İçeriğe atla

Serbedârîler

Serbedârîler
Serbedârîler
1337-1381
Türİmparatorluk
BaşkentSebzevar
Yaygın dil(ler)Farsça
HükûmetMutlak Monarşi
Lider 
• 1332–1338
Abd al-Razzaq ibn Fazlullah
• 1338–1343
Wajih ad-Din Mas'ud
• 1343–1346
Muhammad Temur
• 1379–1381
Khwaja 'Ali-yi Mu'ayyad ibn Masud
Tarihçe 
• İlhanlılar'dan bağımsızlığını kazandı
1337
• Khwaja Ali-yi Mu'ayyad, Timur'a boyun eğdi
1381
Öncüller		Ardıllar
İlhanlılar
Timur İmparatorluğu
Kart Hanedanı
Günümüzdeki durumuİran

Serbedâriler, İlhanlı Devleti'nin yıkılışından sonra İran'da kurulan ve Horasan ile Esterabad yörelerinde 1337-1381 arasında hüküm süren devlet. Yöneticileri Şii inancına sahipti.

Hükümdârları

Serbedariler'in 11 hükümdarı bulunmuştur. Bunların listesi şudur:

  • Abdulrazzak bin Fazlullah (1332–1338)
  • Vaciheddin Mesut bin Fazlullah (1338–1343)
  • Muhammed Aytemur (1343–1346)
  • Kaba Isfendiyar (1346–1347)
  • Lütfüllah (1347–1348 d.1361)
  • Hoca Tacceddin Ali (1348–1353)
  • Yahya bin Karavi (1353–1358)
  • Zahireddin (1358–1359)
  • Haydar el-Kassab (1359–1360)
  • Lütfüllah (ikinci saltanat) (1360–1361)
  • Hasan el-Damgani (1361–1364)
  • Hoca Ali-yi Muayyed bin Mesut (1364–1376 ö.1386)
  • Rukneddin (1376–1379)
  • Hoca Ali-yi Muayyad bin Mesut (ikinci saltanat) (1379–1386)

Bu hükümdarların 10'u değişik nedenlerle öldürülmüştür.

Serbedârlar devrinde “Alevî-Bâtınîllik” hareketleri

Serbedârlar tarafından sürekli olarak desteklenen ve himaye edilen Şia-i Bâtıniye mezhebi bu sayede yaptığı hamlelerle yeniden hayât bulmağa uğraşmaktaydı. Serbedârlar hükûmeti Horasan’da meşhur Ebû Bekir Beyhakî’nin de memleketi olan Beyhak kasabasına bağlı “Şîʿa-i Bâtıniye” mezhebinin en yaygın olduğu “Paştin” köyünde doğan Abd’ûr-Razzak adında bir kişi tarafından kurulmuştu.[1][2] Şeyh Cevrî’nin hâlifesi Emîr Seyyid İzz’ed-Dîn Suğundî’nin nâkibi olan “Seyyid Kıvâm’ed-Dîn” daha İlhanlılar devrinde “Mazenderan” ve “Sari” yörelerinde şiddetli Şiî propagandalarını başlatmış bulunmaktaydı. Bu devirde Horasan’da hiç eksik olmayan isyânların başında mutlaka bir şeyh ya da Şia-i Bâtıniye tarafından idare edilmekte olan bir zâviye bulunmaktaydı. H. 737 / M. 1337 yılında Serbedârlar Hükûmeti’nin kurucusu olan Abd’ûr-Razzak’ın kardeşi Vecd’ed-Dîn’in de aralarında yer aldığı çok mühim kuvvetlerle Tus şehrinin üzerine yürüyen Hasan Cevrî müridlerinden “Derviş Aziz” tarafından Horasan’da büyük bir ihtilâl çıkartıldı. Türkistan, Belh, Tirmiz, Herat, Hâf, Khûhistan, Kerman, Meşhed, Nişapur gibi büyük şehirlerin tamamı Hasan Cevrî müridlerinin denetimi altına alındı.

Sonları

Devlet, 1381'de Timur Devleti tarafından ortadan kaldırıldı.

Kaynakça

  1. ^ Sahâif’ûl-İhbâr, Cilt 3, Sayfa 16.
  2. ^ Ravzat’ûl-Saffaç, Cilt 5, Sayfa 243.

Başvuru kitapları

  • Peter Jackson (1986). The Cambridge History of Iran, Volume Sik: The Timurid and Safavid Periods. ISBN 0-521-20094-6

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">NGC 1360</span>

NGC 1360, Ocak takımyıldızı yönünde bulunan bir gezegenimsi bulutsu. Ocak 1868'de Alman gökbilimci Friedrich August Theodor Winnecke tarafından keşfedilmiştir. OIII (oksijen) bandındaki kuvvetli radyasyon nedeniyle gezegenimsi bulutsu olarak tanımlanmıştır. NGC 1360'ın büyütülmüş bir fotoğrafına bakıldığında, sağ alt köşede yıldızının çöküşünden önce çıkardığı kırmızı madde fark edilir. Bulutsu, IC 2003'ten biraz daha soluktur.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1338</span> galaksi

NGC 1338, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. Sb tipi bir sarmal galaksidir. Fransız astronom Edouard Stephan tarafından 1884 yılında 80,01 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1341</span>

NGC 1341, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir ara sarmal galaksidir. Gökyüzünde Ocak takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 79,25 MIy (24,3 Mpc)uzaklıkta bulunur. İngiliz astronom John Herschel tarafından 1837 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1343</span>

NGC 1343, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Kraliçe takımyıldızı yönünde bulunur. SBb/P tipi bir çubuklu sarmal galaksidir. İngiliz astronom William Herschel tarafından 1787 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1344</span>

NGC 1344, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Ocak takımyıldızı yönünde bulunur. E5 tipi bir eliptik galaksidir. İngiliz astronom William Herschel tarafından 1790 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1346</span>

NGC 1346, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. Sb tipi bir sarmal galaksidir. Fransız astronom Edouard Stephan tarafından 1876 yılında 80,01 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

NGC 1351A, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Ocak takımyıldızı yönünde bulunur. SBbc tipi bir çubuklu sarmal galaksidir. İngiliz astronom John Herschel tarafından 1835 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1354</span> galaksi

NGC 1354, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. S0-a tipi bir merceksi galaksidir. İngiliz astronom William Herschel tarafından 1785 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1355</span> Galaksi

NGC 1355, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. S0 tipi bir merceksi galaksidir. Alman astronom Heinrich d'Arrest tarafından 1864 yılında 27,94 cm çaplı mercekli tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1356</span> Sarmal bir gök ada

NGC 1356, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Saat takımyıldızı yönünde bulunur. SBbc tipi bir çubuklu sarmal galaksidir. İngiliz astronom John Herschel tarafından 1837 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1357</span>

NGC 1357, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. Sab tipi bir sarmal galaksidir. İngiliz astronom William Herschel tarafından 1785 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1358</span>

NGC 1358, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir ara merceksi galaksidir. Gökyüzünde Irmak takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 172,86 MIy (53 Mpc)uzaklıkta bulunur. İngiliz astronom William Herschel tarafından 1785 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1359</span> galaksi

NGC 1359, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. SBm/P tipi bir çubuklu sarmal galaksidir. İngiliz astronom John Herschel tarafından 1836 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1361</span>

NGC 1361, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. E3/P tipi bir eliptik galaksidir. Amerikan astronom Ormond Stone tarafından 1886 yılında 66,04 cm çaplı mercekli tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1362</span> galaksi

NGC 1362, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. S0 tipi bir merceksi galaksidir. İngiliz astronom William Herschel tarafından 1799 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1363</span>

NGC 1363, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. Sbc tipi bir çubuklu sarmal galaksidir. Amerikan astronom Sherbourne Burnham tarafından 1877 yılında 46,99 cm çaplı mercekli tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1364</span> galaksi

NGC 1364, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. Scd tipi bir sarmal galaksidir. Amerikan astronom Frank Muller tarafından 1886 yılında 66,04 cm çaplı mercekli tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1366</span>

NGC 1366, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Ocak takımyıldızı yönünde bulunur. S0 tipi bir merceksi galaksidir. İngiliz astronom William Herschel tarafından 1790 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1368</span> galaksi

NGC 1368, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. S0-a tipi bir merceksi galaksidir. Amerikan astronom Francis Leavenworth tarafından 1885 yılında 66,04 cm çaplı mercekli tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1370</span>

NGC 1370, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Tay takımyıldızı yönünde bulunur. E3 tipi bir eliptik galaksidir. İngiliz astronom William Herschel tarafından 1786 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.