Zazaca, Hint-Avrupa dil ailesinin İran dilleri grubunda bulunan Kuzeybatı İran koluna bağlı bir dildir. Zazalar tarafından Türkiye'nin doğusunda Bingöl, Elâzığ, Erzincan, Erzurum, Sivas ve Tunceli; güneydoğusunda Diyarbakır, Adıyaman, Şanlıurfa ile Muş'un Varto ilçesi ve Bitlis'in batısında Mutki ilçesi civarındaki köylerde yoğunlukla konuşulur. Zazacaya gramer, genetik, dil bilimi ve söz varlığı açısından en yakın diller Hazar Denizi kıyılarında konuşulan Talışça, Tatça, Gilekçe, Simnanca, Sengserce ve Mazenderancadır.
Lazca Türkiye'nin Doğu Karadeniz kıyı şeridinde Rize ilinin Pazar ilçesinde bulunan Melyat Deresi'nden itibaren ve Gürcistan'ın Türkiye ile paylaştığı Sarp köyüne uzanan bölgede yaşayan Laz halkı tarafından konuşulan ve eski Kolhis dilinin devamı olduğu düşünülen Zanik bir Güney Kafkas dilidir.
Kürt dilleri veya Kürtçe, Hint-Avrupa dil ailesine bağlı Hint-İran dillerinin Kuzeybatı İran koluna giren ve Türkiye'nin doğu ve güneydoğusu, Suriye'nin kuzeyi, Irak'ın kuzeyi ve kuzeydoğusu ile İran'ın batısında yaşayan Kürtler tarafından konuşulan bir dil koludur. Kürtçe Irak'ta, Irak'a bağlı Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde ve de facto özerk olan Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'nde resmî dil statüsüne sahiptir. Kürt dillerinin yukarıda belirtilenler haricinde Ermenistan, Gürcistan, Türkmenistan, Lübnan, Afganistan, Rusya gibi ülkelerde az sayıda konuşanı bulunmaktadır.
Ahmed-i Hani, 17. yüzyıl'da yaşamış Kürt edebiyatçı, astronom, şair, tarihçi ve İslam alimi.
Mehmed Uzun, Kürt yazar.
Orhan Ferit Pamuk, Türk romancı. Birçok başka edebiyat ödülünün yanı sıra, 2006 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü ve 54 yaşında, bu ödülü kazanan en genç edebiyatçılardan biri oldu. Kitapları altmış üç dile tercüme edildi, yüzden fazla ülkede yayımlandı ve 13 milyon baskı yaptı. 2006 yılında Time dergisi tarafından dünyanın en etkili 100 kişisi arasına seçilen Pamuk, Nobel ödülüne lâyık görülen ilk Türk'tür.
Mesnevi, özellikle Arap, Fars ve Osmanlı edebiyatında kendi aralarında uyaklı beyitlerden oluşan ve aruz ölçüsüyle yazılan divan edebiyatı şiir biçimidir.
Mehmet Açar, Türk sinema eleştirmeni, roman ve öykü yazarıdır. 1963 yılında Konya'da doğdu. Galatasaray Lisesi'nin ardından Boğaziçi Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden mezun oldu.
Demir Özlü, Türk öykü ve roman yazarı. Tezer Özlü'nün ağabeyidir.
Selim Temo, Kürt şair, yazar, akademisyen ve çevirmen.
Ahmet Bican Ercilasun, Türk dil bilimci, Türkolog ve yazardır.
Tayfun Pirselimoğlu, Türk yazar, ressam, yönetmen, senarist ve yapımcı.
Teneke, Yaşar Kemal'in 1955 tarihli romanı. Çukurova'daki çeltik ağalarına karşı mücadele eden köylünün yanında yer alan idealist kaymakamın trajik öyküsü anlatılmaktadır. Yazarın İnce Memed sonrasındaki ikinci romanıdır. İlk olarak Varlık Yayınları'nda yayımladı. Sonraları birçok yayınevi tarafından yayımlanan eser 2004’ten günümüze ise Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlanmaktadır.
Kader Kuyusu, Mehmed Uzun'un 1995 yılında Kürtçe olarak yayına hazırladığı Celadet Ali Bedirhan'ın hayatını konu alan roman. Romanda Uzun, Kürt aydınlarından Celadet Bedirhan'ın doğumundan ölümüne kadar geçen yaşamını anlatmaktadır. Bedirhan ailesinden ünlü Kürt aydını ve dilbilimcisi Celadet Bedirhan'ın hayatının dönem dönem anlatıldığı kitapta dönemler fotoğraf kareleri şeklinde belirtilmiştir. Toplam on beş fotoğraf yani dönemden oluşan romanda anlatım hem yazarın ağzından hem de roman kahramanının yani Celadet Bedirhan'ın ağzından gerçekleşiyor.
Aşk Gibi Aydınlık Ölüm Gibi Karanlık, Mehmed Uzun'un 1998 yılında Avesta Kitap'tan çıkardığı romanıdır. Norveç'in yayınevlerinden Cappelen tarafından Norveç'te de yayımlanan roman Baz ve Kevok adındaki protagonistlerin etrafında şekillenmektedir. Kitabın girişinde Gılgamış Destanı'ndan bir alıntı yapılmıştır. Bin yıldan sonra Baz da, aynı fersahlardan geçerek, Dağlar Ülkesi'ne, "karanlık" diyara doğru yola çıkar, ancak amacı Gılgamış'ın amacıyla aynı değildir. Biri ölümsüzlük otunu arar, öteki koynunda ölümü gezdirir. Bu yüzden amaçları gibi kaderleri de birbirine benzemez. Böylece, roman umutsuzlukla son bulur. Selim Temo'ya göre Baz, Gılgamış'ın aksine “ışığı bulduğu yerde kaybeder”.
Kürt edebiyatı, Kürtçe ile yaratılmış sözlü ve yazılı edebi eserleri kapsayan edebiyat. İslam öncesi Kürt edebiyatına dair hiçbir bilimsel bulgu ve bilgi yoktur. Kürt anlatılarının büyük bir kısmı sözlü şekilde yayılmış ve bu sözlü edebiyat bugün de sürmektedir. 20. yüzyılın başına kadar olan yazılı edebiyat ise şiir şeklindedir. Nesrin gelişmesi ise daha çok politik ve sosyal gelişmeler sayesinde olmuştur. Avrupa ülkelerine göçün artmasıyla birlikte yüzü kendi topraklarındaki gelişmelere dönük olan yeni bir tür sürgün edebiyatının da geliştiği görülmektedir.
Stockholm Kürt Enstitüsü, Stockholm'de bulunan Kürt dilini ve kültürünü araştıran toplumsal ve kültürel kuruluşudur. 1996 yılında kurulmuştur. Enstitü başkanı Huseyn Xeliqî'dir. Enstitünün derginin adı Avaşîn'dir. Ensittünün yayınevi Revşen Yayınlarıdır. Mehmed Uzun dahil olmak üzere birçok yazar, Stockholm Kürt Enstitüsü'nde yer aldı. 19 Aralık 2000'de İsveç'te ölen Kürt yazar Mahmut Baksi vasiyetinde bütün arşivleri Stockholm Kürt Enstitüsü'ne bağışladı. Stockholm Kürt Enstitüsü'nün Eğitim-Sen ile birlikte hazırladığı kitap Diyarbakır Sur Belediye Başkanı DTP'li Abdullah Demirbaş ile kitabın dağıtılmasına karşı çıkan Diyarbakır Milli Eğitim Müdürü Mustafa Tekdemir arasındaki tartışmaya neden oldu.
Muhsin Kızılkaya, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı Kürt muhabir, yazar ve çevirmen.
Nar Çiçekleri, Mehmed Uzun'un çok kültürlülük üzerine yazılmış dokuz denemeyi bir araya getirdiği kitabıdır. Uzun, Nar Çiçekleri ve Aşk Gibi Aydınlık Ölüm Gibi Karanlık kitaplarıyla ilgili olarak 2001 baharında Türkiye'de yargılandı ve Uzun, mahkemeyi açanların kendisini değil düşünce ve edebiyatın yargılandığını ifade etti. Mahkeme sonucu yazar, beraat etti.
Yitik Bir Aşkın Gölgesinde, Mehmed Uzun tarafından yazılan roman.
