İçeriğe atla

Selma Soysal

Fatma Selma Soysal
Doğum1924
Zonguldak
Ölüm9 Ekim 2011
İstanbul
Defin yeriZincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul
MilliyetTürk
Kariyeri
DalıMatematik
EtkilendikleriCahit Arf, Ratip Berker, Kerim Erim

Selma Soysal (1924 - 10 Ekim 2011), Türkiye'nin ilk kadın matematikçilerinden.

Hayatı

Soysal, Zonguldak'ta 1924 yılında doğmuştur. Babası Osman Muhtar Bey, Zonguldak Liman komutanı, annesi ise aydın bir kadın olan Samiye Hanım’dır. Soysal'ın çocukluğu Fransız mühendislerinin, Rumların bulunduğu Zonguldak'ta geçti ve bu ortamda Fransızca ile Rumca öğrendi. İlk öğrenimini Zonguldak'ta, orta öğrenimini Çapa Kız Öğretmen Okulu’nda parasız yatılı olarak sürdürdü. Soysal, Kandilli Kız Lisesi'ni bitirdikten sonra 1941 yılında İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Matematik-Astronomi Bölümü’ne girdi ve 1945 yılında mezun oldu. Dünyaca ünlü matematikçi Cahit Arf'ın öğrencisi olan Soysal, hazırladığı Sonsuz Boyutlu Hilbert Uzayı başlıklı doktora tezi dünya çapında ünlendi. Türkiye’nin ilk kadın Matematik Profesörüdür. 1951 yılında bir süre Henri Poincare Enstitüsünde dünyanın en önde gelen matematikçileri ile çalıştı. Paris, Londra, Boston üniversiteleriyle Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MİT)’nün uzmanlık programlarına katıldı.[1] 1952 yılında İTÜ de Matematik hocası olarak göreve başladı. Görevi emekli olduğu 1991 yılına kadar devam etti. Soysal, İstanbul Teknik Üniversitesi'nde 47 yıl boyunca bilim insanları yetiştirdi. Soysal, Hukukçu Prof. Dr. Mümtaz Soysal'ın ablasıdır. Matematik konularında çeşitli anı yazıları bulunmaktadır.[2]

10 Ekim 2011'de İstanbul'da öldü, Zincirlikuyu'da defnedildi.[3]

Yazıları ve Çalışmaları

Selma Soysal’ın Türk matematik tarihi konusunda yayınlanan yazıları:

  • Sevgili Hocalarım Ratip Berker - Cahit Arf, İTÜ Vakfı Dergisi, 1998/26.
  • Tarihte Büyük Kadın Matematikçiler, Bilim ve Ütopya Dergisi Haziran 2000, Sayı: 72.
  • Her şey en iyisi için (Matematiğin önemi üzerine), İTÜ Vakfı Dergisi.
  • Türk Matematiğinin Hanımefendisi Suzan (Kahramaner) Hoca’nın Ardından, Bilim ve Gelecek 28, Haziran 2006, ss. 92-93.
  • Türkiye’nin İlk Kadın Profesörünün Özerk Üniversite Anıları, Bilim ve Gelecek 28, Mart 2006, ss. 64-70

Selma Sosyal’ın Matematik konulu indeksli dergilerde Fonksiyonel Analiz ve Operatör teorisi konularında 1949-1967 yılları arasında yazılmış 4 tane makalesi bulunmaktadır. 1967 yılında yayınlanan ve yüksek matematik derslerinin notları niteliğindeki kitabı Reel Sayılar Sistemi üzerine bir de kitabı bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ Türkiye Yazarlar Birliği, (2012), Türkiye Kültür Sanat Yıllığı, s. 422, Kitap 30 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ Gümüşoğlu, Firdevs, (2001), "Cumhuriyette İz bırakanlar", ss. 229-234, 9789753433365
  3. ^ https://www.dha.com.tr/istanbul/selma-soysal-son-yolculuguna-ugurlandi/haber-219282[]

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cahit Arf</span> Türk matematikçi (1910–1997)

Cahit Arf, Türk matematikçi ve bilim insanı, eski TÜBİTAK Bilim Kolu başkanıdır. 1948'de İnönü Ödülü'nü, 1974'te TÜBİTAK Bilim Ödülü'nü kazanmıştır. 1980 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi ve Karadeniz Teknik Üniversitesi Onur Doktorası, 1981'de de ODTÜ Onur Doktorası'nı almıştır. 1990 yılında Cahit Arf'ın onuruna Sayılar Teorisi üzerine uluslararası bir sempozyum düzenlenmiştir. İleri düzeyde araştırmalar yaptığı Halkalar ve Geometri üzerine ilk konferanslar da 1984'te İstanbul'da yapılmıştır. 2009 yılından itibaren 10 Türk lirası üzerinde Arf'ın sureti yer almaktadır.

Türk Matematik Derneği, Türkiye'de matematikçi Cahit Arf önclüğünde 1948 yılında kurulmuş, kamu yararına çalışan bir dernektir.

<span class="mw-page-title-main">Ali Nesin</span> Türk matematikçi

Hüseyin Ali Nesin, Türk matematikçi.

Ayşe Soysal Türk matematikçi.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Seyfi Orhon</span> Türk şair, gazeteci, yazar, yayımcı, siyaset adamı

Orhan Seyfettin Orhon, Türk şair, gazeteci, yazar, yayımcı, siyaset adamı.

Osman Mümtaz Soysal, 1961 Anayasası'nın imza sahiplerinden biri olarak isim yapan hukukçu, akademisyen ve siyaset adamı.

Aydın Yalçın Türk eğitimci, siyasetçi, milletvekili ve fikir adamı.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa İnan</span> Türk bilim insanı

Mustafa İnan, Türk inşaat mühendisi, fizikçi ve akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Kerim Erim</span> Türk matematikçi (1894-1952)

Kerim Erim, Türk ordinaryüs profesör doktor matematikçi.

<span class="mw-page-title-main">Salih Zeki</span> Osmanlı-Türk matematik bilgini, bilim tarihçisi, astronom (1864 - 1921)

Salih Zeki Bey, Osmanlı-Türk matematik bilgini, bilim tarihçisi ve astronomdur. Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde yaşamış ve yaptığı çalışmalarla çağdaş bilimin Türkiye’de tanıtılmasında ve yayılmasında önemli katkılarda bulunmuştur. Yaşadığı dönemin önde gelen matematik bilginlerinden olmasının yanında; İkdam, Darüşşafaka ve İktisadiyat Gazeteleri ile Darülfünun Dergisi’ne yazdığı makaleler ile bilim hayatına sayısız katkıda bulunmuştur. Bilim tarihi açısından çok değerli konferanslar vermiş ve eserler kaleme almıştır. Bu konuda aldığı ilk çalışması, aynı zamanda bir Türk bilim adamının yurt dışında yayınladığı ilk bilim tarihi makalesi olma özelliği taşımaktadır. Ölümünden sonra da Türkiye’deki matematik araştırmalarına öncülük eden ve bilim tarihi açısından da çok değerli olan eseri Asar-ı Bakiye’yi dört cilt olarak düzenlemiştir, ancak hayattayken ilk iki cildi yayımlanmıştır. Verdiği konferanslarda Türk matematikçilerinin o dönemde henüz bilmediği Öklid dışı geometriler, sanal sayılar, sayılar teorisi gibi alanların ülkede tanıtılması sağlamıştır. Bu alandaki katkıları bununla da sınırlı kalmamış verdiği dersler, yazdığı kitaplar ve kaleme aldığı ders kitapları ile matematik dersinin, eğitimin her seviyesinde yayılmasında büyük katkı sağlamıştır. Bunun yanında astronomi, fizik, geometri, mantık gibi birçok alanda hem ders kitabı hem de özgün çok sayıda yapıt vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">David Mumford</span> İngiliz-Amerikalı matematikçi

'David Bryant Mumford cebirsel geometri alanındaki çalışmalarıyla bilinen Fields Madalyası sahibi Amerikan matematikçidir. Daha sonradan bilgisayar görü ve örüntü kuramı üzerine çalışmalarıyla ismini duyurmuştur. Halen Brown Üniversitesi'nde profesör olarak çalışmaktadır.

Zeynep Birsel Oral,, Türk yazar, gazeteci, tiyatro eleştirmeni.

Hülya Şenkon, Türk matematikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Suzan Kahramaner</span> Türk bilim kadını, matematikçi (1913-2006)

Fatma Suzan Kahramaner, Türkiye'nin ilk kadın matematikçilerindendir. İstanbul Üniversitesi'nden mezun olduktan sonra Kerim Erim danışmanlığında doktorasını tamamladı. 1968 yılında profesör unvanını aldı. 1978-1979 tarihleri arasında İstanbul Üniversitesi Matematik Bölüm Başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de bilim ve teknoloji</span>

Türkiye'de bilim ve teknoloji; yoğun olarak TÜBİTAK'ın öncülüğünde domine edilip üniversiteler ile araştırma enstitüleri tarafından üretilen projelerle ilerleyip gelişmektedir. Son yıllarda ülkede, araştırma ve geliştirme çalışmaları kapsamında büyük bir artış gözlemlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Nazım Terzioğlu</span> Türk matematikçi

Nazım Terzioğlu, Türk matematikçi.

Tevfik Okyay Kabakçıoğlu, Türk astronom, matematikçi.

Bu liste, matematiğe kayda değer katkılarda bulunan veya matematikte başarı sağlayan kadınların eksik bir listesidir. Bunlar arasında matematiksel araştırma, matematik eğitimi, matematik tarihi ve felsefesi, kamusal sosyal yardım ve matematik yarışmaları gibi alanlar/konular kapsama alınmıştır.

Orhan Şerafettin İçen, Türk matematikçidir.

Osman Alp Eden bir Türk matematikçi, bilim insanı ve matematik profesörüdür. İstanbul, Türkiye'deki Boğaziçi Üniversitesi Matematik Bölümü'nden emeklidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.