İçeriğe atla

Seowon

Seowon
Hangıl서원
Hanja書院
Latin harfleriyle yazımıSeowon
McCune-ReischauerSŏwŏn
1975'ten 2007'ye kadar tedavülde kalan 1.000 Güney Kore Wonu'nun arkasında tasvir edilen Andong'daki Dosan Seowon
Konum Güney Kore
KriterKültürel: iii
Referans1498[1]
Tescil2019 (43. oturum)
BölgeAsya-Pasifik

Seowon (Korece: 서원), orta ila geç Joseon Krallığı döneminde Kore'nin en yaygın eğitim kurumlarıydı. Özel kurumlardı ve Konfüçyüs tapınağı ile hazırlık okulu işlevlerini birleştirdiler. Eğitim açısından, seowon öncelikle öğrencileri ulusal kamu hizmeti sınavlarına hazırlamaya çalışmaktaydı. Çoğu zaman, seowon sadece aristokrat yangban sınıfının öğrencilerine hizmet etmekteydi. 6 Temmuz 2019'da UNESCO, dokuz seowon alanını Dünya Mirası Alanı olarak listeledi.[2][3]

Tarihi

Gosan seowon

Seowonlar ilk olarak Kore'de Joseon Hanedanı'nın ilk yıllarında ortaya çıktı. Bu kurumlar klasik shuyuan öğretilerinin erken özel Çin akademilerinden sonra modellenmişti. Sonra, 8. yüzyılda Tang Hanedanı altında tekrar ortaya çıktı; daha sonra Yuan Hanedanı zamanında hükûmet kontrolü altındaki imparatorluk sınavlarına hazırlık okulu haline getirildi.

Kore'de seowonların kesin tarihi kesin olarak bilinmese de, 1418'de Kral Sejong'un, Gimje ve Gwangju'da seowon kurma çalışmalarından dolayı iki akademisyene ödül verdiği bilinir.[4] Bir kraliyet ayrıcalığı tanınan ilk seowon, Toosu tarafından yönetilen Punggi'deki Sosu Seowon'du ve 1550 yılında Kral Myeongjong tarafından bir asma tahtası almaya hak kazanmıştı.[5]

Birçok seowon önde gelen aydın sınıf ya da yerel yangban aile grupları tarafından kurulmuştur. Örneğin, Ju Se-bong, ölümünden çok sonra dahi çalışmaya devam eden Sosu Seowon'u kurdu. Bazı seowonlar da 16. yüzyıl edebi tasfiyelerinin ardından köylere çekilen ve hizmetlerine bu köylerde devam eden Sarim bilginleri tarafından yaptırılmıştır.

Çoğu seowon 19. yüzyılın çalkantılı son yıllarında naip Daewon-gun'un bir fermanı ile kapatıldı. 1864'te seowonların izinsiz bir şekilde inşa edilmesini yasakladı ve 1868'de vergi muafiyetlerini kaldırdı; sonunda, 1871'de birkaç tanesi hariç dışında hepsini buyruğu altına aldı.[6] Eyalet yangbanı bu önlemler karşısında öfkelendi ve bu önlemler Daewon-gun'un 1873'te iktidardan azledilmesinin nedenleri arasında yer aldı; ancak, seowonlar kapalı kalmaya devam etti.

Dünya Mirası Alanları

Seowon Kore Neo-Konfüçyüs Akademileri, dokuz seowondan oluşan bir Dünya Mirası Alanıdır:[3][7]

Popüler kültür

Civilization IV strateji oyununda seowon, Kore için Üniversite binası yerine kullanılmaktadır.

Civilization VI strateji oyununda, seowon Kore İmparatorluğu'nun kampüs alanı yerine kullanılmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2019. 
  2. ^ "Seven more cultural sites added to UNESCO's World Heritage List". UNESCO. 6 Temmuz 2019. 14 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2019. 
  3. ^ a b "Seowon, Korean Neo-Confucian Academies". UNESCO World Heritage Centre. 14 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2019. 
  4. ^ Park et al. (2002), s. 70.
  5. ^ Park et al. (2002), s. 70; (1984), s. 207.
  6. ^ (1984), s. 262.
  7. ^ "Seowon, Korean Neo-Confucian Academies: Multiple locations". UNESCO World Heritage Centre. 27 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2019. 

Notlar

  • Lee, Ki-baik (tr. by E.W. Wagner & E.J. Shultz) (1984). A New History of Korea (rev. ed.). Seul: Ilchokak. ISBN 89-337-0204-0. 
  • Park Eui-soo (박의수), Kang Seung-kyu (강승규), Jeong Yeong-su (정영수), Kang Seon-bo (강선보) (2002). 교육의 역사와 철학 (Gyoyugui yeoksawa cheolhak, History of education and philosophy). Seul: Dongmunsa. ISBN 89-8251-161-X. 
  • Seoul National University Educational Research Institute (서울대학교교육연구소) (1997). 한국교육사 (Han-guk gyoyuksa, History of Korean education). Seul: Gyoyuk Gwahaksa. ISBN 89-8287-130-6. 

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Seowon ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Güney Kore</span> Doğu Asyada bir ülke

Güney Kore, resmî adıyla Kore Cumhuriyeti, Doğu Asya'da Kore Yarımadası'nın güney kısmını oluşturan ve Kuzey Kore ile kara sınırını paylaşan, Doğu Asya'daki bir ülkedir. Kore adı, eskiden Doğu Asya'nın güçlü krallıklarından biri olan ve Büyük Gwanggaeto altında Kore Yarımadası, Mançurya'nın büyük bölümünü, Rus Uzak Doğusu ve İç Moğolistan'ın bazı bölgelerini yönetmiş olan Goguryeo'dan gelmektedir. Başkenti Seul, büyük bir küresel şehirdir ve Güney Kore'nin 51 milyondan fazla insanının yarısı, dünyanın dördüncü en büyük metropol ekonomisi olan Seul Ulusal Başkent Bölgesi'nde yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kore</span> Doğu Asyadaki bölge

Kore, Doğu Asya'da bir bölge. 1945'ten beri iki ayrı bağımsız devlete bölünmüş durumdadır: Kuzey Kore ve Güney Kore.

<span class="mw-page-title-main">Daegu</span> Güney Korenin Metropol Şehri

Daegu veya resmî adıyla Daegu Metropol Şehri, Güney Kore'nin metropol şehirlerinden biridir. Şehrin nüfusu 31 Aralık 2012 tarihi itibarı ile tahminen 2.527,566 olup ülkenin dördüncü büyük şehridir. Fakat Daegu 1970'li yıllardan beri en önemli imalat sanayi olan tekstil üretimini kaybetmesi dolayısı ile nüfus kaybetmektedir. Şehir, ABD'deki buhranlı Detroit, Michigan, ABD gibi, boş ve hatta yıkık merkezi binaları ve eski fabrikaları ile oldukça ürkütücü[kime göre?] bir görünüm göstermekte ve fakirleşen bir nüfus merkezi olarak karakterize edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Seul</span> Güney Korenin başkenti

Seul veya resmî adıyla Özel Seul Şehri, Güney Kore'nin başkenti ve en büyük şehridir. Dünyanın en kalabalık 13. şehri Seul'un şehir merkezinin nüfusu 10 milyonun üstündedir (2009). Dünyanın ikinci büyük metropolitan alanı olan Seul Ulusal Başkent Bölgesi, İncheon ve Gyeonggi'nin büyük bir kısmını kapsar ve 24,5 milyon nüfusu vardır. Güney Kore'nin nüfusunun yaklaşık yarısı bu bölgede yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Çing Hanedanı</span> Doğu Asyada kurulan Çinin son imparatorluk hanedanı

Çing Hanedanı, 1644-1911 yılları arasında Çin'de hüküm sürmüş hanedandır. Kurucusu, Çin'in kuzeydoğusunda yaşayan Mançuların Aisin Gioro klanıdır; bu nedenle Mançu Hanedanı olarak da adlandırılır. Çin'in son imparatorluk hanedanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Jeon Do-yeon</span> Güney Koreli oyuncu

Jeon Do-yeon Güney Koreli oyuncu. Kariyeri boyunca Lee Chang-dong’un Secret Sunshine adlı filminde canlandırdığı her şeyini kaybetmiş kadın rolüyle 2007 Cannes Film Festivali’nde kazandığı en iyi kadın oyuncu ödülü de dahil olmak üzere çok sayıda ödül kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Do Ji-won</span> Güney Koreli aktris

Do Ji-won Güney Koreli oyuncu. En çok Ladies of the Palace (2001), Punch Lady (2007) ve Smile Again (2010) dizi ve filmlerindeki rolleriyle tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Jongmyo</span>

Jongmyo, Güney Kore'nin başkenti Seul'de Joseon Hanedanı zamanında ölen kral ve kraliçelerin anmılmasına adanmış bir Konfüçyüs tapınağıdır. Tapınak 1995 yılında UNESCO Dünya Mirası listesine eklenmiş olup UNESCO'ya göre, tapınak korunan en eski kraliyet konfüçyüs tapınağıdır ve ayin törenleri 14. yüzyılda kurulan bir geleneğe göre devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Taejo (Joseon kralı)</span> Kore tarihinde Joseon Hanedanının ilk kralı

Taejo, doğan Yi Seong-gye, Kore'nin Joseon Hanedanlığı'nın kurucusu ve ilk hükümdarıydı. Tahta çıktıktan sonra adını Yi Dan olarak değiştirdi. 1392'den 1398'e kadar hüküm sürdü ve Goryeo Hanedanlığı'nın devrilmesinde ana figürdü. Taejo, Goryeo ordusuna katıldı ve nihayet 1392'de tahtı ele geçirmeden önce saflarda yükseldi. Oğulları arasındaki bir çekişme sırasında 1398'de tahttan çekildi ve 1408'de öldü.

<span class="mw-page-title-main">Taejong</span>

Taejong, Joseon Krallığı'nın üçüncü kralıdır. Saltanatı 28 Kasım 1400'den 9 Eylül 1418 tarihine kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Güney Kore'deki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

1972 yılında imzalanan UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi ile Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), kültürel veya doğal miras açısından önem taşıyan yerler olan Dünya Mirasları kavramını tanımladı. Doğal özellikler, jeolojik ve fizyografik oluşumlar ve bilim, koruma veya doğal güzellik açısından önemli olan doğal alanlar doğal miras olarak tanımlanır. Güney Kore'nin, Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına İlişkin Sözleşmeyi 14 Eylül 1988'de onaylamasıyla ülkedeki alanlar listeye dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kang Daniel</span> Güney Koreli müzikçi

Kang Daniel, Güney Koreli şarkıcı, söz yazarı ve girişimcidir. Produce 101 Sezon 2 adlı mücadele şovunu birinci olarak bitirdikten sonra üne kavuştu, ayrıca Güney Koreli erkek grubu Wanna One'ın eski üyesidir. Grup, bir buçuk yıl süren faaliyetleri ile ciddi ve ticari bir başarı elde etti; albümlerinin dördü de Güney Kore'nin Gaon Albüm Listesinde birinci sırada yer aldı.

Memorist başrollerinde Yoo Seung-ho, Lee Se-young ve Jo Sung-habulunan ve Jae Hoo'nun aynı isimli webtonundan uyarlanan Güney Kore dizisi.

<span class="mw-page-title-main">Arirang</span> Bir Kore halk şarkısı

Arirang bir Kore halk müziğidir. 60 farklı versiyonunun yaklaşık 3.600 varyasyonu bulunan şarkının hepsinde "Arirang, arirang, arariyo " benzeri bir nakarat yer almaktadır. Şarkının 600 yıldan eski bir geçmişe sahip olduğu tahmin edilmektedir.

Suikast Choi Dong-hoon'ın yazıp yönettiği 2015 tarihli Güney Kore yapımı aksiyon filmidir.

Bu liste, Güney Kore'deki yüksek öğretim kurumlarının bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Daemokjang</span>

Daemokjang ,geleneksel Kore ahşap mimarisinin bir tarzıdır ve onu yaratan ahşap ustaları için bir terimdir. Kelime, marangoz anlamına gelen mokjang veya moksu kelimelerinden türetilmiştir. Mokjang,Somokjang ve Daemokjang olarak ikiye ayrılır ve ahşapla uğraşan zanaatkârlardır. Somokjang küçük ahşap nesneler yapar; Daemokjang büyük ahşap binaların yapımını üstlenen kişilerdir.Daemokjang, tüm ahşap işleme işlerini ve tüm inşaat sürecini kapsar.

Cheoyongmu, Doğu Denizi'nin Ejderha Kralı'nın oğlu Cheoyong'un efsanesine dayanan temsili bir Kore maske dansıdır. Aynı zamanda, Birleşik Silla döneminde ortaya çıkan, hayatta kalan en eski Kore saray dansıdır. Cheoyongmu, yıl sonunda kötü ruhları kovmak için yapıldığı için şamanistik bir dans olarak da biliniyor.

<i>Designated Survivor: 60 Days</i>

Designated Survivor: 60 Days 2016-2019 Amerikan televizyon dizisi Designated Survivor'a dayanan 2019 Güney Kore televizyon dizisidir. Dizide Ji Jin-hee, Lee Joon-hyuk, Huh Joon-ho, Kang Han-na ve Bae Jong-ok rol alıyor. Dizi, 1 Temmuz - 20 Ağustos 2019 tarihleri arasında tvN ve Netflix'te yayınlandı.

<i>Gunman in Joseon</i>

Gunman in Joseon Lee Joon-gi, Nam Sang-mi, Jeon Hye-bin, Han Joo-wan ve Yu Oh-seong'un başrollerini paylaştığı 2014 Güney Kore televizyon dizisidir. 25 Haziran - 4 Eylül 2014 tarihleri arasında KBS2'de Çarşamba ve Perşembe günleri saat 22:00'de (KST) 22 bölüm olarak yayınlandı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.