarafından dolduruldu. Hem Aubakirov hem de ilk Avusturyalı astronot Franz Viehböck, 10 Ekim 1991'de Artsebarsky ile geri döndü. Komutan Alexander Volkov, Krikalev ile birlikte gemide kaldı. Ekim ayında mürettebat değişiminden sonra, Volkov ve Krikalev Mir deney operasyonlarına devam ettiler ve 25 Mart 1992'de Dünya'ya dönmeden önce başka bir EVA gerçekleştirdiler.

Mir'deki çeşitli görevleri boyunca Krikalev, dünyanın dört bir yanındaki çeşitli amatör radyo operatörleriyle (hams) düzenli olarak iletişim kurdu. Krikalev ile amatör radyo operatörü Margaret Iaquinto arasında özellikle uzun bir ilişki kuruldu. Uzayda kaldığı süre boyunca bir noktada, bütün bir yıl boyunca günde bir kez onunla temasa geçti. Krikalev ve Iaquinto, tarihte ilk kez yörüngedeki bir uzay istasyonu ile amatör bir radyo operatörü arasında paket radyo aracılığıyla başarılı bir şekilde iletişim kurdu. Politik konular kadar kişisel konular hakkında da iletişim kurdular. Iaquinto, Mir kozmonotlarının çökmekte olan Sovyetler Birliği'nin durumu hakkında sansürsüz batı haberleri ve bilgileri elde etmek için sıklıkla kullanacakları geçici bir dijital ilan panosu kurdu.

26 Aralık 1991'de Sovyetler Birliği dağıldığında Krikalev uzaydaydı. Baykonur Kozmodromu ve iniş alanının her ikisi de yeni bağımsız Kazakistan'da yer almasıyla, görevinin kaderi hakkında pek çok belirsizlik vardı. Uzayda toplam 311 gün geçirerek, başlangıçta planlanandan iki kat daha uzun süre uzayda kaldı. 25 Mart'ta Dünya'ya döndü ve bu nedenle "son Sovyet vatandaşı" olarak anılır. Bu olaylar, Rumen film yapımcısı Andrei Ujică'nın 1995 tarihli Out of the Present belgeselinde belgelenmiştir. Krikalev'in hikâyesi, Ernesto Daranas'ın yönettiği 2017 yapımı Sergio & Sergei filmine ilham verdi.

Popüler kültürdeki yeri

Havana'da bir profesör ve amatör radyo meraklısının Mir uzay istasyonunda Sergei adında bir kozmonotla temas kurduğu Küba film draması Sergio ve Sergei'de Krikalev'e dayanan bir karakter. Film, o sırada Küba'daki ekonomik zorluklar ile gerçek hayattaki Krikalev'in Mir'de olduğu sırada meydana gelen Sovyetler Birliği'nin dağılışı arasında paralellikler kurar.

Görevleri

  • Soyuz TM-7: Launched November 26, 1988
  • Soyuz TM-12: Launched May 19, 1991
  • STS-60 Space Shuttle Discovery: Launched February 3, 1994
  • STS-88 Space Shuttle Endeavour: Launched December 4, 1998
  • ISS Expedition 1: Launched October 31, 2000
  • ISS Expedition 11: Launched April 14, 2005

Ödüller

Rus ve Sovyet ulusal akrobasi uçuş takımlarının bir üyesiydi ve 1983'te Moskova Şampiyonu ve 1986'da Sovyetler Birliği Şampiyonu oldu.

Rusya uzay programına yaptığı katkılardan dolayı, Rusya Federasyonu Kahramanı unvanını alan ilk kişiydi.

Uzay uçuşu deneyimi için ödüllendirildi:

Rusya Federasyonu Kahramanı unvanı;

Sovyetler Birliği Kahramanı (SSCB) unvanı;

SSCB (SSCB) Pilot-Kozmonot unvanı;

Lenin Nişanı (SSCB);

Anavatan 4. sınıfa Liyakat Emri;

Onur Düzeni;

Halkların Dostluk Düzeni (SSCB);

"Uzay Araştırmalarında Liyakat" Madalyası;

"Saint Petersburg'un 300. Yıldönümü Anısına" Madalyası.

Yabancı ödüller

Legion of Honor Görevlisi (Fransa);

NASA Üstün Kamu Hizmeti Madalyası (ABD);

üç NASA Uzay Uçuş Madalyası (ABD).

Uluslararası Uzay İstasyonuna Keşif 11 sırasında uzayda geçirilen toplam kariyer süresi (747.59 gün) için Sergei Avdeyev'in önceki rekorunu geride bıraktı. Krikalev uzayda toplam 803 gün 9 saat 39 dakika kaydetti.

23 Mayıs 2007'de Sergei Krikalev, şef Valery Gergiev ile birlikte Saint Petersburg fahri vatandaşı seçildi.

Krikalev, Soçi 2014 Kış Olimpiyatları açılış töreninde Rus bayrağını çekmek için seçilen beş kozmonottan biriydi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Mir</i> sovyetler birliği tarafından alçak yörüngeye yerleştirilen uzay istasyonu

Mir, 1986 yılından 2001 yılına kadar alçak Dünya yörüngesinde kalan, Sovyetler Birliği ve ardından Rusya tarafından yönetilen uzay istasyonudur. İlk modülü 19 Şubat 1986'da uzaya gönderildi. İnsanlığın uzayda uzun süre düzenli olarak içinde yaşadığı ilk uzay araştırma istasyonudur. Yapılan uluslararası iş birliği sayesinde, çeşitli milletlerden uzay adamlarının kullanımına açıldı. Yörüngede 1986 ile 1996 yılları arasında gönderilen pek çok modül ile başarılı bir şekilde kenetlendi. 23 Mart 2001 tarihinde görevi sona erdi ve atmosfere girerek yanması sağlandı.

<span class="mw-page-title-main">Soyuz T-15</span>

Soyuz T-15 Soyuz programı dahilinde yapılan ve mihenk noktası kabul edilen uzay uçuşu. 13 Mart 1986'da fırlatıldı. Mir uzay istasyonuna yapılan ilk ziyareti gerçekleştirdi. Kozmonotlar daha sonra Mir'den ayrılarak uzun süredir ziyaret edilmeyen Salyut 7 uzay istasyonuna geçtiler. Bu istasyonu buzlarla kaplı ve sistemleri kapalı halde buldular. İki uzay yürüyüşü gerçekleştirerek istasyonu tamir ettiler ve yörüngesini düzelttiler. Daha sonra Soyuz aracıyla Salyut 7'den ayrılıp Mir'e geri döndüler ve çalışmalarına bu istasyonda 20 gün daha devam ettiler. Böylece tarihte ilk kez bir uzaygemisi, iki uzay istasyonu arasında gidip gelmiş oluyordu. Bu görev ve uçuşların karmaşıklığı, tümünün başarıyla yerine getirilmesi, Sovyet uzay teknolojisinin yeni bir olgunluğa eriştiğinin göstergesiydi. Soyuz uzayaracı da güvenilirliğini ve yeteneklerini kanıtlamış oluyordu. Soyuz T-15 mürettebatı, bu uçuşta uzayda bir yıldan fazla kalan ilk kişiler oldular.

Soyuz 7, Sovyetler Birliği tarafından 12 Ekim 1969'da gerçekleştirilen uzay uçuşu. Soyuz 6 ve Soyuz 8 ile birlikte üç araç ve yedi kozmonotun görev aldığı bir uçuşun parçasıydı. Bu uçuşta, tarihte ilk defa üç uzayaracı birlikte görev yapmıştır.

Soyuz 21, Sovyetler Birliği tarafından 6 Haziran 1976'da gerçekleştirilen insanlı uzay uçuşu.

<span class="mw-page-title-main">Yuri Romanenko</span>

Yuri Viktoroviç Romanenko, eski Sovyet kozmonotu, iki kez Sovyetler Birliği Kahramanı. Kariyeri boyunca toplamda 430 gün 20 saat 21 dakika ve 30 saniye uzayda bulunmuş ve 18 saat uzay yürüyüşü yapmıştır. 1987 yılında Mir uzay istasyonunda kalıcı kozmonot olarak görev yapmış, istasyona Soyuz TM-2 ile ulaşmış ve Soyuz TM-3 ile ayrılmıştır. Mir'de kaldığı 326 gün süreyle o dönem en uzun süre uzay istasyonunda bulunan kozmonot olmuştur. Oğlu Roman Romanenko da kozmonottur ve Mayıs 2009'da Soyuz TMA-15 ile uzaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Uzay taşıtı dışı etkinlik</span>

Uzay taşıtı dışı etkinlik, ya da Uzay gemisi dışı etkinlik; Dünya'nın atmosferinin ötesinde yani Dünya dışı olarak nitelenen uzay boşluğu ya da uzayın herhangi bir yerinde boşlukta bir astronot veya kozmonot tarafından yapılan herhangi bir etkinliği anlatan terim. Sıklıkla kullanılan dünya yörüngesindeki bir uzay gemisi veya uzay istasyonunun dışında uygulanan uzay yürüyüşünü tanımlamak için kullanılır. EVA daha çok uygulanması gereken teknik yöntemler bütününü tanımlamak için kullanılır. Uluslararası Uzay İstasyonu için gerçekleştirilen istasyon dışı teknik görevler gibi. Ama aynı zamanda Ay yüzeyi keşfi için de kullanılır.

Uzay yolculuğu, 20. yüzyılda Konstantin Tsiolkovsky ve Robert H. Goddard tarafından geliştirilen teorik ve pratik atılımların ardından insan başarısının bir parçası haline geldi. Sovyetler Birliği, yörüngeye ilk uydu, ilk erkek ve ilk kadını uzaya göndererek savaş sonrası Uzay Yarışında önder oldu. ABD, 1969'da Ay'a ilk insan inişi ile Sovyet rakiplerini yakaladı. Uzay yarışı sona ermesini takiben, uzay uçuşu harika uluslararası işbirliği ile karakterize edilmiştir ve bu Dünya yörüngesine ucuz erişim ve ticari girişimler için bir genişleme oluşturmuştur. Gezegenler arası sondalar Güneş sistemindeki gezegenlerinin hepsiniziyaret etmiş ve insanlar yörüngede Mir ve ISS gibi uzun süre uzay istasyonlarında kalmıştır. Çin, insanlı misyonlar da dahil olmak üzere önemli uzay uçuş yeteneğine sahip üçüncü ülke olarak ile ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Kozmonotları Madalyası</span>

SSCB Kozmonotları Madalyası Sovyet Uzay Ajansı için uçan tüm kozmonotlara sunulan Sovyetler Birliği devlet ödülü idi. Genellikle bu ayrıma eşlik eden şey, devletin hizmetindeyken kahramanca işler yapması için bir Sovyet vatandaşına verilebilecek en yüksek unvan olan SSCB Kahramanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nin uzay programı</span> 1930lu yıllardan dağılıncaya kadar SSCB tarafından yürütülen roket ve uzay keşif programları

Sovyetler Birliği'nin uzay programı, 1930'lu yıllardan 1991'de dağılıncaya kadar eski Sovyetler Birliği (SSCB) tarafından yürütülen roket ve uzay keşif programlarından oluşuyordu. Altmış yıllık geçmişi boyunca, bu öncelikle sınıflandırılmış askeri program, uzay uçuşlarında bir takım öncü başarılar göstermişti, bunlar; ilk kıtalararası balistik füze (R-7), ilk uydu, Dünya yörüngesine ilk canlı taşıma görevi, uzayda ve Dünya yörüngesinde ilk insan, uzayda ve yörüngedeki ilk kadın, ilk uzay yürüyüşü, Ay'la ilk çarpışma, Ay'ın karanlık tarafının ilk görüntüsü ve insansız olarak Ay'a yumuşak iniş, ilk uzay gezgincisi, otomatik olarak ayıklanan ve Ay'dan Dünya'ya getirilen ilk Ay örneği ve ilk uzay istasyonundan oluşmaktadır. İlk gezegenler arası sondalar, kayda değer başka kayıtlar içeriyordu: Venera 1 ve Mars 1, sırasıyla Venüs ve Mars'a uçmuş, Venera 3 ve Mars 2, ilgili gezegen yüzeyi ile çarpışmış ve Venera 7 ve Mars 3 bu gezegenlere yumuşak iniş yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Valeri Kubasov</span> Sovyet kozmonot

Valeri Nikolayeviç Kubasov Sovyet/Rus kozmonottur. İki Soyuz programı'nda uçuş mühendisi olarak görev almıştır: Soyuz 6 ve Soyuz 19 ve Interkosmos programında Soyuz 36'nın kaptanlığını yapmıştır. 21 Temmuz 1975'te, ASTP için kullanılan Soyuz 7K-TM modülü 17:51 saatlerinde Kazakistan'a indi, modülden ilk Kubasov çıktı. Kubasov, Georgi Şonin ile birlikte uzaydaki ilk kaynak deneylerini yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Pavloviç Aleksandrov</span>

Aleksandr Pavlovich Aleksandrov, eski Sovyet kozmonottur ve iki kez Sovyetler Birliği Kahramanı ödülünü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr İvançenkov</span> Sovyet kozmonot

Aleksandr Sergeyeviç Ivançenkov uzayda 147 gün, 12 saat ve 37 dakika dakika geçirmiş, Soyuz 29 ve Soyuz T-6'da uçuş mühendisi olarak yer almış emekli Sovyet kozmonottur.

Bulgaristan kozmonot programı, Bulgaristan Halk Cumhuriyeti'nde insanlı uzay uçuşları yapmaya çabalar. Bulgar insanlı uzay uçuşları misyonu fikri, ilk yapay uydu olan Sputnik 1'in lansmanından önce başlamıştır. Sovyetler Birliği'nin bir Bulgar kozmonotu uzaya göndermesi için gayri resmi bir teklif 1964'te yayınlandı, ancak bu teklif Sovyetler tarafından ciddi olarak değerlendirilmedi. Resmî uzay işbirliği, 1966'da Doğu Bloku ülkelerinin Sovyet uzay teknolojisi ve varlıklarına erişmesine izin veren Interkosmos programının kurulmasıyla başladı.

<span class="mw-page-title-main">Georgi Dobrovolski</span> Sovyet kozmonot (1928-1971)

Georgi Timofeyeviç Dobrovolski, Soyuz 11'in mürettebatından olan Sovyet kozmonottu. Salyut 1 ile dünyanın ilk uzay istasyonu mürettebatı oldu. Ancak yanlışlıkla açılan kapak yüzünden boğulma nedeniyle öldü. Onunla beraber ölenler uzayda ölen ilk ve tek insanlardır.

Talgat Amangeldyuly Musabayev, Kazak test pilotu ve üç uzay uçuşu yapan eski kozmonottur. İlk iki uzay uçuşu, Rus uzay istasyonu Mir'de uzun süreli konaklamalardı. Üçüncü uzay uçuşu, ilk ücretli uzay turisti Dennis Tito'yu da taşıyan Uluslararası Uzay İstasyonu'na kısa süreli bir ziyaret göreviydi. Kasım 2003'te kozmonot olarak emekli oldu. 2007'den beri Kazakistan Ulusal Uzay Ajansı KazCosmos'un başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Serebrov</span> Sovyet ve Rus kozmonot

Aleksandr Aleksandrovich Serebrov, Sovyet kozmonottur. 1967 yılında Moskova Fizik ve Teknoloji Enstitüsünden mezun oldu ve 1 Aralık 1978'de kozmonot olarak seçildi. 10 Mayıs 1995'te emekli oldu.

<span class="mw-page-title-main">Valeri Ryumin</span> Sovyet ve Rus kozmonot

Valery Victorovich Ryumin Sovyet kozmonot.

Thomas Arthur Reiter emekli bir Avrupalı astronottur ve Alman Hava Kuvvetleri'nde Tuğgeneral olup şu anda Avrupa Uzay Ajansı'nda ESA Kurumlar Arası Koordinatör ve Genel Müdür Danışmanı olarak çalışmaktadır (ESA). Uzayda toplam süre bakımından en iyi 25 astronottan biriydi. Eşi ve iki oğluyla birlikte Aşağı Saksonya'da Oldenburg yakınlarında yaşıyor.

<span class="mw-page-title-main">Expedition 1</span> Uluslararası Uzay İstasyonunda ilk uzun süreli insan konaklaması

Expedition 1, Uluslararası Uzay İstasyonundaki (ISS) ilk uzun süreli konaklamaydı. Üç kişilik mürettebat, Kasım 2000'den Mart 2001'e kadar istasyonda kaldı. Bu, 2024 yılına kadar kesintisiz olarak süren istasyondaki insan varlığının başlangıcıydı. Expedition 1'in hemen ardından üç kişilik bir mürettebatı olan Expedition 2 geldi.

Franz Viehböck, Avusturyalı elektrik mühendisi ve astronot. Uzaya çıkan ilk Avusturya vatandaşıdır.