İçeriğe atla

Sera Gölü

Sera Gölü
Gölden bir görünüm (Haziran 2021)
Harita
Havza
KonumAkçaabat, Trabzon, Türkiye
Koordinatlar40°59′7″K 39°36′53″D / 40.98528°K 39.61472°D / 40.98528; 39.61472
Genel bilgiler
Akarsu (giden)Sera Deresi→Karadeniz
Göl türüHeyelan set gölü
Uzunluk1.200 m (3.900 ft)
Genişlik250 m (820 ft)
Yüzölçümü0,14 km2 (0,054 sq mi)
En derin noktası20 m (66 ft)
Yüzey rakımı125 m (410 ft)
ÖzelliklerSera Gölü Tabiat Parkı içinde, tatlı su
Wikimedia Commons
Türkiye üzerinde Sera Gölü
Sera Gölü
Sera Gölü (Türkiye)

Sera Gölü, Trabzon'un Akçaabat ilçesi sınırları içerisinde bulunan bir heyelan set gölüdür. Göl, Yıldızlı ve Derecik belediyelerinin arasında yer alan Derecik Vadisi'nde oluşmuştur.[1] İsmini hudutları içerisinde olduğu Yıldızlı'nın eski adı olan Sera'dan almıştır.

Göl, aşırı yağış sonucu 21 Şubat 1950 Salı günü Derecik Vadisi yamaçlarından kopan büyük kayaçların vadi tabanını tıkaması sonucu oluşmuştur. Kopan parçaların bazıları o kadar büyüktür ki, günümüzde dahi kopmaların yaşandığı bu bölgeler anlaşılabilmektedir. Bu kopmalar vadide derin uçurumların oluşmasına neden olmuştur ve kopmaların olduğu gün küçük çapta yerel bir deprem oluşmuştur. Dağdan kopan kütle 30 m genişliğinde, 650 m uzunluğunda, 130 m yüksekliğinde, 15 milyon m3 boyutlarındadır. Göl 18 günde tam halini almış, yöre halkı bizzat bir gölün oluşumuna tanıklık etmiştir.[2] Çöküntünün oluştuğu yamaçların ve vadi tabanında oluşan hafriyatın tasfiyesi için, askerler tarafından yapılan düzenlemeler uzunca bir süre sürmüştür. Yükselen göl suları gideğenin göl settini aşındırması sonucu bir miktar küçülmüştür. İlk oluştuğunda 4 km uzunlukta olan göl alanı yarı yarıya küçülmüş, derinlik 2 m azalmıştır.[3]

1990 yılında Doğu Karadeniz'i tesiri altına alan büyük çaplı heyelanlar Sera Gölü'nde büyük değişikliklere yol açmış, o tarihten günümüze kadar vadinin üst kesimlerinden önce aşınan sonra da taşınan topraklar Sera Gölü'nü tehlike altına almıştır. Göl tabanında toplanan taşınmış topraklar, göle düşen birçok kişinin gölden çıkamamasına ve hayatını kaybetmesine neden olmuştur. Gölün hızla toprak dolması ve özellikle şiddetli yağmurlardan sonra gölün üzerinde bulunduğu derenin yukarı çığırlarından gelen çöplerin gölde toplanmaya başlaması, yetkilileri harekete geçirmiş; yukarı kesimlerde iki su benti yapılmış, gölün alüvyal dolan alanları boşaltılmaya başlanmıştır.[4] Ancak bu çalışmalar sırasında yüzlerce ağacın bulunduğu bir alanın yok edilip, oraya mesire yerlerinin yapılmaya başlaması tepkileri de beraberinde getirmiştir. Gölün suni göl vasfına bürüneceğini düşünen birçok yetkili bu projeye karşı çıkmıştır.[5] Sera Gölü'nü ıslah çalışmaları halen sürmektedir.

Suları tatlı olan gölde sazan, bıyıklı balık ve dere balığı bulunur. Göle sonradan atılan tatlı su kereviti fazlaca çoğalmıştır. Göl gideğinin 300 m aşağısında 1,2 MW kurulu güce sahip, yılda 5,64 GW elektrik üreten HES bulunur.

Trabzon ilinin turistik alanlarından biri olan Sera Gölü'nün ıslah çalışmalarının ardından daha da büyük bir merkez olacağı tahmin edilmektedir. Göl çevresi eko turizm ve rekreasyonel faaliyetlere uygundur. Yürüyüş, kamp, manzara seyri, amatör balıkçılık, kayık gezintisi, piknik, fotoğraf çekimi ve benzeri faaliyetler göl çevresinde yapılabilmektedir.[3]

Göl çevresi, 2005'te 3. derece doğal sit alanı, 2010'da Tabiat Parkı ilan edilmiştir.

Ayrıca bakınız

  • Oluşumlarına göre Türkiye'nin gölleri listesi
  • Türkiye'deki göller

Kaynakça

  1. ^ "Gölün oluştuğu yer". 30 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2009. 
  2. ^ "Oluşumu". 14 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2009. 
  3. ^ a b ÇAVUŞ, Ahmet (2014). "Trabzon'da doğa turizmi açısından değerlendirilmesi gereken turistik bir alan: Sera Gölü". Türk Coğrafya Dergisi. 21 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2016. 
  4. ^ "Sera Gölü ıslah çalışmaları". 14 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2009. 
  5. ^ "Sera Gölü bozuluyor mu?". 11 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2022. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Sera Gölü ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Moren</span>

Moren veya buzultaş, doğrudan doğruya buzulların ilerlemesi veya gerilemesi sırasında, buzulun taşıyarak oluşturduğu tabakalaşmamış depolara genel olarak verilen bir terimdir. Glasiyal koşullar ve süreçler ile taşınan ya da biriktirilmiş olan malzemenin her tanesine moren adı verilir.

<span class="mw-page-title-main">Karadeniz Bölgesi</span> Türkiyenin Karadeniz kıyısındaki coğrafi bölgesi

Karadeniz Bölgesi, ismini Karadeniz'den alan, Sakarya Ovası'nın doğusundan Gürcistan sınırına kadar uzanan Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Gürcistan, Doğu Anadolu Bölgesi, İç Anadolu Bölgesi, Marmara Bölgesi ve adını aldığı deniz ile komşudur. Türkiye'deki bölgeler arasında büyüklük bakımından üçüncü sırada yer almaktadır, ayrıca doğu batı genişliği ve yerel saat farkı en fazla olan bölgedir. Karadeniz Bölgesi'nin en büyük ve gelişmiş şehirleri sırasıyla 1.371.274 nüfusuyla Samsun, ardından Trabzon ve Ordu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Demirci, Manisa</span> Manisanın ilçesi

Demirci, Türkiye'nin Batı Anadolu kısmında yer alan Manisa ilinin ilçelerinden biridir.

May Barajı, Konya ilinin, Çumra ilçesinde, May Çayı üzerinde, sulama ve taşkın önleme amacı ile 1957-1960 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır. Toprak dolgu tipi olan barajın gövde hacmi 273.000 m³, akarsu yatağından yüksekliği 19,10 m'dir. Normal su kotunda göl hacmi 40,10 hm³, normal su kotunda göl alanı 7,75 km²'. 1800 hektarlık bir alana sulama hizmeti vermektedir.

Heyelan ya da toprak kayması, zemini kaya veya yapay dolgu malzemesinden oluşan bir yamacın yer çekimi, eğim, su ve benzeri diğer kuvvetlerin etkisiyle aşağı ve dışa doğru hareketidir.

<span class="mw-page-title-main">Kaçkar Dağları</span> Türkiyenin kuzeyinde, Doğu Karadeniz sahili boyunca uzanan bir dağ sırası

Kaçkar Dağları, Türkiye'nin kuzeyinde, Doğu Karadeniz sahili boyunca uzanan bir dağ sırası. Kuzey Anadolu Dağları'nın doğudaki bölümünü oluşturur. Doğusundaki birçok zirvesi 3500 m üzerindeyken, batı kesimi 2000 m yüksekliğe kadar ulaşır. En yüksek noktası olan Kaçkar Kavrun Dağı 3932 m yüksekliktedir. 1994 yılında Kaçkar Dağları Millî Parkı tesis edilmiştir. Millî parkın büyük bir bölümü Rize ili Çamlıhemşin ilçesi sınırları içinde, küçük bir bölümü de Artvin ili Yusufeli ilçesi sınırları içinde kalmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Eğirdir Gölü</span> Türkiyede bir göl

Eğirdir Gölü, Isparta ili sınırlarında yer alan, tektonik ve karstik etkilerle oluşmuş, bir tatlı su gölüdür.

<span class="mw-page-title-main">Baraj</span> sulama ve elektrik üretimi amacıyla su biriktirmek için akarsu üzerine yapılan set

Baraj, eski zamanlardan beri insanlığın su ihtiyacını karşılamak ve tarımsal alanların sulanması amacıyla inşa edilen su yapılarıdır. Günümüzün modern barajları stratejik öneme sahiplerdir. Çünkü;

<span class="mw-page-title-main">Büyükçekmece Gölü</span> İstanbul da doğal göl

Büyükçekmece Gölü, Marmara Bölgesi'nde, Çatalca yöresinin güney kesiminde deniz kulağı gölü. Göl, İstanbul'un içme suyu kaynağı olarak kullanılmaktadır. Göl, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yapılan yapılarla derinleştirilmiştir. Gölün deniz ayağına bir baraj yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Derecik (coğrafya)</span> küçük dere

Jeomorfolojik bir derecik topoğrafik özellikli doğal bir akarsudur. Derecikler yamaçlarda sığ su yolları gibi erozyonun ilk işaretleri olarak meydana gelir. Yapay derecikler bazı mesafe su menteşesini taşımak için kanal olarak kurulur.

<span class="mw-page-title-main">Vänern Gölü</span>

Vänern Gölü İsveç'in Västra Götaland ve Värmland illeri arasında yer alan İsveç'in en, Avrupa'nın ise Ladoga ve Onega göllerinden sonra üçüncü büyük gölüdür.

<span class="mw-page-title-main">Vadi</span> coğrafyada tepeler arasındaki alçak alan

Vadi ya da koyak, akarsuyun içinde aktığı, kaynaktan ağıza doğru sürekli inişi bulunan ve birkaç kilometre ile binlerce kilometre arasında olabilen coğrafi alandır. Kısaca vadi, iki dağın arasında zamanla oluşan çukurluktur. Vadiler, akarsuların yaptığı aşınmayla yanlamasına, derinlemesine gelişir. Genellikle dağ ya da tepelerle çevrelenirler.

<span class="mw-page-title-main">Göller Yöresi</span> birden fazla gölden oluşan bölge

Göller Yöresi, Akdeniz Bölgesi'nde bulunan Acıgöl, Akgöl, Akşehir, Beyşehir, Burdur, Eber, Eğirdir, Gavur, Ilgın (Çavuşçu), Işıklı, Karamık, Karataş, Kovada, Salda, Suğla ve Yarışlı göllerinden oluşan bölgenin adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Munzur Vadisi Millî Parkı</span>

Munzur Vadisi Millî Parkı, Tunceli ve Ovacık arasında uzanan Munzur Vadisi'nde, 42.000 hektarlık bir alandır. 1971 yılında millî park olarak ilan edilmiştir. Bu bölgenin millî park olarak ilan edilmesinde, başta akarsu kaynakları ve gözeler olmak üzere, zengin doğal veriler, endemik bitki türleri ve yöreye özgü hayvan türleri ile zenginleşen bitki örtüsü ve yaban hayvan varlığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Dilek Dağı</span>

Dilek Dağı veya Samsun Dağı Türkiye'nin Batısında Ege Bölgesi'nde Aydın'da bulunan, 1.237 metre rakımlı bir dağ ve millî park. Antik adı Mykale Dağı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Tortum Gölü</span> Erzurumda bir heyelan set gölü

Tortum Gölü, Erzurum ilinin Uzundere ilçesi sınırlarında Tortum Çayı üzerinde, 1791 yılında oluşmuş bir heyelan set gölüdür. Kemerlidağ yamacından kopan kalker blokları çayın önünü kapatmış, yaklaşık 50 m yükseklikte bir set meydana getirmiştir. Buradan düşen sular da Tortum Şelalesini oluşturmaktadır. Göl 8 km²'ilk bir alanı kapsar; 100 m ile 1000 m arasında bir genişliğe sahiptir. Gölün denizden yüksekliği 1000 m, derinliği yaklaşık 100 m'dir. Gölün hacmi 57.6 hm³'dür.

<span class="mw-page-title-main">Buzul jeomorfolojisi</span>

Buzullar kendi ağırlığı altında yavaş yavaş hareket eden sıkıştırılmış kardan oluşan büyük buz kütleleridir. Buzullar şekillerine ve altındaki topoğrafyaya göre; örtü ve küçük örtü (takke) buzulları ve şelf buzulu olarak sınıflandırılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Karagöl (Şavşat)</span> Şavşat, Türkiyede bir göl

Karagöl, Artvin'in Şavşat ilçesinin 25 kilometre kuzeyinde bulunan heyelan set gölüdür.

<span class="mw-page-title-main">Mencilis Mağarası</span>

Mencilis Mağarası, Karabük ili, Bulak köyü sınırlarında bulunan Türkiye'nin en uzun 5. mağarasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Karagöl (Borçka)</span> Borçka, Türkiyede göl

Karagöl, Artvin'in Borçka ilçesine 25-27 kilometre uzaklıkta bulunan heyelan set gölüdür. Göl alanı, 14 Ağustos 2002'de kurulan Borçka Gölü Tabiat Parkı sınırları içerisinde yer almaktadır. Yıllık ortalama 10.000 kişi gölü ziyaret etmektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.