İçeriğe atla

Semey

Semey Yeni Köprüsü[1]
Semey'in NASA'dan alınan uydu görüntüleri

Semey Doğu Kazakistan Eyaleti'nin kuzeydoğusunda, Sibirya sınırı yakınında,Almatı'nın 840 km kuzeyi civarında ve Rusya'daki Omsk oblastının 700 km güneydoğusunda İrtiş Nehri boyunca yer alan Kazakistan'a bağlı bir şehirdir.

Tarih

İlk yerleşme 1718'de Ruslar İrtiş Irmağı kıyısına bir kale inşa ettiğinde, yakındaki Budist manastırı harap edilmişti. Semipalatinsk adını manastırın yedi binasından almıştır (Rusça Seven Chambered City(Yedi Bina Şehri)). Kale İrtiş Nehri'nin taşması ve kar erimelerinin neden olduğu taş kaymaları nedeniyle sık sık cefalar çekti ve 1778'de kale 18 km taşlar yer değiştirdi. Kale etrafındaki küçük şehir, büyük ölçüde Rus İmparatorluğu ve Orta Asya'nın göçebe insanları arasında ticareti sağlıyordu. Türkistan-Sibirya Demiryolunun yapımıyla Orta Asya ve Sibirya arsında ticareti çoğunlukla sağlayan önemli bir kent oldu. 1917'de kurulan Alaş Orda Özerk Cumhuriyeti'nim başkenti olmuş ve şehrin adı o dönem Alaş-kala[2] adını almıştır. 1949'da şehrin 150 km batısındaki step bir mahal Sovyet Atom Bombası Programı silah testi için konum olarak seçildi. 10 yıl boyunca Sovyet bilimsel silahlarının deneme yeri durumunda kullanıldı. Sovyetler Birliği Semipalatinsk Test Mahali'nde 1949'daki ilk patlamadan sonra 1989'a kadar 456 nükleer deneme yaptı; bunların 350'si yeraltında ve 116'sı yeryüzünde gerçekleştirildi. Semipalatinsk oblastı daha büyük olan Doğu Kazakistan Eyaleti'yle birleşti ve eyaletin merkezi de Öskemen'dir.

Nüfus

2006'daki nüfus sayımına göre nüfusu 298.100'dür.

Kaynakça

  1. ^ "The New bridge in Semey on Wikimapia". 27 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2008. 
  2. ^ Kala: şehir anlamında olup kale sözünün Kazakça telaffuzudur.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sibirya</span> Rusyanın, Ural Dağlarından Büyük Okyanusa kadar uzanan toprakları

Sibirya, Rusya'nın, Ural Dağları'ndan Büyük Okyanus'a kadar uzanan topraklarına verilen ad. Sibirya, Kazakistan ve Orta Asya'yı meydana getiren diğer cumhuriyetleri de ihtiva eder. Yaklaşık olarak 13 milyon km²'lik bir yüzölçümüne sahiptir. Sibirya bölgesinde 30 milyon civarında insan yaşar. Kuzeyinde Arktik Okyanusu, doğusunda Pasifik Okyanusu, güneyinde Kazakistan, Moğolistan ve Mançurya ülkeleri bulunur. Batısında ise Ural Dağları bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Orta Asya</span> Asyanın okyanuslardan uzak iç kesimi

Orta Asya, dar anlamıyla geçmişte Sovyetler Birliği'nin parçası olan beş ülkeyi tanımlar. Geniş anlamda ise Afganistan, Pakistan'ın kuzeyi, Çin'in batısı, Moğolistan ve Rusya'nın bir kısmı ile kuzeydoğu İran'ı içeren bölge ve bölgeyi tanımlamak için kullanılan coğrafi terim. Asya'nın dünya okyanuslarından uzak iç kesimini belirtmek için kullanılır, bölgenin bu denizlere kapalı oluşu başlıca ana özelliğidir. Orta Asya, aynı zamanda Türk halklarının anayurdudur.

<span class="mw-page-title-main">Kalmukya</span>

Kalmukya veya Kalmıkya, Rusya'ya bağlı bir cumhuriyettir. En dikkat çeken özelliği Avrupa sınırları içinde Budizm'in en yaygın din olduğu tek bölge olmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Alaş Orda</span>

Alaş Orda, 1910'lu ila 1920'li yıllar arasında Kazakların ve Kırgızların ilan ettikleri bir devletin ve buna yol açan harekâtın adı. Resmen 1928 yılına kadar var olmuştur.

Kazakistan tarihi günümüzdeki Kazakistan'ın sınırları içinde kalan bölgelerin tarih öncesi zamanlardan günümüze kadar süregelen tarihidir.

<span class="mw-page-title-main">Sarov</span> Rusya’da Nijniy Novgorod Oblastında, ziyarete kapalı bir kasaba

Sarov Rusya’da Nijni Novgorod Oblastında dışarıdan ziyarete kapalı bir kasaba. 1946-91 yılları arasında Arzamas-16 (Арзама́с-16) olarak adlandırıldı. Sovyetler Birliği’nin nükleer silah çalışmaları burada yapılmıştır. 2002 yılındaki sayıma göre nüfusu 87.652’dir.

<span class="mw-page-title-main">Novosibirsk</span> Rus şehri

Novosibirsk, Novosibirsk Oblastı ve Sibirya Federal Bölgesi'nin başkenti ve 2018 nüfus sayımına göre Sibirya'nın en kalabalık, bütün Rusya'nın ise Moskova ve Sankt-Peterburg'dan sonra 1.612.833 kişilik nüfusuyla en kalabalık üçüncü kentidir. Şehir, Güneybatı Sibirya'da Obi Nehri kıyısında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Nijni Novgorod</span>

Nijni Novgorod (Rusça: Ни́жний Но́вгород;

<span class="mw-page-title-main">Yakutsk</span>

Yakutsk, Rusya'nın uzak doğusundaki Yakutistan'ın başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Kızılyar, Kazakistan</span>

Kızılyar - Kazakistan'ın Kuzeyinde bir şehir. Kazakcası 'Kızılyar' Кызылжар veya Петропавл, Rusçası Петропавловск, İngilizcesi Petropavl

<span class="mw-page-title-main">Narva</span>

Narva, Estonya'nın üçüncü büyük şehridir. Rusya sınırında, Estonya'nın en doğusunda yer almaktadır. Peipus Gölü'nden doğan Narva Nehri buradan geçmektedir. Narva, 2023 yılı itibarıyla 53.626 kişilik nüfusa sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Alihan Bökeyhan</span>

Alihan Nurmuhammedoğlu Bökeyhan, Kazak siyasetçi ve yayıncıdır. 19. yüzyıl sonu ile 20. yüzyıl başında Kazak aydınlarının milliyetçi önderi.

Kazakistan Cumhuriyeti'nin başkenti Astana şehridir. Kazakistan her yıl 6 Temmuz'da Sermaye Günü'nü kutluyor.

<span class="mw-page-title-main">Zaysan Gölü</span>

Zaysan Gölü ), ca. 1.810 km² (700 mi²) alan kaplayan bir tatlı su gölüdür ve doğu Kazakistan'da, Altay ve Tarbagatai Dağları arasındaki bir çukurda yer almaktadır. Doğu Kazakistan Eyaleti'nin en büyük gölüdür.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet Orta Asyası</span> orta Asyadaki Sovyet Cumhuriyetleri

Sovyet Orta Asyası, Orta Asya'nın bir dönem Sovyetler Birliği tarafından kontrol edilen bölümünü ve Sovyet yönetiminin kontrol sağladığı zaman aralığını ifade eder (1918-1991). Orta Asya Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri (SSC) 1991'de bağımsızlıklarını ilan etti. Bölgesel kullanım açısından, bölgenin adı Rus İmparatorluğu sırasında kullanılan Rus Türkistanı ile neredeyse eş anlamlıdır. Sovyet Orta Asyası, mevcut sınırlar 1920'lerde ve 1930'larda oluşturulmadan önce birçok bölgesel bölünmeden geçti.

<span class="mw-page-title-main">Semey Köprüsü</span>

Semey Köprüsü, Kazakistan'ın Semey şehrinde İrtiş Nehri'nden geçen bir asma köprüdür. Ana açıklığı 750, toplam uzunluğu ise 1086 metredir. 1998'de inşası başlayan köprü 17 Ekim 2000 tarihinde trafiğe açılmıştır. Yerel halk, bu köprü ile İrtiş Nehrini kapsayan daha eski köprüyü birbirinden ayırmak için köprüye "Yeni Köprü" adını veriyor.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan coğrafyası</span>

Kazakistan, Orta Asya ve Doğu Avrupa'da 48°K 68°D koordinatlarında yer almaktadır. Yaklaşık 2.724.900 km2 bir alana sahip olan Kazakistan, diğer dört Orta Asya ülkesinin toplam büyüklüğünün iki katından ve Alaska'dan %60 daha büyüktür. Ülke güneyde Türkmenistan, Özbekistan ve Kırgızistan ile; Kuzeyde Rusya; Batıda Hazar Denizi; Doğuda ise Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi ile sınır komşusudur.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan-Rusya ilişkileri</span>

Kazakistan-Rusya ilişkileri- Kazakistan Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu arasındaki mevcut ikili ilişkileri kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Şağan (İrtiş)</span> Kazakistanda bir nehir, İrtişin kolu

Şağan, Kazakistan'ın doğusunda Abay Eyaleti'nde İrtiş'in sol kolu olan bir nehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Aşçısu Nehri</span> Kazakistanda bir nehir

Aşçısu, Kazakistan'da Abay eyaletinin Abay, Jarma ve Ayagöz ilçelerinden akan bir nehirdir. İrtiş havzasında yer alan Şağan'ın sağ koludur.