İçeriğe atla

Seleukos imparatorları listesi

Seleukos İmparatorluğu imparatorluk hanedanı Seleucus Hanedanı (veya antik Yunanca: Σελευκίδαι, Seleukídai) olarak isimlendirilir. Bu hanedan bir Antik Yunan Makedonyalı kraliyet ailesidir ve Büyük İskender'in genrallerinden olan ve onun ölümünden sonra başladığı kabul edilen Helenistik dönem'de Diadoki (Takipçiler) adı verilen birbirlerine rakip olan devlet kurucularından en başta gelenlerinden olan I. Seleukos Nikator ("Galip") tarafından kendi ismine izafeten "Seleukos İmparatorluğu" adıyla kurulmuştur. Seleukos İmparatorluğu Helenistik dönemde Yakın Doğu'da kuruldu ve daha önce Pers Ahameniş İmparatorluğu'nun elinde bulunan Asya arazilerinde gelişti. Başkentleri önce Seleukia, sonraları ise Antakya'ydı.

İmparatorlar

Seleukos İmparatorluğu (MÖ 312-MÖ 64)
Taht ismi Asıl isim Resim Unvan Doğum-Ölüm Hükümdarlık başlangıcı Hükümdarlık sonu Aile bağlantıları Not
I. Seleukos Nikator Nikator Yak. MÖ 358– MÖ 281 MÖ 312 MÖ 281 Seleukos'un oğlu olan Antiokhos'un oğlu MÖ 306'dan itibaren "Kral" olarak tanındı. Ptolemaios Keravnos tarafından öldürüldü.
I. Antiokhos Soter Soter ? – MÖ 261 MÖ 281 MÖ 261 I. Seleukos Nikator'un oğlu MÖ 291'den itibaren MÖ 281'e kadar ortak hükümdar
II. Antiokhos Teos Teos MÖ 286–MÖ 246 MÖ 261 MÖ 246 I. Antiokhos Soter'in oğlu
II. Seleukos Kallinikus Kallinikus ? – MÖ 225 MÖ 246 MÖ 225 II. Antiokhos Teos'un oğlu
III. Selevkos Ceraunus Aleksander Ceraunus yak. MÖ 243–MÖ 223 MÖ 225 MÖ 223 II. Seleukos Kallinikus'un oğlu
III. Antiokhos Magus Magus yak. MÖ 241–MÖ 187 MÖ 223 MÖ 187 II. Seleukos Ceraunus'un oğlu
IV. Seleukos Filopator Filopator ? – MÖ 175 MÖ 187 MÖ 175 IV. Antiokhos Magus'un oğlu
IV. Antikhos Epifanes Epifanes yak. MÖ 215–MÖ 163 MÖ 175 MÖ 163 III. Antiokhos Magus'un oğlu Elymais'de öldürüldü.
V. Antiokhos Eupator Eupator yak. MÖ 172–MÖ 161 MÖ 163 MÖ 161 IV. Antiokhos Epifanes'in oğlu
I. Demetrius Soter Soter MÖ 185–MÖ 150 MÖ 161 MÖ 50 IV. Selevkos Filopator'un oğlu
Aleksander Balas Balas ? – MÖ 146 MÖ 50 MÖ 146 IV. Antikhos Epifanes'in oğlu ?
II. Demetrius NikatorNikator ? – MÖ 139 MÖ 146 MÖ 139 I. Demetrius Soter'in oğlu Partlar tarafından mağlubiyete uğratılıp esir alındı. I. Mithridatis'in kızı Rhodogune ile evli
VII. Antiokhos Sidetes Sidetes
Euergetes
? – MÖ 129 MÖ 139 MÖ 129 I. Demetrius Soter'in oğlu Partlar Kralı II. Phraates ile yaptığı bir savaşta öldürüldü.


Ayrıca bakınız

Kaynakça

Dış kaynaklar

  • Jona Lendering, "Selecuid Kings" maddesi Livius.org" websitesi [1] 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
  • Hoover, O. (2007) "Revised Chronology for the Late Seleucids at Antioch (121/0-64 BC)" Historia Cilt. 65 Sayi:3 sayfa280-301 (İngilizce)

İlgili Araştırma Makaleleri

Helenistik Dönem, Büyük İskender'in istilalarıyla başlayan, Antik Dünya'da Grek etkisinin doruğa ulaştığı dönemdir. Dönem, Klasik Grek Dönemini izlemiştir ve Helenistik Dönem'in ardından, Klasik Grek egemenliğindeki bölge Roma Cumhuriyeti hakimiyetine geçmiştir. Bu dönemde dahi Klasik Grek kültürü hâlen Roma hakimiyetine sızmıştır. Öyle ki Latincenin yanı sıra Grekçe konuşulmaya ve yazılmaya devam edildi. Helenistik Dönem bazen, Klasik Grek Uygarlığı'nın gerileme ve çöküş dönemi olarak görülmektedir. Bir başka açıdan da Klasik Grek Uygarlığı ile Roma Uygarlığı arasında bir geçiş dönemi olarak görülür. Dönemin başlangıcı çoğu kez Büyük İskender'in ölüm tarihi olan MÖ 323 olarak alınır. Dönemin sonu ise Yunanistan Yarımadası'nın Roma Cumhuriyeti tarafından işgal edildiği MÖ 146 olarak kabul edilir. Bazı tarihçiler ise Büyük İskender'in imparatorluğu'ndan kalan son devlet olan Ptolemaios Hanedanlığı'nın Aktium Savaşı'nda yenilgiye uğrayıp yıkıldığı tarih olan MÖ 31-30 tarihini Dönem'in sonu olarak kabul ederler.

<span class="mw-page-title-main">Selefkî İmparatorluğu</span> Antik Helen devleti

Seleukos İmparatorluğu, Türkçe kullanımlar ile Selefkos veya Selevkos, İskender'in ölümünden sonra Makedonya İmparatorluğu'nun parçalanmasıyla İskender'in generallerinden I. Seleukos tarafından kurulan Helenistik imparatorluk. Başkentleri önce Seleukia, sonraları ise Antakya'ydı. Doğu Akdeniz'de, Irak'ta, İran'da, Türkmenistan'da, Pamir'de ve Hindistan'ın batısında bulunan topraklarda egemenliklerini sürdürmüşlerdir. Toprakları Roma İmparatorluğu tarafından ele geçirilinceye kadar Doğu Akdeniz'in hâkimiydiler. Seleukosların geniş toprakları 25 civarında eyalete bölünmüştü. “Strategos” veya “satrap” unvanlı valilerce yönetilen bu eyaletler Pers zamanındaki satraplıklardan daha küçüktü.

<span class="mw-page-title-main">Pontus Krallığı</span> Devlet

Pontus Krallığı ya da Pontus İmparatorluğu, Karadeniz'in güney kıyısında kurulan Helenistik Dönem devletlerinden biridir. Krallık önceleri Pontus Kapadokyası, sonra yalnız Pontus olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Apameia Kibotos</span>

Apameia Kibotos – öncesi Kibotos, Afyonkarahisar ilinin bugünkü Dinar ilçesinde bulunan bir antik kent. Daha önceki adı Kelainai'dir. Antik Roma döneminde Pameia Kibotos adını almıştır. Şehir MÖ 6. yüzyıldan itibaren önemli bir merkez olmuştur. Efes'ten sonra ikinci büyük kent olduğu bilinmektedir. Anıtsal yapıtlardan olan stadyum ve tiyatro kısmen özelliğini koruyarak kalmıştır. Efes'le birlikte bastırdığı bronz sikkeler de vardır. Yarı özerk olarak imparator adına sikkeler bastırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Makedonya (antik krallık)</span> Krallık

Makedonya Krallığı veya Makedonya İmparatorluğu, Eski Yunan ve Klasik Yunan zamanlarında bulunan bir krallıktır.Ayrıca Helenistik Dönem Yunanistan'ının baskın devletiydi. Krallık başlangıçta Argead hanedanı tarafından yönetilmekteydi. Ardından Antipatrid ve Antigonif hanedanları tarafından yönetildiler. Antik Makedonlar'ın evi olarak Yunan yarımadasının kuzeydoğusunda ön krallıklardandı. Batıda Epir,kuzeyde Paenoia (devlet) ile, doğuda Trakya ile güneyde ise Teselya ile sınırlarını paylaşıyordu.

<span class="mw-page-title-main">III. Seleukos</span>

III. Seleukos Sōtēr (, ayrıca Seleukos Keranus. Helenistik Seleukos İmparatorluğu'nun yöneticisidir. II. Seleukos Kallinikus'un en genç oğludur. Üç yıllık bir hükümdarlık süresinin ardından Anadolu'da Attalus I'e karşı düzenlediği bir seferde kendi askerleri tarafından düzenlenen bir suikast'e kurban gitti. Takma ismi olan "Soter" "Kurtarıcı" anlamına gelmektedir. "Keranus" ya da "Ceraunus" olan adı da Yunanca "Gökgürültüsü" anlamına gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Thiatira</span>

Thiatira, günümüzde Manisa'nın Akhisar ilçesi sınırları içerisinde kalan Antik Yunan kenti. Kent, Pavlus tarafından Batı Anadolu'da kurulan Hristiyanlığın ilk yedi kilisesinden birini barındırıyordu. Thiatira kentine ait kalıntıların bir bölümü bugün Akhisar kent merkezinde bulunan Tepe Mezarı mevkiinde görülebilmektedir.

II. Philippos Philorōmaios "Roma-sever" veya Barypos "ağır ayak" lakaplarıyla tanınan Helenistik Seleukos krallığı yöneticisi. Bir başka Seleukos kralı olan I. Philippos Filadelfus'un oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Edessa</span> Helenistik dönemde kurulan antik bir şehir

Edessa, Yukarı Mezopotamya'da, Seleukos İmparatorluğu'nun kurucusu Kral Selevkos I Nicator tarafından Helenistik dönemde kurulan antik bir şehir (polis) idi. Daha sonra Osroene Krallığı'nın başkenti oldu ve Roma eyaleti Osroene'nin başkenti olarak devam etti. Geç Antik Çağ'da, Hristiyan öğreniminin önde gelen merkezi ve Edessa Katekistik Okulu'nun merkezi oldu. Haçlı Seferleri sırasında, Edessa Kontluğu'nun başkentiydi.

<span class="mw-page-title-main">Kommagene Krallığı</span>

Kommagene Krallığı, İrani Orontid Hanedanı'nın Helenleşmiş bir kolu tarafından yönetilen Greko-Pers krallığıdır. Partlar, Ermeniler ve Romalılar arasında tampon bir ülke olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ptolemaios Krallığı</span> Mısırda MÖ 305ten MÖ 30a kadar hüküm sürmüş Helenistik Dönem krallığı

Ptoleme Krallığı veya Batlamyus krallığı Mısır'daki Helenistik Dönem krallığıdır. Krallık MÖ 323'te Büyük İskender'in ölümünden sonra I. Ptolemaios Soter tarafından kurulmuş ve Ptolemaios hanedanı tarafından yönetilmiştir. Krallık VII. Kleopatra'nın ölümünden sonra MÖ 30'da Roma İmparatorluğu tarafından yıkılmıştır.

Helenistik Yahudilik, Yahudi dini ile Eski Yunan kültürünün sentezi olan bir Yahudilik meşrebiydi. Büyük İskender'in fetihleri sonrası MÖ 4. yy'ın sonlarında kurulan İskenderiye ve Antakya, Roma İmparatorluğu'nun yıkılışına ve Müslümanların fetihlerine kadar olan dönemde, Helenistik Yahudiliğin merkezleriydi. Helenistik Yahudilik, İkinci Tapınak Dönemi'nde Kudüs'te de mevcuttu. Burada, geleneksel Musevilik taraftarları ile Helenistik Yahudilik taraftarları, çatışma halindeydiler.

<span class="mw-page-title-main">Klasik Yunanistan</span>

Klasik Yunanistan, Yunan kültüründeki MÖ 5. ve 4. yüzyıllardaki yaklaşık 200 yıllık döneme verilen ad. Bu dönemde Yunanistan'ın büyük bölümünün Pers İmparatorluğu tarafından ilhak edilişi ve daha sonra bağımsızlığı gerçekleşti. Klasik Yunanistan'ın Roma İmparatorluğu ve Batı uygarlığının kuruluşu üzerinde güçlü etkileri oldu. Modern Batı'da siyaset, sanatsal düşünce, bilimsel düşünce, tiyatro, edebiyat ve felsefe Yunan tarihinin bu döneminden türemiştir. Antik Yunanistan'da sanat, mimari ve kültür bağlamında bu klasik dönem, bazen Helenik dönem olarak da adlandırılmaktadır. Klasik dönem bu anlamda Arkaik dönemden sonra ve Helenistik dönemden önce gelir.

<span class="mw-page-title-main">Uzuncaburç</span> Mersinde Silifke ilçesinin 30 km kuzeyinde yer alan bir antik kent öreni

Uzuncaburç (Diokaesareia) Mersin ilinde antik dönemden kalan bir kent örenidir.

<span class="mw-page-title-main">Paşabeleni</span>

Paşabeleni (Nagidos) Mersin ili Bozyazı ilçesinde bir sit alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Olba Krallığı</span>

Olba Krallığı veya Olba Tapınak Devleti, ilk çağda Mersin ilinde kurulmuş bir devlettir. Küçük bir devlet olan Olba Krallığı tarihinin büyük kısmını çevredeki Selevkos ve Roma İmparatorluğu gibi güçlü devletlerin vasalı olarak geçirmiştir. Günümüzde bu devletin izleri Mersin ilindeki yoğun antik eserlerde görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">X. Antiohos</span> Suriye kralı

X. Antiohos Eusebes Filopator Helenistik dönemde Suriye Kralı olarak hüküm süren Seleukos hanedanı mensubu Seleukos Kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">VI. Seleukos</span> Suriye kralı (MÖ 96-MÖ94)

VI. Seleukos Epifanes Nikator, MÖ 96 ve 94 yılları arasında Helenistik Seleukos İmparatorluğu'nun Kralı.