İçeriğe atla

Semendire Kalesi

Koordinatlar: 44°40′07″K 20°55′45″D / 44.66861°K 20.92917°D / 44.66861; 20.92917
Semendire Kalesi
Cмeдepeвcκa твpђaвa
İç şehir
Harita
Genel bilgiler
TürTahkimat
Mimari tarzBizans
KonumSemendire, Sırbistan
Koordinatlar44°40′07″K 20°55′45″D / 44.66861°K 20.92917°D / 44.66861; 20.92917
Başlama1428
Tamamlanma1430 (iç şehir)
1439 (tahkim edilmiş mahalle)
1480'ler (dış savunmalar)
18. yüzyılın başı (hendekler)
İşverenĐurađ Branković
Teknik ayrıntılar
Zemin alanı11,3 hektar

Semendire Kalesi (SırpçaCмeдepeвcκa твpђaвa, Smederevska tvrđava), Sırbistan'ın Semendire şehrinde yer alan tahkimattır. 1427-1430 arasında Sırp Despotluğu'nun yöneticisi Despot Đurađ Branković tarafından yaptırıldı. 15. yüzyılın sonunda şehri ele geçiren Osmanlılar tarafından güçlendirildi.

Osmanlılar ve Sırplar tarafından pek çok kez kuşatıldı ancak nispeten zarar görmedi. II. Dünya Savaşı sırasında patlamalar ve bombardıman nedeniyle ağır hasar aldı. Pek çok kez restorasyon geçirdi.

1979'da Sırbistan'ın Olağanüstü Öneme Sahip Kültürel Anıtlar listesine giren kale, 2010'de UNESCO tarafından Dünya Mirası geçici listesine eklendi.[1]

Konum

Semendire Kalesi, başkent Belgrad'ın 45 kilometre güneydoğusunda yer alan Semendire şehrinde 11,3 hektar alan üzerinde kuruludur.[2][3] Tuna'nın sağ kıyısında, Tuna ile Jezava'nın kesiştiği yerde meydana gelen üçgen düzlükte, deniz seviyesinden 72 metre yüksekte yer alır.[2] Bu konum, Sırp başkentinin Hristiyan Macaristan Krallığı'nın yakınında kalmasına olanak tanırken Macarların Büyük Morava'ya kontrolsüz geçişini önleyerek Osmanlı Sultanı II. Murad'ı memnun etti.[4]

Kale, Balkanlar ile Orta Avrupa'yı birbirine bağlayan konumu nedeniyle yüzyıllar boyunca önemli bir dinî ve ticari merkez oldu.[2][5] Kalenin ayrıca Tuna aracılığıyla başta Belgrad ve çevresindeki Vinča, Novi Sad, Güvercinlik Kalesi, Lepenski Vir ve Viminacium yerleşimleri olmak üzere pek çok tarihî yerle bağlantısı vardır.[2]

Mimari

Kalenin yerleşim planı.

Semendire Kalesi, Bizans geleneği ile inşa edilen ve İstanbul Surları'nı örnek alan anıtsal bir komplekstir.[2][3][5] Temellerinin su altında kalması hedeflenmemiş olsa da kale, tamamen suyla çevrili olduğu için bir su kalesi kabul edilmektedir.[3] Kalenin tamamlanmasından sonra, askerî öneminde bir azalma meydana geldi ve kalede bazı yapısal değişikliklere gidildi. Sonuç olarak orijinal mimari tarz bugüne kadar korundu.[5]

Kale, 1,5 kilometre uzunluğunda ve 2 metreden daha kalın mazgallı surlarla çevrilidir ve ortalama 25 metre yüksekliğindeki yirmi beş kuleye sahiptir. Kalenin iki tarafında Tuna ve Jezava nehirleri bulunmaktadır. Jezava nehri günümüzde surlardan uzağa yönlendirilmiştir. Üçüncü tarafta savunma sistemine biri iç şehir diğeri dış mahalle için olmak üzere iki hendek eklenmişti. Dış surların güneyindeki bölge açık bırakılmıştı.[2][5]

Kaynakça

  1. ^ "Smederevo Fortress". UNESCO. 22 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2018. 
  2. ^ a b c d e f Vukoičić, Petar; Radovanović, Dejan (23 Kasım 2005). "Smederevo Fortress – Smederevo – Serbia (Serbia and Montenegro)" (PDF). Regional Programme for Cultural and Natural Heritage in South East Europe 2003–2006. Integrated Rehabilitation Project Plan / Survey of the Architectural and Archaeological Heritage (IRPP/SAAH). European Commission/Council of Europe. 21 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2007. 
  3. ^ a b c "Smederevo - Tvrđava" (Sırpça). 7 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2007. 
  4. ^ "Pod vlašću proklete Jerine". Srpsko Nasleđe: Istorijske Sveske (Sırpça). Cilt 7. Temmuz 1998. 28 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2007.  (Ljubomir Petrović'e ait Smederevo 1430-1930 adlı eserden alıntı.)
  5. ^ a b c d Regional Institute for Monument Protection, Smederevo (Mart 2004). "Serbia and Montenegro (Serbia): Smederevo Fortress" (PDF). Regional Programme for Cultural and Natural Heritage in South East Europe. Integrated Rehabilitation Project Plan / Survey of the Architectural and Archaeological Heritage (IRPP/SAAH). European Commission/Council of Europe. ss. 79-82. 14 Haziran 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2007. 

Wikimedia Commons'ta Semendire Kalesi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Belgrad</span> Sırbistanın başkenti

Belgrad (Sırpça: Београд / Beograd

<span class="mw-page-title-main">Sırpça</span> Sırbistanın resmi dili

Sırpça, Slav dillerinin güney grubuna ait, çoğunlukla Sırplar tarafından konuşulan dil. Hırvatça, Karadağca ve Boşnakçanın da dahil olduğu Sırp-Hırvat dili'nin standart bir formu olarak kabul edilmektedir. Sırpça, Sırbistan'ın ve Kosova'nın resmî dilidir. Ayrıca Bosna-Hersek'in 3 resmî dilinden biridir. Dil aynı zamanda Karadağ, Hırvatistan, Makedonya, Romanya, Slovakya ve Çekya'da azınlık dili olarak tanınmaktadır. Yaklaşık 10 milyon Sırp tarafından konuşulmaktadır. Dil, Türkçeden kelimeler almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Boşnakça</span>

Boşnakça, Boşnaklar tarafından kullanılan Sırp-Hırvatçanın standartlaştırılmış bir çeşidi. Boşnakça, resmiyette Bosna Hersek'in ana dili kabul edilen üç dilden birisidir, diğer iki dil ise Hırvatça ve Sırpçadır. Ayrıca Sırbistan, Karadağ, Kuzey Makedonya ve Kosova'da da azınlıkça bilinen bir dildir.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan</span> Güneydoğu Avrupa ve kısmen Orta Avrupada yer alan ülke

Sırbistan, resmî adıyla Sırbistan Cumhuriyeti (

<span class="mw-page-title-main">Semendire</span> Sırbistanda bir şehir

Semendire Sırbistan'da başkent Belgrad’ın doğusunda Tuna Nehri kıyısında bulunan bir şehirdir. Şehir, Sırbistan'ın büyük ve ünlü şehirlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Sırp Despotluğu</span>

Sırp Despotluğu, Sırpların Osmanlı Devleti egemenliğine girmeden önce kurdukları son devlet. 1403 yılında Sırbistan Prensi Stefan Lazareviç'in kendisini despot ilan etmesiyle kurulmuş devlettir. Başkenti Belgrad'dır. 1459 yılında Osmanlı Devleti tarafından fethedilmiştir. 16. yüzyıl boyunca Macaristan Krallığı'nın koruyuculuğu altına alınmış daha sonra tamamen Osmanlı topraklarına katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Zoran Đinđić</span> Sırbistan eski başbakanı

Zoran Đinđić, 2001 yılından itibaren 2003 yılında uğradığı suikaste kadar Sırbistan Başbakanı olarak görev yaptı. 1997 yılında Belgrad Belediye Başkanı oldu; uzun süre muhalif bir politikacı olan Đinđić aynı zamanda felsefe doktoruydu.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandar Vučić</span> 5. Sırbistan cumhurbaşkanı

Aleksandar Vučić, Sırbistan'ın 5. ve şimdiki cumhurbaşkanı olan bir Sırp siyasetçidir. 2008'de aşırı milliyetçi Sırp Radikal Partisi'nden ayrıldıktan sonra, popülist muhafazakâr Sırp İlerleme Partisi'nin (SİP) kurucularından biri oldu ve 2012'den beri parti başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Petrovaradin Kalesi</span>

Petrovaradin Kalesi Sırbistan'ın Vojvodina Özerk Bölgesi'nin başkenti Novi Sad'ın Tuna Nehri'ne bakan sağ yamacında bulunan bir kale. Bugünkü güney bölümünün yapımına Charles Eugène de Croÿ öncülüğünde 18 Ekim 1692'de başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kladova</span> Sırbistanda kasaba

Kladova veya Gladova, Sırbistan'ın Bor İlçesinde bulunan olan kasaba ve belediyedir.

<span class="mw-page-title-main">Sagamartha Millî Parkı</span> ulusal park

Sagarmāthā Milli Parkı, Nepal'in doğusunda, Himalayalar üzerinde, Everest Dağı'nın egemen olduğu bir koruma alanıdır. Solukhumbu Bölgesi'nde 1,148 km2 (443 mi2) bir alanı kaplar ve 2.845'ten Everest Dağı'nın zirvesinde 8.848 m'ye kadar yükselerek uzanır. Sınırını kuzeyde Tibet'in Qomolangma Ulusal Tabiatı Koruma Alanı ile paylaşır ve güneyinde Dudh Kosi nehri uzanır. Doğu sınırında ise Makalu Barun Milli Parkı yer alır.

<span class="mw-page-title-main">İpek Patrikhanesi</span>

İpek Patrikhanesi veya İpek Patrikhanesi Manastırı, Kosova'daki İpek şehri yakınında bulunan Orta Çağ Sırp Ortodoks manastırıdır. Kilise Sırp kiliseleri içinde benzersizdir; üçü birbirine bir bütün olarak bağlı toplam dört kiliseden oluşmaktadır. 13. ve 14. yüzyılda inşa edilmiş olan bu kilise, Sırp başpiskoposu ve Sırp Patriklerinin ruhani makamı ve mezarıdır. Rugova Kanyonu'nun girişinde İpek Bistriça Nehri tarafından yer almaktadır. Kilise, Kosova'daki Ortaçağ Anıtları Dünya Mirası alanının bir parçasını oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Brest Kalesi</span>

Brest Kalesi ya da bilinen eski adıyla Brest-Litovsk Kalesi, Brest, Belarus ya da eski adıyla Belarus Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde bulunan 19. yüzyıl yapımı bir Rus kalesidir. 22 Haziran 1941 tarihinde II. Dünya Savaşı'nda Barbarossa Harekâtı'nın başlamasıyla Nazi Almanyası Sovyetler Birliği'ni işgal etmiştir. Savaşın Doğu Cephesi'ndeki Brest-Litovsk Muharebesi'ndeki savunmalarından dolayı Brest Kalesine 1965 yılında Kahraman Kale unvanı verilmiştir. Kahraman Kale unvanı Kahraman şehir unvanına karşılık geliyordu. On iki Sovyet şehri bu unvanı almaya hak kazanmıştır. Brest Kalesi, 135 metre yükseklikte bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Belgrad Kalesi</span> Sava ve Tuna nehrinin birleştiği bölgede yer alan tarihi ve kültürel bir yapı

Belgrad Kalesi, Sırbistan'ın başkenti Belgrad'da bulunan bir kaledir. Kale, Stari Grad belediyesinde Sava ve Tuna nehirlerinin birleştiği yerde yer almakta olup eski kale ile Kalemegdan Parkı'ndan oluşmaktadır. MÖ 279 yılında Doğu Roma İmparatoru I. Justinianus tarafından inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kotor'un Tahkimatı</span>

Kotor surları, surlar, kuleler, hisarlar, kapılar, burçlar, tahkimatlar, sarnıçlar, bir kale ve yardımcı binalar ve yapıları içeren Orta Çağ Kotor kentini koruyan entegre bir tarihi sur sistemidir. Askeri yapıları ağırlıklı olarak Venedik'in, bunun yanı sıra İlirya, Bizantion ve Avusturya'nın da mimari sistemlerini içermektedir. Eski şehir ve doğal çevresi ile birlikte, surlar 1979'da Kotor'un Doğal ve Kültürel-Tarihi Bölgesi Dünya Mirası olarak listelenmiştir ve Karadağ'daki bu tür kültürel öneme sahip tek bölgeyi temsil etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Güvercinlik Kuşatması (1428)</span> kuşatma

Güvercinlik Kuşatması, 1426-1428 Osmanlı-Macar Savaşı'nda bir evre. Macar Kralı Sigismund'un bir yıl önce Osmanlıların Sırbistan Prensliği'nden devraldıkları Güvercinlik (Golubac) kalesini ele geçirmek için 1428 ilkbaharında icra ettiği askerî harekât. Macarların kuşatması başarısız olduğu gibi, kaleyi kurtarmak için gelen Türk birlikleri de geri çekilen Macar ordusunu büyük bir yenilgiye uğrattı.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ Sırpları</span>

Karadağ Sırpları veya Karadağlı Sırplar Karadağlılardan sonra Karadağ'daki en büyük ikinci etnik grubu oluşturur. Sırplar, Eski Karadağ, Eski Hersek, Brda, Raška, Kotor Körfezi ve Zeta'nın yerli nüfusudur.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ-Sırbistan ilişkileri</span>

Karadağ-Sırp ilişkileri, Karadağ ve Sırbistan arasındaki dış ilişkilerdir. 1918'den 2006'ya kadar iki devlet Yugoslavya Krallığı, Sosyalist Federal Yugoslavya Cumhuriyeti ve Sırbistan ve Karadağ altında birleşti. Bölgedeki son siyasi gelişmeler nedeniyle Karadağ'ın ulusal kimliği konusunda tartışmalar var. Karadağlıların etnik kimlikleri ve ulusal dilin adı hakkında bir tartışma var. Buna rağmen iki ülke çoğunlukla dostane ilişkileri sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Nobırda Kuşatması (1440-1441)</span>

Nobırda kuşatması veya Novo Brdo kuşatması, Sırp Despotluğu'nun elindeki önemli bir müstahkem maden kasabası olan Nobırda'nın Osmanlı İmparatorluğu güçleri tarafından kuşatılması olayıdır. Kuşatma 1440'ta başladı ve 27 Haziran 1441'de kalenin ele geçirilmesiyle sona erdi. Kuşatma sırasında Sırp garnizonu, Ragusa Cumhuriyeti vatandaşları tarafından desteklendi.

<span class="mw-page-title-main">Pešturina</span>

Pešturina güneydoğu Sırbistan'daki Nişka Banya belediyesinde yer alan bir mağaradır. Jelašnica'nın güneybatısında, Niş'in 20 kilometre (12 mi) güneydoğusunda yer alır. 2006 yılında başlayan arkeolojik kazılardan bu yana Orta ve Üst Paleolitik dönemlere ait eserler keşfedilmiştir. Musteryen kültürü olarak tanımlanan kalıntılar, 102.000 BP + 5.000 ila 39.000 BP + 3.000 arasına tarihlenmektedir, bu tarih aralığı Pešturina'yı hayatta kalan en son Neandertal habitatlarından biri halline getirmektedir. Mağara "Sırp Atapuercası" olarak da bilinmektedir.