İçeriğe atla

Semyon Aralov

31 Mart 1922 tarihinde Mustafa Kemal ile birlikte

Semyon İvanoviç Aralov (Rusça: Семён Иванович Аралов) (18[1] (30) Aralık 1880 Moskova - 22 Mayıs 1969 Moskova) Sovyet asker, devlet adamı ve devrimci. Kızıl Ordu’ya bağlı istihbarat teşkilatı GRU kurucularındandır.

Gençliği

Aralov, Moskova’da zengin bir tüccar ailenin çocuğu olarak dünyaya gelir. Moskova Ticaret Lisesine devam eder. Gönüllü olarak orduya yazılır, Rus-Japon Savaşında hastalığından dolayı yer alamaz. 1905 Devrimi sırasında Mançurya’da bulunan birliğinden kaçarak Moskova’ya gelir. Burada Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi’ne katılır. Bu dönemde devrimci faaliyetlerle uğraşır. İşçiler için açılan gece okullarında öğretmenlik yapar. Bir rahibin kızı olan Sofia Flerinoy ile bu dönemde evlenir.

I. Dünya Savaşı

1914 yılında I. Dünya Savaşının patlak vermesiyle orduya alınır. Batı cephesine gönderilir. Prusya bölgesinde yirminin üzerinde muharebeye katılır, yüzbaşı rütbesine terfi eder.[2] 1917 yılındaki Şubat Devrimi sırasında siyasi olarak aktiftir. Cephedeki asker temsilcileri arasında yer alır, Menşevik görüşleri benimser.

Ekim Devriminin ardından Bolşevik saflarına geçer ve Kızılordu bünyesinde çalışmaya başlar. Rus İç Savaşının çıkmasıyla beraber cephelerdeki disiplinin artırılması ve düşman ajanlarının yakalanması göreviyle tüm cephelerde yetkili kılınır. 1918-1920 yılları arasında Devrimci Askeri Konsey üyesidir. Sovyet-Polonya Savaşının ardından yapılan barış görüşmelerine katılır. Sonrasında Kiev Garnizon komutanlığına atanır.

Diplomatik görevler

1921 yılında Dışişleri Halk komiserliği bünyesinde Litvanya’ya atanır. 5 Ocak 1922 tarihinden itibaren Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliğine atanır, 28 Ocak günü Ankara'ya gelir.[3][4] Bu dönemde sürmekte olan Kurtuluş Savaşına destek amacıyla yapılan Sovyet yardımlarının koordinasyonunu başarıyla sağlar ve Kurtuluş Savaşı'nda SSCB-Türkiye ilişkileri üzerinde etkin rol oynar.[5] 17 Şubat 1923'te toplanan İzmir İktisat Kongresi açılışına Sovyetler Birliği'nin Türkiye'deki temsilcileri olarak İbrahim Abilov ile Aralov davet edildi. Mustafa Kemal'in isteği ile açılışta konuşma yaptılar.[6]

Türkiye’nin talebi doğrultusunda 1923 yılı Nisan ayında görevine son verilmiştir. Görev yeri olarak Çekoslovakya seçilse de Rus İç savaşı sırasında Çekoslovak Lejyonuna karşı savaşmış olması, Çekoslovakya’da istenmemesine sebep olur. 1927 yılına kadar Letonya ve Çin’de görev yapar.

Diğer görevleri

1927 yılında Yüksek Sovyet üyeliğine getirilir. Sonrasında Yüksek Ekonomik Konsey (Vsenka) Dış İlişkiler Başkanlığına getirilir. Sonraki dönemde Büyük Temizlik tasfiyesi sırasında istihbarat görevlerinden alınsa da Devlet Edebiyat Müzesi başkanlığına atanır.

Sonraki hayatı

II. Dünya Savaşı sırasında Sovyet toprakları 1941 yılında Nazi saldırısına uğrayınca 60 yaşında milislere katılmak için gönüllü olur. Savaş boyunca çeşitli görevlerde bulunur ve savaşın sonunda 33. Ordu karargâhında yer alır. 1946-1957 yılları arasında çeşitli parti görevleri üstlenir. 1957 yılında emekli olur ve çok sayıda kitap ve makale yazar. 22 Mayıs 1969 tarihinde vefat ettikten sonra Moskova’daki Novodeviçi Mezarlığı’na gömülür.

Ödülleri

Yazdığı eserler

  • Bir Sovyet Diplomatının Anıları 1922-23 (1960)
  • Lenin bizi zafere taşıdı (1962)

Kaynakça

  1. ^ Jülyen takvimine göre
  2. ^ GRU liderleri özgeçmişleri 27 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça) 26 Ekim 2011 tarihinde erişilmiştir
  3. ^ Rusya Federasyonu Elçiliği internet sitesi 23 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça) 26 Ekim 2011 tarihinde erişilmiştir
  4. ^ Kültür Bakanlığı resmî internet sitesi 1 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 27 Ekim 2011 tarihinide erişilmiştir
  5. ^ Rusya Federasyonu Türkiye Büyükelçiliği internet sitesi 25 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 27 Ekim 2011 tarihinde erişilmiştir
  6. ^ Aralov, Semen Ivanovič; Ediz, Hasan Ali (2010). Bir Sovyet diplomatının Türkiye anıları 1922 - 1923. 2. baskı. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. ss. 226-227. ISBN 978-9944-88-465-5. 

Ayrıca bakınız

  • Türkiye-SSCB ilişkileri

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Moskova Antlaşması (1921)</span> Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti ile TBMM Hükûmeti arasında 16 Mart 1921de imzalanan antlaşma

Moskova Antlaşması, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti ile Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti arasında 16 Mart 1921'de imzalanan antlaşmadır. Bu antlaşma ve devamı niteliğindeki antlaşmalarla belirlenmiş olan sınırlar günümüzde Türkiye, Gürcistan, Ermenistan ve Azerbaycan arasında hâlen geçerlidir.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Kalinin</span> Bolşevik devrimci

Mihail İvanoviç Kalinin, 1919-1946 yılları arasında Yüksek Sovyet Prezidyumu Başkanı olmuş Bolşevik devrimci. 1926 yılından itibaren Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) Politbüro üyesi olmuştur. SBKP Genel Sekreteri Josef Stalin’in yakın çalışma arkadaşı ve "Eski Bolşevik"tir.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Tomski</span>

Mihail Pavloviç Efremov "Tomski" fabrika işçisi, sendikacı ve Bolşevik önder. Politbüro ve Tüm Rusya Sendikalar Merkez Konseyi üyesi. Eski Bolşeviklerdendir.

<span class="mw-page-title-main">Pavel Dıbenko</span>

Pavel Yefimoviç Dıbenko Rus devrimci ve Bolşevik bahriyeli. İlk Sovyet hükûmeti olan Sovnarkom'da yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Poskryobışev</span>

Aleksandr Nikolayeviç Poskrebişev Sovyet asker, siyasetçi ve devlet adamı. 1917 yılından itibaren Sovyetler Birliği Komünist Partisi üyesi ve 1928 – 1953 yılları arasında Merkez Komitesi Sekretaryası sorumlusu.

<span class="mw-page-title-main">Rodion Malinovski</span> Sovyet ordu komutanı ve siyasetçi

Rodion Yakovleviç Malinovski, Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Mareşali, Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi ve Yüksek Sovyet üyesi, Savunma Bakanı.

<span class="mw-page-title-main">Kirill Meretskov</span>

Kirill Meretskov, Kızıl Ordu ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Silahlı Kuvvetleri'nin generali, Sovyetler Birliği Mareşali ve Sovyet devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Vasili Sokolovski</span>

Vasili Sokolovski, Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Mareşali ve sonrasında devlet adamı. Özellikle II. Dünya Savaşı sırasında planlama ve cephe komutanlığında kendisini göstermiş, Georgi Jukov'un en önemli komutanlarından birisi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Yakov Pavlov</span>

Yakov Fedotoviç Pavlov, Sovyet Kızıl Ordu askerlerinin Stalingrad Muharebesi sırasında kendi ismini taşıyan Pavlov'un Evi 'ni düşman askerlerinden savunarak Sovyetler Birliği Kahramanı madalyası almış bir Sovyet askeri.

<span class="mw-page-title-main">İvan Panfilov</span>

İvan Vasilyeviç Panfilov Sovyet generali ve Sovyetler Birliği Kahramanı. II. Dünya Savaşı'nda Moskova Muharebesi'nde komutası altındaki 316. Piyade Tümeni ile sayıca üstün Nazi zırhlı birliklerine karşı verdiği mücadele ile bilinir.

<span class="mw-page-title-main">İvan Kojedub</span> As pilotu, 3 kez Sovyetler Birliği Kahramanı madalyası alan kişi

İvan Mikitoviç Kojedub Ukrayna asıllı Sovyet asker, II. Dünya Savaşı as pilotu ve sonrasında Sovyet Hava Kuvvetleri mareşali. Gösterdiği başarılar sebebiyle üç kez Sovyetler Birliği Kahramanı madalyasıyla onurlandırılmıştır. Kore Savaşı sırasında da 324. Avcı Filosu komutanlığı görevinde bulunan Kojedub, çoğunlukla görev yaptığı Lavoçkin La-5 avcı uçağıyla olmak üzere 64 + 2 düşman uçağı düşürmüştür. Kendisi jet kullanmadan jet motoruna sahip olan Messerschmitt Me 262 düşürmüş nadir savaş pilotlarındandır.

Vladimir Kiriakoviç Triandafillov, Sovyet komutan ve teorisyen.

<span class="mw-page-title-main">Aleksey Maresyev</span>

Aleksey Petroviç Maresyev, II. Dünya Savaşı sırasında savaşmış olan Sovyet as pilot, Sovyetler Birliği Kahramanı.

<span class="mw-page-title-main">Türk Kurtuluş Savaşı'nda Sovyetler Birliği-Türkiye ilişkileri</span> Türk-Sovyet politik ve askeri ilişkileri

Türk Kurtuluş Savaşı'nda Sovyetler Birliği-Türkiye ilişkileri, Türk Kurtuluş Savaşı döneminde Sovyetler Birliği ve Türkiye hükûmetleri arasındaki politik ve askerî ilişkilerdir. 1917'deki Ekim Devrimi sonrasında kurulan Sovyetler Birliği dünyadaki tüm komünist ayaklanmalara destek vermiş, bununla birlikte sömürgeci ve emperyalist müdahalelere karşı da mücadele etmiştir. Ekim Devrimi'nin ardından Sovyetlerde Rus İç Savaşı (1918-1922) sürerken aynı yıllarda Anadolu'da Türk Kurtuluş Savaşı (1919-1922) devam etmekteydi. Bu dönemde yeni kurulan Sovyetler, kendi gibi İtilaf Devletlerinin önde gelenleriyle savaşan Türkiye heyeti ile diplomatik ilişkiler geliştirdi ve Türkiye'ye para, silah ve mühimmat yardımı gönderdi.

Vasiliy İvanoviç Lebedev-Kumaç, Sovyet sosyalist gerçekçi şair ve söz yazarı. Günümüz Rusya Federasyonu Devlet Marşı'nın temelini oluşturan "Jit stalo luçşe" ve Bolşevik Parti Marşı'nın, Moskova Zafer Günü Geçit Törenleri'nde çalınan Kutsal Savaş'ın söz yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lazar Kaganoviç</span> Sovyet siyasetçi

Lazar Moiseyeviç Kaganoviç Sovyet siyasetçi ve devlet adamı. Özellikle Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri Josef Stalin'in yakın çalışma arkadaşı ve önde gelen Eski Bolşeviklerden. Stalin döneminde Sovyet siyasetinde aktif rol almış, sonrasında Nikita Kruşçev döneminde Anti Parti Grubu sürecinde tasfiye edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Suren Spandaryan</span>

Suren Spandaryan Ermeni asıllı Rus devrimci, edebiyatçı ve yayıncı. 1901 yılında Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisine üye olmuş ve Bolşevikler arasında yer almış, Merkez Komite ve Rusya Bürosunda görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Arkadiy Gaydar</span>

Arkadiy Gaydar veya asıl adıyla Arkadiy Petroviç Golikov Rus asıllı Sovyet yazar ve Kızıl Ordu bünyesinde subay. Yazmış olduğu başarılı Sovyet çocuk kitaplarıyla tanınır. İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazilere karşı savaşırken ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Aleksey Brusilov</span>

Aleksey Alekseyeviç Brusilov I. Dünya Savaşı sırasında başarıyla uyguladığı Brusilov Taarruzuyla bilenen Rus komutan. Asil bir aileden gelen Brusilov, savaşta uyguladığı yenilikçi taktikleriyle tanınmıştır. Özellikle yeni gelişmekte olan makinalı tüfek ve topçu birliklerinin önemini iyi kavramıştır. Çarlık Rusyası'nda üst düzey komutan olmasına rağmen Ekim Devrimi'nin ardından iktidarı alan Bolşevikleri Rus İç Savaşı'nda desteklemiş ve Kızıl Ordu'nun kuruluşunda görev almıştır.

Serafima Zaharovna Sitnik (1912-1944) II. Dünya Savaşı sırasında Sovyet savaş pilotu binbaşı, sonrasında Nazilere esir düştükten sonra işbirlikçi Rus Kurtuluş Ordusu bünyesinde savaşmıştır.