İçeriğe atla

Serbest meslek

Serbest meslek; (İngilizce terim olarak; Freelance) veya serbest meslek sahibi (İngilizce: self-employed) iş, işyeri ve çalışma koşulu anlamıyla ilgili resmi kanunlara göre sözleşme şartları ve koşulları gerek kalmayan durumlar için yasal olarak kayıt dışı istihdam anlamında işin işyeri dışında iş yapan kişinin kendi çalışma alanında kişisel çalışma olarak tamamlayan çalışanlara verilen genel addır.

Türkiye'de serbest meslek tabiri literatüre daha çok belli bir işi olmayan, koşullara göre değişik işler yapabilen kişileri tarif etmek için kullanılabilmektedir. Fakat, serbest avukatlık, mali müşavirlik ve hekimlik ve ses sanatçılığı yapanlar, vergi mükellefiyeti açısından serbest meslek icra eden kişilerdir. Serbest meslek erbabı olarak ifade edilen bu kişiler verdikleri hizmet için serbest meslek makbuzu keserler.

Gelecekte İnternet üzerinden iş yerine gitmeden bilgisayar ortamında ofis içi yapılan işlerin artık iş yerine gelmeksizin yol ulaşımı için harcanılan zaman ve kaynak anlamıyla hem iş veren açısından da maliyet düşmektedir.

İleride "serbest meslek" çalışma koşullarını tanımlayan resmi yasaların çıkması öngörülmektedir. Çünkü bir noktadan sonra meslekte verilen emeğin korunması anlamında Freelance çalışanların bile sendikalaşması ve yapılan işin ücret anlamında insan gücü maliyetini çok ucuz olarak değerlendirilmesi de bir eleştiri konusudur.

Serbest meslek çalışma şekli hem firmalar hem de serbest meslek çalışanları için çoğu zaman avantajlı bir seçimdir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Borsa</span> organize ticaret pazarı

Borsa veya sermaye piyasasının değişimi, alınıp satılabilir menkul kıymetler, stok, hisse senedi, emtialar, döviz, istikraz, vadeli kontratlar ve opsiyon sözleşmelerinin halka açık satıldığı veya satın alındığı organize bir piyasadır. Sermaye piyasası, üretken faaliyetleri destekleyen bir yatırım mekanizması oluşturur ve borsa ise bu amaca ulaşmak için kullanılan bir pazardır. Borsa, yatırımcıların faaliyetleri için güvenli bir ortam yaratmasının yanı sıra düzenli işlem mekanızmasına, güncel fiyatlara ve gerçek zamanlı alışveriş yapmaya sahip olmasından dolayı popülerdir.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Çalışma Örgütü</span>

Uluslararası Çalışma Örgütü ya da ILO, ülkelerdeki çalışma yasalarında ve bu alana ilişkin uygulamalarda standartları geliştirmek ve ileriye götürmek gibi bir amaçla kurulan kuruluştur. Merkezi İsviçre'nin Cenevre kentinde bulunmaktadır.

Webmaster, web sitesi geliştiren kişi anlamında kullanılan bir terimdir. İngilizcedeki master kelimesi bu terimde uzman anlamında kullanılmaktadır. Webmaster'lar, yazılım, grafik, animasyon, sunucu taraflı işlemler vb görevlerde uzman olan kişilerin oluşturduğu ekipte koordinasyon sağlama görevi alabilirler.

Küratör, bir müze, galeri, arşiv veya kütüphane koleksiyonunun yöneticisidir.

<span class="mw-page-title-main">Stilistlik</span>

Giyim piyasasında fark yaratacak şekilde, temel giyim ihtiyacı olan ürünlerde müşterinin beğenisine hitap edecek yeni ürünlerin tasarımını yapan kişiye stilist, yapılan işe stilistlik denir.

<span class="mw-page-title-main">Meslek</span> uzmanlık eğitimine dayalı meslek

Meslek, insan yaşamını sürdürebilmek için yaptığı ve genellikle yoğun bir eğitim, çalışmayı gerektiren sürecin sonunda kişilerin kazandığı unvanın adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Okul</span> öğrencilere öğretmenler rehberliğinde eğitim veren kurum

Okul, eğitim-öğretim verilen kurum ve bu faaliyetlerin gerçekleştirildiği eğitim kurumu ve diğer tesislerdir. Ayrıca temel öğrenim, ortaokul, lise ve üniversite toplam 16 yıldır. Öğretmenlerin rehberliğinde öğrencilerin öğretimi için öğrenme alanı ve öğrenme ortamı sağlar. Okul sözcüğü çocuk ve gençlerin, devam ettiği örgün eğitim kurumlarının yanı sıra tek bir alanda eğitim veren kurumlar ve bazı yüksek eğitim kurumları için de kullanılır: sanat okulu, spor okulu, müzik okulu, dil okulu, dans okulu, gazetecilik okulu, meslek yüksek okulu gibi. Herhangi bir okulda eğitim alan kimselere öğrenci denir. Öğrenciler için okul üniforması tasarımları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye İş Kurumu</span> Türkiye Cumhuriyetinin Kamu İstihdam Kurumu

Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Türkiye'de istihdamın korunmasına, geliştirilmesine, yaygınlaştırılmasına ve işsizliğin önlenmesi faaliyetlerine yardımcı olmak ve işsizlik sigortası hizmetlerini yürütmek üzere kurulmuş, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın ilgili kuruluşu olup, özel hukuk hükümlerine tâbi, tüzel kişiliği haiz, idarî ve malî bakımdan özerk bir kamu kuruluşudur.

İnsan kaynakları yönetimi (İKY), herhangi bir organizasyonda insan kaynaklarının organizasyona, bireye ve çevreye yararlı olacak şekilde bulunulan yerin yasalarına ters düşmeyecek şekilde, etken yönetilmesini sağlayan fonksiyon ve çalışmalarının tümüdür. Aynı zamanda hem akademik çevreyi hem de dünyasını ilgilendiren yönetim dalına da insan kaynakları yönetimi denir.

Meslek birliği, ticari faaliyette bulunan ve aynı zamanda bir kamu hizmetini yerine getiren, mesleki menfaatlerin arttırılması amacı taşıyan her türlü kamu kurumu niteliğindeki mesleki kuruluşlarca oluşturulan birliklerdir.

<span class="mw-page-title-main">Mola</span> zaman aralığı

İşyerinde ara verme veya mola, bir çalışanın işinden izin almasına izin verildiği çalışma saatlerinde geçen süredir. Farklı mola türleri vardır, uzunluğa ve işverenin politikalarına bağlı olarak mola ödenebilir veya ödenmeyebilir.

<span class="mw-page-title-main">Sivil toplum kuruluşu</span>

Sivil toplum kuruluşları ya da sivil toplum örgütleri, resmî kurumların dışında kalan ve bunlardan bağımsız olarak çalışan, politik, sosyal, kültürel, hukukî ve [çevre]sel amaçları doğrultusunda lobi çalışmaları, ikna ve eylemlerle çalışan, üyelerini ve çalışanlarını gönüllülük usulüyle alan, kâr amacı gütmeyen ve gelirlerini bağışlayan veya üyelik ödemeleri ile sağlayan kuruluşlardır. Sivil toplum örgütleri oda, sendika, vakıf ve dernek adı altında faaliyet gösterir. Vakıf ve dernekler topluma yararlı bir hizmet geliştirmek için kurulmuş yasal topluluklardır ve herkese yardım etmek için kurulmuşlardır.

Hawthorne etkisi, Elton Mayo, Fritz J. Roethlisberger ve William J. Dickson adlı endüstri psikologları tarafından 1927 ile 1932 yılları arasında, Hawthorne'da (ABD) bulunan Western Electric Şirketi'nde yapılan ve grup dinamiklerinde "gözlenmenin", "birey olarak algılanıp, sayılmanın" önemine dikkat çeken ünlü bir çalışma ile keşfedilen grup psikolojisi kavramıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mühendislik etiği</span> Meslek etiği kavramının mühendislik yorumu

Mühendislik etiği, mühendislerin mühendislik uygulamaları için geçerli olan ve mesleğe, topluma, işe, işverene, meslektaşlarına karşı uymaları gereken etik davranışlar bütünüdür. Bilimsel bir disiplin olarak bilim felsefesi, mühendislik felsefesi ve teknoloji etiği gibi konularla yakından ilgilidir. Mühendislik etiğinin tek bir uygulaması ve standardı yoktur, dallara göre değişen anlamı ve uygulaması vardır.

<span class="mw-page-title-main">5S</span>

5S, organizasyonlarda kaliteli bir çalışma ortamı oluşturmak ve sürekliliğini sağlamak için geliştirilen bir tekniktir. Çalışma koşullarını performans, konfor, güvenlik ve temizlik açılarından en iyileme amacı güder. Ayrıca temiz ve organize bir çalışma ortamı sağlayarak israfın ve değişkenliğin azalmasını sağlar.

<span class="mw-page-title-main">İş sağlığı ve güvenliği</span>

İş sağlığı ve güvenliği, insanların iş yerinde güvenliği, sağlığı ve refahı ile ilgilenen multidisipliner bir alandır. Bir iş sağlığı ve güvenliği programının hedefi, güvenli ve sağlıklı bir iş ortamının oluşturulmasıdır. İSG aynı zamanda iş ortamından etkilenebilecek tüm genel halkı da korur. Küresel olarak, her on beş saniyede bir ölüme tekabül edecek şekilde, yılda 2,78 milyondan fazla insan işyeri kaynaklı kazalar veya hastalıklar sonucunda hayatını kaybetmektedir. İşle ilgili olarak yılda 374 milyon ölümcül olmayan yaralanma meydana gelmektedir. Mesleki yaralanma ve ölümlerin ekonomik yükünün her yıl küresel gayri safi yurt içi hasılanın yaklaşık yüzde dördü olduğu tahmin edilmektedir. Ortak hukukunun geçerli olduğu ülkelerde, işverenler çalışanlarının güvenliğine makul ölçüde özen gösterme konusunda teamül hukuku yükümlülüğüne sahiptir. Ayrıca, kanunlar başka genel görevler yükleyebilir, özel görevler getirebilir ve iş güvenliği konularını düzenleme yetkisine sahip hükûmet organları tesis edebilir. Söz konusu hususların ayrıntıları yargıdan yargıya değişiklik göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Prekarya</span> çalışan sınıfı

Prekarya ya da prekarite, 20. yüzyılda tanımlanmış bir çalışan sınıfıdır. Ağırlıklı olarak; sınırlı-kontratlı, yarı zamanlı, proje bazlı sözleşmeler ile işgücü piyasalarına iş yapan sınıftır. Tanımlanmadaki esas etken, sürekli iş güvencesi ve sürekliliği bulunmayan işlerde çalışan bir sınıf olarak görülmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Mentorluk</span>

Mentorluk veya koçluk daha deneyimli veya daha bilgili bir kişinin daha az deneyimli veya daha az bilgili bir kişi veya gruba rehberlik ettiği ilişkiye verilen isimdir. Mentor, daha yaşlı veya daha genç olabilir, ancak belirli bir uzmanlık alanına sahip olması gerekir. Mentorluk süreci geniş deneyime sahip biriyle öğrenmek isteyen biri arasında bir öğrenme ve gelişme ortaklığıdır. Çoğu geleneksel mentorluk, kıdemli çalışanların daha genç çalışanlara eğitim vermesini içerir. Mentorluk tecrübesi ve ilişki yapısı psikolojik sosyal destek, kariyer rehberliği, rol modelleme ve mentorlerin dahil olduğu mentorluk ilişkilerinde meydana gelen iletişimi etkilemektedir.

Chartered Chemist, Birleşik Krallık'ta Royal Society of Chemistry (RSC), Avustralya'da Avustralya Kraliyet Kimya Enstitüsü (RACI), İtalya Eğitim Bakanlığı, Sri Lanka'da Seylan Kimya Enstitüsü (IChemC), ve Nijerya'da Nijerya Yeminli Kimyacılar Enstitüsü tarafından verilen imtiyazlı bir statüdür.

Stres yönetimi, bir kişinin stres düzeyini, özellikle de kronik stresi, genellikle günlük işleyişin iyileştirilmesi amacıyla kontrol etmeyi amaçlayan bir psikoterapi yelpazesidir. Stres, her bireyin duygu durumsal faktörlerine göre değişen çok sayıda fiziksel ve zihinsel semptom üretir. Bunlar, baş ağrıları, göğüs ağrısı, yorgunluk ve uyku sorunları gibi fiziksel sağlıktaki düşüşü ve depresyonu içerebilir. Stres yönetimi süreci, modern toplumda mutlu ve başarılı bir hayatın anahtarlarından biri olarak gösterilmektedir. Hayat genellikle üstesinden gelinmesi zor olabilen çok sayıda talep sunar, ancak stres yönetimi, kaygıyı yönetmenin ve genel mutluluğu sürdürmenin çeşitli yollarını sunar. Her biri stresi kontrol etmek için farklı mekanizma açıklamalarına sahip birkaç stres yönetimi modeli vardır. Hangi mekanizmaların fiilen işlediğini ve uygulamada etkili olduğunu daha iyi anlamak için çok daha fazla araştırma yapmak gereklidir.