İçeriğe atla

Senegambiya'daki Taş Çemberler

Senegambiya'daki Taş Çemberler
UNESCO Dünya Mirası
Konum Gambiya Senegal
KriterKültürel: i, iii
Referans1226
Tescil2006 (30. oturum)
BölgeAfrika


Senegambiya'daki Taş Çemberler, Gambiya'nın kuzeyindeki Janjanbureh'te ve Senegal'in merkezinde yer almaktadır.

Taş çemberlerin toplam alanı yaklaşık olarak 30,000 km²'dir.[1] Bulundukları ülkelerden dolayı Wassu (Gambiya) ve Sine-Saloum (Senegal) Taş Çemberleri olarak ayrı ayrı da bilinirler.

Dört ana alanda yaklaşık 29.000 taş, 17.000 anıt ve 2.000 ayrı site vardır. Anıtlar, çoğunlukla lateritten ve pürüzsüz yüzeylerden oluşan dikdörtgen bloklardan veya sütunlardan (bazıları çökmüş halde) oluşmaktaydı. Bulunan monolitler, çemberlerden, çift çemberlerden, (genellikle doğuya doğru) sıralar halinde dizilmiş veya çevreden izole edilmiş halde olabilmekteydi. Çemberlerin dışında ayakta duran bu taşlara cephe taşları denir. İki taş birbirine paralel ve birbirine bağlı bir şekilde dikilmişse, lire taşları denir.[1]

Kaynakça

Genel
Özel
  1. ^ a b Laport et al. 2012, p. 410

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gambiya</span> Batı Afrikada bir devlet

Gambiya, resmî adı ile Gambiya Cumhuriyeti, Batı Afrika'da bir ülkedir. Yüzölçümü bakımından Afrika anakarasının en küçük ülkesidir. İsmini aldığı Gambiya Nehri'nin her iki kıyısı boyunca kurulmuş olan ülke Atlas Okyanusu kıyısı hariç, tamamen Senegal ile çevrilmiştir. Yüzölçümü 10.689 km² ve nüfusu 2013 verilerine göre 1.857.181 kişidir. Başkenti Atlas Okyanusu kıyısında bir ada üzerine kurulu olan Banjul'dur. En büyük şehirleri ise Serekunda ve Brikama'dır.

<span class="mw-page-title-main">İnsanın evrimi</span> anatomik olarak modern insanların ortaya çıkmasına yol açan evrimsel süreç

İnsanın evrimi, modern insanın evrimsel kökenini ve ne tür evrimsel süreçlerle ortaya çıktığını incelediği gibi insanın en eski atalarını ve atasal kökenlerini de konu edinir. Bunun yanında insanla ortak ataları paylaşan ve insan ile yakın akraba olan türlerin evrimini ve kökenini de araştırır. İnsan evrimi, konu olarak 1863 yılında T. H. Huxley tarafından oluşturulan bilim dalı primatolojiyi ve günümüz maymunlarının tüm canlılar ile onların eski atalarının fosillerini de dikkate almaktadır. Bunun yanında insanın evrimsel tarihi üzerindeki çalışma ve araştırmalar fiziksel antropoloji, paleoantropoloji, primatoloji, arkeoloji, dilbilim, genetik ve embriyoloji dâhil olmak üzere birçok bilimsel alanı de içerir.

<i>Australopithecus</i> hominid cinsi

Australopithecus, Australopitekus ya da Australopitek, yaklaşık 4.2 milyon yıl öncesinden 1.2 milyon yıl öncesine dek Afrika'da yaşamış, insan benzeri iki ayaklı insansı cinsi. Taşılları, Doğu ve Güney Afrika boyunca dağılmıştır. Australopitekus, kesin biçimde hominin olarak değerlendirilen, bilinen en eski insansıdır. Homo cinsini oluşturan insanlara göre; daha kısa bacaklar, dolayısıyla daha kısa bir boy, daha uzun kollar ve el ile ayaklardaki ağaçsıl uyarlanmalar ile ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Boylam</span> (Meridyen)

Boylam, başlangıç meridyeninin doğusundaki veya batısındaki herhangi bir noktanın açısal mesafesi. Boylam anlamında tul derecesi, tul dairesi ve uzunluk dairesi sözleri de kayıtlıdır. Boylamlar, doğu ve batı boylamları olmak üzere ikiye ayrılır; derece, dakika ve saniye cinsinden ifade edilir. Dünya üzerindeki aynı boylama sahip noktaların birleşmesi ile oluşan yarım daire şeklindeki varsayımsal yaylara ise meridyen denir. Meridyenler bir kutuptan diğerine uzanır ve Dünya'yı portakal dilimi gibi dilimlere ayırır.

<span class="mw-page-title-main">Konikler</span> bir huniyi ve düzlemi kesiştirince oluşan eğri

Konik kesit, eliptik veya dairesel bir çift taraflı koninin, düzlemle kesitinden meydana gelen eğriler. Bunlar, çember, elips, parabol ve hiperboldür.

<span class="mw-page-title-main">Alfa Centauri</span> Erboğa takımyıldızında bulunan üçlü yıldız sistemi, üç yıldızdan biri olan Proxima Centauri, Dünyaya en yakın yıldız olmasıyla bilinir

Alfa Centauri, Erboğa takımyıldızının güneyinde bulunan bir yıldız sistemidir. Sistem üç yıldızdan oluşur: Rigil Kentaurus, Toliman (B) ve Proxima Centauri (C). Proxima Centauri, 4,2465 ışık yılı uzaklığıyla aynı zamanda Güneş'e en yakın yıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">Yarıçap</span> merkezinden çevresine bir daire veya küre içinde bölüm veya yüzeyi ile uzunluğu

Yarıçap, bir daire veya kürenin özeğinin (merkezinin) çemberine olan mesafesidir. Çapın yarısına eşittir.

<i>Naja haje</i>

Naja haje, Naja cinsine bağlı zehirli bir yılan türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Yahya Jammeh</span>

Yahya Abdul-Aziz Jemus Junkung Jammeh ya da kısaca Yahya Jammeh, Gambiyalı asker ve siyasetçi. Jammeh, Afrika ülkesi Gambiya'nın 1994-2017 yılları arası devlet başkanlığını yürütmüştür. Jammeh'in görev süresi 19 Ocak 2017 tarihi itibarıyla bitmiş olsa da kendisi seçim sonuçlarını tanımadığını ve makamı terk etmeyeceğini açıklamış, 20 Ocak 2017 tarihinde rakibi Barrow'un şahsi sosyal medya hesabından yaptığı açıklaması doğrultusunda görevi bırakmayı kabul ettiği ifade edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kraliyet Afrika Şirketi</span>

Royal African Company , Afrika'nın batı kıyısında ticaret yapmak üzere Stuart Hanedanı ve Londralı tüccarlar tarafından kurulmuş bir ticari şirketti. II. Charles'ın kardeşi York dükü James tarafından yönetiliyordu. Şirketin asıl hedefi Fetret döneminde Prens Rupert tarafından tespit edilen Gambiya Nehri’nin yukarılarındaki altın alanlarıydı. Şirket asıl amacın yanı sıra mal ve köle ticaretiyle de uğraştı.

<span class="mw-page-title-main">Thales teoremi</span>

Geometride, Thales teoremi, A, B ve C, AC çizgisinin bir çap olduğu bir daire üzerinde farklı noktalar ise, ∠ABC açısının bir dik açı olduğunu belirtir. Thales teoremi, çevre açı teoreminin özel bir durumudur ve Öklid'in Elemanlar adlı eserinin üçüncü kitabında 31. önermenin bir parçası olarak bahsedilmiş ve kanıtlanmıştır. Genellikle, teoremin keşif için şükran kurbanı olarak bir öküz sunduğu söylenen Miletli Thales'e atfedilir, ancak bazen Pisagor'a da atfedilir.

<span class="mw-page-title-main">NML Cygni</span>

NML Cygni veya V1489 Cygni, Kuğu takımyıldızı bölgesinde bulunan bir kırmızı üstündev ve bilinen en büyük yıldızlardan birisidir. Yapılan hesaplamalara göre yarıçapı Güneş'i 1.183 defa içine alabilir, ve bu da yaklaşık 15,3 astronomi birimine eşittir. Yıldızın uzaklığı yaklaşık olarak 5.300 ışık yılıdır.

<span class="mw-page-title-main">Orta Taş Devri</span>

Orta Taş Devri, Erken Taş Devri ile Geç Taş Devri arasında yer alan bir Afrika tarih öncesi dönemiydi. Genellikle yaklaşık 280.000 yıl önce başladığı ve yaklaşık 50-25.000 yıl önce sona erdiği kabul edilir. Belirli MSA taş aletlerinin başlangıçlarının kökeni 550-500.000 yıl öncesine kadar uzanır ve bu nedenle bazı araştırmacılar bunu MSA'nın başlangıcı olarak görür. MSA'nın, özellikle kabaca çağdaş zaman aralıkları nedeniyle, Avrupa'nın Orta Paleolitik'i ile eş anlamlı olduğu sıklıkla yanlış anlaşılır, ancak Orta Paleolitik Avrupa, Afrika'nın MSA'sından tamamen farklı bir hominin popülasyonu olan Homo neanderthalensis'i temsil eder. Neandertal popülasyonuna sahip değildir. Buna ek olarak, Afrika'daki mevcut arkeolojik araştırmalar, MSA sırasında Afrika'da modern insan davranışının ve bilişinin Orta Paleolitik Dönem'de Avrupa'dakinden çok daha erken gelişmeye başladığını gösteren birçok kanıt ortaya koydu. MSA, hem anatomik olarak modern insanlarla hem de bazen Homo helmei olarak adlandırılan arkaik Homo sapiens ile ilişkilidir. Erken fiziksel kanıtlar Etiyopya'daki Gademotta Formasyonu, Kenya'daki Kapthurin Formasyonu ve Güney Afrika'daki Kathu Pan'dan elde edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Adama Barrow</span> Gambiyanın 3. Devlet Başkanı

Adama Barrow, Gambiyalı siyasetçi. Barrow, Afrika ülkesi Gambiya'da Aralık 2016'da gerçekleştirilen seçimler sonucunda Ocak 2017 itibarıyla cumhurbaşkanlığı makamına seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Toyota Savaşı</span> Libya-Çad savaşı

Toyota Savaşı, 1987 yılında Kuzey Çad'da ve Libya-Çad sınırında gerçekleşen Çad-Libya Savaşı'nın son aşaması olan savaştır. Adını Çad birliklerinin Libya güçlerine karşı savaşta hareket kabiliyetini sağlamak amacıyla öncelikli olarak kullanılan Hilux ve Land Cruiser olmak üzere Toyota marka kamyonetlerden almaktadır. Savaş, Libya için ağır bir yenilgi ile sonuçlandı, Amerikan kaynaklarına göre ordunun onda birini kaybetti, 7,500 asker öldü ve 1.5 milyar dolar değerinde askerî teçhizat imha edildi ya da ele geçirildi. Çad kayıpları ise yaklaşık 1.000'dir. Libyalı general Halife Hafter ise savaş sonunda Çad kuvvetlerine esir düştü.

<span class="mw-page-title-main">Heart of Neolithic Orkney</span>

Heart of Neolithic Orkney, İskoçya'nın Orkney Adalarından biri olan Mainland'de bulunan bir grup Neolitik anıtı belirtmektedir. İsmi, UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edildiği 1999 yılında verildi.

Karsakpay Yazıtı, 28 Nisan 1391'de Kazakistan'ın Karsakpay madenlerinin yakınındaki taşlı yerlere oyulmuş bir yazıttır. 1935 veya 1936'da bulundu. Eski Uygur alfabesiyle yazılmış Arapça üç satırdan ve Çağatayca sekiz satırdan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Feuerbach noktası</span>

Üçgen geometrisinde, üçgenin iç çemberi ve dokuz nokta çemberi, üçgenin Feuerbach noktasında birbirine içten teğettir. Feuerbach noktası bir üçgen merkezidir, yani tanımı üçgenin yerleşimine ve ölçeğine bağlı değildir. Clark Kimberling'in Üçgen Merkezleri Ansiklopedisi'nde X(11) olarak listelenmiştir ve adını Alman geometrici Karl Wilhelm Feuerbach'tan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gambiya-Türkiye ilişkileri</span>

Gambiya-Türkiye ilişkileri, Gambiya ile Türkiye arasındaki ikili ilişkilerdir.

Lebombo kemiği Güney Afrika ve Eswatini arasında yer alan Lebombo Dağları'nda keşfedilen, üzerinde kesik izleri olan bir babun fibulasından yapılmış bir kemik aletidir. Çentiklerin kesitindeki değişiklikler, kemiğin kaşifi Peter Beaumont'un, tüm dünyada bulunan diğer işaretler gibi ritüellere katılım sırasında yapıldığına dair kanıt olarak gördüğü farklı kesici kenarların kullanıldığını göstermektedir.