İçeriğe atla

Serahs Savaşı (1459)

Serahs Savaşı (1459)
Timurlu İç Savaşları'nın bir parçası

Savaşın gerçekleştiği İran'ın Horasan Eyaleti.
TarihMart 1459
Bölge
Serahs, Horasan, İran
SonuçSemerkant Timurluları'nın zaferi
Taraflar
Horasan Timurluları
Merv Timurluları		Semerkant Timurluları
Komutanlar ve liderler
Alaüddevle Mirza
İbrahim Mirza
Sultan Sencer Mirza
 (esir)  (ölü)		Ebu Said Mirza
Emir Ali Farsi
Emir Seyit Asil

Serahs Savaşı Mart 1459'da Merv ve Serahs arasında bir yerde gerçekleşti.[1]

Ebu Said Mirza yönetimindeki Semerkant Timurluları ile onun Orta Asya tahtındaki rakipleri olan Horasan ve Merv Timurluları, yani Alaüddevle Mirza, oğlu İbrahim Mirza ve Sultan Sencer Mirza konfederasyonu arasında savaşıldı.[1]

Arka plan

Herat'taki Timurlu otoritesinin zayıflığını fark eden Kara Koyunlu Cihan Şah, 28 Haziran 1458'de şehri işgal ederek ele geçirdi ve daha sonra İbrahim Mirza'nın babası Alaüddevle Mirza tarafından işgal edildi.[2] Ancak Ebu Said Mirza bu işgale tahammül edemedi. Cihan Şah Herat'ı aldıktan sonra, Kara Koyunlu Devleti'nin içinden gelen baskılar ve Akkoyunlu Uzun Hasan'ın artan tehdidi nedeniyle zor durumdaydı ve burayı elinde tutamıyordu. Devletinin sınırlarını Ebu Said Mirza ile müzakere etmek zorunda kaldı ve müzakerelerden sonra Cihan Şah, toprak sınırlarını Şahruh dönemine döndürmeye karar verdi.[2] Böylece Horasan, Mazandaran ve Cürcan Timurlulara geri verildi ve Ebu Said Mirza geri dönerek 22 Aralık 1458'de Herat'ı ikinci kez aldı.[2]

Ancak bölgeyi terk ederken Türkmenler Horasan'ı yakıp yıktı ve Ebu Said Mirza Herat'ı almak için geldiğinde halk korktu.[1] Bu yüzden korkularını hafifletmek için ordusunun büyük kısmını Buhara'ya doğru geri gönderdi.[1] Semerkant Hükümdarlığı'nda hak iddia eden rakipleri Alaüddevle Mirza, oğlu İbrahim Mirza ve Sultan Sencer Mirza onun konumunun zayıfladığını görünce bir ittifak kurmaya ve bu fırsatı onu sonsuza dek yok etmek için kullanmaya karar verdiler.[1] Serahs'ta buluşmayı ve oradan Herat'a saldırmak için ilerlemeyi planladılar.

Ebu Said Mirza bu ilerleyişin istihbaratını aldığında, sayıca az olmasına ve takviye kuvvetler göndermesine rağmen bu tehdidi karşılamak için yola çıktı.[1]

Savaş

Serahs savaşı, Alaüddevle Mirza, İbrahim Mirza ve Sultan Sencer Mirza'nın öncü birliklerinin Merv ve Serahs arasında belirmesiyle gerçekleşti.[1] Savaş hatları çizildi ve meydan savaşı başladı. Emir Ali Farsi ve Emir Seyit Asil komutasında Ebu Said Mirza'ya doğru zamanda takviye birlikler geldi ve Mirza düşmanlarını yendi.[1] Emir Ali Farsi ve Emir Seyit Asil, Mazniyan'a kaçan Alaüddevle Mirza ve İbrahim Mirza'nın peşine düşerken Sultan Sencer Mirza yakalandı ve idam edildi.[1]

İbrahim Mirza 1460'ta ve Alaüddevle Mirza 1461'de ölmüş, böylece Maveraünnehir'de tek bir Timurlu hükümdarına karşı tüm muhalefet sona ermiştir.[1]

Notlar

  1. ^ a b c d e f g h i j C. Bathurst, J. F.; C. Rivington; A. Hamilton; T. Payne; T. Longman; S. Crowder; B. Law; T. Becket; J. Robson; F. Newbery; G. Robinson; T. Cadell, J.; T. Bowles; S. Bladon; J. Murray; W. Fox (1781). The modern part of An universal history, from the earliest accounts to the present time, Volume 5. Oxford University. s. 89. Erişim tarihi: 2 Şubat 2013. 
  2. ^ a b c Maria Subtelny (2007). Timurids in Transition: Turko-Persian Politics and Acculturation in Medieval Iran, Volume 7. BRILL. s. 411. ISBN 9789004160316. Erişim tarihi: 13 Ocak 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Uzun Hasan, Akkoyunlu hükümdarı olup, bugünkü İran, Irak, Azerbaycan, Ermenistan ve Türkiye'nin bir bölümünü kapsayan bir coğrafyada 1453-1478 yılları arasında hüküm sürmüştür. Akkoyunluların en güçlü hükümdarı olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Timur İmparatorluğu</span> Asyada hüküm sürmüş eski bir imparatorluk

Timur İmparatorluğu, Timurlu Devleti, Timurlular veya Turan İmparatorluğu, Fars ve İslam medeniyeti unsurları ile Türk-Moğol devlet ve askeri teşkilat unsurlarını bünyesinde barındıran Emir Timur tarafından kurulmuş bir devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Merv</span> Türkmenistanda bir şehir

Merv, Türkmenistan sınırları içinde tarihi İpek yolu güzergâhı üzerinde kurulmuş, Karakum Çölü'nde bir vaha şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Karakoyunlular</span> 1380-1469 yılları arasında bugünkü Doğu Anadolu Bölgesi, Güney Kafkasya, Azerbaycan ve Kuzey Irak topraklarında egemenlik sürmüş Oğuz Türklerinin kurduğu bir devlet

Karakoyunlular ya da Karakoyunlu Devleti, başkenti Tebriz olan ve 1380-1469 yılları arasında bugünkü Doğu Anadolu Bölgesi, Güney Kafkasya, Azerbaycan ve Kuzey Irak topraklarında egemenlik sürmüş Oğuz Türklerinin kurmuş olduğu bir devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Cihan Şah</span> Karakoyunlu Devletinin hükümdarı

Cihan Şah veya Muzaffareddin Cihan Şah Yusuf, 1438 - 1467 yılları arasında hüküm sürmüş Karakoyunlu Devleti'nin hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Sencer</span> Büyük Selçuklu Devleti ve Horasan Selçuklularının 9. ve son sultanı

Ahmed Sencer veya Sultan Sencer ya da Muizzeddin Ahmed Sencer, 1097-1118 tarihleri arası Horasan Selçuklu Sultanı, 1118-1157 döneminde Büyük Selçuklu Sultanı.

<span class="mw-page-title-main">Uluğ Bey</span> Türk hükümdar, gökbilimci ve matematikçi (1394–1449)

Uluğ Bey, Timur İmparatorluğu'nun 4. sultanı Türk matematikçi ve astronomi bilgini.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Baykara</span>

Hüseyin Baykara, lakabı Ebu'l-Gazi, tam adı Hüseyin bin Gıyaseddin Mansur bin Baykara,, Timur İmparatorluğu hükümdarı ve şair. Taht kavgaları ve savaşlarla geçen uzun saltanat döneminde bilim, sanat ve edebiyatta büyük gelişmeler sağlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Şahruh</span>

Şahruh Mirza, Timur İmparatorluğu üçüncü hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Ürgenç</span>

Ürgenç veya Gürgenç, Özbekistan'da şehir.

<span class="mw-page-title-main">Merv Savaşı</span>

Merv savaşı, 2 Aralık 1510 yılında meydana gelen ve Safevi devletinin, Şeybani Hanlığı üzerinde kritik bir galibiyetle tamamladığı savaştır. Sonuçta, Safeviler Horasan'ı kontrol altına aldılar.

<span class="mw-page-title-main">Miranşah</span> Timur un oğlu ve Timurluların Azerbaycan Valisi

Mirza Miranşah tam adıyla Mirza Celaleddin Miranşah Timur'un oğlu, askeri komutanı ve Azerbaycan valisidir.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Said Mirza</span> Timurlu hükümdarı

Ebu Said Mirza, 1451-1469 yılları arasında Timurlular hükümdarı.

'Abdullah Mirza, bugünkü İran, Afganistan, Pakistan ile Hindistan, Mezopotamya ve Kafkasya'nın önemli bir bölümünü kapsayan Timur İmparatorluğu'nun kısa ömürlü hükümdarıydı.

Ebu'l Kasım Babür Mirza, Horasan'da Timurlu hükümdarıdır (1449-1457). Şahruh'un oğlu Gıyasettin Baysungur'un oğlu ve dolayısıyla Emir Timur'un büyük torunuydu.

İbrahim Mirza on beşinci yüzyılda Herat'ın Timurlu hükümdarıydı. Timur'un torunlarından Alaüddevle Mirza'nın oğludur.

Alaüddevle olarak da yazılan Rükn-üd-din Alaüddevle Mirza bir Timurlu prensi ve Orta Asya hükümdarı Şahruh'un torunuydu. Büyükbabasının ölümünün ardından Alaüddevle, ardından gelen veraset mücadelesine karıştı. Başlangıçta stratejik bir avantaja sahip olmasına rağmen, sonunda daha başarılı rakipleri tarafından geride bırakıldı. Alaüddevle tahtı ele geçirmek için yaptığı sayısız başarısız girişimin ardından sürgünde öldü.

Yadigar Muhammed Mirza 1470 yılında, 6 hafta boyunca Herat’ta hüküm süren Timurlu hanedan üyesidir.

Sultan Ahmed Mirza, Timurlu hükümdarı olan Ebu Sa'id Mirza'nın en büyük oğluydu. Onun ölümü üzerine 1469'dan 1494'e kadar Semerkant ve Buhara'nın hükümdarlığını yapmıştır. Hükümdarlığı sırasında Karakoyunluların işgal girişimlerini başarıyla püskürttü. Horasan’ı Sultan Hüseyin Mirza Baykara’nın elinden almaya çalıştı ancak başarısız oldu. Kardeşleri Ömer Şeyh Mirza ve Sultan Mahmud Mirza ile birlikte Timurlu İç Savaşların’da rol almıştır. Fergana seferinden dönerken öldü. Erkek varisi olmadığı için yerine kardeşi Sultan Mahmud Mirza geçti.

Elvand Mirza, Karakoyunlu hanedanına mensup olup Musul, Diyarbakır ve Esadabad valisi Kara İskender'in oğludur. Oğlu Pirgulu Bey ile amcası Cihan Şah'ın Yusuf Mirza'nın torunu Hatice Begüm'ün evliliğinden olan halk, Karakoyunlu hanedanının Hint kolunu (Kutbşahlar) kurmuştur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.