İçeriğe atla

Senegal çalı bebeği

Senegal çalı bebeği
Senegal çalı bebeğinin 1883 yılında çizilmiş bir ilüstrasyonu.
Korunma durumu

Asgari endişe altında (IUCN 3.1)[1]
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Mammalia
Takım:Primates
Alt takım:Strepsirrhini
Familya:Galagidae
Cins:Galago
Tür: G. senegalensis
İkili adlandırma
Galago senegalensis
É. Geoffroy, 1796
  Senegal çalı bebeğinin dağılımı
  Muhtemelen yaşadığı yerler

Senegal çalı bebeği (Galago senegalensis), Galagogiller familyasından, küçük, gececil bir primattır.

"Çalı bebeği" adı, hayvanların çığlıklarından veya görünümlerinden gelebilir. Çevik atlayıcılardır ve dallar boyunca hızla koşarlar. Sahra'nın güneyindeki Afrika'da ve Zanzibar da dahil olmak üzere yakın adalarda yaşıyorlar. Kuru ormanlık bölgelerde ve savan bölgelerinde yaşama eğilimindedirler. Gümüşi griden koyu kahverengiye kadar değişen yünlü kalın kürklü küçük primatlardır (130 mm ve 95 - 300 gram). Onlara iyi bir gece görüşü sağlayan iri gözleri vardır; güçlü arka bacaklar; ve dengelemelerine yardımcı olan uzun kuyruklar. Kulakları, geceleri böcek avlarken işitmelerine yardımcı olmak için ayrı ayrı bükülebilen dört bölümden oluşur. Her yerde yaşayan diyetleri, kuşlar ve böcekler, meyveler, tohumlar, çiçekler, yumurtalar, fındıklar ve ağaç sakızları dahil olmak üzere diğer küçük hayvanların bir karışımıdır.

Tokyo'daki bir akvaryumda, bir Senegalli çalı bebeği dikkatle etrafına bakıyor.

Senegal galagosu, yağmurların başında (Kasım) ve sonunda (Şubat) yılda iki kez ürer. Çok eşlidirler ve dişiler yavrularını yapraklardan yapılmış yuvalarda büyütürler. Her çöpte 1 - 2 bebekleri vardır, gebelik süresi 110 - 120 gündür. Bush bebekleri yarı kapalı gözlerle doğarlar, bağımsız hareket edemezler. Birkaç gün sonra anne bebeği ağzında taşır ve beslenirken uygun dallara bırakır.

Yetişkin dişiler bölgeleri korur, ancak onları yavrularıyla paylaşır. Erkekler ergenlikten sonra annelerinin bölgelerini terk eder, ancak dişiler kalır ve yakın akraba dişilerden ve olgunlaşmamış yavrularından oluşan sosyal gruplar oluşturur. Yetişkin erkekler, kadın sosyal gruplarınınkiyle örtüşen ayrı bölgeleri korur; genellikle, bir bölgedeki tüm dişilerle bir yetişkin erkek çiftleşir. Bu tür bölgeleri kurmamış erkekler bazen küçük bekar grupları oluştururlar.

Çalı bebekleri hem birbirlerine seslenerek hem de idrarlarıyla yollarını işaretleyerek iletişim kurarlar. Gecenin sonunda, grup üyeleri özel bir toplanma çağrısı kullanır ve yapraklardan yapılmış bir yuvada, bir grup dalda veya bir ağaçtaki bir delikte uyumak için toplanır.

Sempanzeler tarafından avlanması

Prag Hayvanat Bahçesi'nde

Batılı şempanzelerle ilgili yakın zamanda yapılan bir araştırma, yerel şempanzelerin moda mızrakları kullanarak Senegal çalı bebeklerini avladığını ortaya çıkardı.[2] Çalışma sırasında şempanzelerin, bir çalı bebeğinin makul bir şekilde uyumasının beklenebileceği oyuklar aradıkları gözlemlendi. Böyle bir tünek bulunduğunda, şempanzeler yakındaki bir ağaçtan bir dal kırdı ve dişlerini kullanarak ucu keskinleştirdi. Daha sonra hızla ve tekrar tekrar tüneklere saplanırlardı. Bir süre bıçakladıktan sonra tahta mızrağı çıkardılar ve muhtemelen kan arayan ucunu tattılar veya kokladılar. Başarı bu şekilde onaylandıktan sonra, tüneklere ulaştılar veya tüneklerini parçaladılar, çalı bebeğinin cesedini aldılar ve yediler.

Bu yöntemin yirmi iki denemede bir kez başarılı olduğu gözlemlenmiş olsa da, küçük memelileri kovalamak ve kafataslarını yakındaki bir kayada kırmak için kullanılan geleneksel yöntemden daha enerji verimlidir.[3]

Alt türler

Senegal çalı bebeği'nin dört alt türü vardır:

  • Galago senegalensis senegalensis
  • Galago senegalensis braccatus
  • Galago senegalensis sotikae
  • Galago senegalensis dunni

Kaynakça

  1. ^ University), Magdalena Svensson (Oxford Brookes; Program), Yvonne de Jong (Eastern Africa Primate Diversity and Conservation; Andrew Perkin (Tanzania Forest Conservation Group and Nocturnal Primate Research Group, Dar es Salaam; Program), Thomas Butynski (Bioko Biodiversity Protection (23 Nisan 2016). "IUCN Red List of Threatened Species: Galago senegalensis". IUCN Red List of Threatened Species. 28 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2021. 
  2. ^ "FOXNews.com - Killer Chimps Make Spears, Hunt Bushbabies - Science News | Science & Technology | Technology News". 3 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2021. 
  3. ^ "Scientists: Chimps hunt prey with spears - LiveScience - nbcnews.com". 10 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bonobo</span> Şempanze ile birlikte oluşturduğu Pan cinsine ait, insansı türü

Bonobo, Primates (primatlar) takımının Hominidae familyasına dahil Pan (şempanze) cinsini oluşturan iki türden biridir ve yakın geçmişe dek daha çok "pigme şempanze" ya da "cüce şempanze" adları ile anılmıştır. Pan cinsinin diğer türü olan Pan troglodytes , iki türün daha iri yapılı olanıdır ve "şempanze" adı daha çok bu türü ifade etmek için kullanılır. Bu maddede ise bu konuda artış göstermekte olan eğilim tercih edilmiş ve "şempanze" terimi Pan cinsini ifade edecek şekilde kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gözlüklü ayı</span>

Gözlüklü ayı, And ayısı olarak da bilinir, Güney Amerika'nın And Dağlarında yaşayan bir ayı türü. Adını, gözlerini çevreleyen beyaz halkalardan almıştır. Arctodus ile birlikte Tremarctinae alt familyasında sınıflandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Goril</span> büyük Afrika maymunlarının cinsi

Goril (Gorilla), yaşayan en büyük insansı ve primat cinsi. Diğer çoğu primatın aksine yerde yaşar. Otçuldur ve Ekvator Afrikası'nın yağmur ormanlarında yaşar. Gorilla cinsinin iki türü vardır. Goril DNA'sının ~%98.4'ü insan DNA'sı ile aynıdır. Bu da onu şempanzeden sonra insanın yaşayan ikinci en yakın akrabası yapar.

<span class="mw-page-title-main">Primat</span> memeli takımı

Primatlar veya iri beyinli yüksek memeliler, memeliler sınıfının Euarchontoglires üst takımına ait bir takımdır. Maymun adı kimi zaman bütün primatları kapsarken yalnızca simiyenler için de kullanılabilir. Primatları inceleyen bilim dalı primatolojidir.

<i>Pan</i> (cins) bonobo ve şempanzeyi içeren primat cinsi

Şempanze, Orta ve Batı Afrika'da yayılış gösteren Pan cinsine mensup iki insansı türüne verilen genel ad.

<span class="mw-page-title-main">İnsansılar</span> Eski Dünya maymunlarından bir primat üst familyası

İnsansılar veya insansı maymunlar (Hominoidea), Eski Dünya maymunlarından bir primat üst familyası. İnsansılar üst familyası iki familyaya bölünür: Gibongiller veya küçük insansı maymunlar (Hylobatidae) ve insangiller veya büyük insansı maymunlar (Hominidae).

<span class="mw-page-title-main">Leş kargası</span> kuş türü

Leş kargası, kargagiller (Corvidae) familyasından, batı Avrupa ve doğu Asya'da yaşayan bir kuş türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Galagogiller</span> Memeli familyası

Galagogiller, ağaçlarda yaşayan, noktürnal, iri gözlü, küçük bir nemli burunlu primat familyası. Afrika'da yaşarlar. Ayrıca bushbaby (çalıbebeği) ve nagapie isimleri ile bilinirler.

<span class="mw-page-title-main">Mandarin ördeği</span> Ördekgiller familyasından bir hayvan türü

Mandarin ördeği, Ördekgiller familyasından orta büyüklükte çok renkli bir ördek türüdür.

<i>Siyah gergedan</i> Afrikaya özgü gergedan türü

Siyah gergedan, Afrika kıtasında yaşayan tek toynaklı takımına mensup büyük bir gergedan türüdür. Birçok alttürü bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Islak burunlu primatlar</span> primatların alt takımı

Islak burunlu primatlar, Madagaskar'ın makimsileri, Afrika'nın galagoları ve pottoları ile Hindistan ve Güneydoğu Asya'da yaşayan lorislerden oluşan bir primat alt takımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lorisiler</span> primat üst familyası

Lorisiler, primatlar (Primates) takımının bir infra takımı veye üst familyası. Lorigiller ve Galagogiller familyalarını kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Cadı makigiller</span> gececil, uzun bacaklı primatlar

Tarsiidae bir primat familyasıdır. Güneydoğu Asya'nın adalarında yaşayan, küçük, gece faal hayvanlardır.

<span class="mw-page-title-main">Örümcek maymunugiller</span> primat familyası

Atelidae, Yeni Dünya maymunları grubundan bir primat familyası. Orta- ve Güney Amerika'da yaşarlar. Familyanın 25 türü beş cinse ayrılır: Ateles, Brachyteles, Lagothrix, Oreonax ve Alouatta.

<i>Ardipithecus ramidus</i> soyu tükenmiş hominid türü

Ardipithecus ramidus, 4.4 milyon yıl önce Etiyopya'nın Afar Bölgesi'nde yaşamış bir australopitesin türüdür. A. ramidus, modern hominidlerin aksine, hem iki ayak üzerinde yürüme hem de ağaçlarda yaşam (ağaçlık) için uyarlamalara sahiptir. Bununla birlikte, insanlar kadar iki ayaklılıkta veya insan olmayan büyük insansı maymunlar kadar ağaçlarda yaşamaya uygun bir anatomiye sahip değildi. Miyosen insansıları ile birlikte keşfi, günümüz şempanze, orangutan ve gorilleri gibi görünen şempanze-insan son ortak atası hakkındaki akademik anlayışı çağdaş bir anatomik kökene sahip olmayan bir canlı haline getirdi.

<span class="mw-page-title-main">Gombe Şempanze Savaşı</span> 1974-1978 yılları arasında şempanzeler arasında yapılan savaş

Gombe Şempanze Savaşı, Tanzanya'daki Gombe Ulusal Parkı'nda iki şempanze topluluğu arasında yaşanan, 1974'ten 1978'e kadar süren şiddetli çatışmalar serisidir. İki grup ilk zamanlarda Kasakela topluluğu altında birleşik bir şekilde yaşamaktaydı. 1974'te araştırmacı Jane Goodall, topluluğun parçalanmaya başladığını fark etti. Sekiz ay boyunca, büyük bir şempanze grubu, Kasakela'nın güney bölgesine yerleşti ve Kahama topluluğu olarak adlandırıldı. Ayrılıkçılar, altı yetişkin erkek, üç yetişkin dişi ve bir gençten oluşuyordu. Kasakela'da ise sekiz yetişkin erkek, on iki yetişkin dişi ve onların yavruları kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Zeytuni babun</span> primat türü

Zeytuni babun, Köpeksi maymunlar (Cercopithecidae) ailesinden bir maymun türüdür. Tür, tüm babunların en yaygın çeşididir, dağılımı Afrika'daki 25 ülkede Mali'den, Etiyopya'ya ve Tanzanya'ya kadar uzanır. Sahra'nın bazı dağlık bölgelerinde yalıtılmış topluluklar da mevcuttur. Savanlarda, bozkırlarda ve ormanlarda yaşar. Yaygın adı, uzaktan yeşil-gri bir ton olan kürk renginden türemiştir. Türdeki sesli ve sesli olmayan çeşitli iletişimler, karmaşık bir toplumsal yapıyı kolaylaştırır.

<span class="mw-page-title-main">Roloway maymunu</span>

Roloway maymunu, tropik Batı Afrika'ya özgü, nesli tükenmekte olan bir Köpeksi maymun türüdür. Daha önce Diana maymununun bir alt türü olarak kabul ediliyordu. Habitat kaybı ve Afrika vahşi hayvan yemeği ticareti için devam eden avlanma nedeniyle Kritik Tehlike Altında olarak sınıflandırılmıştır. Roloway maymunları, çoğunlukla Gana'daki ormanlarda ve Güney-Doğu Fildişi Sahili'ndeki bazı bölgelerinde yaşayan ağaç canlılarıdır. Daha özel çalışmalar, C. diana kara yolunun, yok olma tehdidi nedeniyle çoğunlukla Tanoé ormanında yoğunlaştığını göstermiştir..

<i>Archicebus</i> Erken Eosen zamanında ormanlarda yaşamış primat cinsi (~ 55 milyon yıl önce)

Archicebus, erken Eosen ormanlarında yaşamış bir fosil primat cinsidir. 2003 yılında orta Çin'deki Hubei eyaletindeki Jingzhou'da keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yeşil maymun</span> Afrikalı primat

Yeşil maymun, altın yeşili kürklü, solgun elleri ve ayakları olan bir köpeksi maymun türü. Kuyruğun ucu, uylukların ve yanak bıyıklarının arkası gibi altın sarısıdır. Diğer Chlorocebus türleri gibi alnında ayırt edici bir kürk çizgisi yoktur ve erkeklerde soluk mavi bir skrotum vardır. Bazı yetkililer bunu ve Chlorocebus cinsinin tüm üyelerini, tek bir yaygın tür, Chlorocebus aethiops olarak kabul eder.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.