İçeriğe atla

Selimiye Meydanı

Koordinatlar: 35°10′37″K 33°21′52″D / 35.17694°K 33.36444°D / 35.17694; 33.36444
Selimiye Meydanı
Harita
Genel bilgiler
ŞehirLefkoşa
ÜlkeKKTC
Koordinatlar35°10′37″K 33°21′52″D / 35.17694°K 33.36444°D / 35.17694; 33.36444

Selimiye Meydanı, Lefkoşa, KKTC'de yer alan tarihi meydan. Lefkoşa, Suriçi'nde, Selimiye Mahallesi'nde yer alır.

Tarihi

Meydan, çevresindeki tarihi yapılarla birlikte, farklı kültürlerin mirasları ile şekillenen tarihi bir merkez haline gelmiştir. Bir cami inşaatı sırasında bulunan bir sütun gövdesindeki Latince bir yazıtın M.S. 2. yüzyıla ait olduğu belirtilmektedir. Bu, meydan ile ilgili ilk işaretlerdendir. 1200'lü yıllarda St. Sophia Katedrali'nin inşasına başlanması, meydan ile ilgili bir dönüm noktası olarak görülebilir. St. Sophia Katedrali'nin inşasına Latin Başpiskoposu Eustorge de Montaigu tarafından 1209 yılında başlanmıştır. Daha sonra St. Nicholas Kilisesi ve Başpiskoposluk binası da eklenince meydan ve çevresi dini bir merkez haline gelmiştir. Venedikliler döneminde meydanın çehresi değiştirilmemiş, bir misafir evi (Venedik Evi) ve rahipler için bir toplantı binası (Chapter House) inşa edilmiştir. Osmanlı döneminde, 1571 yılında St. Sophia Katedrali camiye çevrilmiş, yapıya minareler eklenmiştir. Bu camiye, 1954 yılında Kıbrıs'ın fethini gerçekleştiren Osmanlı padişahı 2. Selim'in ismi verilmiştir. Piskoposluk binası Geleneksel Türk Evi'ne, St. Nickolas Kilisesi de Bedesten'e dönüştürülmüştür. Meydan çevresine yapılan Sultan Mahmut Kütüphanesi ve Küçük Medrese binaları ile birlikte, eskiden bir dini merkez halinde işlev gören meydan ticari bir merkeze dönüşmüştür. İngiliz döneminde meydan çevresine yapılan konutlar meydanın nihai şeklini belirlemekte etkin olmuş ve meydanın günümüzdeki görünümü şekillenmiştir. Bu dönemde lise binaları (Bayraktar), Tarakçı Mektebi (eski Haydarpaşa Ticaret Lisesi) ve Osmanlı etkisi taşıyan cumbalı konutlar inşa edilmiştir. KKTC döneminde Sultan Mahmut Kütüphanesi'nin doğu kısmına Mücahitler Anıtı inşa edilmiş, 2001 yılından itibaren meydan, tören alanı olarak kullanılmaya başlanmıştır.[1][2]

1987 yılında surlar içinde kalan Lefkoşa'nın ölçümünü yapan G. Hykle, kent merkezini meydanın güneyindeki bir dükkân olarak belirtmiş, dükkânın köşesine bir levha yerleştirmiştir. Bu levha üzerinde şunlar yazılıdır: "Kuyumcular sokağı no. 49’daki bu tabelayı okuduğunuz sırada surlarla çevrili eski Lefkoşa şehrinin merkezinde duruyorsunuz demektir. Bu noktadan Lefkoşa’nın çevresindeki 11 burcun her birine uzaklık tam olarak yarım mil veya 804 metredir. G. Hykle 1987"[3]

Ayia Sophia Katedrali (Ayasofya / Selimiye Camisi)

Ana madde: Selimiye Camii (Lefkoşa)
Scholas Kulesi'nden cami

Kıbrıs Adası'nın en görkemli yapıtlarından birisidir. 1192 yılında, Lüzinyanların adaya hakim olmaları üzerine inşa edilmiştir. Yapımı sırasında tarihinin en görkemli dönemini yaşayan Fransız gotik mimarisi ile şekillenerek tamamlanmıştır. Paris'teki Notre Dame Katedrali'nin inşasından ilham alınarak inşa edilecek olan katedralin yapımı için Paris'in en ünlü taş ustaları ve heykeltıraşları başpiskopos Thierry tarafından Kıbrıs'a getirilir. Katedralin ilk taşını koymak üzere, daha sonra Lüzinyan kralı I. Henry'nin eşi olacak olan "Adela of Champagne" de Kıbrıs'a gelir. İnşasına başlanmasının 117 yıl ardından katedral ibadete açılabilecek bir duruma gelir. 5 Kasım 1326 yılında St. Sophie adıyla ibadete açılır. Lüzinyan krallarının bazılarının mezar odalarını barındırması, Lüzinyan krallarının krallık tacını giydikleri makam olması ve Lüzinyanların baş katedrali olması nedeni ile ünlenir. 1373 Ceneviz saldırıları; 1491 ve 1547 yılındaki depremlerde büyük zarar görür.

Osmanlılar adayı ele geçirdiğinde yıkık bir durumdadır. Büyük ölçüde tekrar yapılan yapıya minber, mihrap eklenir ve camiye çevrilir. 1572 yılında II. Selim'in emri ile camiye iki minare eklenir. 1874 yılında Sultan Abdülaziz'in Kıbrıs ziyareti nedeni ile katedralin orijinal güney kapısı sökülmüş, doğu apsitindeki pencerenin yerine monte edilmiş ve "Aziziye Kapısı" adı verilmiştir.[3]

Kaynakça

  1. ^ "Lefkoşa Tarihi Kent Dokusunda "Selimiye Meydanı" / "Selimiye Square" Within the Historical City Texture of Nicosia". Karabuk. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi. 8 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2019. 
  2. ^ "Selimiye Camii (St. Sophia Katedrali)". 9 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2019. 
  3. ^ a b "Ayasofya (Selimiye) Meydanı ve Mahallesi". Yeni Düzen. 1 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Selimiye Camii</span> Edirnede tarihi bir cami

Selimiye Camii, Osmanlı padişahı II. Selim döneminde Mimar Sinan'ın yaptığı ve Osmanlı'nın önceki başkenti Edirne'de bulunan bir külliyedir. Mimar Sinan'ın 80 yaşında yaptığı ve "ustalık eserim" şeklinde nitelendirdiği Selimiye Camii, gerek Mimar Sinan'ın, gerek Osmanlı mimarisinin en önemli eserleri arasında sayılır.

<span class="mw-page-title-main">Lefkoşa</span> Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Kıbrıs Cumhuriyetinin başkenti

Lefkoşa, Kıbrıs adasının ortasında yer alan, Kıbrıs Cumhuriyeti ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin başkenti. Kıbrıs'ın en kalabalık kenti ve en önemli kültür, sanayi, ticaret ve ulaşım merkezidir. Lefkoşa, 35°10' kuzey, 33°21' doğuda bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Gazimağusa</span>

Gazimağusa ya da Mağusa, Kıbrıs Adası'nda bir liman kenti. Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Mağusa kazası'nın ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Gazimağusa İlçesi'nin yönetim merkezi.

Aşağıda camiye dönüştürülmüş kiliselerin bir bölümü bulunmaktadır. Eğik olarak yazılan isimler günümüzde artık cami olarak kullanılmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Lala Mustafa Paşa Camii (Mağusa)</span>

Lala Mustafa Paşa Camii, orijinal ismi Aziz Nikolas Katedrali olan eski bir Katolik mabedidir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC)'nin en büyük iki camisinden biridir. 1328'de katedral olarak açılmış ve 1571'de Osmanlı Devleti tarafından bölgenin ihtiyacını karşılamak için camiye çevrilmiştir. Kıbrıs Fatihi olarak anılan Lala Mustafa Paşa'nın adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Selimiye Camii (Lefkoşa)</span>

Selimiye Camii, tarihsel ismiyle Ayasofya Camii veya Ayasofya Katedrali, Lefkoşa'nın kuzey kesiminde bulunan cami ve eski Katolik katedralidir. Kentin ana camisidir. Selimiye Camii, Kıbrıs'taki hayatta kalan en büyük ve en eski Gotik kiliseye ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Lefkoşa</span> Lefkoşanın KKTC denetimindeki kuzey bölgesi

Kuzey Lefkoşa, Lefkoşa şehrinin Kuzey Kıbrıs kısmında kalan ve ülkeye başkentlik yapan bölümüdür. Lefkoşa Türk Belediyesi tarafından yönetilen şehrin belediye başkanı Mehmet Harmancı'dır. Ayrıca Lefkoşa ilçesinin şehir merkezi konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Selimiye Camii</span> Üsküdar Mahallesinde bir cami

Büyük Selimiye Camii, Osmanlı Padişahı III. Selim tarafından Barok ve Osmanlı mimarisi tarzlarında yaptırılmış, İstanbul'un Üsküdar semtinde bulunan tarihi cami.

<span class="mw-page-title-main">Sarayönü Camii</span> Kuzey Lefkoşada yer alan bir cami

Sarayönü Camii, Lefkoşa'nın kuzey kesiminde yer alan bir camidir. Mevcut cami 1902 yılında tamamlanmış olup, daha önce aynı yerde bulunan bina kiliseden camiye çevrilmişti. Tarihsel olarak Lefkoşa'nın idari merkezi niteliğindeki Sarayönü Meydanı'nda yer almış olan caminin meydanla bağlantısı 1960'larda kesildi.

<span class="mw-page-title-main">Bedesten (Lefkoşa)</span>

Bedesten, Lefkoşa'nın kuzeyinde, Selimiye Camii'nin hemen yanında yer alan tarihi bir yapıdır. Yapının bin yıldan uzun bir geçmişi vardır. Aslen 6. yüzyıl civarında arazisine bir kilise yapılmış, bunun yerine daha büyük bir kilise olarak günümüzdeki Bedesten binası 12.-16. yüzyıllar arasında inşa edilmiştir. Osmanlı döneminde bedesten olarak kullanılmaya başlanmıştır. Şu anda kültür merkezi olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kadı Menteş Konağı</span>

Kadı Menteş Konağı, Kuzey Lefkoşa'nın Selimiye semtinde mahallesinde bir konaktır. Selimiye Meydanı ve İdadi Sokağı'nın kesiştiği noktada yer almaktadır ve günümüzde Kıbrıs Türk Belediyeler Birliği'nin merkezidir.

Saçaklı Ev, Kuzey Lefkoşa'nın Selimiye semtinde yer alan bir konak. 2 katlı yapı, Selimiye Camii'nin güneydoğusunda yer almaktadır. Adını, sokağa çıkıntılı köşk odasını destekleyen geniş saçaklarından almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lüzinyan Evi</span> Kuzey Lefkoşada bir konak

Lüzinyan Evi, Kuzey Lefkoşa'da Yenicami Sokak'ta yer alan tarihî konaktır. İki katlı bina, Lüzinyan dönemi Gotik mimarisi ve Osmanlı mimarisi tarzlarını yansıtıyor.

<span class="mw-page-title-main">İttik Dede Türbesi</span> Kuzey Lefkoşada yer alan bir türbe

İttik Dede Türbesi, Yitik Dede Türbesi veya İsmail Çavuş Türbesi, Lefkoşa'nın kuzey kesiminde yer alan bir türbedir. Selimiye Mahallesi'nde, Selimiye Meydanı'nın güney tarafında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Kumarcılar Hanı</span>

Kumarcılar Hanı, halk arasında Seyyar Çalgıcılar Hanı ya da Kemaneciler Hanı olarak da bilinir, Kuzey Lefkoşa, KKTC'de, Asmaaltı Meydanı'nın kuzeyinde yer alan tarihi bir handır. Osmanlı döneminde adada inşa edilen 18 handan birisidir. Lefkoşa'daki hanlar içinde, Büyük Han'dan sonra gelen en büyük handır.

<span class="mw-page-title-main">Haydarpaşa Camii</span>

Haydarpaşa Camii veya eskiden Azize Katerina Kilisesi, Lefkoşa'nın kuzey kesiminde yer alan bir camidir. Kirlizade Sokağı'nda yer almaktadır. Lefkoşa'daki eski Frenk (Latin) katedrali olan Ayasofya'dan sonra en önemli Gotik yapıdır. Harry Charles Luke tarafından adadaki en güzel Gotik yapı örneklerinden birisi olarak tanımlanmıştır.

Halk Sanatları Derneği Binası, Kuzey Lefkoşa, KKTC'de yer alan ve Halk Sanatları Vakfı tarafından kullanılan dernek binası.

<span class="mw-page-title-main">Haydarpaşa, Lefkoşa</span> Lefkoşa mahallesi

Haydarpaşa Lefkoşa'da bir mahalle. İsmini Lefkoşa'nın Osmanlı fethi sırasında Osmanlı ordusunu yöneten 12 generalden biri olduğu söylenen Haydar Paşa'dan alır. Aynı adda bir cami de vardır. Her general bu fetih sırasında başka bir mahalleye gönderilmişti. Daha sonradan, bu mahalleler isimlerini oraya gönderilen generalin isminden aldı.

Kırbıs Cumhuriyeti'ne İslam, 1571'de ada Osmanlı'nın eline geçtiğinde Kıbrıs'a İslam getirilmiştir. Bundan önce, adadaki Müslüman varlığı geçicidir. İslam'a geçmek zorunlu değildi, ancak adadaki Katolik Latin nüfusunun çoğunluğu ve Rum Ortodoks nüfusunun daha küçük bir kesimi, vergi statüsü için İslam'a geçmişti. Bu vergi sistemi daha küçük bir ödeme gerektirir ve karşılığında vatandaşlar devletten ve diğer yardımlardan pay alırdı.

KKTC Merkezi Cezaevi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin başkenti Lefkoşa'da bulunan bir cezaevidir. Cezaevi, ilk olarak 1977 yılında inşa edilmiş olup günümüz binası 2020'de tamamlanmıştır. Minareliköy mahallesinde yer almaktadır ve 765 kişi kapasitelidir. İçişleri Bakanlığı'na bağlı olup ülkenin tek cezaevi olarak hizmet vermektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.