Semh bin Malik el-Havlani

Al-Samh ibn Malik al-Havlani (Arapça: السمح بن مالك الخولاني‎) Endülüs Emevî Devleti üst düzey yöneticilerindendir. İber Yarımadasının Emevîler tarafından fethedildiği 8. yüzyılda Endülüs çapında idarecilik ve komutanlık yapmıştır. 719-721 yılları arasında Hispania böglesinde çok sayıda kenti ele geçirmenin ötesinde bugünkü Fransa sınırları içindeki Frank Krallığının güney bölgelerine seferler düzenlemiştir. 721 yılındaki Toulouse Muharebesi sırasında yenilmiş ve ağır yaralı şekilde ordusuyla beraber geri çekilmiş, çok geçmeden de ölmüştür.^[1]

Hayatı

Al-Samh göreve geldiğinde İberya'nın fethi oldukça ilerlemiş durumdaydı. Vizigotların son kralı olarak sayılan Ardo, çökmekte olan Vizigot Krallığı tahtında oturmaktadır ve yaklaşık olarak sadece Roma İmparatorluğu dönemindeki Gallia Narbonensis ve günümüzdeki Katalonya bölgesine karşılık gelen topraklarda hüküm sürmekteydi. Al-Samh, çökmekte olan Vizigot Krallığının üzerine yürümüş, Barselona ve Narbonne kentlerini alarak yaklaşık 720 yılında krallığa son vermiştir. Frank topraklarının derinliklerine ve Akitanya Dükalığının müstahkem merkezi Toulouse'a doğru sefere çıkmadan önce İberya'ya dönerek ordusunu n ihtiyaçlarını giderir, takviye birlikler alır. Kışın sona ermesiyle beraber Toulouse önlerine gelen Al-Samh oldukça büyük ordusuyla beraber kente saldırır. Uzunca bir dönem muhasara altında kalan kent zor durumdayken Akitanya Dükü Odo büyük bir Frank Ordusuyla kente gelir ve Emevilere arkadan saldırarak büyük zayiat verdirir. Savaş meydanından ağır yaralı bir şekilde kurtulabilen Al-Samh, Narbonne'a vardıktan kısa bir süre ölmüştür.

Kaynakça

^ Blankinship, Khalid Yahya (1994). The End of the Jihâd State: The Reign of Hishām ibn ʻAbd al-Malik and the Collapse of the Umayyads (İngilizce). Albany, New York: State University of New York Press. s. 141. ISBN 978-0-7914-1827-7.

İlgili Araştırma Makaleleri

Emevîler ya da Emevîler Hilâfeti, Dört Halife Dönemi'nden (632-661) sonra kurulan Müslüman Arap devleti. Ali bin Ebu Talib'in 661'de öldürülmesinden sonra başa geçen Emevîler, 750'de Abbâsîler tarafından yıkılıncaya kadar hüküm sürdüler. Başkenti Şam olan devlet, en geniş sınırlarına Halife Hişâm bin Abdülmelik döneminde sahip oldu. Devletin sınırları Kuzey Afrika, Endülüs, Güney Galya, Mâverâünnehir ve Sind'in fethedilmesiyle doğuda Afganistan'a batıda ise Güney Fransa'ya kadar ulaşmıştır.

Endülüs, 711-1492 yılları arasında İber Yarımadası'nda Berberi milletinin de katkısı ile Arapların etkisi altında bulunan bölgelere verilen isimdir. Müslümanların İber Yarımadası'ndaki varlığı en son Moriskoların 1609 yılında İspanya'dan Müslümanlığı bırakmadıkları için göçe zorlanarak sınır dışı edilmesiyle son bulmuştur.

Vizigotlar büyük bir Cermen kabilesi olan Gotların en büyük iki kolundan biridir. MS 370 yılından itibaren Kavimler Göçü ile beraber hareket eden en önemli topluluklardandır. Batı Roma İmparatorluğunun çökmesinden sonra Batı Avrupa tarihinin şekillenmesinde önemli rol oynamıştır.

Puvatya Muharebesi ya da Tours Muharebesi, 10 Ekim 732'de Emevîler ile Fransa'yı yöneten Franklar arasında yapılmış bir muharebedir. Bu savaşı Franklar kazanmış, böylece Müslümanların Avrupa'nın içine ilerlemeleri durdurulmuştur.

Emevî halifeleri listesi, Emevî Hanedanı'nın halifelik unvanına sahip olan hükümdarlarının yer aldığı liste. Emevî ismi Dört Halife döneminden (632-661) sonra İslam Devleti'ne egemen olan Emevî Hanedanı'nın kurucusu Muaviye'nin büyük-büyük-babası Ümeyye bin Abdişems'ten ve Mekkeli Kureyş kabilesine bağlı Ümeyye ailesinden gelmektedir. Muaviye, Ömer döneminin sürdüğü 641'de Şam valisi olarak atanmış ve Suriye'yi denetimi altına almıştı. 661'de kurduğu halifelik devletinin başkenti de Şam'dı. Emevîler, Muhammed'in ölümünden sonra kurulan dört Arap halifelik devletinin ikincisidir. Kurulmasından sonra oldukça büyüyen Emevî Devleti bir imparatorluk haline gelmiş ve arazi yüzölçümü bakımından birbirine bağlı arazilerden oluşan imparatorlukların en büyük dördüncüsü olmuştur.

Süleyman bin Abdülmelik, yedinci Emeviler devleti halifesidir. Kardeşi I. Velîd yerine halife olmuş ve sonra 715 ile 717de döneminde iki yıl beş ay süren halifelik yapmıştır. Yerine halife olarak kuzeni Ömer bin Abdülaziz gelmiştir.

II. Yezîd, Yezîd bin Abdülmelik, dokuzuncu Emevî halifesidir. 720 yılında kuzeni olan halife Ömer bin Abdülaziz'in ölümü ile halife olmuş ve böylece kardeşlerinin halifelik üzerindeki haklarını tekrar ortaya çıkarmıştır. Daha önceki halifelerden Abdülmelik'in halifelik yapan üçüncü oğludur. Şam'dan uzakta Hazarlara karşı sefer yapmakta iken 724 yılında ölmüştür. Ancak ölüm haberi Şam'a geç ulaştığından kardeşi Hişâm bin Abdülmelik 724 yılında Emevî halifesi olmuştur.

Hişâm bin Abdülmelik, onuncu Emevî halifesidir. Kardeşi halife II. Yezîd 724'te öldüğü zaman halife olmuş ve 18 yıllık uzun bir halifelikten sonra 6 Şubat 743'te ölmüş, yerini II. Velîd olarak anılan kardeşinin oğlu Velîd bin Yezîd bin Abdülmelik'e bırakmıştır.

I. Clovis, Frankların ilk kralı.

IV. Giorgi Laşa (1191-1223) Bagratlı Hanedanı mensubu Gürcü kralı. 1213 – 1223 yılları arasında Gürcü Krallığına hükmetmiştir.

I. Abdurrahman Tam kunyesi Abdurrahman bin Muaviye bin Hişam bin Abdülmelik bin Mervan. "Dakhil (muhacir)", "Sakr Kureyş " ve "Endülüs Doğanı"lakapları ile de anılmıştır.

Arminiya Ostikanatı veya Arminiya Emirliği olarak da bilinen Arminiya Müslüman Araplar tarafından Büyük Ermenistan, İberya Krallığı ve Albanya topraklarına verilen ve 7. yüzyılda bu bölgelerin fethedilmesinin ardından kullanılan siyasi ve coğrafi bir terimdir. İslam fetihlerinin ardından başta haraç karşılığında Arminiya eyaletini temsil etmesine ve Ermenilerin savaş zamanlarında sadakatine izin vermesine rağmen, Halife Abdülmelik ibn Mervan başkenti ile bir ostikan başkanlığında bölgeyi doğrudan Arap yönetimine bağlamıştır.

Müslümanların İber Yarımadası fethi veya Emeviler'in Vizigot Krallığı'nı fethi, 711-788 yılları arasında Emevi Devleti'nin İber Yarımadası'ndaki ilk genişlemesidir. Bu fetih Vizigot Krallığı'nın yıkılması ve Müslümanlarca yönetilen bölgelerin birleşmesini sağlayan I. Abdurrahman liderliğinde, bağımsız Kurtuba Emirliği'nin kurulması ile neticelenmiştir. Bu fetih Emeviler'in ve Müslümanların Avrupa'da en batıda yönettiği sınırlarını belirlemiştir.

Muaviye bin Hişâm Arap-Bizans savaşlarında öne çıkan Emevî Halifesi Hişâm bin Abdülmelik'in oğlu olan bir Arap generalidir. Oğlu Abdurrahman bin Muaviye, Kurtuba Emirliği ve Endülüs Emevî soyunun kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Covadonga Muharebesi</span>

Covadonga Muharebesi, Asturias Krallığı'nın kurucusu ve ilk kralı olan Vizigot kökenli asilzade Pelayu ile Endülüs Emevî Devleti arasında 718 veya 722 yılında yapılan muharebedir. Cantabria Dağlarındaki Picos de Europa Tepelerindeki Covadonga yakınlarında gerçekleşen muharebe Pelayu komutasındaki ordu galip gelmiştir. Müslüman fetihlerine karşı Hristiyanların kazandığı bu önemli zafer sayesinde Hristiyanlar İber Yarımadasından atılmaktan kurtulmuştur. Uzunca bir süre önemli bir direniş noktası olan Asturias Krallığı, kıtanın yeniden Hristiyan egemenliğine girdiği süreç olarak tariflenen Reconquista'nın ilk dayanak noktası olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Toulouse Muharebesi</span>

Toulouse Muharebesi Akitanya Dükü Odo komutasındaki Frank birliklerinin Toulouse kentini kuşatan Al-Samh ibn Malik al-Havlani komutasındaki Endülüs Emevî Devleti Ordusu karşısında 9 Haziran 721 tarihinde aldığı askerî galibiyeti anlatır. Bu zafer sayesinde Emevîlerin İber Yarımadasından kuzeye, Avrupa içlerine doğru ilerleyişi durdurulmuş olur.

Odo veya Eudes Akitanya Düküdür. Hüküm sürdüğü dönemde Karolenj Frank Krallığına karşı mücadele etmiş, dönemsel olarak Morolarla ittifak yapmıştır. 9 Haziran 721 tarihinde Toulouse kentini kuşatan Al-Samh ibn Malik al-Havlani komutasındaki Endülüs Emevî Devleti Ordusu karşısında aldığı askerî galibiyetle bilinir. Bu zafer sayesinde Emevîlerin İber Yarımadasından kuzeye, Avrupa içlerine doğru ilerleyişi durdurulmuş olur. 732 yılındaki Puvatya Muharebesinde de düşmana önemli zararlar verdirmiş, zaferde pay sahibi olmuştur.

Bu sayfada, 710'larda Emevi Halifeliği'nde yaşanan olaylar yer alıyor.

Bu sayfada, 720'lerde Emevi Halifeliği'nde yaşanan olaylar yer alıyor.

Bu sayfada, 740'larda Emevi Halifeliği'nde yaşanan olaylar yer alıyor.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.